Kwestie przyznawania stypendiów ministra dla wybitnych młodych naukowców regulują przepisy:

• art. 360, art. 361 i art. 363 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r.  poz. 478, z późn. zm.)
• rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 kwietnia 2019 r. w sprawie stypendiów ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki dla studentów i wybitnych młodych naukowców (Dz. U. z 2021 r. poz. 725 i 1637)

Młodym naukowcem jest osoba prowadząca działalność naukową, która:

• jest doktorantem lub nauczycielem akademickim – i nie posiada stopnia doktora
  albo
• posiada stopień doktora, od uzyskania którego nie upłynęło 7 lat, i jest zatrudniona w podmiocie, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ww. ustawy, tj. uczelni, federacji podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, Polskiej Akademii Nauk, instytucie naukowym PAN działającym na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk, instytucie badawczym działającym na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych, międzynarodowym instytucie naukowym utworzonym na podstawie odrębnych ustaw działającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Centrum Łukasiewicz działającym na podstawie ustawy z dnia 21 lutego 2019 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz, instytucie działającym w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, Polskiej Akademii Umiejętności lub innym podmiocie prowadzącym głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.

UWAGA!

1. Przez zatrudnienie, o którym mowa powyżej, należy rozumieć zatrudnienie na podstawie umowy o pracę.
2. Za „inny podmiot prowadzący głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły” może być uznany wyłącznie podmiot, który jest ujęty w wykazie instytucji systemu szkolnictwa wyższego i nauki. Wykaz dostępny jest (bez konieczności logowania) pod adresem https://radon.nauka.gov.pl/dane/instytucje-systemu-szkolnictwa-wyzszego-i-nauki (w filtrze „status” należy wybrać „działająca”).

Do okresu wspomnianych wyżej 7 lat nie wlicza się:

• okresów przebywania na urlopie macierzyńskim, urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopie ojcowskim, urlopie rodzicielskim lub urlopie wychowawczym, udzielonych na zasadach określonych w Kodeksie pracy, lub
• okresów pobierania zasiłku macierzyńskiego lub świadczenia rodzicielskiego, albo
• okresów pobierania zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego w związku z niezdolnością do pracy, w tym spowodowaną chorobą wymagającą rehabilitacji leczniczej.

Status młodego naukowca będzie weryfikowany zarówno na dzień złożenia wniosku, jak i na dzień  podjęcia przez Ministra decyzji o przyznaniu stypendium.

Okres 7 lat jest liczony od daty (a nie od roku) uzyskania stopnia doktora. Tak więc osoba, która uzyskała stopień doktora np. w dniu 15 listopada 2014 r. i nie posiadała ww. przerw w działalności naukowej, utraciła status młodego naukowca w dniu 15 listopada 2021 r.

Stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców może otrzymać młody naukowiec wykazujący się znaczącymi osiągnięciami w działalności naukowej. Stypendium może otrzymać osoba, która w dniu przyznania stypendium posiada status młodego naukowca.

3. 1. Rodzaje znaczących osiągnięć w działalności naukowej

Za znaczące osiągnięcia w działalności naukowej młodego naukowca uważa się:

1. autorstwo lub współautorstwo monografii naukowej lub rozdziału w monografii naukowej wydanej przez wydawnictwo, które w roku opublikowania monografii w ostatecznej formie było ujęte w wykazie wydawnictw sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 ustawy (obowiązuje wykaz z dnia 22 lipca 2021 r.);
2. autorstwo lub współautorstwo artykułu naukowego opublikowanego w czasopiśmie naukowym lub w recenzowanych materiałach z konferencji międzynarodowych, które w roku opublikowania artykułu w ostatecznej formie były ujęte w wykazie tych czasopism i materiałów sporządzonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 267 ust. 2 pkt 2 ustawy (obowiązuje wykaz z dnia 18 lutego 2021 r.*);
3. kierowanie projektem badawczym o wysokim poziomie innowacyjności finansowanym w ramach konkursu ogólnokrajowego albo międzynarodowego;
4. zastosowanie praktyczne wyników badań naukowych lub prac rozwojowych, w tym udzielony patent krajowy lub zagraniczny lub wdrożenie wyników działalności naukowej w innej formie;
5. odbycie zagranicznego stażu trwającego co najmniej trzy miesiące w podmiocie o wysokim prestiżu;
6. otrzymane stypendium zagraniczne;
7. autorstwo, współautorstwo lub wykonanie dzieła artystycznego stanowiącego znaczący wkład w rozwój kultury i sztuki, które zostało zaprezentowane na przeglądzie, festiwalu, koncercie lub wystawie, w obiegu kinowym, scenicznym lub telewizyjnym albo w przestrzeni publicznej;
8. uzyskanie nagrody indywidualnej lub znaczący udział w powstaniu osiągnięcia, za które uzyskano nagrodę zespołową w konkursie, na przeglądzie lub festiwalu muzycznym, teatralnym, filmowym, plastycznym lub architektonicznym o wysokim prestiżu i o zasięgu międzynarodowym, z wyłączeniem nagród uzyskanych w konkursach organizowanych w ramach międzynarodowych konferencji naukowych oraz nagród w postaci stypendiów krajowych lub zagranicznych.

* Jako znaczące osiągnięcie w działalności naukowej młodego naukowca prowadzonej przed 2019 r. może zostać przedstawione autorstwo lub współautorstwo artykułu naukowego opublikowanego w ostatecznej formie w czasopiśmie naukowym ujętym w wykazie czasopism naukowych ustalonym zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 44 ust. 2 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki i ogłoszonym komunikatem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 stycznia 2017 r. w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej ministra (tj. 3 wykaz czasopism naukowych – część A, B i C).

3. 2. Sposób udokumentowania znaczących osiągnięć w działalności naukowej

Wyżej wymienione osiągnięcia są dokumentowane w postaci pisemnej, w formie:

1. stron monografii naukowej lub czasopisma naukowego, zawierających imiona i nazwisko autora albo imiona i nazwiska autorów, tytuł monografii naukowej lub artykułu naukowego, nazwę wydawnictwa, miejsce wydania, miesiąc i rok wydania, wstęp do monografii, spis treści monografii, ISBN, eISBN, ISSN, eISSN, ISMN lub DOI;
2. oświadczenia młodego naukowca o procentowym wkładzie autorskim w monografię naukową, rozdział w monografii naukowej albo artykuł naukowy, wraz z opisem tego wkładu
3. oświadczenia potwierdzającego ww. wkład, złożonego przez:
   1. współautora wiodącego, autora korespondencyjnego lub kierownika projektu badawczego, którego dotyczyła publikacja, albo
   2. innego współautora publikacji, jeżeli młody naukowiec jest jednocześnie współautorem wiodącym, autorem korespondencyjnym i kierownikiem projektu badawczego, którego dotyczyła publikacja
      - w przypadku współautorstwa monografii naukowej, rozdziału w monografii naukowej lub artykułu naukowego;
4. potwierdzenia udzielenia patentu krajowego lub zagranicznego lub wdrożenia wyników działalności naukowej w innej formie;
5. oświadczenia młodego naukowca o procentowym wkładzie autorskim w wynalazek, patent lub wdrożenie wyników działalności naukowej w innej formie  wraz z opisem tego wkładu;
6. oświadczenia młodego naukowca o kierowaniu przez niego projektem badawczym, wraz z informacją o numerze, źródle finansowania i okresie trwania projektu;
7. potwierdzenia odbycia zagranicznego stażu;
8. potwierdzenia otrzymania stypendium zagranicznego;
9. dyplomu lub innego dokumentu potwierdzającego uzyskanie nagrody w konkursie, a w przypadku nagrody zespołowej ‒ również oświadczenia kierownika zespołu albo oświadczeń członków zespołu o procentowym udziale młodego naukowca w powstaniu osiągnięcia;
10. regulaminu konkursu;
11. informacji organizatora konkursu o wynikach konkursu zawierającej imiona i nazwiska laureatów, a w przypadku nagród zespołowych – nazwy zespołów;
12. oświadczenia młodego naukowca o autorstwie, współautorstwie lub wykonaniu dzieła artystycznego;
13. potwierdzenia organizatora przeglądu, festiwalu, koncertu, wystawy, prezentacji w obiegu kinowym, scenicznym, telewizyjnym lub w przestrzeni publicznej – o prezentacji dzieła artystycznego;
14. dokumentacji wizualnej dzieła artystycznego – w przypadku sztuk plastycznych.

