{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"RD443","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty rozporządzeń","value":"Projekty rozporządzeń"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projekt przewiduje zmianę rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za korzystanie ze środowiska (Dz.U. poz. 2490), zwanego dalej „rozporządzeniem”, w zakresie:\n1. modyfikacji listy gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza, dla których określone zostały jednostkowe stawki opłat (załącznik nr 1, tabela A),\n2. waloryzacyjnego podwyższenia jednostkowych stawek opłat, zawartych w tejże tabeli, dotyczących tlenku węgla oraz substancji: Niemetanowe lotne związki organiczne (NMLZO) – pozostałe węglowodory alifatyczne i ich pochodne – inne niż wymienione w 50.1, a także Związki organiczne z wyjątkiem wymienionych w innych pozycjach - pozostałe węglowodory alifatyczne i ich pochodne – inne niż wymienione w 75.1,\n3. ustalenia nowych stawek opłat dla substancji, które w wykazie substancji z ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz.U. z 2020 r. poz. 1077, z późn. zm.) – zwanej dalej: „ustawą o systemie zarządzania emisjami” lub „USZE” z uwagi na swoje negatywne działanie na zdrowie, życie ludzi lub środowisko są na oddzielnych pozycjach tego wykazu, a w wykazie substancji, dla których rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. określa jednostkowe stawki opłat, zwanym dalej ”listą opłatową” zostały zakwalifikowane do grup substancji z bardzo niską stawką opłat za korzystanie ze środowiska. Do związków tych należą m.in. Trwałe Zanieczyszczenia Organiczne (TZO), które znalazły się w załącznikach A i B Konwencji Sztokholmskiej, wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) z wysokimi współczynnikami kancerogenności (WWK), czy chlorowcopochodne węglowodorów alifatycznych (innych niż SZWO) stwarzające zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi i zwierząt (rakotwórcze, mutagenne, działające na rozrodczość),\n4. wprowadzenia na oddzielnych pozycjach listy opłatowej gazów cieplarnianych wymienionych w załączniku II rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006, i ustalenie dla tych substancji nowych stawek opłat,\n5. uchylenia Tabeli C „Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z kotłów o nominalnej mocy cieplnej do 5 MW opalanych węglem kamiennym, koksem, drewnem, olejem lub paliwem gazowym, dla których nie jest wymagane pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza albo pozwolenie zintegrowane” oraz tabeli E „Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z chowu lub hodowli drobiu”. Stawki te określone zostały (zgodnie z uwagą zawartą pod tabelą A) dla przypadków, gdy brak jest możliwości ustalenia rodzaju i ilości gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza. Natomiast, zgodnie z art. 285 ust. 3 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2020 r. poz. 627), zwanej dalej „ustawą Poś”, opłaty ustalane są na podstawie rocznej rzeczywistej emisji określonej w raporcie do prowadzonej przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami IOŚ-PIB Krajowej bazy o emisjach gazów cieplarnianych i innych substancji (zwanej dalej „Krajowa bazą”). W raporcie tym podmioty mają obowiązek wykazania rodzajów i ilości gazów cieplarnianych i innych substancji wprowadzanych do powietrza, w tym ww. emisji z kotłowni lub z chowu lub hodowli drobiu (przepisy nie przewidują innej możliwości wypełnienia raportu). Usunięcie ww. tabel będzie wymagało wprowadzenia zmian w rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 11 grudnia 2019 r. w sprawie wykazów zawierających informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat (Dz. U. poz. 2443),\n6. uzupełnienia katalogu rodzajów silników spalinowych, dla których określone są jednostkowe stawki opłat za wprowadzanie gazów i pyłów do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych (załącznik nr 1, tabela D, po zmianach tabela C).