W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Projekt ustawy o osobistych kontach inwestycyjnych
1.0
02.09.2025 14:20 Agnieszka Moskaluk
Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP
{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD296","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja dodatkowa","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projekt ustawy o osobistych kontach inwestycyjnych (OKI) ma na celu aktywizację oszczędności gospodarstw domowych oraz ich efektywne zaangażowanie w realną gospodarkę, mając przy tym na celu zaspokojenie potrzeb przedsiębiorstw w zakresie ich finansowania i rozwoju innowacji. Niski poziom partycypacji społeczeństwa w krajowym rynku kapitałowym stanowi jeden z istotnych czynników ograniczających rozwój gospodarczy kraju.\n\nStopa oszczędności w Polsce pozostaje jedną z najniższych w UE i OECD - w I kwartale 2024 r. wyniosła 2,41% wobec średniej unijnej 13,26% (Eurostat). Ponadto, sposób zarządzania oszczędnościami przez gospodarstwa domowe charakteryzuje się niską efektywnością, co negatywnie wpływa na długookresowy wzrost zamożności społeczeństwa. Spowodowane jest to nadmierną alokacją środków finansowych w depozytach bankowych i lokatach o realnym oprocentowaniu bliskim zeru. Na koniec 2024 r. Polacy zgromadzili niemal 1,75 bln zł w formie depozytów bankowych i gotówki, podczas gdy udział inwestycji w instrumenty finansowe o wyższej dochodowości, takie jak akcje czy obligacje korporacyjne wyniósł ok. 0,6 bln zł (NBP, Eurostat).\n\nPomimo korzystnych wyników rynkowych, w tym historycznie rekordowej krajowej kapitalizacji polskiej giełdy przekraczającej 950 mld zł oraz wzrostu indeksu WIG o ponad 30% w pierwszej połowie 2025 r., Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie pozostaje relatywnie płytka w ujęciu makroekonomicznym. Kapitalizacja spółek notowanych na GPW w 2024 r. stanowiła 22% PKB, podczas gdy średnia dla państw Unii Europejskiej wynosiła 63%. W krajach o zbliżonym modelu finansowania gospodarki, takich jak Niemcy czy Hiszpania, wskaźnik ten kształtuje się na poziomie około 50%. Tak niski poziom kapitalizacji znacząco ogranicza zdolność krajowego rynku kapitałowego do efektywnego wspierania inwestycji.\n\nW konsekwencji, mimo istotnej roli gospodarstw domowych w finansowaniu gospodarki za pośrednictwem depozytów bankowych, konieczne jest stworzenie systemu sprzyjającego lokowaniu większej części oszczędności w instrumentach rynku kapitałowego, z jednoczesnym buforem oszczędnościowym zapewniającym elastyczność w zakresie realokacji, dywersyfikacji i nabywania nowych aktywów.\n\nOKI będzie stanowić również krajową odpowiedź na cele Unii Oszczędności i Inwestycji (Savings & Investments Union; SIU) ogłoszone przez Komisję Europejską w marcu 2025 r., ukierunkowane na mobilizację prywatnych oszczędności na potrzeby rozwoju gospodarczego.\n\nW Polsce funkcjonują produkty z preferencjami podatkowymi dla inwestorów detalicznych, takie jak IKE, IKZE, OIPE, PPE i PPK, promujące długoterminowe oszczędzanie w ramach III filaru systemu emerytalnego. Umożliwiają one, po spełnieniu odpowiednich warunków, zwolnienie z podatku od dochodów kapitałowych, a w przypadku IKZE – także odliczenie od podatku dochodowego. OKI natomiast ma na celu pogłębienie rynku kapitałowego i zwiększenie jego płynności, przez wprowadzenie zachęty podatkowej wspierającej oszczędzanie i inwestowanie również w krótszym okresie.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Projekt przewiduje stworzenie nowej formy oszczędzania i inwestowania w postaci osobistego konta inwestycyjnego (OKI), przeznaczonego dla osób fizycznych, który będzie charakteryzować się następującymi cechami: \n1.\tKonto będzie miało charakter osobisty i dobrowolny, z możliwością wpłaty i wypłaty środków pieniężnych w każdej chwili. Rozwiązanie ma na celu motywowanie do dobrowolnego podjęcia inwestowania przy ustawowym zapewnieniu pełnej kontroli oszczędzającego nad swoimi środkami na OKI.\n2.