| Tytuł | Wersja | Dane zmiany / publikacji |
|---|---|---|
| Projekt ustawy o dzierżawie rolniczej | 2.0 | 17.12.2025 09:40 Magdalena Kucharska |
| Projekt ustawy o dzierżawie rolniczej | 1.0 | 11.08.2025 13:53 Agnieszka Kowalska |
Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP
{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD279","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja dodatkowa","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Pierwszym problemem rozwiązywanym przez projektowaną ustawę, jest zawieranie umów dzierżawy w formie ustnej oraz innych, trudnych do zweryfikowania formach (np. pisemnych bez potwierdzenia daty zawarcia).\nW Polsce odsetek umów dzierżawy prywatnej zawartej w formie ustnej sięgać może nawet 75. Potwierdzają to badania Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – PIB, który na podstawie przeprowadzonych ankiet (na reprezentatywnej grupie) ustalił, że dzierżawy międzysąsiedzkie (prywatne) są zawierane przez rolników najczęściej w formie ustnych umów.\nBrak jest niestety jednoznacznych danych statystycznych dotyczących wyłącznie takich umów - w szczególności ich ilości, czy okresów na jakie zostały zawarte. Dostępne dane dotyczą bowiem bądź wszystkich umów dzierżawy prywatnej (zarówno pisemnych jak i ustnych), bądź umów dzierżawy z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.\nIstnieją jedynie dane Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Dotyczą one jednak tylko niektórych rolników, tj. zaprzestających działalności rolniczej, a poza tym dane odnoszą się do umów pisemnych (potwierdzonych przez wójta), a nie umów ustnych. Zgodnie z tymi danymi, liczba żyjących rolników, którzy w danym roku figurowali w bazie KRUS, jako ci, którzy oddali grunty rolne w dzierżawę, na podstawie co najmniej 1 umowy dzierżawy wynosiła w 2024 r. - 93 909 (w latach poprzednich: 2023 r. - 94 585 rolników, 2022 r. - 95 132 rolników, 2021 r. - 94 396 rolników, 2020 r. - 92 114 rolników). Powierzchnia wydzierżawionych w ten sposób gruntów wynosiła z kolei w 2024 r. - 720 407 ha (w latach poprzednich: 2023 r. - 725 489 ha, 2022 r. - 728 987 ha, 2021 r. - 727 944 ha, 2020 r. - 709 593 ha).\nNie można jednocześnie powiązać popularności umów dzierżawy z tym, że można je zawrzeć w elastycznej formie ustnej. Wynika to raczej z tego, że jest to dużo tańszy sposób na zwiększenie produkcji rolnej drogą zwiększenia areału, aniżeli zakup takich gruntów. Potwierdza to chociażby rosnąca popularność pisemnych umów dzierżawy gruntów rolnych z ZWRSP: z 25 873 ha w 2023 r. do 43 138 ha w 2024 r. (przy czym szacuje się, że w 2025 r. KOWR wydzierżawi aż 60 000 ha gruntów) (https://www.gov.pl/web/kowr/rekordowy-rok-dla-dzierzawy), tym bardziej, że procedura zawarcia umowy dzierżawy z KOWR jest jeszcze dodatkowo poprzedzona postępowaniem przetargowym. Często też właściciele nieruchomości rolnych, którzy zaprzestali już prowadzenia działalności rolniczej nie chcą wyzbywać się własności tych nieruchomości, przeznaczając je do wydzierżawienia.\nJednym ze skutków funkcjonowania ustnych, nieujawnionych umów jest deformacja rynku gruntów rolnych, przez istnienie tzw. szarej strefy. Występuje bowiem zjawisko użytkowania gruntów rolnych bez ujawniania tytułu do tych gruntów, co wiąże się brakiem pewności i stabilizacji po stronie użytkownika nieruchomości rolnej.\nCzęsta praktyką jest też układ, w którym właściciel nie pobiera czynszu od dzierżawcy, lecz korzysta z podstawowych dopłat obszarowych (tj. wymagających jedynie użytkowania gruntu). Dzierżawca z kolei w tym układzie użytkuje grunt, aby był spełniony podstawowy wymóg uzyskania dopłat przez właściciela, sam nie płaci czynszu i ma pożytki z gruntu.