\nPozostałe zmiany wprowadzane w rozporządzeniu, dotyczące ujednolicenia nazewnictwa, wprowadzenia zmian w opisach tabel i objaśnieniach, mają charakter porządkowy.\nProponowane zmiany mają na celu uporządkowanie i uproszczenie sprawozdawczości środowiskowej. Jednostkowe stawki opłat przyjęte w niniejszym projekcie zostały przygotowane na podstawie stawek opłat określonych w projekcie obwieszczenia w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2022.\nZgodnie z art. 286 ust. 3 ustawy Poś wykazy zawierające informacje i dane o rodzajach i wielkości emisji gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza oraz o wysokości należnych opłat, o których mowa w art. 273 ust. 1 ustawy Poś, sporządzane są na podstawie raportu, o którym mowa w art. 7 ust. 1 o systemie zarządzania emisjami– wprowadzanego przez podmioty korzystające ze środowiska do Krajowej bazy, o której mowa w art. 3 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy. Opłatę za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, zgodnie z art. 285 ust. 3 ustawy Poś, ustala się na podstawie wielkości rocznej rzeczywistej emisji, określonej w raporcie do Krajowej bazy. Z uwagi na różnice w listach substancji w obu systemach, realizacja powyższego obowiązku sprawozdawczego stanowi duże utrudnienie dla podmiotów korzystających ze środowiska, które zobowiązane są do wykazywania emisji tych samych substancji w dwóch różnych układach. Stanowi to również utrudnienie dla organów centralnych i nie daje możliwości zestawiania i weryfikacji wzajemnej tych danych, a w konsekwencji ich pełnego wykorzystania na potrzeby kreowania polityki środowiskowej.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"W celu umożliwienia wypełniania obowiązku przedkładania wykazów „opłatowych” za korzystanie ze środowiska, sporządzanych na podstawie danych wprowadzanych do Krajowej bazy, zasadne jest ujednolicenie listy substancji w obu systemach. Zaproponowano wprowadzenie do systemu opłat za korzystanie ze środowiska listy substancji wskazanej w załączniku nr 1 do ustawy o systemie zarządzania emisjami. Układ substancji na tej liście jest spójny z rozwiązaniami UE i międzynarodowymi dotyczącymi ochrony powietrza (zawiera wszystkie substancje i grupy substancji monitorowane i sprawozdawane w ramach wymagań unijnych czy międzynarodowych), a dodatkowo umożliwia podmiotom korzystającym ze środowiska wykazanie w sprawozdaniu do Krajowej bazy każdego wyemitowanego zanieczyszczenia i zachowanie dotychczasowej zasady systemu opłat tj. ponoszenia opłaty za każdą wyemitowaną substancję. Przyjęto również założenie, że stawki opłat za większość poszczególnych substancji, czy grup substancji, pozostaną na niezmienionym poziomie, z wyjątkiem substancji Tlenek węgla i Niemetanowe lotne związki organiczne (NMLZO) – pozostałe węglowodory alifatyczne i ich pochodne – inne niż wymienione w 50.1, a także Związki organiczne z wyjątkiem wymienionych w innych pozycjach - pozostałe węglowodory alifatyczne i ich pochodne – inne niż wymienione w 75.1 (3 pozycje z nowej listy rodzajów gazów lub pyłów wprowadzanych do powietrza), których wysokość zostanie zwiększona o 40% w ramach dostosowania do zasady corocznego podnoszenia stawek opłat w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych. Zakłada się, że proponowane zmiany będą miały niewielki wpływ na wysokość wnoszonych opłat za korzystanie ze środowiska w zakresie powietrza.