W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o Funduszu Wsparcia Szpitali POPRZEDNI TYTUŁ: Projekt ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD321","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projekt ustawy o Funduszu Wsparcia Szpitali jest elementem Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. \nOd lat prawidłowe funkcjonowanie publicznych podmiotów szpitalnych w Rzeczypospolitej Polskiej jest ograniczone przez szereg czynników. Podstawowym zjawiskiem utrudniającym rozwój podmiotów szpitalnych jest ich pogarszająca się sytuacja finansowa, przejawiająca się głównie rosnącym zadłużeniem. Nie bez wpływu na nią pozostanie również Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 listopada 2019 r., sygn. akt K 4/17, który de facto ograniczył katalog źródeł finansowania podmiotów szpitalnych działających w formie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (spzoz). Negatywnymi czynnikami charakteryzującymi działalność podmiotów szpitalnych są też: nie zawsze uzasadniona konkurencja między podmiotami szpitalnymi, utrzymywanie nieefektywnie wykorzystywanej bazy, czy podwyższonej gotowości, nieskoordynowana opieka nad pacjentem na danym terenie, niedoinwestowanie sektora szpitalnictwa, niewystarczające lub nieadekwatne do potrzeb zdrowotnych ludności zasoby systemu, czy w końcu brak skoordynowania działań zarządczych, np. w ramach zarządzania kryzysowego, co najlepiej uwidoczniły działania w ramach zwalczania epidemii COVID-19. \nZaznaczyć należy, że w przeszłości podejmowane były próby zreformowania sektora szpitalnictwa w Rzeczypospolitej Polskiej z uwagi na pogarszającą się sytuację finansową szpitali przejawiającą się głównie rosnącym zadłużeniem. Istotnym doświadczeniem w tym zakresie są działania przeprowadzone na podstawie ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 164). Ówczesna reforma polegała na restrukturyzacji finansowej zadłużenia szpitali z tytułu zobowiązań publiczno- i cywilnoprawnych, jak również roszczeń pracowników wynikających z tzw. „ustawy 203” (z lat 1999–2004). Udzielone wówczas przez Bank Gospodarstwa Krajowego pożyczki, co prawda spowodowały spadek zobowiązań wymagalnych w wyniku konwersji na zobowiązania długoterminowe, jednak nie poprawiły realnie sytuacji finansowej szpitali.\n","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"Projekt ustawy o Funduszu Wsparcia Szpitali ma na celu osiągnięcie efektów na kilku płaszczyznach. Projekt ustawy po wejściu w życie pozwoli na optymalizację jakości leczenia i poziomu bezpieczeństwa pacjenta przez wdrożenie systemowych rozwiązań dotyczących jakości i efektów leczenia (koncentrację leczenia specjalistycznego) oraz zwiększenie dostępności udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej. Ustawa zapewni również prowadzenie spójnej polityki w zakresie zabezpieczenia świadczeń medycznych dzięki optymalnemu zabezpieczeniu potrzeb zdrowotnych obywateli, zgodnego z mapą potrzeb zdrowotnych i planami transformacji. Dzięki powołaniu Funduszu Wsparcia Szpitali, zwanego dalej także ,,Funduszem”, zapewnione zostaną środki finansowe na wsparcie rozwoju sektora szpitalnictwa oraz wspieranie procesów rozwojowych oraz naprawczo-rozwojowych podmiotów szpitalnych. Wspierane będą również inwestycje w tych podmiotach dzięki działaniom na rzecz poprawy efektywności i jakości usług w obszarze szpitalnictwa. Ustawa ma również na celu wdrożenie skutecznych mechanizmów restrukturyzacyjnych poprawiających rentowność podmiotów szpitalnych i ich stabilność finansową, w tym również restrukturyzację zobowiązań tych jednostek. Proponowane rozwiązania legislacyjne pozwolą także na koordynację i optymalizację wykorzystania bazy materialnej systemu, uporządkowanie struktury świadczeniodawców oraz wprowadzenie mechanizmów stymulujących integrację i koordynację świadczeń szpitalnych, a co za tym idzie brak dublowania oferowanych świadczeń i eliminację konieczności utrzymywania w części podmiotów szpitalnych wykwalifikowanego personelu medycznego. Ponadto, celem zaprojektowanych przepisów jest także stworzenie profesjonalnego systemu nadzoru nad podmiotami szpitalnymi oraz wzmocnienie kadry zarządzającej i popularyzacja nowoczesnych systemów, narzędzi i metod zarządzania w ochronie zdrowia.