4. 1. Wnioskodawca stypendium

Osobami uprawnionymi do składania wniosków o stypendium są – zgodnie z art. 360 ust. 4 ustawy:

• rektor, dyrektor instytutu PAN, dyrektor instytutu badawczego lub dyrektor instytutu międzynarodowego, w których prowadzona jest szkoła doktorska, w której młody naukowiec jest doktorantem;
• osoba kierująca podmiotem, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, zatrudniającym młodego naukowca.

UWAGA!

1. Powyższe oznacza, że jeżeli w dniu składania wniosku osoba ubiegająca się o stypendium nie jest młodym naukowcem, to rektor/dyrektor instytutu/kierujący podmiotem zatrudniającym nie jest uprawniony do złożenia wniosku o przyznanie takiej osobie stypendium.
2. W przypadku doktoranta  będącego jednocześnie osobą zatrudnioną wniosek składa rektor, dyrektor instytutu PAN, dyrektor instytutu badawczego lub dyrektor instytutu międzynarodowego, w których prowadzona jest szkoła doktorska, w której młody naukowiec jest doktorantem, a nie – kierownik podmiotu zatrudniającego doktoranta.
    

4. 2. Termin składania wniosku

Wniosek o przyznanie stypendium składa się do ministra według wzoru stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia od dnia 1 grudnia 2021 r. do dnia 31 grudnia 2021 r.
UWAGA! Powyższy termin jest terminem prawa materialnego, a zatem złożenie wniosku po jego upływie nie wywołuje skutków prawnych. Wnioski przesłane z uchybieniem terminu nie podlegają rozpatrzeniu. Ww. termin nie podlega również przywróceniu w trybie art. 58 Kpa.

4. 3. Tryb składania wniosku

Wniosek o przyznanie stypendium wypełnia się w Zintegrowanym Systemie Usług dla Nauki Obsługa Strumieni Finansowania (system ZSUN/OSF). Moduł składania wniosków o stypendium zostanie udostępniony w systemie ZSUN/OSF w dniu 1  grudnia 2021 r.

Wniosek może podpisać elektronicznie wyłącznie osoba wskazana w pkt 4.1 tej informacji albo osoba przez nią upoważniona.

W przypadku, gdy wniosek został podpisany elektronicznie przez osobę upoważnioną (np. prorektora, zastępcę dyrektora instytutu, etc.), do wniosku dołącza się skan dokumentu (pełnomocnictwo), w którym zostało wskazane wprost, że dana osoba jest upoważniona do podpisywania (składania) wniosków o przyznanie stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców. Brak takiego wskazania (np. załączenie pełnomocnictwa ogólnego) spowoduje odesłanie wniosku do uzupełnienia w trybie art. 64 § 2 Kpa.

4. 4. Załączniki do wniosku

Wnioskodawca wraz z wnioskiem o przyznanie stypendium składa w systemie ZSUN/OSF dokumenty potwierdzające uzyskanie znaczących osiągnięć w działalności naukowej (pkt. 3. 2. informacji) oraz dokumenty potwierdzające przerwy w działalności naukowej z przyczyn wymienionych w art. 360 ust. 3 ustawy (o ile wystąpiły).