\nZe względu na bardzo szkodliwe oddziaływanie na środowisko niektórych substancji zaproponowano zmianę wysokości stawki opłat dla substancji:\n- Trifluorek azotu (NF3) – (poz. 5)\nJest to gaz cieplarniany, który na liście zanieczyszczeń USZE został wyszczególniony na odrębnej pozycji, a na liście opłatowej gazów lub pyłów jest zaliczany do grupy sole niemetali. Poziom NF3 musi być monitorowany, zgodnie z wymogami rozporządzenia (UE) nr 525/2013 z dnia 21 maja 2013 r. w sprawie mechanizmu monitorowania\ni sprawozdawczości w zakresie emisji gazów cieplarnianych oraz zgłaszania innych informacji na poziomie krajowym i unijnym, mających znaczenie dla zmian klimatu, oraz uchylającego decyzję 280/2004/WE. Zaproponowano ustalenie dla NF3 stawki opłatowej na tym samym poziomie, jak dla heksafluorku siarki, HFCs i PFCs, gdyż współczynnik GWP NF3 jest niższy niż dla heksafluorku siarki i wyższy niż dla związków typu HFCs i PFCs, tj. ze stawki 1,41 zł/g do 33,09 zł/kg.\n- Trwałych Zanieczyszczeń Organicznych (TZO) – na liście zanieczyszczeń USZE na oddzielnych pozycjach występuje szereg związków objętych Konwencją Sztokholmską i Protokołem z Aarhus (WWA). Substancje te raportowane są do systemu opłatowego w grupie zanieczyszczeń Węglowodory pierścieniowe, aromatyczne i ich pochodne, do której przypisano niską stawką opłatową:\n1) Aldryna – (poz. 12);\n2) Chlordan – (poz. 22);\n3) Chlordekon – (poz. 23);\n4) Dichlorodifenylotrichloroetan (DDT) – (poz. 30);\n5) Dieldryna – (poz. 32);\n6) Endryna – (poz. 35);\n7) Heksabromobifenyl – (poz. 38);\n8) Heksachlorobenzen (HCB) – (poz. 39);\n9) Heksachlorocykloheksan (HCH) – (poz. 40);\n10) Heptachlor – (poz. 41);\n11) Lindan – (poz. 44);\n12) Mirex – (poz. 47);\n13) Pentachlorobenzen – (poz. 53);\n14) Pentachlorofenol (PCP) – (poz. 54);\n15) Toksafen – (poz. 68).\nPowyższe TZO znalazły się w załącznikach A, B lub C Konwencji Sztokholmskiej. Załącznik A Konwencji obejmuje substancje, w stosunku do których obowiązuje nakaz całkowitego wyeliminowania produkcji, stosowania, importu i eksportu. W tabeli B wskazano substancje, których produkcję i stosowanie należy ograniczyć, a w tabeli C substancje, dla których należy podjąć działania na rzecz ograniczenia lub eliminacji ich emisji. W załączniku C wymieniono związki produkcji niezamierzonej, które powstają głównie jako produkty uboczne w procesach spalania w przemyśle i gospodarstwach domowych, przemyśle chemicznym, spalarniach odpadów. Z uwagi na powyższe szkodliwe oddziaływanie na człowieka i środowisko, zanieczyszczenia te powinny być objęte górną jednostkową stawką opłaty tj. na poziomie 418,05 zł/kg.\n- zanieczyszczeń będących chlorowcopochodnymi węglowodorami alifatycznymi (innych niż SZWO)\nZe względu na to, że działanie poniższych substancji:\n1) Dichlorometan (DCM) – (poz. 31);\n2) Tetrachloroetylen (PER) – (poz. 62);\n3) Trichloroetylen – (poz. 70);\n4) Trichlorometan – (poz. 71);\n5) 1,1,2,2-tetrachloroetan – (poz. 77);\n6) 1,2-dichloroetan (EDC) – (poz. 78)\nma negatywne konsekwencje dla środowiska, stwarzają zagrożenia dla życia oraz zdrowia ludzi i zwierząt zaproponowano podniesienie stawki opłatowej z 0,11 zł/kg do poziomu:\n- stawki opłatowej Benzenu, tj. 9,54 zł/kg dla Trichloroetylenu i 1,2-dichloroetanu (EDC),\n- połowy wysokości stawki oplatowej Benzenu, tj. 4,77 zł/kg dla Dichlorometanu (DCM), Tetrachloroetylenu (PER), Trichlorometanu oraz 1,1,2,2- tetrachloroetanu.