\nCelem wprowadzanych zmian legislacyjnych jest osiągnięcie korzyści dla pacjenta wynikających z dobrze działającego systemu lecznictwa szpitalnego, przede wszystkim przez dopasowanie tego systemu do struktury demograficznej i rzeczywistych potrzeb zdrowotnych ludności. Pacjenci skorzystają również na odpowiedniej alokacji nakładów finansowych oraz koncentracji świadczeń i profilowaniu szpitali. Koncentracja procedur wysokospecjalistycznych w ośrodkach kompetencji będzie miała na celu poprawę wyników leczenia, zwiększenie dostępności do nowoczesnych technologii i terapii medycznych oraz rozwój kadr medycznych. \nProjekt ustawy umożliwi i będzie wspierał modernizację oraz poprawę efektywności szpitalnictwa przez:\n1) poprawę efektywności ekonomicznej podmiotów szpitalnych przez powołanie Funduszu, który da możliwość podjęcia działań rozwojowych i naprawczych w poszczególnych podmiotach, w tym przez finansowanie wsparcia restrukturyzacji ich zadłużenia, która będzie odbywała się na podstawie projektowanych przepisów ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2309);\n2) zmianę profilu i dostosowanie działalności podmiotów szpitalnych do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych z uwzględnieniem efektywnego i bezpiecznego wykorzystania zasobów ludzkich w systemie ochrony zdrowia, równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, mapy potrzeb zdrowotnych, planów transformacji oraz sieci szpitali, także z uwzględnieniem potrzeb obronności i bezpieczeństwa państwa, w przypadku podmiotów szpitalnych nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej lub ministra właściwego do spraw wewnętrznych realizujących zadania z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa;\n3) współpracę między podmiotami nadzorującymi oraz współpracę między podmiotami szpitalnymi, w tym w zakresie konsolidacji funkcji medycznych i koncentracji zasobów ludzkich oraz świadczeń opieki zdrowotnej;\n4) stworzenie profesjonalnego systemu nadzoru nad podmiotami szpitalnymi;\n5) podnoszenie jakości zarządzania podmiotami szpitalnymi oraz rozwój kompetencji kadry menedżerskiej.\n\nW ramach współpracy, o której mowa w ww. pkt 3, będzie możliwość dobrowolnego dokonania zmiany podmiotu tworzącego dla podmiotu szpitalnego działającego w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy podmiotem, który dotychczas wykonywał uprawnienia i obowiązki podmiotu tworzącego (np. jednostką samorządu terytorialnego) a ministrem właściwym do spraw zdrowia.\nZaproponowane rozwiązania stanowią także podstawę do działań na rzecz racjonalizacji piramidy opieki zdrowotnej przez przesunięcie niektórych świadczeń zdrowotnych na niższe poziomy opieki (np. opieka ambulatoryjna, długoterminowa), także w ramach funkcjonowania podmiotów szpitalnych, które oprócz świadczeń stricte szpitalnych udzielają także świadczeń na innych poziomach, a także zmianę zakresu i struktury świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmioty szpitalne z uwzględnieniem planów transformacji i mapy potrzeb zdrowotnych.\nPonadto zaprojektowane przepisy doprowadzą do efektywniejszego wykorzystania dostępnych zasobów kadrowych podmiotów szpitalnych i nowoczesnej infrastruktury medycznej, a także do wzmocnienia kadry zarządzającej i popularyzacji nowoczesnych systemów, narzędzi i metod zarządzania w ochronie zdrowia.\nProjekt ustawy zawiera zasady oraz warunki tworzenia planu rozwojowego podmiotu szpitalnego. Każdy plan będzie musiał być opracowany w porozumieniu z podmiotem nadzorującym, a w przypadku spółek kapitałowych w porozumieniu z radą nadzorczą albo komisją rewizyjną i będzie musiał zawierać ocenę podmiotu szpitalnego w zakresie dostosowania jego działalności do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych, a w przypadku, gdy działalność podmiotu szpitalnego jest niedostosowana do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych będzie musiał zawierać także działania dostosowawcze. W tym przedmiocie plan będzie opiniowany przez dysponenta Funduszu, Prezesa NFZ i właściwego wojewodę. Jeżeli wszystkie opinie, w zakresie tych samych świadczeń opieki zdrowotnej, będą pozytywne, podmiot skorzysta z nowej procedury polegającej na uproszczonym uzyskaniu kontraktu z NFZ w tym zakresie w trybie rokowań. W takim przypadku będzie mógł również, po spełnieniu dodatkowych warunków, uzyskać finansowanie z poniżej opisanego Funduszu na przeprofilowanie w całości albo w części działalności leczniczej podmiotu szpitalnego w celu dostosowania tej działalności do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych.\nProjekt ustawy przewiduje utworzenie Funduszu będącego państwowym funduszem celowym, którego dysponentem będzie minister właściwy do spraw zdrowia. Przychodami Funduszu będą m.in. odpis, o którym mowa w art. 97 ust. 3i ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz wpłaty z budżetu państwa. Środki zgromadzone w Funduszu będą mogły być przeznaczone na:\n1) finansowanie wynagrodzenia osoby posiadającej licencję doradcy restukturyzacyjnego z tytułu jej udziału w opracowaniu przez kierownika podmiotu szpitalnego planu rozwojowego;\n2) finansowanie realizacji przez podmiot szpitalny środków rozwojowych lub naprawczo-rozwojowych zawartych w planie rozwojowym, których celem jest poprawa sytuacji podmiotu szpitalnego – w tym np. przeprofilowania działalności, ale także działań związanych z restrukturyzacją zadłużenia;\n3) finansowanie działań mających na celu rozwój kompetencji kadry kierowniczej i zarządzającej podmiotu szpitalnego, w tym rozwiązań implementujących nowoczesne systemy, narzędzia i metody zarządzania – w tym np. finansowanie kosztów studiów podyplomowych czy też studiów Master of Business Administration dla kierownika podmiotu szpitalnego oraz personelu średniego szczebla zarządzania;\n4) finansowanie działań inwestycyjnych realizowanych przez podmioty szpitalne, mających na celu podniesienie jakości lub dostępności udzielanych świadczeń zdrowotnych – w tym zadań budowlanych oraz zakupu aparatury medycznej.\nFinansowanie z Funduszu będzie następowało każdorazowo w drodze dotacji celowej, po uprzednim przeprowadzeniu konkursu, a w określonych przypadkach także po przeprowadzeniu naboru wniosków od podmiotów, które będę mogły uzyskać finansowanie poza procedurą konkursową. Zarówno konkursy jak i nabory wniosków do finansowania pozakonkursowego będą organizowane i przeprowadzane przez dysponenta Funduszu przy udziale Narodowego Funduszu Zdrowia. Dysponent Funduszu będzie przeprowadzał konkursy i nabory w sposób przejrzysty, rzetelny i bezstronny oraz będzie zapewniał podmiotom szpitalnym równy dostęp do informacji o warunkach i sposobie wyboru wniosków.\nObsługę Funduszu będzie zapewniać nowo utworzona komórka organizacyjna w Ministerstwie Zdrowia, której koszty funkcjonowania zostaną sfinansowane z budżetu państwa, z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia.\nProjekt ustawy przewiduje utworzenie Rady Funduszu. Do zadań Rady Funduszu będzie należeć m.in. doradztwo w zakresie finansowania zadań Funduszu, opiniowanie podziału środków na zadania oraz zgłaszanie dysponentowi Funduszu wniosków i propozycji dotyczących finansowania zadań Funduszu. \nRada Funduszu będzie pełniła funkcję opiniodawczo-doradczą dla dysponenta Funduszu, a w jej skład wejdzie 12 członków powoływanych i odwoływanych przez dysponenta Funduszu. W celu większego zaangażowania w pracę Rady Funduszu członkom Rady Funduszu będzie przysługiwało wynagrodzenie ustalane przez dysponenta Funduszu, maksymalnie do wysokości 1,5-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Koszty funkcjonowania Rady będą pokrywane z budżetu państwa z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia.\nRestrukturyzacja zadłużenia i działania sanacyjne podmiotu szpitalnego będą odbywały się na podstawie nowego fakultatywnego postępowania zawartego w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne.\nCelem ustawy jest modernizacja i poprawa efektywności działalności podmiotu szpitalnego, poprawa jakości i dostępności świadczeń opieki zdrowotnej dla pacjenta, wsparcie rozwoju podmiotu szpitalnego, optymalizacja jego działalności, dostosowywanie działalności podmiotu szpitalnego do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych, uwzględniając racjonalizację struktury i zakresów świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych na tym samym terytorium, wprowadzenie lub ulepszenie zarządzania procesowego podmiotem szpitalnym, działania na rzecz pozyskiwania nowych strumieni finansowych dla podmiotu szpitalnego, a w razie potrzeby, naprawa działalności podmiotu szpitalnego przez restrukturyzację jego zadłużenia, a także przez działania sanacyjne, na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne.\nZgodnie z przyjętymi zobowiązaniami w ramach KPO, projektowana ustawa stanowi podstawę realizacji kamienia milowego pn. „Wejście w życie ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa”/„Wejście w życie ustawy o Funduszu Wsparcia Szpitali” (D1G). W ocenie projektodawcy wypełni ona w pełni przyjęte zobowiązania, co po jej wejściu w życie umożliwi wypłatę środków na powiązane z tym kamieniem milowym inwestycje. Przede wszystkim projektowana ustawa przewiduje restrukturyzację podmiotów szpitalnych przez konsolidację, zmianę profilu oraz zakresu i struktury świadczeń zdrowotnych udzielanych przez te podmioty, na podstawie krajowego i regionalnych planów transformacji oraz mapy potrzeb zdrowotnych. Zaproponowane rozwiązania, w tym przede wszystkim procesy rozwojowe i