\nW tym przypadku grunt jest maksymalnie eksploatowany przez dzierżawcę - nie zawsze zgodnie z korzyścią dla środowiska naturalnego. Tymczasem w systemie wsparcia rolnictwa istnieją dopłaty za realizację przez użytkownika gruntów rolnych praktyk prośrodowiskowych, proekologicznych i prozwierzęcych (ekoschematy), np. przez stosowanie płodozmianu, kosztem uzyskiwanych płodów rolnych. Dopłaty te nie są więc wykorzystywane, ani przez właściciela (ponieważ nie użytkując ziemi nie może realizować proekologicznych praktyk), ani przez dzierżawcę, ponieważ nie ma on interesu w ograniczaniu ilości płodów rolnych tylko po to aby właściciel mógł wystąpić o dodatkowe dopłaty (ekoschematy) dla siebie. Potwierdzają to informacje własne uzyskane z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Zgodnie mianowicie z tą informacją, powierzchnia, na której producenci rolni teoretycznie mogli realizować ekoschematy obszarowe, wynosiła w 2025 r. 12,6 mln ha. Tymczasem powierzchnia zgłoszonych gruntów, na których realizowane są ekoschematy to 7,7 mln - a zatem tylko 61% możliwej powierzchni.\nIstnieją ponadto przypadki sztucznego zaniżania powierzchni gospodarstw rolnych, na potrzeby przetargów organizowanych przez KOWR (zgodnie bowiem z pkt 5 załącznika nr 4 do zarządzenia Dyrektora Generalnego KOWR z 20 lipca 2020 r. nr 104/2020/Z w sprawie dzierżawy i najmu nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, za mniejszą powierzchnią rolnik otrzymuje dodatkowe punkty). Polega to mianowicie na tym, że stawający do przetargu, w dokumentacji przetargowej nie wykazuje tej części swojego gospodarstwa, którą użytkuje na podstawie umowy ustnej. W przypadku natomiast ustalenia przez KOWR, że ta dzierżawiona część była jednak przez tego rolnika zgłoszona do płatności bezpośrednich – wyjaśnia, że umowa ustna na chwilę stawania do przetargu już nie obowiązuje. Po przetargu rzekomo niedzierżawiony grunt, z powrotem jest przez niego użytkowany, ponownie na podstawie kolejnej ustnej umowy dzierżawy.\nW przypadku umów ustnych, istnieje także ryzyko braku możliwości udowodnienia posiadania tytułu prawnego, a w konsekwencji ryzyko utraty wsparcia finansowego (płatności). W konsekwencji na rolnika mogą zostać nałożone sankcje wieloletnie za przedeklarowanie powierzchni zgłaszanej do płatności (brak możliwości udowodnienia posiadania tytułu prawnego powoduje, że powierzchnia zatwierdzona do wsparcia jest mniejsza niż powierzchnia deklarowana).\nUstna forma dzierżawy niewątpliwie stanowi też dodatkowy problem dowodowy w przypadku sporów sądowych (np. w zakresie ustaleń stron co do wysokości czynszu, czy nawet samego faktu istnienia umowy). Brak jest wprawdzie danych odnoszących się konkretnie do umów dzierżawy nieruchomości rolnych i gospodarstw rolnych będących poza zasobem Własność Rolnej Skarbu Państwa, ale z Badań Instytutu Wymiaru Sprawiedliwości wynika, że spraw procesowych (C) o roszczenia w zakresu umowy najmu i dzierżawy w 2011r. - było w polskich sądach 1 951, a w 2012 r. - 11 795. Z kolei spraw nakazowych i upominawczych (Ns) o roszczenia z zakresu umowy najmu i dzierżawy było w: 2011 r. - 70 372, 2012 r. - 72 906, 2013 r. - 65 947, 2014 r. - 63 553, 2015 r. - 55 732, 2016 r. - 47 867, 2017 r. - 45 471.\nZastrzec jednak należy, że dane mogą być niemiarodajne, gdyż obejmują one także umowy najmu, a poza tym nie wiadomo ile spośród sporów na tle umów dzierżawy, dotyczy umów ustnych.\nDrugim problemem, rozwiązywanym przez ustawę, jest słaba pozycja dzierżawcy w porównaniu do wydzierżawiającego. O słabszej pozycji dzierżawcy świadczą następujące okoliczności:\n1) decyzyjność dzierżawcy ograniczona przez wydzierżawiającego - dzierżawca nie może mianowicie poddzierżawiać przedmiotu dzierżawy ani oddawać go osobom trzecim do bezpłatnego używania bez zgody wydzierżawiającego (art. 698 K.c.);\n2) dzierżawca jest jedynie posiadaczem zależnym - co oznacza, że jego prawo do korzystania z rzeczy jest ograniczone i trwa tylko przez czas obowiązywania umowy (art. 336 i art. 693 § 1 K.c.);\n3) wydzierżawiający ma uprawnienie do wypowiedzenia umowy dzierżawy, jeśli dzierżawca zalega z czynszem przez co najmniej dwa pełne okresy płatności, a w przypadku rocznej płatności, gdy zalega za ponad trzy miesiące;\n4) w Polsce rynek ziemi rolnej jest wciąż rynkiem właścicieli (to oni są stroną silniejszą przy zawieraniu umów z dzierżawcami); wynika to z tego, że przez cały okres funkcjonowania rynku ziemi oferty zbycia nieruchomości rolnych pochodzące z gospodarstw indywidualnych nie zaspokajały popytu; potwierdzają to także wciąż rosnące ceny ziemi rolnej: z 17 323 zł/ha w 2009 r.\nWynikająca z tych 4 okoliczności słaba pozycja dzierżawcy, wiąże się z kolei jego niepewnością co do trwałości dzierżawy. Niepewność ta przejawia się natomiast w zawieraniu umów na krótkie okresy. Obecnie bowiem, najwięcej, bo 61% umów dzierżawy rolnicy zawierają na okres do 10 lat - w tym na okres 2-5 lat 23 %, a na okres 6-10 lat 38 %.\nTrzeci problem, który projektowana ustawa rozwiązuje, to okazjonalny i wycinkowy charakter regulacji wprost regulujących prywatne dzierżawy rolne (tj. tylko art. 704, 706 i 708 K.c.). Pozostałe przepisy odwołują się wprawdzie do przepisów o najmie (art. 694 K.c.), ale nie uwzględniają one specyfiki działalności rolniczej i szczególnych ryzyk z nią związanych.\nTymczasem dzierżawa gruntów rolnych jest coraz ważniejszą formą gospodarowania nieruchomościami rolnymi, a jej rola rośnie w związku z brakiem w wielu przypadkach ekonomicznego uzasadnienia sprzedaży ziemi. Wskazują na to badania, z których wynika, że w gospodarstwach do 5 ha (tj. z reguły tych, które nie są nastawione na rozwój), udział gospodarstw oddających ziemię w dzierżawę, wzrósł z 17 % w 2011 r., do 38 % w 2020 r. Wśród gospodarstw większych (tj. tych które są nastawione na rozwój), o pow. 5 ha, nastąpił wzrost udziału gospodarstw użytkujących ziemię własna i dzierżawioną: np. wśród gospodarstw o powierzchni 10-15 ha udział takich gruntów wzrósł z 22 % w 2011 r. do 46% w 2020 r., a wśród gospodarstw o pow. 15-20 ha udział użytkowania gruntów własnych i dzierżawionych wzrósł z 34% w 2011 r. do 62% w 2020 r.\nPomimo rosnącej popularności, rola dzierżawy w kształtowaniu struktury agrarnej w Polsce jest i tak znacznie słabsza niż w pozostałych państwach członkowskich Unii Europejskiej. W 2009 r. udział gruntów oddanych w dzierżawę w ogólnej powierzchni nieruchomości tworzących gospodarstwa rolne we Francji, w Belgii, w Niemczech, czy Szwecji, wynosił bowiem odpowiednio: 84,7 %, 74 %, 69,6 % i 52,9 %. Zakładając jednak, że rynek dzierżaw w Polsce będzie rozwijał się podobnie jak w Europie Zachodniej, to udział gruntów dzierżawionych w Polsce będzie w dalszym ciągu rósł.\nNa brak wystarczających regulacji odnoszących się do dzierżawy rolniczej, już od kilkudziesięciu lat wskazuje się także w doktrynie prawa rolnego. Analiza wypowiedzi praktycznie wszystkich autorów, którzy zajmowali się tym tematem prowadzi do wniosku, że w sprawie konieczności kompleksowego uregulowania zagadnień związanych z dzierżawą gruntów rolnych panuje konsensus.