\n- Wielopierścieniowych Węglowodorów Aromatycznych (WWA)\nW wykazie substancji USZE na oddzielnych pozycjach występują wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne o wysokim względnym współczynniku kancerogenności (WWK). Substancje te raportowane są do systemu opłatowego w grupie zanieczyszczeń Węglowodory pierścieniowe, aromatyczne i ich pochodne, do której przypisano niską stawką opłatową na poziomie 1,57 zł/kg:\n1) Antracen – (poz. 14);\n2) Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) zgłaszane jako suma benzo(b)fluorantenu, benzo(k)fluorantenu i ideno(1,2,3-cd)pirenu – (poz. 72).\nDla związków tych zaproponowano następujące stawki:\n- dla antracenu, którego współczynnik WWK wynosi 0,01 przyjęcie stawki opłatowej na poziomie 4,18 zł/kg - stawka o 2 rzędy wielkości mniejszą niż dla benzo(a)pirenu, który ma WWK na poziomie 1,\n- dla Wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) zgłaszanych jako suma benzo(b)fluorantenu, benzo(k)fluorantenu i ideno(1,2,3-cd)pirenu – z uwagi na to, że współczynnik WWK dla poszczególnych związków wchodzących w skład tej grupy wynosi 0,1, przyjęto stawkę na poziomie 41,80 zł/kg, czyli o 1 rząd wielkości mniejszą niż dla benzo(a)pirenu, który ma WWK na poziomie 1.\n- Polichlorodibenzodioksyny i polichlorodibenzofurany (dioksyny i furany)\nZ uwagi na wprowadzenie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 517/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie fluorowanych gazów cieplarnianych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 842/2006 proponuje się następujące zmiany na liście opłatowej:\n- dodanie pozycji Pentafluorosulfonian trifluorometylu (SCF8) – jest to fluorowany gaz cieplarniany objęty obowiązkiem sprawozdawczym zgodnie z art. 19 ww. rozporządzenia o współczynniku GWP 17 700. Zaproponowano ustalenie dla tego związku stawki opłatowej na tym samym poziomie, jak dla heksafluorku siarki, HFCs i PFCs, gdyż współczynnik GWP jest niższy niż dla heksafluorku siarki i wyższy niż dla związków typu HFCs i PFCs, tj. ze stawki 1,41 zł/kg do 33,09 zł/kg\n- dodanie pozycji Fluorowane etery i alkohole – są to fluorowane gazy cieplarniane wymienionych w sekcji 2 załącznika II do ww. rozporządzenia oraz eter perfluoropolimetyloizopropylowego (PFPMIE) wymieniony w sekcji 3 załącznika II do ww. rozporządzenia. Związki te objęte są obowiązkiem sprawozdawczym zgodnie z art. 19 niniejszego rozporządzenia. Współczynniki GWP dla tych związków są na poziomie zbliżonym do związków typu HFCs i PFCs, dlatego proponuje się ustalenie stawki jak dla tych grup związków na poziomie 33,09 zł/kg ze stawki 1,41 zł/kg.\n- dodanie pozycji Nienasycone(chloro)wodorofluorowęglowodory – są to fluorowane gazy cieplarniane wymienionych w sekcji w sekcji 1 załącznika II do ww. rozporządzenia. Związki te określane jako HFO charakteryzują się bardzo niskimi poziomami GWP w przedziale 1-9 i są coraz częściej wykorzystywane jako zamienniki HFCs i PFCs. Proponuje się ustalenie stawki dla tych związków na poziomie 1,41 zł/kg – stawka jak dla HF i większości rodzajów grup związków organicznych wymienionych na liście opłatowej.