naprawczo-rozwojowe uwzględniające obowiązek dostosowania działalności podmiotu szpitalnego do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych pozwolą na przesunięcie niektórych świadczeń zdrowotnych ze szpitali na niższe poziomy opieki (opieka podstawowa, opieka ambulatoryjna) z odpowiednio zmienionymi zapisami w rocznych planach finansowych NFZ. W tym kontekście należy pamiętać, że projektowana reforma dotyczy podmiotu szpitalnego jako całości, a podmioty te udzielają także świadczeń pozaszpitalnych np. ambulatoryjnych, a w niektórych przypadkach także świadczeń na poziomie opieki podstawowej. Powyższe ma na celu stworzenie podstaw do działań na rzecz racjonalizacji piramidy opieki zdrowotnej w Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto reforma ma zapewnić skuteczną i trwałą restrukturyzację, w tym rozwiązanie kwestii umarzania długów szpitali w sposób zrównoważony, w oparciu o przejrzyste i oparte na dowodach kryteria oraz system finansowania szpitali, zachęcający do właściwego świadczenia opieki oraz zwiększający efektywność i jakość opieki. Ponadto projektowana ustawa przewiduje stworzenie profesjonalnego systemu nadzoru nad podmiotami szpitalnymi, także przez nadzór dysponenta Funduszu nad prawidłowością wydatkowania środków w ramach przyznanych dotacji celowych. Projektowana ustawa przewiduje także wzmocnienie kadry zarządzającej oraz upowszechnienie nowoczesnych systemów, narzędzi i metod zarządzania w ochronie zdrowia. \nProjektowana ustawa nakłada na podmioty szpitalne, przy wsparciu podmiotów nadzorujących obowiązek dostosowania działalność podmiotu szpitalnego do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych z uwzględnieniem efektywnego i bezpiecznego wykorzystania zasobów ludzkich w systemie ochrony zdrowia, równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, mapy potrzeb zdrowotnych, planów transformacji oraz systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej, zaś sporządzenie planu rozwojowego będzie musiało być poprzedzone analizami efektywności funkcjonowania i zarządzania, ekonomicznymi, jakościowymi, operacyjnymi, działalności leczniczej i klinicznej oraz działalności poszczególnych komórek organizacyjnych danego podmiotu szpitalnego, zaś sam plan będzie musiał uwzględniać propozycje narzędzi dostosowawczych dany podmiot zarówno do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych jak i wskazywać na planowane przez podmiot szpitalny działania mające na celu podniesienie jakości udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej.\nTym samym zarówno kwestie dostosowania do potrzeb zdrowotnych, dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej, jakości oraz ich efektywności będą analizowane w przypadku każdego podmiotu szpitalnego, który będzie tworzył plan rozwojowy, zaś w ślad za zdiagnozowanym stanem będą iść adekwatne środki dostosowawcze, rozwojowe i naprawczo-rozwojowe.\n","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MZ","value":"MZ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Adam Niedzielski Minister Zdrowia","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MZ","value":"MZ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"III kwartał 2023 r.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD321
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie:
Projekt ustawy o Funduszu Wsparcia Szpitali jest elementem Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
Od lat prawidłowe funkcjonowanie publicznych podmiotów szpitalnych w Rzeczypospolitej Polskiej jest ograniczone przez szereg czynników. Podstawowym zjawiskiem utrudniającym rozwój podmiotów szpitalnych jest ich pogarszająca się sytuacja finansowa, przejawiająca się głównie rosnącym zadłużeniem. Nie bez wpływu na nią pozostanie również Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 listopada 2019 r., sygn. akt K 4/17, który de facto ograniczył katalog źródeł finansowania podmiotów szpitalnych działających w formie samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej (spzoz). Negatywnymi czynnikami charakteryzującymi działalność podmiotów szpitalnych są też: nie zawsze uzasadniona konkurencja między podmiotami szpitalnymi, utrzymywanie nieefektywnie wykorzystywanej bazy, czy podwyższonej gotowości, nieskoordynowana opieka nad pacjentem na danym terenie, niedoinwestowanie sektora szpitalnictwa, niewystarczające lub nieadekwatne do potrzeb zdrowotnych ludności zasoby systemu, czy w końcu brak skoordynowania działań zarządczych, np. w ramach zarządzania kryzysowego, co najlepiej uwidoczniły działania w ramach zwalczania epidemii COVID-19.