\tAktywa w ramach konta będą zwolnione z opodatkowania do wartości 100 tys. zł w tym:\n•\taktywa o charakterze inwestycyjnym (akcje, obligacje i inne instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu, fundusze inwestycyjne) będą mogły korzystać z takiego zwolnienia w pełnej wysokości (tj. do kwoty 100 tys. zł), \n•\taktywa o charakterze oszczędnościowym (środki pieniężne, lokaty, obligacje oszczędnościowe) będą mogły korzystać z takiego zwolnienia do wartości 25 tys. zł. \nForma obliczania wartości aktywów została oparta na koncepcji bazy kapitałowej, która stanowi sumę wartości środków oszczędzającego, obliczaną jako jedna czwarta sumy: \n•\twartości rynkowej aktywów znajdujących się na OKI na początku każdego kwartału roku kalendarzowego oraz\n•\tłącznej wysokości wpłat dokonanych na OKI w ciągu roku kalendarzowego.\nTaka forma zwolnienia z opodatkowania motywuje do alokowania środków w realną gospodarkę, która charakteryzuje się większą zmiennością stóp zwrotu, jednocześnie umożliwiając stworzenie bezpiecznej „poduszki finansowej” oraz zapewniając elastyczność w zakresie realokacji, dywersyfikacji i nabywania nowych aktywów.\n3.\tNadwyżka wartości aktywów zgromadzonych na OKI ponad limity zwolnione z opodatkowania (tj. 25 tys. zł dla części oszczędnościowej oraz 100 tys. zł dla całości aktywów) będzie podlegać opodatkowaniu o szacunkowej stopie wynoszącej od 0,8% do 0,9%. W konsekwencji, podatek od aktywów w ramach OKI będzie naliczany od sumy dwóch nadwyżek:\n•\tnadwyżki wartości części oszczędnościowej ponad 25 tys. zł,\n•\tnadwyżki łącznej wartości aktywów (oszczędnościowej i inwestycyjnej) ponad 100 tys. zł, pomniejszonej o wcześniej opodatkowaną nadwyżkę z części oszczędnościowej.\n\nNa instytucje finansowe prowadzące OKI będzie nałożony obowiązek przekazywania, zarówno oszczędzającemu, jak i organom podatkowym, informacji o wysokości wartości aktywów oraz wpłat na OKI\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MFiG","value":"MFiG"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ współpracujący przy opracowaniu projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Jurand Drop Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MFiG","value":"MFiG"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"III kwartał 2025 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD296
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
Projekt ustawy o osobistych kontach inwestycyjnych (OKI) ma na celu aktywizację oszczędności gospodarstw domowych oraz ich efektywne zaangażowanie w realną gospodarkę, mając przy tym na celu zaspokojenie potrzeb przedsiębiorstw w zakresie ich finansowania i rozwoju innowacji. Niski poziom partycypacji społeczeństwa w krajowym rynku kapitałowym stanowi jeden z istotnych czynników ograniczających rozwój gospodarczy kraju.
Stopa oszczędności w Polsce pozostaje jedną z najniższych w UE i OECD - w I kwartale 2024 r. wyniosła 2,41% wobec średniej unijnej 13,26% (Eurostat). Ponadto, sposób zarządzania oszczędnościami przez gospodarstwa domowe charakteryzuje się niską efektywnością, co negatywnie wpływa na długookresowy wzrost zamożności społeczeństwa. Spowodowane jest to nadmierną alokacją środków finansowych w depozytach bankowych i lokatach o realnym oprocentowaniu bliskim zeru. Na koniec 2024 r. Polacy zgromadzili niemal 1,75 bln zł w formie depozytów bankowych i gotówki, podczas gdy udział inwestycji w instrumenty finansowe o wyższej dochodowości, takie jak akcje czy obligacje korporacyjne wyniósł ok. 0,6 bln zł (NBP, Eurostat).
Pomimo korzystnych wyników rynkowych, w tym historycznie rekordowej krajowej kapitalizacji polskiej giełdy przekraczającej 950 mld zł oraz wzrostu indeksu WIG o ponad 30% w pierwszej połowie 2025 r., Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie pozostaje relatywnie płytka w ujęciu makroekonomicznym. Kapitalizacja spółek notowanych na GPW w 2024 r. stanowiła 22% PKB, podczas gdy średnia dla państw Unii Europejskiej wynosiła 63%. W krajach o zbliżonym modelu finansowania gospodarki, takich jak Niemcy czy Hiszpania, wskaźnik ten kształtuje się na poziomie około 50%. Tak niski poziom kapitalizacji znacząco ogranicza zdolność krajowego rynku kapitałowego do efektywnego wspierania inwestycji.