\nKolejną zmianą wprowadzaną, w stosunku do obecnie obowiązującego rozporządzenia, jest aktualizacja katalogu jednostkowych stawek opłat zawartych w zmodyfikowanej tabeli C w załączniku nr 1 „Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych” – wcześniej tabela D. Proponuje się dodanie 10 nowych kategorii dla silników spalinowych:\n1) silniki w samochodach osobowych zarejestrowanych po raz pierwszy po 31.08.2015 r. lub z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań Euro 6;\n2) silniki w samochodach o dopuszczalnej masie całkowitej nie większej niż 3,5 Mg innych niż osobowe z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań Euro 6;\n3) silniki w pojazdach samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej większej niż 3,5 Mg zarejestrowanych po raz pierwszy po dniu 31.12.2013 r. lub z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań Euro VI;\n4) silniki w ciągnikach rolniczych z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań etapu III B;\n5) silniki w ciągnikach rolniczych z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań etapu IV;\n6) silniki w pojazdach wolnobieżnych, maszynach i urządzeniach z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań etapu III B;\n7) silniki w pojazdach wolnobieżnych, maszynach i urządzeniach z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań etapu IV;\n8) silniki w pojazdach szynowych z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań etapu III B;\n9) silniki o zapłonie iskrowym wyprodukowane przed 01.08.2004 r. (z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań etapu I);\n10) silniki o zapłonie iskrowym z dokumentem potwierdzającym spełnienie wymagań etapu II.\nJednocześnie, jednostkowe stawki opłat zaproponowane w tabeli C załącznika nr 1 do rozporządzenia dla silników w pojazdach spełniających wymagania Euro 5 i Euro 6, nie zmieniają się dla benzyny silnikowej, skroplonego gazu ropopochodnego LPG i gazu ziemnego, ponieważ limity emisji drogowej w obowiązujących przepisach dla tych paliw pozostają niezmienione.\nW efekcie wprowadzonych zmian nastąpi uproszczenie wymaganego prawem sposobu naliczania opłat przez podmioty korzystające ze środowiska eksploatujące urządzenia, w tym pojazdy, nieobjęte stawkami wskazanymi w tabeli C (dotychczasowej tabeli D), a co za tym idzie - znaczne ułatwienie sprawozdawczości tym podmiotom umożlwiające tzw. zryczałtowany sposób wnoszenia opłat (na podstawie informacji o rodzaju silnika i ilości zużytego paliwa).\nW pozostałym zakresie wprowadzono jedynie zmiany porządkujące i korekcyjne, polegające na ujednoliceniu nazewnictwa, aktualizacji treści objaśnień, czy zmianie treści niektórych nagłówków tabel.\nZaproponowane zmiany przyniosą następujące efekty:\n1. uproszczenie i ułatwienie sprawozdawczości dla podmiotów poprzez określenie jednej listy substancji wprowadzanych do powietrza zarówno na potrzeby raportu do Krajowej bazy, jak i systemu opłat za korzystanie ze środowiska, przy pozostawieniu dotychczasowych stawek opłat na niezmienionym poziomie, a zatem i wpływów z opłat za poszczególne substancje pomimo zmiany listy opłatowej,\n2. utworzenie jednej listy substancji da możliwość uzyskania danych z obu systemów na poziomie centralnym, czego efektem są możliwości analityczne w zakresie prowadzenia krajowej polityki – spójne dane o emisjach zanieczyszczeń do powietrza wykorzystywane na różne potrzeby,\n3. umożliwienie właściwego działania ustawowego mechanizmu podwyższania stawek opłat,\n4. ułatwienie sprawozdawczości podmiotom korzystającym ze środowiska eksploatującym urządzenia, w tym pojazdy, nieobjęte stawkami wskazanymi w tabeli C (tj. w dotychczasowej tabeli D) poprzez wprowadzenie jednostkowych stawek opłat dla tych urządzeń.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Małgorzata Golińska Sekretarz Stanu, Główny Konserwator Przyrody","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"I kwartał 2024 r.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}