Zaznaczyć należy, że w przeszłości podejmowane były próby zreformowania sektora szpitalnictwa w Rzeczypospolitej Polskiej z uwagi na pogarszającą się sytuację finansową szpitali przejawiającą się głównie rosnącym zadłużeniem. Istotnym doświadczeniem w tym zakresie są działania przeprowadzone na podstawie ustawy z dnia 15 kwietnia 2005 r. o pomocy publicznej i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 164). Ówczesna reforma polegała na restrukturyzacji finansowej zadłużenia szpitali z tytułu zobowiązań publiczno- i cywilnoprawnych, jak również roszczeń pracowników wynikających z tzw. „ustawy 203” (z lat 1999–2004). Udzielone wówczas przez Bank Gospodarstwa Krajowego pożyczki, co prawda spowodowały spadek zobowiązań wymagalnych w wyniku konwersji na zobowiązania długoterminowe, jednak nie poprawiły realnie sytuacji finansowej szpitali.
Istota rozwiązań ujętych w projekcie:
Projekt ustawy o Funduszu Wsparcia Szpitali ma na celu osiągnięcie efektów na kilku płaszczyznach. Projekt ustawy po wejściu w życie pozwoli na optymalizację jakości leczenia i poziomu bezpieczeństwa pacjenta przez wdrożenie systemowych rozwiązań dotyczących jakości i efektów leczenia (koncentrację leczenia specjalistycznego) oraz zwiększenie dostępności udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej. Ustawa zapewni również prowadzenie spójnej polityki w zakresie zabezpieczenia świadczeń medycznych dzięki optymalnemu zabezpieczeniu potrzeb zdrowotnych obywateli, zgodnego z mapą potrzeb zdrowotnych i planami transformacji. Dzięki powołaniu Funduszu Wsparcia Szpitali, zwanego dalej także ,,Funduszem”, zapewnione zostaną środki finansowe na wsparcie rozwoju sektora szpitalnictwa oraz wspieranie procesów rozwojowych oraz naprawczo-rozwojowych podmiotów szpitalnych. Wspierane będą również inwestycje w tych podmiotach dzięki działaniom na rzecz poprawy efektywności i jakości usług w obszarze szpitalnictwa. Ustawa ma również na celu wdrożenie skutecznych mechanizmów restrukturyzacyjnych poprawiających rentowność podmiotów szpitalnych i ich stabilność finansową, w tym również restrukturyzację zobowiązań tych jednostek. Proponowane rozwiązania legislacyjne pozwolą także na koordynację i optymalizację wykorzystania bazy materialnej systemu, uporządkowanie struktury świadczeniodawców oraz wprowadzenie mechanizmów stymulujących integrację i koordynację świadczeń szpitalnych, a co za tym idzie brak dublowania oferowanych świadczeń i eliminację konieczności utrzymywania w części podmiotów szpitalnych wykwalifikowanego personelu medycznego. Ponadto, celem zaprojektowanych przepisów jest także stworzenie profesjonalnego systemu nadzoru nad podmiotami szpitalnymi oraz wzmocnienie kadry zarządzającej i popularyzacja nowoczesnych systemów, narzędzi i metod zarządzania w ochronie zdrowia.
