W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Projekt ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach
1.0
30.06.2025 15:11 Edyta Kurkiewicz
Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP
{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD252","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja dodatkowa","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Celem projektu ustawy jest zwiększenie skuteczności, przejrzystości i sprawiedliwości systemu gospodarowania odpadami komunalnymi poprzez wprowadzenie rozwiązań, które odpowiadają na realne potrzeby jednostek samorządu terytorialnego, mieszkańców oraz innych uczestników systemu, a także umożliwiają osiągnięcie celów wyznaczonych przez politykę unijną oraz Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2028.\nProjekt ustawy został opracowany w odpowiedzi na postulaty zgłaszane przez jednostki samorządu terytorialnego (JST), mieszkańców i pozostałych interesariuszy, którzy wskazywali na trudności w realizacji obowiązków wynikających z obecnych przepisów. W szczególności podnoszono kwestie niewystarczających narzędzi umożliwiających skuteczne egzekwowanie selektywnej zbiórki odpadów, niewystarczającego katalogu zwolnień i ulg, a także ograniczonych możliwości reagowania przez gminy na uchylanie się od obowiązków przez właścicieli nieruchomości.\nDodatkowo, w związku ze zmianami przepisów Unii Europejskiej oraz mając na uwadze cele KPGO 2028, zidentyfikowano potrzebę wzmocnienia narzędzi wspierających gminy w realizacji ich zadań, a także konieczność poprawy efektywności zbiórki selektywnej i recyklingu. Wskaźniki osiągnięte przez Polskę za rok 2023 (ok. 32% recyklingu odpadów komunalnych) są istotnie poniżej poziomów wymaganych przez prawo UE – 60% do 2030 r. i 65% do 2035 r.\nW związku z powyższym, projekt zakłada:\n- uelastycznienie naliczania opłat za gospodarowanie odpadami, co ma motywować mieszkańców do prawidłowej segregacji,\n- doprecyzowanie przepisów ograniczających stosowania indywidualnego rozliczania opłat w budynkach wielolokalowych, \n- wprowadzenie ulg dla właścicieli nieruchomości w zabudowie wielolokalowej, właścicieli nieruchomości przeznaczonych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe oraz rodzinnych ogrodów działkowych, którzy kompostują bioodpady,\n- wprowadzenie fakultatywnej ulgi w opłacie za odbiór i zagospodarowanie odpadów dla grup społecznych wymagających szczególnego wsparcia, takich jak osoby starsze, niepełnosprawne czy znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej,\n- zabezpieczenie interesów gmin w zakresie pobierania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do czasu wskazanego w zmianie deklaracji przez właściciela nieruchomości, który dokonuje jej zbycia, bądź przeniesienia prawa własności do nieruchomości,\n- zapewnienie gminom możliwości pozyskania danych umożliwiających sprawiedliwe wdrożenie systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP),\n- wzmocnienie kontroli i nadzoru nad systemem, w tym poprzez umożliwienie pozostawienia nieruchomości letniskowych w systemie gminnym (w przypadku podjęcia uchwały o objęciu systemem gminnym nieruchomości niezamieszkałych),\n- doprecyzowanie zasad naliczania podwyższonej opłaty za nieselektywne zbieranie odpadów komunalnych,\n- zapewnienie gminom narzędzia do zapobiegania konsekwencjom niektórych rozstrzygnięć nadzorczych,\n- uszczelnienie systemu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności przez wzmocnienie narzędzi weryfikacyjnych z wykorzystaniem określonych zasobów danych, \n- zwiększenie skuteczności egzekwowania obowiązków w zakresie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, aby zapewnić osiąganie wyższych poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu,\n- poprawę jakości danych i sprawozdawczości, w tym doprecyzowanie obowiązków instalacji przyjmujących odpady od nieprofesjonalnych zbierających,\n- dostosowanie przepisów w taki sposób, aby uwzględniały one zróżnicowane przyczyny opóźnień w przekazywaniu sprawozdań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi oraz ich wpływ na wymiar kar administracyjnych,\n- uszczegółowienie kwestii związanych z odpadami odbieranymi w PSZOK, m.in. umożliwienie odbierania przez PSZOKi odpłatnie odpadów innych niż komunalne,\n- realizację założeń określonych w Krajowym planie gospodarki odpadami 2028 (KPGO 2028), m.in. poprzez wprowadzenie minimalnej liczby punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK) oraz zapewnienie lepszego dostępu do nich.