Projekt ma przywrócić podstawowe zasady praworządności, po zmianach wprowadzonych przez poprzednią władzę. Chodzi o wyeliminowanie w Kodeksie postępowania karnego najbardziej kontrowersyjnych przepisów, które są sprzeczne z normami konstytucyjnymi. Nowe rozwiązania zostały opracowane przy uwzględnieniu rekomendacji Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Karnego.

Najważniejsze rozwiązania

• Zakazane zostaje korzystanie z nielegalnie zdobytych dowodów.
  • Dowody, które zostały uzyskane w wyniku łamania prawa, nie będą uznawane za dowód w procesie. Chodzi np. o nielegalne podsłuchy zakładane przez strony postępowania.
  • Nadal będzie możliwe, na zasadach określonych w kodeksie, posługiwanie się materiałami zgromadzonymi przy okazji wykonywania czynności operacyjno-rozpoznawczych. 
    • Proponowane zmiany nie wpłyną na efektywność pracy służb państwowych.
• Ograniczone zostaje nadmierne stosowanie tymczasowego aresztu.
  • Aby przedłużyć areszt, konieczne będzie przedstawienie dowodu o sprawnym przebiegu śledztwa.
  • Jeżeli sąd uzna, że postępowanie jest źle prowadzone, będzie mógł odmówić przedłużenia tymczasowego aresztowania.
  • Samo zagrożenie surową karą nie wystarczy, żeby kogoś tymczasowo aresztować.
    • Wzięcie pod uwagę wysokości kary przez sąd będzie możliwe, jeśli maksymalna kara grożąca oskarżonemu, wynosić będzie przynajmniej 10 lat pozbawienia wolności lub sąd I instancji wymierzył karę wyższą niż 3 lat pozbawienia wolności.
• Zwiększona zostaje decyzyjność sądów, a zmniejszona prokuratorów.
  • Obecnie prokuratorzy mogą decydować o wielu kwestiach procesowych, np. ich głos jest decydujący przy wyłączeniu jawności postępowania czy zastosowaniu złagodzenia kary dla osoby, która współpracuje z organami ścigania.
  • Po zmianie, decydujący głos w tych sprawach będzie należał do sędziów.
• Zwiększone zostaje prawo do obrony na wszystkich etapach postępowania prawa karnego. Ułatwione będzie także uzyskanie pomocy prawnej z urzędu.

Proponowane zmiany zostały zaopiniowane przez 50 podmiotów. Nowe przepisy mają wejść w życie w większości po 3 miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.