Wygląd:

Charakterystyczny dla dobrze wyrośniętego i usmażonego pączka z widoczną jaśniejszą obwódką dookoła. Po przekrojeniu pulchny z widocznymi pustymi szczelinami typowymi dla dobrze wyrośniętego ciasta drożdżowego.

Kształt:

Okrągły, na przekroju lekko owalny.

Rozmiar:

Waga ok. 90 dag. Średnica ok. 8 cm, wysokość w środkowym punkcie ok. 6 cm.

Barwa:

Brązowo-złota, na przekroju widoczna cienka obwódka skórki, a w środku złoty miąższ z widocznym nadzieniem.

Konsystencja:

Pulchna, sprężysta.

Smak:

Charakterystyczny dla ciasta drożdżowego smażonego podkreślony smakiem nadzienia z marmoladą śliwkową lub różaną.

Tradycja:

Tradycja wypieku pączków na ziemiach polskich pojawiła się w XIX wieku, stając się z czasem symbolem święta – Tłustego Czwartku, który rozpoczyna ostatni tydzień karnawału. W ten dzień, jak nakazuje staropolskie powiedzenie, mamy obowiązek skonsumować przynajmniej jednego pączka, w przeciwnym razie nie będzie się nam szczęścić. Tradycja ta upowszechniła się w każdym gospodarstwie domowym, szczególnie na wsi. Pączek opatowski wypiekany jest od 1966 r. tą samą tradycyjną metodą, przy zastosowaniu naturalnych surowców najwyższej klasy. „W letnim mleku rozcieramy drożdże i odstawiamy. Żółtka ucieramy na puszystą masę, dodajemy do przesianej mąki, następnie szczyptę soli, wyrośnięte drożdże i wyrabiamy aż będzie odchodziło od ręki. Gdy ciasto będzie pulchne i jednolite dodajemy ciepłe roztopione masło i ponownie wyrabiamy aż składniki się połączą. Przykrywamy ściereczką i ustawiamy w ciepłym miejscu, pozbawionym przewiewów. Gdy ciasto podwoi objętość wykładamy na stolnicę posypaną mąką, dzieli na porcje, rozpłaszczamy na dłoni, wkładamy powidła, formujemy zgrabny pączek, układamy na posypanej mąką stolnicy, miejscem złączenia do dołu. Gdy pączki podwoją swoją objętość, smażymy małymi partiami, na rozgrzanym smalcu, rumieniąc z obu stron. Wyjmujemy łyżką cedzakową na tacę. Posypujemy cukrem lub lukrujemy” (Wywiad etnograficzny przeprowadzony z mieszkańcami Okalina Koloni). Pączki opatowskie nadziewane są marmoladą śliwkową lub różaną, którą dodaje się do pączka przed procesem smażenia, dzięki czemu pączek przesiąka jej aromatem. Tradycyjne pączki opatowskie są wypiekane przez tamtejsze gospodynie domowe do dziś.