Do wniosku dołączane jest również oświadczenie młodego naukowca potwierdzające, że informacje zawarte w części C wniosku są zgodne ze stanem faktycznym, oświadczenie o wyrażeniu zgody na przetwarzanie jego danych osobowych oraz o nieprzyznaniu mu w poprzednich latach stypendium ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki dla wybitnych młodych naukowców.

UWAGA! W przypadku braków  w załącznikach (np. braku własnoręcznego podpisu), organ wystąpi do wnioskodawcy o ich uzupełnienie w trybie art. 64 § 2 Kpa, tj. poprzez wezwanie wnoszącego do usunięcia braków w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż czternaście dni, z pouczeniem, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie wniosku bez rozpoznania.

4. 5. Okres, z którego mogą być podawane osiągnięcia we wniosku

We wniosku należy wskazać osiągnięcia uzyskane do dnia 30 listopada 2021 r.

Młody naukowiec może wskazać swoje najlepsze osiągnięcia z całego okresu pracy naukowej, które zostały zrealizowane do 30 listopada 2021 r.

5. 1. Ocena wniosków

Wnioski o przyznanie stypendiów spełniające wymagania formalne podlegają ocenie merytorycznej, za pomocą metody punktowej.
Na podstawie wyników oceny sporządzona zostanie lista rankingowa wniosków o przyznanie stypendiów według liczby przyznanych punktów.

5. 2. Kryteria przyznawania

5. 2. 1. Kryterium czasowe:

Przy ocenie wniosków o przyznanie stypendiów dla młodych naukowców bierze się pod uwagę osiągnięcia uzyskane do 30 listopada roku, w którym jest składany wniosek.

5. 2. 2. Kryterium formalne:

Stypendium można otrzymać tylko raz. Stypendium dla młodego naukowca nie może zostać przyznane młodemu naukowcowi, któremu w poprzednich latach przyznano stypendium dla młodych naukowców albo stypendium naukowe dla wybitnych młodych naukowców, na podstawie art. 28a ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz. U. z 2018 r. poz. 87).

5. 2. 3. Kryteria oceny merytorycznej:

Przy ocenie merytorycznej wniosków o przyznanie stypendiów dla młodych naukowców uwzględnia się kryteria określone w par. 11 ust. 3 rozporządzenia, o którym mowa w pkt 1 informacji.

Ocenie merytorycznej podlegają wnioski, w których wykazano co najmniej 3 monografie naukowe, rozdziały w monografii naukowej lub artykuły naukowe, w których kandydat jest autorem lub wiodącym współautorem.

Współautorstwem wiodącym jest w szczególności:

1. największy procentowy wkład autorski w monografię, rozdział w monografii lub artykuł;
2. procentowy wkład autorski w monografię, rozdział w monografii lub artykuł równy procentowemu wkładowi każdego z pozostałych współautorów, w przypadku pełnienia kluczowej roli w powstaniu tych publikacji naukowych.

W związku z powyższym,  młodzi naukowcy, którzy nie posiadają w swoim dorobku co najmniej 3 publikacji (monografii naukowych, rozdziałów w monografii naukowej lub artykułów naukowych), w których są jedynymi autorami lub wiodącymi współautorami, nie mogą składać wniosków o stypendium.
Powyższy warunek wykazania 3 publikacji, gdzie kandydat jest autorem lub wiodącym współautorem, nie dotyczy wniosku składanego przez młodego naukowca prowadzącego działalność naukową w zakresie twórczości artystycznej.

Liczba osiągnięć, które młody naukowiec może wykazać w poszczególnych kategoriach, jest ograniczona, tj. można wskazać:

• nie więcej niż łącznie 5 publikacji wybranych spośród monografii naukowych, rozdziałów w monografii naukowej lub artykułów naukowych;
• po 3 wybrane osiągnięcia w pozostałych kategoriach;
• nie więcej niż 20 osiągnięć artystycznych w ramach kategorii autorstwo, współautorstwo lub wykonanie dzieła artystycznego stanowiącego znaczący wkład w rozwój kultury i sztuki, które zostało zaprezentowane na przeglądzie, festiwalu, koncercie lub wystawie, w obiegu kinowym, scenicznym lub telewizyjnym albo w przestrzeni publicznej.