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Nowe przepisy przewidują istotne zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, w szczególności:\n- możliwość różnicowania opłat na podstawie masy odpadów i jakości ich segregacji, co zachęci mieszkańców do dokładniejszej segregacji odpadów, a także pozwoli na sprawiedliwy podział kosztów zgodnie z rzeczywistą masą wytwarzanych odpadów przez każdego z mieszkańców, \n- doprecyzowanie zasad odpowiedzialności za zapewnienie technicznych możliwości identyfikacji odpadów komunalnych wytwarzanych w poszczególnych lokalach budynków wielolokalowych poprzez uzgodnienie między stronami kwestii odpowiedzialności, co ma zachęcić do częstszego stosowania indywidualnych rozliczeń opłat w zabudowie wielorodzinnej,\n- rozszerzenie możliwości obniżenia opłat w przypadku kompostowania bioodpadów o kolejne typy nieruchomości,\n- umożliwienie gminom wprowadzenia bardziej elastycznego systemu opłat za odpady, poszerzając katalog fakultatywnych zwolnień z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi o ulgi dla osób starszych, niepełnosprawnych, w trudnej sytuacji życiowej i materialnej, a także dla drobnych przedsiębiorców prowadzących działalność o charakterze rzemieślniczym,\n- wprowadzenie obowiązku składania zmiany deklaracji przez właściciela nieruchomości, który dokonuje jej zbycia, bądź przeniesienia prawa własności do nieruchomości w celu zabezpieczenia interesów gmin w zakresie pobierania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do czasu wskazanego w zmianie deklaracji,\n- rozszerzenie informacji, które powinny być zawarte w dokumentach dotyczących zamówienia publicznego o wysokość kosztów ponoszonych za odbiór i zagospodarowanie poszczególnych frakcji odpadów komunalnych,\n- dodanie przepisu zapewniającego pozostanie nieruchomości letniskowych w gminnym systemie (w przypadku podjęcia uchwały o objęciu systemem gminnym nieruchomości niezamieszkałych),\n- doprecyzowanie przesłanek nałożenia podwyższonej opłaty za nieselektywne zbieranie odpadów, w szczególności poprzez odejście od obligatoryjnego wszczynania postępowania przez gminę w przypadku każdego zawiadomienia o uchybieniu w zakresie selektywnego zbierania, \n- zapewnienie gminom narzędzia do dochodzenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres obowiązywania uchwały, o której mowa w art. 6k, której nieważność stwierdzono,\n- umożliwienie prowadzenia czynności sprawdzających w celu weryfikacji poprawności złożonych deklaracji przy wykorzystaniu informacji z przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, co ma na celu uszczelnienie gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, w konsekwencji czego opłaty będą bardziej sprawiedliwie naliczane (w stosunku do wszystkich zobowiązanych do ponoszenia opłaty mieszkańców),\n- nałożenie na gminy obowiązku określenia warunków uznania, że odpady są zbierane w sposób selektywny,\n- wprowadzenie obowiązku przekazywania do gminy przez instalacje przyjmujące odpady komunalne od podmiotów prowadzących nieprofesjonalne zbieranie odpadów (m.in. zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne oraz odpady wielkogabarytowe) informacji o ilości przyjętych od tych podmiotów odpadów pochodzących z terenu danej gminy, co pozwoli na uzyskanie pełnych danych o gospodarowaniu tymi frakcjami odpadów,\n- określenie przedziału wysokości kary za nieterminowe złożenie sprawozdania z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi i uzależnienie jej wysokości od okoliczności naruszenia, \n- zapewnienie gminom narzędzia do dochodzenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres obowiązywania uchwały, o której mowa w art. 6k, której nieważność stwierdzono,\n- rozszerzenie katalogu odpadów przyjmowanych w PSZOK o odpady innego rodzaju niż komunalne,\n- wprowadzenie wymogu minimalnej liczby PSZOK-ów w odniesieniu do liczby mieszkańców gminy oraz odległości.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ współpracujący przy opracowaniu projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Anita Sowińska Podsekretarz stanu \n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"IV kwartał 2025 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD252
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
Celem projektu ustawy jest zwiększenie skuteczności, przejrzystości i sprawiedliwości systemu gospodarowania odpadami komunalnymi poprzez wprowadzenie rozwiązań, które odpowiadają na realne potrzeby jednostek samorządu terytorialnego, mieszkańców oraz innych uczestników systemu, a także umożliwiają osiągnięcie celów wyznaczonych przez politykę unijną oraz Krajowy Plan Gospodarki Odpadami 2028. Projekt ustawy został opracowany w odpowiedzi na postulaty zgłaszane przez jednostki samorządu terytorialnego (JST), mieszkańców i pozostałych interesariuszy, którzy wskazywali na trudności w realizacji obowiązków wynikających z obecnych przepisów. W szczególności podnoszono kwestie niewystarczających narzędzi umożliwiających skuteczne egzekwowanie selektywnej zbiórki odpadów, niewystarczającego katalogu zwolnień i ulg, a także ograniczonych możliwości reagowania przez gminy na uchylanie się od obowiązków przez właścicieli nieruchomości. Dodatkowo, w związku ze zmianami przepisów Unii Europejskiej oraz mając na uwadze cele KPGO 2028, zidentyfikowano potrzebę wzmocnienia narzędzi wspierających gminy w realizacji ich zadań, a także konieczność poprawy efektywności zbiórki selektywnej i recyklingu. Wskaźniki osiągnięte przez Polskę za rok 2023 (ok. 32% recyklingu odpadów komunalnych) są istotnie poniżej poziomów wymaganych przez prawo UE – 60% do 2030 r. i 65% do 2035 r. W związku z powyższym, projekt zakłada: - uelastycznienie naliczania opłat za gospodarowanie odpadami, co ma motywować mieszkańców do prawidłowej segregacji, - doprecyzowanie przepisów ograniczających stosowania indywidualnego rozliczania opłat w budynkach wielolokalowych, - wprowadzenie ulg dla właścicieli nieruchomości w zabudowie wielolokalowej, właścicieli nieruchomości przeznaczonych na cele rekreacyjno-wypoczynkowe oraz rodzinnych ogrodów działkowych, którzy kompostują bioodpady, - wprowadzenie fakultatywnej ulgi w opłacie za odbiór i zagospodarowanie odpadów dla grup społecznych wymagających szczególnego wsparcia, takich jak osoby starsze, niepełnosprawne czy znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej, - zabezpieczenie interesów gmin w zakresie pobierania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do czasu wskazanego w zmianie deklaracji przez właściciela nieruchomości, który dokonuje jej zbycia, bądź przeniesienia prawa własności do nieruchomości, - zapewnienie gminom możliwości pozyskania danych umożliwiających sprawiedliwe wdrożenie systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP), - wzmocnienie kontroli i nadzoru nad systemem, w tym poprzez umożliwienie pozostawienia nieruchomości letniskowych w systemie gminnym (w przypadku podjęcia uchwały o objęciu systemem gminnym nieruchomości niezamieszkałych), - doprecyzowanie zasad naliczania podwyższonej opłaty za nieselektywne zbieranie odpadów komunalnych, - zapewnienie gminom narzędzia do zapobiegania konsekwencjom niektórych rozstrzygnięć nadzorczych, - uszczelnienie systemu opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w szczególności przez wzmocnienie narzędzi weryfikacyjnych z wykorzystaniem określonych zasobów danych, - zwiększenie skuteczności egzekwowania obowiązków w zakresie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych, aby zapewnić osiąganie wyższych poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu, - poprawę jakości danych i sprawozdawczości, w tym doprecyzowanie obowiązków instalacji przyjmujących odpady od nieprofesjonalnych zbierających, - dostosowanie przepisów w taki sposób, aby uwzględniały one zróżnicowane przyczyny opóźnień w przekazywaniu sprawozdań z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi oraz ich wpływ na wymiar kar administracyjnych, - uszczegółowienie kwestii związanych z odpadami odbieranymi w PSZOK, m.in. umożliwienie odbierania przez PSZOKi odpłatnie odpadów innych niż komunalne, - realizację założeń określonych w Krajowym planie gospodarki odpadami 2028 (KPGO 2028), m.in. poprzez wprowadzenie minimalnej liczby punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK) oraz zapewnienie lepszego dostępu do nich.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