\nW tym kontekście, wręcz obowiązkiem ustawodawcy jest reagowanie, przez zapewnienie ram prawnych dla tej rozwijającej się formy gospodarowania ziemią rolną.\nNowe przepisy powinny być przy tym zawarte w odrębnej ustawie, a nie w Kodeksie cywilnym (np. jako nowy dział w tytule XVII, księgi trzeciej). Za umiejscowieniem proponowanych regulacji w nowym akcie o randze ustawy, przemawiają następujące względy systemowe i praktyczne:\n1) rozwiązanie takie funkcjonuje w polskim systemie prawnym już od dawna (por. rozdział 8 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, ustawa z 11 kwietnia 2003 roku o kształtowaniu ustroju rolnego, ustawa z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego);\n2) regulacja zagadnień szczegółowych dotyczących dzierżawy rolniczej poza przepisami kodeksu cywilnego jest także normą w wielu krajach Europy Zachodniej, w których dzierżawa rolnicza odgrywa znaczącą rolę w gospodarowaniu zasobami ziemi rolnej:\na) we Francji, kwestie dotyczące dzierżawy rolniczej (bail rural) są przede wszystkim uregulowane w Kodeksie Rolnym i Rybackim (Code rural et de la pêche maritime ), a nie w Kodeksie Cywilnym (Code civil),\nb) we Włoszech, włoski Kodeks cywilny (Codice Civile) reguluje dzierżawę rolniczą zaledwie w kilku kluczowych artykułach określających zasady dotyczące umowy dzierżawy; znacznie bardziej szczegółowe przepisy dotyczące dzierżawy rolniczej zawiera natomiast ustawa nr 203 o regulacji stosunków w zakresie własności gruntów rolnych z dnia 3 maja 1982 r.\n3) problematyka dzierżawy rolnej, ulega stosunkowo częstym zmianom (polityka krajowa, czy też Wspólna Polityka Rolna UE); tymczasem regulacje kodeksowe, jako zawierające kompleksowe i systematyczne regulacje dotyczące całych dziedzin prawa, cechują się większą stabilnością; uchwalanie zmian w ustawach rangi kodeksowej wiąże się bowiem z bardziej złożonym procesem legislacyjnym wymagającym długotrwałych prac i konsultacji, co wprawdzie sprzyja ich przemyślanej konstrukcji, ale z drugiej strony istotnie utrudnia dostosowywanie przewidzianych w nich rozwiązań do zmieniających się uwarunkowań; innymi słowy, proces legislacyjny dla ustaw zwykłych jest z reguły prostszy i szybszy.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Rozwiązanie pierwszego problemu, tj. praktyki zawierania większości umów dzierżawy w formie ustnej, pomimo istniejącej możliwości zawarcia ich w formie pisemnej, nastąpi przez wprowadzenie nowej, obligatoryjnej formy.\nProjektowana ustawa wprowadza bowiem pod rygorem nieważności dwie formy: a) pisemną z potwierdzeniem daty jej zawarcia przez notariusza, kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa lub wójta właściwego ze względu na miejsce położenia przedmiotu dzierżawy, b) elektroniczną. Nie wyklucza to także zawarcia takiej umowy w formie aktu notarialnego.\nMając na względzie, że w stosunkach rolniczych tego rodzaju zmiana będzie postrzegana jako radykalna i wymagająca podjęcia aktywności (tj. co najmniej spisanie umowy na dokumencie i okazanie jej notariuszowi, wójtowi lub kierownikowi biura powiatowego ARiMR) - przewiduje się przepis przejściowy. Zgodnie z nim, dotychczasowe ustne umowy dzierżawy (a także inne, niespełniające nowych wymogów) - będą mogły funkcjonować według dotychczasowych zasad, przez 3 lata od wejścia ustawy w życie. Umowy takie wygasną dopiero po upływie tego okresu. Jeżeli po 3 latach, strony nie będą miały zawartej umowy w formie przewidzianej nowymi przepisami, a więc np. pozostaną przy ustnej formie, to grunt nie będzie mógł być traktowany jako dzierżawiony.\nJednoznaczny dowód w postaci istnienia dokumentu potwierdzającego zawarcie umowy, ułatwi też weryfikację przez podmioty publiczne (np. przez KOWR, czy ARiMR), prawdziwości oświadczeń złożonych przez zainteresowanych np. udziałem w przetargu, czy uzyskaniem płatności obszarowych. Zainteresowanym z kolei - nowa forma umowy ułatwi udowodnienie istnienia stosunku dzierżawnego. Obligatoryjna forma zawarcia umowy dzierżawy spowoduje, że z wnioskami o dopłaty będą występowali nie właściciele gruntów, lecz dzierżawcy. To z kolei pozwoli dzierżawcom występowanie o dopłaty w ramach ekoschematów.\nRozwiązaniem drugiego problemu, tj. słabszej pozycji dzierżawcy względem wydzierżawiającego, jest: \n1) samo wprowadzenie, dającej się zweryfikować, formy umowy dzierżawy rolniczej - co spowoduje, że pozycja dzierżawcy ulegnie zmianie na jego korzyść w stosunku do obecnej sytuacji; dzierżawca zyska bowiem dowód potwierdzający istnienie stosunku dzierżawy;\n2) wprowadzenie podziału na umowy krótkoterminowe (do 8 lat) i długoterminowe (powyżej 8 lat) z preferowaniem tych drugich, jako korzystniejszych dla dzierżawcy z punktu widzenia stabilności produkcji rolnej (preferowanie to przejawia się w zachętach dla właściciela, tj. przyznanie właścicielowi prawa do wejścia na przedmiot dzierżawy w celu skontrolowania działalności dzierżawcy oraz prawa żądania od dzierżawcy informacji o planach produkcyjnych oraz dla dzierżawcy, tj. przyznanie nowych uprawnień, niezależnych od zgody właściciela); obecnie umowy zawierać można na czas oznaczony (np. 5 lat) albo nieoznaczony (tj. bez wskazania terminu zakończenia i trwa do momentu jej wypowiedzenia); po zmianie, wszystkie umowy dzierżawy rolniczej, zawarte będą na czas określony (najdłużej na 30 lat);\n3) przyznanie dzierżawcy (długoterminowemu) nowego prawa, tj. prawa do poddzierżawienia lub oddania do bezpłatnego używania, bez zgody wydzierżawiającego, nie więcej niż 25 % przedmiotu dzierżawy rolniczej, jeżeli do zakończenia okresu obowiązywania tej umowy pozostało więcej niż 3 lata, a ponadto:\na) poddzierżawa lub oddanie do bezpłatnego używania podyktowane są względami prawidłowej gospodarki oraz\nb) dzierżawcy pozostało nie więcej niż 5 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego; rozwiązanie to pozwoli na umożliwienie starszym dzierżawcom, zbliżającym się do wieku emerytalnego, częściowe odciążenie się od prowadzenia całego gospodarstwa, np. przez przekazanie części obowiązków młodszym rolnikom lub członkom rodziny, bez konieczności rozwiązywania całej umowy dzierżawy;\n4) przyznanie dzierżawcy (długoterminowemu) nowego prawa, tj. prawa do przeniesienia swoich praw i obowiązków bez zgody wydzierżawiającego na osobę trzecią, jeżeli:\na) zawiadomi o tym wydzierżawiającego na piśmie, a przy tym dzierżawca osiągnął wiek emerytalny lub stał się długotrwale albo trwale niezdolny do pracy w rolnictwie lub\nb) przeniesienia tego dzierżawca dokonuje na swojego małżonka lub zstępnych, którzy nie osiągnęli wieku 50 lat, nie są niezdolni do pracy w rolnictwie oraz posiadają co najmniej roczny staż pracy w rolnictwie,\nlub\nc) przeniesienia tego dzierżawca dokonuje w ramach przeniesienia swojego gospodarstwa rolnego na swojego następcę (por. art. 84 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników), a przedmiot dzierżawy stanowi zorganizowaną całość gospodarczą z tym gospodarstwem;\n5) przyznanie dzierżawcy (krótkoterminowemu i długoterminowemu) nowego prawa, tj. prawa żądania od wydzierżawiającego ograniczenia