Powyższe ograniczenia zostały zaimplementowane w systemie ZSUN/OSF. Podczas składania wniosków system ZSUN/OSF będzie weryfikował, czy wskazano 3 publikacje, w których kandydat jest autorem lub wiodącym współautorem. System nie będzie umożliwiał wykazania większej liczby osiągnięć niż wynikająca z przepisów rozporządzenia.

Ponadto, osiągnięcia artystyczne wskazane we wniosku w kategorii „Autorstwo, współautorstwo lub wykonanie dzieła artystycznego stanowiącego znaczący wkład w rozwój kultury i sztuki, które zostało zaprezentowane na przeglądzie, festiwalu, koncercie lub wystawie, w obiegu kinowym, scenicznym lub telewizyjnym albo w przestrzeni publicznej”, będą podlegały ocenie merytorycznej tylko w tych wnioskach, w których wskazano dziedzinę sztuki jako dziedzinę wiodącą, w której młody naukowiec prowadzi działalność naukową w zakresie twórczości artystycznej.

5. 3. Termin rozpatrzenia wniosku oraz decyzja w sprawie stypendium

Wnioski są rozpatrywane w terminie do dnia 30 czerwca 2022 r.

Podstawą przyznania stypendium jest lista rankingowa wniosków uszeregowana według liczby przyznanych punktów.

Minister może przyznać maksymalnie 230 stypendiów dla młodych naukowców, z tego co najmniej 30 dla młodych naukowców będących doktorantami.

Po rozpatrzeniu wniosków przez Ministra, do wnioskodawców oraz młodych naukowców zostaną przesłane decyzje administracyjne w sprawie przyznania albo odmowy przyznania stypendium.

Stypendium jest przyznawane na okres nie dłuższy niż 3 lata (36 miesięcy). Do tego okresu nie wlicza się przerwy w działalności naukowej związanej z urlopem macierzyńskim, urlopem na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopem ojcowskim, urlopem rodzicielskim lub urlopem wychowawczym stypendysty, udzielonych na zasadach określonych w Kodeksie pracy, albo pobieraniem zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego w związku z niezdolnością do pracy, w tym spowodowaną chorobą wymagającą rehabilitacji leczniczej. W tym okresie wypłata stypendium jest zawieszona.

Maksymalna wysokość stypendium nie może przekroczyć 5.390 zł miesięcznie.

Wysokość stypendium oraz okres otrzymywania zostaną ustalone w decyzji w sprawie przyznania stypendium – w zależności od wysokości środków przewidzianych na ten cel w budżecie Ministra.

Podmiot prowadzący szkołę doktorską lub podmiot zatrudniający wypłaca młodemu naukowcowi środki finansowe w ramach stypendium na podstawie umowy.
Stypendium wypłaca się młodemu naukowcowi w terminie do 10 dnia miesiąca na wskazany przez niego rachunek bankowy albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej albo w gotówce.

W przypadku zmiany przez młodego naukowca, któremu przyznano stypendium dla młodych naukowców, miejsca zatrudnienia albo szkoły doktorskiej w okresie pobierania tego stypendium, młody naukowiec niezwłocznie informuje ministra o podmiocie, w którym podjął odpowiednio zatrudnienie albo kształcenie w szkole doktorskiej, oraz o dacie tej zmiany.

W latach 2019–2027 osoby, które rozpoczęły studia doktoranckie przed rokiem akademickim 2019/2020 i którym przyznano stypendium ministra dla wybitnych młodych naukowców albo stypendium naukowe dla wybitnych młodych naukowców, w przypadku zmiany w okresie pobierania tego stypendium miejsca odbywania studiów doktoranckich lub miejsca zatrudnienia, niezwłocznie informują Ministra o podmiocie, w którym odpowiednio kontynuują studia doktoranckie lub podjęły zatrudnienie, oraz o dacie tej zmiany.