Nowe przepisy przewidują istotne zmiany w funkcjonowaniu systemu gospodarowania odpadami na poziomie gminnym, w szczególności: - możliwość różnicowania opłat na podstawie masy odpadów i jakości ich segregacji, co zachęci mieszkańców do dokładniejszej segregacji odpadów, a także pozwoli na sprawiedliwy podział kosztów zgodnie z rzeczywistą masą wytwarzanych odpadów przez każdego z mieszkańców, - doprecyzowanie zasad odpowiedzialności za zapewnienie technicznych możliwości identyfikacji odpadów komunalnych wytwarzanych w poszczególnych lokalach budynków wielolokalowych poprzez uzgodnienie między stronami kwestii odpowiedzialności, co ma zachęcić do częstszego stosowania indywidualnych rozliczeń opłat w zabudowie wielorodzinnej, - rozszerzenie możliwości obniżenia opłat w przypadku kompostowania bioodpadów o kolejne typy nieruchomości, - umożliwienie gminom wprowadzenia bardziej elastycznego systemu opłat za odpady, poszerzając katalog fakultatywnych zwolnień z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi o ulgi dla osób starszych, niepełnosprawnych, w trudnej sytuacji życiowej i materialnej, a także dla drobnych przedsiębiorców prowadzących działalność o charakterze rzemieślniczym, - wprowadzenie obowiązku składania zmiany deklaracji przez właściciela nieruchomości, który dokonuje jej zbycia, bądź przeniesienia prawa własności do nieruchomości w celu zabezpieczenia interesów gmin w zakresie pobierania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi do czasu wskazanego w zmianie deklaracji, - rozszerzenie informacji, które powinny być zawarte w dokumentach dotyczących zamówienia publicznego o wysokość kosztów ponoszonych za odbiór i zagospodarowanie poszczególnych frakcji odpadów komunalnych, - dodanie przepisu zapewniającego pozostanie nieruchomości letniskowych w gminnym systemie (w przypadku podjęcia uchwały o objęciu systemem gminnym nieruchomości niezamieszkałych), - doprecyzowanie przesłanek nałożenia podwyższonej opłaty za nieselektywne zbieranie odpadów, w szczególności poprzez odejście od obligatoryjnego wszczynania postępowania przez gminę w przypadku każdego zawiadomienia o uchybieniu w zakresie selektywnego zbierania, - zapewnienie gminom narzędzia do dochodzenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres obowiązywania uchwały, o której mowa w art. 6k, której nieważność stwierdzono, - umożliwienie prowadzenia czynności sprawdzających w celu weryfikacji poprawności złożonych deklaracji przy wykorzystaniu informacji z przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych, co ma na celu uszczelnienie gminnego systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, w konsekwencji czego opłaty będą bardziej sprawiedliwie naliczane (w stosunku do wszystkich zobowiązanych do ponoszenia opłaty mieszkańców), - nałożenie na gminy obowiązku określenia warunków uznania, że odpady są zbierane w sposób selektywny, - wprowadzenie obowiązku przekazywania do gminy przez instalacje przyjmujące odpady komunalne od podmiotów prowadzących nieprofesjonalne zbieranie odpadów (m.in. zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne oraz odpady wielkogabarytowe) informacji o ilości przyjętych od tych podmiotów odpadów pochodzących z terenu danej gminy, co pozwoli na uzyskanie pełnych danych o gospodarowaniu tymi frakcjami odpadów, - określenie przedziału wysokości kary za nieterminowe złożenie sprawozdania z zakresu gospodarki odpadami komunalnymi i uzależnienie jej wysokości od okoliczności naruszenia, - zapewnienie gminom narzędzia do dochodzenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres obowiązywania uchwały, o której mowa w art. 6k, której nieważność stwierdzono, - rozszerzenie katalogu odpadów przyjmowanych w PSZOK o odpady innego rodzaju niż komunalne, - wprowadzenie wymogu minimalnej liczby PSZOK-ów w odniesieniu do liczby mieszkańców gminy oraz odległości.