W konsekwencji, mimo istotnej roli gospodarstw domowych w finansowaniu gospodarki za pośrednictwem depozytów bankowych, konieczne jest stworzenie systemu sprzyjającego lokowaniu większej części oszczędności w instrumentach rynku kapitałowego, z jednoczesnym buforem oszczędnościowym zapewniającym elastyczność w zakresie realokacji, dywersyfikacji i nabywania nowych aktywów.
OKI będzie stanowić również krajową odpowiedź na cele Unii Oszczędności i Inwestycji (Savings & Investments Union; SIU) ogłoszone przez Komisję Europejską w marcu 2025 r., ukierunkowane na mobilizację prywatnych oszczędności na potrzeby rozwoju gospodarczego.
W Polsce funkcjonują produkty z preferencjami podatkowymi dla inwestorów detalicznych, takie jak IKE, IKZE, OIPE, PPE i PPK, promujące długoterminowe oszczędzanie w ramach III filaru systemu emerytalnego. Umożliwiają one, po spełnieniu odpowiednich warunków, zwolnienie z podatku od dochodów kapitałowych, a w przypadku IKZE – także odliczenie od podatku dochodowego. OKI natomiast ma na celu pogłębienie rynku kapitałowego i zwiększenie jego płynności, przez wprowadzenie zachęty podatkowej wspierającej oszczędzanie i inwestowanie również w krótszym okresie.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
Projekt przewiduje stworzenie nowej formy oszczędzania i inwestowania w postaci osobistego konta inwestycyjnego (OKI), przeznaczonego dla osób fizycznych, który będzie charakteryzować się następującymi cechami: 1. Konto będzie miało charakter osobisty i dobrowolny, z możliwością wpłaty i wypłaty środków pieniężnych w każdej chwili. Rozwiązanie ma na celu motywowanie do dobrowolnego podjęcia inwestowania przy ustawowym zapewnieniu pełnej kontroli oszczędzającego nad swoimi środkami na OKI. 2. Aktywa w ramach konta będą zwolnione z opodatkowania do wartości 100 tys. zł w tym: • aktywa o charakterze inwestycyjnym (akcje, obligacje i inne instrumenty finansowe dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym lub wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu, fundusze inwestycyjne) będą mogły korzystać z takiego zwolnienia w pełnej wysokości (tj. do kwoty 100 tys. zł), • aktywa o charakterze oszczędnościowym (środki pieniężne, lokaty, obligacje oszczędnościowe) będą mogły korzystać z takiego zwolnienia do wartości 25 tys. zł. Forma obliczania wartości aktywów została oparta na koncepcji bazy kapitałowej, która stanowi sumę wartości środków oszczędzającego, obliczaną jako jedna czwarta sumy: • wartości rynkowej aktywów znajdujących się na OKI na początku każdego kwartału roku kalendarzowego oraz • łącznej wysokości wpłat dokonanych na OKI w ciągu roku kalendarzowego. Taka forma zwolnienia z opodatkowania motywuje do alokowania środków w realną gospodarkę, która charakteryzuje się większą zmiennością stóp zwrotu, jednocześnie umożliwiając stworzenie bezpiecznej „poduszki finansowej” oraz zapewniając elastyczność w zakresie realokacji, dywersyfikacji i nabywania nowych aktywów. 3. Nadwyżka wartości aktywów zgromadzonych na OKI ponad limity zwolnione z opodatkowania (tj. 25 tys. zł dla części oszczędnościowej oraz 100 tys. zł dla całości aktywów) będzie podlegać opodatkowaniu o szacunkowej stopie wynoszącej od 0,8% do 0,9%. W konsekwencji, podatek od aktywów w ramach OKI będzie naliczany od sumy dwóch nadwyżek: • nadwyżki wartości części oszczędnościowej ponad 25 tys. zł, • nadwyżki łącznej wartości aktywów (oszczędnościowej i inwestycyjnej) ponad 100 tys. zł, pomniejszonej o wcześniej opodatkowaną nadwyżkę z części oszczędnościowej.
Na instytucje finansowe prowadzące OKI będzie nałożony obowiązek przekazywania, zarówno oszczędzającemu, jak i organom podatkowym, informacji o wysokości wartości aktywów oraz wpłat na OKI
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MFiG
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Jurand Drop Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów