Obrady były kontynuacją lipcowych rozmów, podczas których uczestnicy zdecydowali o zacieśnieniu współpracy międzyresortowej i stworzeniu listy rekomendacji dla uczelni oraz o dalszych pracach, które będą wymagały zmian legislacyjnych wzorowanych na planach ochrony dotyczących m.in. infrastruktury krytycznej.

Wspólny głos w sprawie bezpieczeństwa

Zarówno pierwsze spotkanie w formule okrągłego stołu ds. bezpieczeństwa, jak i jego kontynuacja, są reakcją na tragiczne wydarzenia na Uniwersytecie Warszawskim, do których doszło wiosną br. W lipcu na zaproszenie ministra Marcina Kulaska w siedzibie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego spotkali się reprezentanci środowiska, przedstawiciele służb oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Uczestnicy rozmów zidentyfikowali wówczas kluczowe obszary wymagające pilnych interwencji:

• zacieśnienie współpracy między MNiSW, MSWiA i policją,
• wprowadzenie szkoleń z zakresu pierwszej pomocy i reagowania kryzysowego,
• rozwój infrastruktury bezpieczeństwa,
• zapewnienie wsparcia psychologicznego dla studentów i pracowników,
• opracowanie jednolitych standardów postępowania w sytuacjach zagrożenia.

– Chcemy dać uczelniom rekomendacje, które usprawnią dotychczasowe procedury dotyczące bezpieczeństwa i pozwolą na jeszcze lepszą koordynację działań m.in. z Policją. Wszystko to przy pełnym poszanowaniu autonomii szkół wyższych. Naszym celem jest podpisanie porozumienia z Komendą Główną Policji o bliższej współpracy – zaznaczył podczas kontynuacji rozmów minister Marcin Kulasek.

Porozumienie na rzecz bezpiecznych uczelni

Podczas spotkania zdecydowano o podpisaniu porozumienia pomiędzy Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Komendą Główną Policji i Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Dokument będzie określał zasady współpracy między resortami i służbami w zakresie bezpieczeństwa i prewencji. 

Przygotowywane porozumienie obejmie m.in. rozwój systemu szkoleń, wymianę informacji, opracowanie katalogu dobrych praktyk i wsparcie dla uczelni w przygotowaniu oraz aktualizacji planów bezpieczeństwa.

– Troska i potrzeba wzmocnienia bezpieczeństwa studentek, studentów, pracowników naukowych i administracyjnych na uczelniach jest dla nas niezwykle istotna – powiedziała wiceminister spraw wewnętrznych Magdalena Roguska.

O roli dobrze skoordynowanej współpracy mówiła również zastępczyni szefa ABW: – To, co wydarzyło się w maju na kampusie UW można traktować jako akt terroru. Jako ABW mamy doświadczenie w przeprowadzaniu właściwych szkoleń, które uodparniają na podobne akty i chcielibyśmy, aby był to nasz wkład w konkluzje okrągłego stołu ds. bezpieczeństwa – powiedziała płk. Małgorzata Żochowska.

Bezpieczna uczelnia – wspólna odpowiedzialność

Efektem obrad okrągłego stołu będzie dokument zawierający konkretne rekomendacje oraz plan dalszych działań w ramach pakietu bezpieczeństwa uczelni. Minister Marcin Kulasek zapowiedział, że opracowanie zostanie przedstawione opinii publicznej przed końcem roku.

– Przed nami teraz usystematyzowanie i zebranie rekomendacji kierunkowych dla uczelni, co stanie się już w najbliższym czasie. Chciałbym także zarekomendować kolejne spotkanie, na którym porozmawiamy o dodatkowych zmianach być może wymagających ścieżki legislacyjnej – podsumował szef resortu nauki.

Uczestnicy spotkania uzgodnili jedocześnie, że zmiany legislacyjne będę wzorowane na rozwiązaniach istniejących już w polskim prawie. Te dotyczą obiektów podlegających szczególnemu zagrożeniu – to tzw. plany ochrony infrastruktury krytycznej oraz obiektów wpisanych do ewidencji wojewodów.

Stałe zaangażowanie MNiSW w budowanie kultury bezpieczeństwa

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego na stałe angażuje się w inicjatywy wzmacniające bezpieczeństwo i odpowiedzialność obywatelską wśród studentów. Jednym z takich przedsięwzięć jest program Legia Akademicka – program realizowany wspólnie z Ministerstwem Obrony Narodowej. 

Umożliwia on studentom i absolwentom zdobycie wiedzy teoretycznej i praktycznej z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa. Od początku jego realizacji uczelnie otrzymały ponad 5,5 mln zł dotacji, a z zajęć skorzystały setki studentów w całym kraju. W edycji 2025 uczestniczy 35 uczelni, które planują utworzenie ponad 70 grup szkoleniowych dla ponad 800 studentów.

Ministerstwo zleciło również działania wspierające aktywności na rzecz dobrostanu w środowisku akademickim w Polsce, takim projektem jest Strefa Komfortu realizowana przez Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej (działanie będzie kontynuowane w latach 2025-2026). Projekty mają na celu wsparcie społeczności akademickiej w zakresie zdrowia psychicznego.

W ramach środków MNiSW sfinansowana została także publikacja naukowa pt. „Hejt i mowa nienawiści w szkole – diagnoza, przeciwdziałanie i wsparcie”, która jest efektem projektu realizowanego przez Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Radomskiego im. K. Pułaskiego w Radomiu wraz z Komendą Wojewódzką Policji w Radomiu oraz Kuratorium Oświaty w Warszawie zatytułowanego „Nie hejtuję - reaguję”.

Ponadto w konkursie „Organizowanie i animowanie działań na rzecz środowiska akademickiego w Polsce” zagadnienie zdrowia psychicznego umieszczono jako jeden z filarów dających możliwość ubiegania się w trybie konkursowym o środki finansowane przez MNiSW. 

Podjęto także rozmowy z Krajową Reprezentacją Doktorantów w zakresie finansowania działań mających na celu wsparcie dobrostanu psychicznego doktorantów – projekt wzorowany na Strefie Komfortu PS RP w celach oraz realizacji (sesje indywidualne i grupowe z terapeutą, webinary). W wyniku rozmów podpisano umowę i  projekt PhD Well jest realizowany.

Wreszcie w MNiSW zainicjowano powstanie zespołu zajmującego się dobrostanem, profilaktyką zdrowia psychicznego i działalnością antymobbingową. Najbliższe spotkanie zespołu planowane jest na 24 listopada 2025 r. i będzie zarazem podsumowaniem dotychczasowych prac.