wykonywania ograniczonego prawa rzeczowego (jeżeli wydzierżawiający ustanowił je na przedmiocie dzierżawy, np. prawo przejazdu przez osoby trzecie);\n6) pozbawienie nabywcy przedmiotu dzierżawy, prawa do wcześniejszego rozwiązania umowy dzierżawy rolniczej (krótkoterminowej i długoterminowej) za wypowiedzeniem, jeżeli przedmiot dzierżawy rolniczej został wydany dzierżawcy przed jego zbyciem nabywcy, a prawo tej dzierżawy rolniczej zostało ujawnione w księdze wieczystej (prawo takie dotychczas służyło nowemu właścicielowi, pod określonymi warunkami, na podstawie art. 678 § 1 w zw. z art. 694 K.c.);\n7) przyznanie dzierżawcy (krótkoterminowemu i długoterminowemu) nowego prawa, tj. prawa do rozwiązania umowy dzierżawy bez zachowania okresów wypowiedzenia w 3 określonych przypadkach (tj. gdy wydzierżawiający odmawia podpisania protokołu wydania, gdy wydzierżawiający nie usunął wad przedmiotu dzierżawy istniejących w dniu jego wydania, albo powstałych po wydaniu bez winy dzierżawcy oraz gdy wywłaszczenie albo sprzedaż na cel uzasadniający wywłaszczenie objęły co najmniej 30 % przedmiotu dzierżawy rolniczej).\nJeżeli chodzi o trzeci problem, to rozwiąże go sam fakt stworzenia nowej ustawy, która w sposób kompleksowy ureguluje stosunek dzierżawy nieruchomości rolnych i gospodarstw rolnych. Projektowana ustawa ustanawia zasady zawierania i rozwiązywania umów dzierżawy rolniczej, uiszczania czynszu, regulujące prawa i obowiązki stron umowy dzierżawy rolniczej oraz dokonywania zmian podmiotowych. \nProjektowana ustawa obejmuje swoimi regulacjami tylko nieruchomości rolne oraz gospodarstwa rolne. Nie ma zatem zastosowania do dzierżawy innych nieruchomości (np. lasów, budynków niewchodzących w skład gospodarstwa rolnego), przedsiębiorstw, czy praw majątkowych (np. patentu na wynalazek). Projektowana ustawa nie ingeruje także w nieruchomości rolne oraz gospodarstwa rolne wchodzące w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Do tych składników wciąż będą miały zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego. Projektowana ustawa nie usuwa jednocześnie z Kodeksu cywilnego przepisów regulujących dzierżawę nieruchomości rolnych oraz gospodarstw rolnych (tj. art. 704, 706 i 708 K.c.), ponieważ wciąż będą one miały zastosowanie do nieruchomości rolnych oraz gospodarstw rolnych będących w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa.\nPrzepisy Kodeksu cywilnego będą regulowały stosunek dzierżawy tylko w tym zakresie, w jakim nie czyni tego sama ustawa (np. w zakresie tego w jakim rodzaju może być zastrzeżony czynsz - por. art. 693 § 2 K.c.).\nProjektowana ustawa reguluje terminy i zasady płatności czynszu oraz da możliwość jego modyfikacji (przez np. obniżenie czynszu na skutek obowiązkowych nakładów, które zakłócają korzystanie z dzierżawy czy podwyższenie czynszu po dokonaniu przez wydzierżawiającego, za zgodą dzierżawcy, nakładów zwiększających użyteczność lub dochodowość przedmiotu dzierżawy).\nWprowadzone instytucje dotyczące dzierżawy rolniczej będą lepiej odpowiadały potrzebom dzierżawców aniżeli dotychczasowe - odpowiednio stosowane przepisy o najmie.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MRiRW","value":"MRiRW"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ współpracujący przy opracowaniu projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Jacek Czerniak Sekretarz Stanu ","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MRiRW","value":"MRiRW"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"I kwartał 2026 r. ","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}