Celem wprowadzanych zmian legislacyjnych jest osiągnięcie korzyści dla pacjenta wynikających z dobrze działającego systemu lecznictwa szpitalnego, przede wszystkim przez dopasowanie tego systemu do struktury demograficznej i rzeczywistych potrzeb zdrowotnych ludności. Pacjenci skorzystają również na odpowiedniej alokacji nakładów finansowych oraz koncentracji świadczeń i profilowaniu szpitali. Koncentracja procedur wysokospecjalistycznych w ośrodkach kompetencji będzie miała na celu poprawę wyników leczenia, zwiększenie dostępności do nowoczesnych technologii i terapii medycznych oraz rozwój kadr medycznych.
Projekt ustawy umożliwi i będzie wspierał modernizację oraz poprawę efektywności szpitalnictwa przez:
1) poprawę efektywności ekonomicznej podmiotów szpitalnych przez powołanie Funduszu, który da możliwość podjęcia działań rozwojowych i naprawczych w poszczególnych podmiotach, w tym przez finansowanie wsparcia restrukturyzacji ich zadłużenia, która będzie odbywała się na podstawie projektowanych przepisów ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2309);
2) zmianę profilu i dostosowanie działalności podmiotów szpitalnych do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych z uwzględnieniem efektywnego i bezpiecznego wykorzystania zasobów ludzkich w systemie ochrony zdrowia, równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, mapy potrzeb zdrowotnych, planów transformacji oraz sieci szpitali, także z uwzględnieniem potrzeb obronności i bezpieczeństwa państwa, w przypadku podmiotów szpitalnych nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej lub ministra właściwego do spraw wewnętrznych realizujących zadania z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa;
3) współpracę między podmiotami nadzorującymi oraz współpracę między podmiotami szpitalnymi, w tym w zakresie konsolidacji funkcji medycznych i koncentracji zasobów ludzkich oraz świadczeń opieki zdrowotnej;
4) stworzenie profesjonalnego systemu nadzoru nad podmiotami szpitalnymi;
5) podnoszenie jakości zarządzania podmiotami szpitalnymi oraz rozwój kompetencji kadry menedżerskiej.

W ramach współpracy, o której mowa w ww. pkt 3, będzie możliwość dobrowolnego dokonania zmiany podmiotu tworzącego dla podmiotu szpitalnego działającego w formie samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej na podstawie porozumienia zawartego pomiędzy podmiotem, który dotychczas wykonywał uprawnienia i obowiązki podmiotu tworzącego (np. jednostką samorządu terytorialnego) a ministrem właściwym do spraw zdrowia.
Zaproponowane rozwiązania stanowią także podstawę do działań na rzecz racjonalizacji piramidy opieki zdrowotnej przez przesunięcie niektórych świadczeń zdrowotnych na niższe poziomy opieki (np. opieka ambulatoryjna, długoterminowa), także w ramach funkcjonowania podmiotów szpitalnych, które oprócz świadczeń stricte szpitalnych udzielają także świadczeń na innych poziomach, a także zmianę zakresu i struktury świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmioty szpitalne z uwzględnieniem planów transformacji i mapy potrzeb zdrowotnych.
Ponadto zaprojektowane przepisy doprowadzą do efektywniejszego wykorzystania dostępnych zasobów kadrowych podmiotów szpitalnych i nowoczesnej infrastruktury medycznej, a także do wzmocnienia kadry zarządzającej i popularyzacji nowoczesnych systemów, narzędzi i metod zarządzania w ochronie zdrowia.
Projekt ustawy zawiera zasady oraz warunki tworzenia planu rozwojowego podmiotu szpitalnego. Każdy plan będzie musiał być opracowany w porozumieniu z podmiotem nadzorującym, a w przypadku spółek kapitałowych w porozumieniu z radą nadzorczą albo komisją rewizyjną i będzie musiał zawierać ocenę podmiotu szpitalnego w zakresie dostosowania jego działalności do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych, a w przypadku, gdy działalność podmiotu szpitalnego jest niedostosowana do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych będzie musiał zawierać także działania dostosowawcze. W tym przedmiocie plan będzie opiniowany przez dysponenta Funduszu, Prezesa NFZ i właściwego wojewodę. Jeżeli wszystkie opinie, w zakresie tych samych świadczeń opieki zdrowotnej, będą pozytywne, podmiot skorzysta z nowej procedury polegającej na uproszczonym uzyskaniu kontraktu z NFZ w tym zakresie w trybie rokowań. W takim przypadku będzie mógł również, po spełnieniu dodatkowych warunków, uzyskać finansowanie z poniżej opisanego Funduszu na przeprofilowanie w całości albo w części działalności leczniczej podmiotu szpitalnego w celu dostosowania tej działalności do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych.
Projekt ustawy przewiduje utworzenie Funduszu będącego państwowym funduszem celowym, którego dysponentem będzie minister właściwy do spraw zdrowia. Przychodami Funduszu będą m.in. odpis, o którym mowa w art. 97 ust. 3i ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz wpłaty z budżetu państwa. Środki zgromadzone w Funduszu będą mogły być przeznaczone na:
1) finansowanie wynagrodzenia osoby posiadającej licencję doradcy restukturyzacyjnego z tytułu jej udziału w opracowaniu przez kierownika podmiotu szpitalnego planu rozwojowego;
2) finansowanie realizacji przez podmiot szpitalny środków rozwojowych lub naprawczo-rozwojowych zawartych w planie rozwojowym, których celem jest poprawa sytuacji podmiotu szpitalnego – w tym np. przeprofilowania działalności, ale także działań związanych z restrukturyzacją zadłużenia;
3) finansowanie działań mających na celu rozwój kompetencji kadry kierowniczej i zarządzającej podmiotu szpitalnego, w tym rozwiązań implementujących nowoczesne systemy, narzędzia i metody zarządzania – w tym np. finansowanie kosztów studiów podyplomowych czy też studiów Master of Business Administration dla kierownika podmiotu szpitalnego oraz personelu średniego szczebla zarządzania;
4) finansowanie działań inwestycyjnych realizowanych przez podmioty szpitalne, mających na celu podniesienie jakości lub dostępności udzielanych świadczeń zdrowotnych – w tym zadań budowlanych oraz zakupu aparatury medycznej.
Finansowanie z Funduszu będzie następowało każdorazowo w drodze dotacji celowej, po uprzednim przeprowadzeniu konkursu, a w określonych przypadkach także po przeprowadzeniu naboru wniosków od podmiotów, które będę mogły uzyskać finansowanie poza procedurą konkursową. Zarówno konkursy jak i nabory wniosków do finansowania pozakonkursowego będą organizowane i przeprowadzane przez dysponenta Funduszu przy udziale Narodowego Funduszu Zdrowia. Dysponent Funduszu będzie przeprowadzał konkursy i nabory w sposób przejrzysty, rzetelny i bezstronny oraz będzie zapewniał podmiotom szpitalnym równy dostęp do informacji o warunkach i sposobie wyboru wniosków.
Obsługę Funduszu będzie zapewniać nowo utworzona komórka organizacyjna w Ministerstwie Zdrowia, której koszty funkcjonowania zostaną sfinansowane z budżetu państwa, z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia.
Projekt ustawy przewiduje utworzenie Rady Funduszu. Do zadań Rady Funduszu będzie należeć m.in. doradztwo w zakresie finansowania zadań Funduszu, opiniowanie podziału środków na zadania oraz zgłaszanie dysponentowi Funduszu wniosków i propozycji dotyczących finansowania zadań Funduszu.
Rada Funduszu będzie pełniła funkcję opiniodawczo-doradczą dla dysponenta Funduszu, a w jej skład wejdzie 12 członków powoływanych i odwoływanych przez dysponenta Funduszu. W celu większego zaangażowania w pracę Rady Funduszu członkom Rady Funduszu będzie przysługiwało wynagrodzenie ustalane przez dysponenta Funduszu, maksymalnie do wysokości 1,5-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Koszty funkcjonowania Rady będą pokrywane z budżetu państwa z części pozostającej w dyspozycji ministra właściwego do spraw zdrowia.
Restrukturyzacja zadłużenia i działania sanacyjne podmiotu szpitalnego będą odbywały się na podstawie nowego fakultatywnego postępowania zawartego w ustawie z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne.
Celem ustawy jest modernizacja i poprawa efektywności działalności podmiotu szpitalnego, poprawa jakości i dostępności świadczeń opieki zdrowotnej dla pacjenta, wsparcie rozwoju podmiotu szpitalnego, optymalizacja jego działalności, dostosowywanie działalności podmiotu szpitalnego do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych, uwzględniając racjonalizację struktury i zakresów świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych na tym samym terytorium, wprowadzenie lub ulepszenie zarządzania procesowego podmiotem szpitalnym, działania na rzecz pozyskiwania nowych strumieni finansowych dla podmiotu szpitalnego, a w razie potrzeby, naprawa działalności podmiotu szpitalnego przez restrukturyzację jego zadłużenia, a także przez działania sanacyjne, na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne.
Zgodnie z przyjętymi zobowiązaniami w ramach KPO, projektowana ustawa stanowi podstawę realizacji kamienia milowego pn. „Wejście w życie ustawy o modernizacji i poprawie efektywności szpitalnictwa”/„Wejście w życie ustawy o Funduszu Wsparcia Szpitali” (D1G). W ocenie projektodawcy wypełni ona w pełni przyjęte zobowiązania, co po jej wejściu w życie umożliwi wypłatę środków na powiązane z tym kamieniem milowym inwestycje. Przede wszystkim projektowana ustawa przewiduje restrukturyzację podmiotów szpitalnych przez konsolidację, zmianę profilu oraz zakresu i struktury świadczeń zdrowotnych udzielanych przez te podmioty, na podstawie krajowego i regionalnych planów transformacji oraz mapy potrzeb zdrowotnych. Zaproponowane rozwiązania, w tym przede wszystkim procesy rozwojowe i naprawczo-rozwojowe uwzględniające obowiązek dostosowania działalności podmiotu szpitalnego do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych pozwolą na przesunięcie niektórych świadczeń zdrowotnych ze szpitali na niższe poziomy opieki (opieka podstawowa, opieka ambulatoryjna) z odpowiednio zmienionymi zapisami w rocznych planach finansowych NFZ. W tym kontekście należy pamiętać, że projektowana reforma dotyczy podmiotu szpitalnego jako całości, a podmioty te udzielają także świadczeń pozaszpitalnych np. ambulatoryjnych, a w niektórych przypadkach także świadczeń na poziomie opieki podstawowej. Powyższe ma na celu stworzenie podstaw do działań na rzecz racjonalizacji piramidy opieki zdrowotnej w Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto reforma ma zapewnić skuteczną i trwałą restrukturyzację, w tym rozwiązanie kwestii umarzania długów szpitali w sposób zrównoważony, w oparciu o przejrzyste i oparte na dowodach kryteria oraz system finansowania szpitali, zachęcający do właściwego świadczenia opieki oraz zwiększający efektywność i jakość opieki. Ponadto projektowana ustawa przewiduje stworzenie profesjonalnego systemu nadzoru nad podmiotami szpitalnymi, także przez nadzór dysponenta Funduszu nad prawidłowością wydatkowania środków w ramach przyznanych dotacji celowych. Projektowana ustawa przewiduje także wzmocnienie kadry zarządzającej oraz upowszechnienie nowoczesnych systemów, narzędzi i metod zarządzania w ochronie zdrowia.
Projektowana ustawa nakłada na podmioty szpitalne, przy wsparciu podmiotów nadzorujących obowiązek dostosowania działalność podmiotu szpitalnego do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych z uwzględnieniem efektywnego i bezpiecznego wykorzystania zasobów ludzkich w systemie ochrony zdrowia, równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, mapy potrzeb zdrowotnych, planów transformacji oraz systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej, zaś sporządzenie planu rozwojowego będzie musiało być poprzedzone analizami efektywności funkcjonowania i zarządzania, ekonomicznymi, jakościowymi, operacyjnymi, działalności leczniczej i klinicznej oraz działalności poszczególnych komórek organizacyjnych danego podmiotu szpitalnego, zaś sam plan będzie musiał uwzględniać propozycje narzędzi dostosowawczych dany podmiot zarówno do lokalnych, regionalnych i krajowych potrzeb zdrowotnych jak i wskazywać na planowane przez podmiot szpitalny działania mające na celu podniesienie jakości udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej.
Tym samym zarówno kwestie dostosowania do potrzeb zdrowotnych, dostępności do świadczeń opieki zdrowotnej, jakości oraz ich efektywności będą analizowane w przypadku każdego podmiotu szpitalnego, który będzie tworzył plan rozwojowy, zaś w ślad za zdiagnozowanym stanem będą iść adekwatne środki dostosowawcze, rozwojowe i naprawczo-rozwojowe.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MZ
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Adam Niedzielski Minister Zdrowia
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MZ
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
III kwartał 2023 r.
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Status realizacji: