W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD427","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw stanowi kolejny etap upraszczania, przyspieszania i cyfryzacji procesu inwestycyjno-budowlanego. Podstawowym założeniem projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw jest dalsze zmniejszenie obciążeń zarówno w stosunku do inwestorów, jak i organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego oraz usprawnienie ich działania, a także elektronizacja procedur oraz działalności organów administracji publicznej.\nUstawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351, z późn. zm.) pomimo, iż na przestrzeni ostatnich lat była wielokrotnie nowelizowana, a proces inwestycyjny upraszczany, odformalizowywany i cyfryzowany, wciąż zawiera regulacje, które są skomplikowane zarówno dla inwestora, jak i organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz nadzoru budowlanego. Niektóre procedury są wciąż nieadekwatne do stopnia skomplikowania inwestycji, a liczba i zakres dokumentów dołączanych do wniosków, czy to w postaci papierowej, czy elektronicznej, powodują, że inwestor rezygnuje z realizacji inwestycji. Również organy administracji publicznej w toku wykonywanych zadań rozstrzygają sprawy, które przy odpowiedniej zmianie przepisów można by uprościć, odformalizować a w niektórych przypadkach zupełnie wyeliminować.\nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw rozwiązuje kwestie:\n1) dualizmu prawnego różnicującego budowę budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy poniżej i powyżej 70 m2;\n2) nadmiernego obciążenia inwestorów w ramach procedury uzyskiwania pozwolenia na budowę, dokonywania zgłoszenia oraz oddawania obiektów budowlanych do użytkowania;\n3) nadmiernego formalizmu prawnego związanego z oddawaniem obiektów budowlanych do użytkowania;\n4) udziału w postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane stron, których celem jest jedynie utrudnienie realizacji inwestycji;\n5) nadmiernego obciążenia organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz organów nadzoru budowlanego, np. w postaci wydawania decyzji czy przekazywania dokumentów w postaci papierowej pomiędzy tymi organami;\n6) konieczności dołączania i gromadzenia dokumentacji w procesie inwestycyjno-budowlanym w postaci papierowej;\n7) braku spójnego, jednolitego dla całego kraju, systemu służącego do obsługi wniosków składanych w procesie inwestycyjno-budowlanym;\n8) nieadekwatnej odpowiedzialności zawodowej osób pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie;\n9) przywrócenia rzeczoznawstwa budowlanego jako samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje:\n1) umożliwienie budowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy powyżej i poniżej 70 m2 na podstawie jednolitej procedury;\n2) rozszerzenie katalogu obiektów budowlanych i robót budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania decyzji pozwoleniu na budowę oraz dokonania zgłoszenia;\n3) utworzenie Bazy Projektów Budowlanych;\n4) wprowadzenie kar za nieterminowe wydawanie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę;\n5) usprawnienie procedury oddawania do użytkowania obiektów budowlanych;\n6) w zakresie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie;\n7) ograniczenie udziału w postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane stron, których celem jest jedynie utrudnienie realizacji inwestycji;\n8) przywrócenie rzeczoznawstwa budowlanego jako samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie;\n9) zniesienie możliwości składania dokumentów w postaci papierowej na rzecz pełnej cyfryzacji procesu budowlanego oraz wprowadzenie regulacji umożliwiających organom administracji publicznej wydawanie dokumentów na potrzeby procesu budowlanego w postaci elektronicznej; \n10) wprowadzenie jednego dla całego kraju systemu teleinformatycznego służącego do obsługi postępowań administracyjnych w budownictwie;\n11) wprowadzenie przepisów dotyczących postępowania w przypadku nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym;\n12) przyznanie wojewódzkim inspektorom nadzoru budowlanego możliwości wszczęcia kontroli stosowania wyrobu budowlanego na budowie w sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie zgodności wskazanych w dokumentacji projektowej rozwiązań materiałowych ze stanem faktycznym.\nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje również rezygnację z dualizmu prawnego różnicującego budowę budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy poniżej i powyżej 70 m2. Przepisy ustawy z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. poz. 1986) wprowadziły do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane art. 29 ust. 1 pkt 1a, którego celem było nie tylko zwolnienie niektórych budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 m2 z pozwolenia na budowę, ale przede wszystkim wyłączenie możliwości wniesienia sprzeciwu do zgłoszenia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej. Projektowana ustawa ma na celu usprawnienie budowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych realizowanych w głównej mierze na potrzeby własne. Możliwość weryfikacji zgłoszenia budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego przez organ administracji architektoniczno-budowlanej, a w konsekwencji możliwość zgłoszenia sprzeciwu pozostawiona zostanie w stosunku do inwestycji innych niż budowa wolno stojącego, nie więcej niż dwukondygnacyjnego budynku mieszkalnego jednorodzinnego w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych inwestora, tj. w przypadku budowy tego typu budynków przez deweloperów oraz budowy domów jednorodzinnych np. trzykondygnacyjnych. \nProponuje się także rozszerzenie katalogu inwestycji (budów) niewymagających decyzji o pozwoleniu na budowę, a wymagających jedynie dokonania zgłoszenia, oraz katalogu inwestycji (budów) niewymagających ani decyzji o pozwoleniu na budowę, ani zgłoszenia. Do katalogu inwestycji zwolnionych z pozwolenia na budowę, ale wymagających zgłoszenia, proponuje się dodać m.in. niewielkie kolumbarium o powierzchni zabudowy nie większej niż 15 m2 i o wysokości nie większej niż 3 m na terenie cmentarza, przepusty o długości nie większej niż 20 m oraz o przekroju wewnętrznym większym niż 0,85 m2 i nie większym niż 3 m2, kioski i pawilony sprzedaży ulicznej o powierzchni zabudowy nie większej niż 15 m2.\nDodatkowo do katalogu inwestycji zwolnionych z pozwolenia na budowę, ale wymagający zgłoszenia proponuje się dodanie budowy budowli ochronnych, w szczególności schronów i ukryć doraźnych, wolnostojących lub stanowiących część budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego w zabudowie zagrodowej, rozumianych jako pomieszczenie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych do ochrony osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub innych dóbr materialnych przed skutkami działań zbrojnych, ekstremalnych zjawisk pogodowych, katastrof ekologicznych, przemysłowych lub innych zagrożeń, znajdujących się całkowicie poniżej poziomu otaczającego terenu, o powierzchni zabudowy do 35 m2 rozumianej jako powierzchnia rzutu poziomego budowli ochronnej w stanie wykończonym, wyznaczonego przez rzutowanie na powierzchnię terenu wszystkich jego krawędzi zewnętrznych. Projektowane ułatwienia mogą wpłynąć na podniesienie indywidualnego poziomu bezpieczeństwa obywateli.\nW projekcie zaproponowano także dodanie przepisu upoważniającego ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa do określenia, w drodze rozporządzenia, warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać przydomowe schrony i ukrycia doraźne o powierzchni do 35m2 oraz ich usytuowanie, biorąc pod uwagę wymagania określone w przepisach ustawy – Prawo budowlane.\n Ponadto w celu walki z suszą proponuje się, aby jedynie zgłoszenia wymagała budowa wylotów do cieków naturalnych i budowa zbiorników na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 5 m3 i nie większej niż 15 m3. Przy czym budowa takich zbiorników do 5 m3 nie będzie wymagała nawet zgłoszenia. Projektowana zmiana w zakresie budowy zbiorników na wody opadowe i roztopowe powinna przyczynić się także do usprawnienia realizacji programu priorytetowego „Moja Woda” finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ponadto, z obowiązku pozwolenia na budowę proponuje się zwolnić maszty flagowe posadowione na gruncie o wysokości od 3 do 7 m, przy czym budowa takich masztów o wysokości do 3 m nie będzie wymagała ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. \nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw w związku z dodawaniem nowych obiektów zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, zakłada zmianę brzmienia art. 43 ust. 1aa, ponieważ zachodzi konieczność rozszerzenia katalogu obiektów podlegających obowiązkowi wykonania inwentaryzacji powykonawczej o:\n• zbiorniki na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 5 m3 i nie większej niż 15 m3, \n• jednokondygnacyjne budynki gospodarcze i wiaty o prostej konstrukcji związane z produkcją rolną o powierzchni zabudowy do 300 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 6 m i wysokości nie większej niż 6m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane,\n• budowle ochronne, w szczególności schrony i ukrycia doraźne wolnostojące lub stanowiące część budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego w zabudowie zagrodowej, znajdujących się całkowicie poniżej poziomu otaczającego terenu, o powierzchni zabudowy do 35 m2,\n• do 50 m krańcowe odcinki sieci: elektroenergetycznych (obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV), wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych (o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0,5 MPa),\n• przyłącza elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne, gazowe telekomunikacyjne,\n• stacje ładowania\nObecnie dla obiektów tych kierownik budowy (a w przypadku jego braku - inwestor), ma obowiązek wykonać inwentaryzację powykonawczą, a geodeta przekazać sporządzoną dokumentację do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, która to dokumentacja powoduje aktualizację geodezyjnych baz danych. Dla ww. obiektów budowlanych wprowadzana zmiana art. 43 ust. 1aa zachowuje ww. obowiązek geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej w mocy gdyż ujawnienie informacji o ww. obiektach w bazach danych jest istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa sytuowania innych projektowanych obiektów, które mogą powstać na danym obszarze (w przypadku obiektów podziemnych) oraz zapewnienia aktualności ewidencji gruntów i budynków, która ma wpływ m.in. na wymiar podatków (w przypadku budynków). Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje również utworzenie Bazy Projektów Budowlanych, której głównym celem będzie ułatwianie dostępu do projektów budowlanych i ich poszczególnych elementów (sporządzonych w postaci elektronicznej) organom administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego w przypadku wniosków (np. o pozwolenie na budowę lub o pozwolenie na użytkowanie), zgłoszeń i zawiadomień. Zgodnie z przepisami projektowanej ustawy inwestor, zamiast załączać do wniosków, zgłoszeń czy zawiadomień projekt budowlany, będzie mógł wskazywać indywidualny numer projektu, który został umieszczony (przez np. inwestora lub projektanta) w Bazie Projektów Budowlanych. Organ obsługujący wniosek, zgłoszenie czy zawiadomienie nie będzie zaś sprawdzał i weryfikował projektu w postaci papierowej, zaś będzie miał wgląd do projektu poprzez Bazę. Wprowadzenie Bazy Projektów Budowlanych usprawni działanie organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz organów nadzoru budowlanego. Organy administracji architektoniczno-budowlanej nie będą musiały już bowiem przekazywać do organów nadzoru budowlanego projektów budowlanych umieszczonych w Bazie Projektów Budowlanych, z uwagi na fakt, że dostęp i wgląd do tych projektów nastąpi przez Bazę Projektów Budowlanych.\nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje także wprowadzenie przepisów umożliwiających nakładanie kar za nieterminowe wydawanie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę. Brak jasnej i precyzyjnej regulacji w przedmiotowym zakresie budził dotychczas szereg wątpliwości. Jednocześnie proponuje się doprecyzowanie przepisów dotyczących rejestrów wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę, tak aby rejestry te obejmowały również wnioski o pozwoleniu na rozbiórkę i decyzje o pozwoleniu na rozbiórkę, gdyż tylko na podstawie rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę sprawdza się terminowość wydawania pozwoleń i nakłada się kary za przekroczenie terminów.\nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw przewiduje zmiany, których celem jest rozszerzenie zasady oddawania do użytkowania obiektów budowlanych w drodze zawiadomienia o zakończeniu budowy oraz ograniczenie wydawania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Proponuje się, aby pozwolenie na użytkowanie było wymagane jedynie wówczas, gdy przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego ma nastąpić przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych oraz, gdy sam inwestor dobrowolnie o to występuje, mimo że uzyskanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie nie jest wymagane. W pozostałych przypadkach wymagane byłoby zawiadomienie o zakończeniu budowy. Ponadto proponuje się zrezygnowanie w stosunku do budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz obiektów budowlanych kategorii III z procedury formalnego oddawania do użytkowania, tak aby oddanie do użytkowania ww. obiektów następowało już z chwilą złożenia przez kierownika budowy oświadczenia o zakończeniu budowy i możliwości przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego. Przed przystąpieniem do użytkowania do dokumentacji budowy konieczne będzie jednak dołączenie m.in. projektu technicznego, protokołów badań i sprawdzeń: przyłączy i instalacji, zapewniających użytkowanie obiektu budowlanego zgodnie z przeznaczeniem, dokumentacji geodezyjnej, zawierającej wyniki geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej oraz informację o zgodności usytuowania obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu lub odstępstwach od tego projektu. Ponadto, w celu weryfikacji wykonania obiektu budowlanego zgodnie z projektem budowlanym proponuje się dołączać do dokumentacji budowy, wykonaną przez kierownika budowy, dokumentację fotograficzną.\nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje także zmiany w zakresie odpowiedzialność zawodowej w budownictwie. Proponuje się wprowadzić dodatkowe sankcje w ramach odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, tj. zakazu wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie na okres od 1 miesiąca do 6 miesięcy. Ponadto proponuje się wprowadzenie dodatkowej sankcji wobec kierownika budowy, na którym spoczywają obowiązki określone w projektowanych art. 53c i art. 53d, tj. w związku z oddawaniem do użytkowania budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz obiektów budowlanych zaliczonych do kategorii III, a także doprecyzowanie przepisów regulujących postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie. Proponowane zmiany mają na celu zwiększenie roli i wpływu organu nadzoru budowlanego na postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie.\nKolejnym propozycją jest wprowadzenie przepisów, w myśl których strona postępowania odwołująca się od decyzji (składająca zażalenie na postanowienie) wydanej na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane będzie zobowiązana do dołączenia oświadczenia, że jest świadoma odpowiedzialności karnej za umyślne prowadzenie organów wyższego stopnia w błąd, co do faktów lub okoliczności mających znaczenie dla sprawy. Proponuje się, aby oświadczenie było zaopatrzone klauzulą o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Ponadto, proponuje się, aby strona postępowania, która w odwołaniu od decyzji (w zażaleniu na postanowienie) wydanej na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane wprowadzi organ wyższego stopnia w błąd podlegała karzy aresztu albo karze ograniczenia wolności, albo karze grzywny. Projektowane zmiany mają na celu ograniczenie udziału w postępowaniach administracyjnych osób, których głównym celem nie jest merytoryczne zaskarżenie decyzji (postanowienia), ale chęć zastopowania czy zablokowania inwestycji (tzw. pieniaczy). \nPrzedmiotowa nowelizacja proponuje również przywrócenie w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, rzeczoznawstwa budowlanego jako samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie (usuniętej podczas tzw. deregulacji w 2014 r.). Proponuje się doprecyzowanie przepisów określających wymagania jakie powinna spełniać osoba będąca rzeczoznawcą budowlanym oraz przepisów regulujących uprawnienia przysługujące rzeczoznawcy budowlanemu. Kwestie wykształcenia, przynależności do izby samorządu zawodowego, lat doświadczenia w zakresie objętym rzeczoznawstwem (10 lat) pozostaną bez zmian. Zmiany polegają jedynie na doprecyzowaniu okresu posiadanego doświadczenia, poprzez wskazanie, że okres ten liczony jest od dnia uzyskania uprawnień budowlanych bez ograniczeń, a także wprowadzenia okresu na jaki nadaje się tytuł rzeczoznawcy budowlanego (tj. 5 lat) oraz zasad potwierdzania dorobku praktycznego w zakresie objętym rzeczoznawstwem (potwierdzenie przez co najmniej trzy osoby posiadające tytuł rzeczoznawcy budowlanego w zakresie, o który ubiega się kandydat na rzeczoznawcę budowlanego). \nPrzedmiotowa nowelizacja zakłada również zmiany zakresu uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie. Zgodnie z obowiązującym art. 15a ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie uprawniają do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi, w odniesieniu do architektury obiektu o kubaturze do 1000 m3 w zabudowie zagrodowej lub na terenie zabudowy zagrodowej. Proponuje się likwidację obecnego ograniczenia poprzez usuniecie wyrazów: „w zabudowie zagrodowej lub na terenie zabudowy zagrodowej”. Wprowadzenie zmian pozwoli inż. arch. po skończeniu 3,5 letnich studiów wyższych oraz odbyciu praktyki budowlanej (1 rok w biurze projektowym i 1 rok na budowie) zaprojektować obiekt budowlany o kubaturze do 1000m3 nie tylko na terenach zabudowy zagrodowej. Biorąc po uwagę zakres kształcenia architektów na studiach inżynierskich osoba posiadająca tytuł inżyniera architekta potrafi zadbać o wartości estetyczne i funkcjonalne takich prostych obiektów budowlanych do 1000m3 kubatury. W wyniku zmiany zwiększony zostanie zakres uprawnień dla osób posiadających uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie. Przewiduje się, że proponowane zmiany mogą przełożyć się także na zwiększenie zainteresowania zdobyciem uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie.\nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje zniesienie możliwości składania dokumentów w postaci papierowej na rzecz pełnej cyfryzacji procesu inwestycyjno-budowlanego oraz wprowadzenie regulacji umożliwiających organom administracji publicznej wydawanie dokumentów na potrzeby procesu inwestycyjno-budowlanego w postaci elektronicznej. Projektowana ustawa proponuje wprowadzenie jako zasady kierowania dokumentów do organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego w postaci elektronicznej. Zgodnie z wprowadzanymi zmianami dokumenty składane do organu administracji architektoniczno-budowlanej oraz organu nadzoru budowlanego będą musiały być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Pozwoli to na potwierdzenie, że dany dokument jest faktycznie składany przez osobę, która go podpisała. Ponadto, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, proponuje także, aby załączniki do wniosków, zgłoszeń i zawiadomień były składane w postaci elektronicznej, kopii dokumentu elektronicznego albo cyfrowego odwzorowania dokumentu w postaci papierowej zapewniającego jego czytelność, w szczególności zdjęcia lub skanu. Projekt ustawy przewiduje, że jedynie określony rodzaj dokumentów należy zawsze przedłożyć w formie dokumentu elektronicznego – projekt budowlany, pełnomocnictwo oraz oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Projektowane zmiany pozwolą ograniczyć papierowy obieg dokumentów, których w procesie budowlanym gromadzi się w dosyć dużych ilościach. Dokumentacja elektroniczna zajmuje o wiele mniej miejsca niż dokumenty papierowe, których w organach administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego przechowuje się bardzo dużo (np. zatwierdzone projekty zagospodarowania działki lub terenu, projekty architektoniczno-budowlane, czy różnego rodzaju decyzje, postanowienia wynikające z przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane). Przy dokumentacji elektronicznej o wiele mniejsze jest również ryzyko zagubienia czy zaginięcia dokumentacji, czy to w organie administracji publicznej czy u inwestora. Taka forma gromadzenia dokumentacji ułatwia również dostęp do akt sprawy. Wszystkie potrzebne w procesie budowlanym dokumenty znajdują się bowiem w jednym, bezpiecznym miejscu.\nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje także wprowadzić w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane regulacje dotyczące Systemu do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie (SOPAB). Podstawowym zadaniem systemu SOPAB będzie kompleksowa obsługa postępowań administracyjnych w budownictwie. System będzie dostępny dla wszystkich organów uczestniczących, w mniejszym lub większym stopniu, w procesie budowlanym, w szczególności organów wydających dokumenty dołączane następnie do wniosków na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Wprowadzenie jednego systemu umożliwi organom administracji publicznej sprawne procedowanie wniosków w procesie budowlanym oraz bieżące monitorowanie tego procesu. Pozwoli również zoptymalizować proces raportowania przez organy na potrzeby Głównego Urzędu Statystycznego oraz Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego. \nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje również wprowadzenie przepisów dotyczących wykonania zastępczego w przypadku nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. Projektowana zmiana polegająca na dodaniu w ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane art. 69a ma na celu rozwiązanie narastającego problemu zagrożeń wynikających ze złego stanu technicznego budynków (zagrażających bezpieczeństwu) usytuowanych w obrębie nieruchomości prywatnych o nieuregulowanym stanie prawnym (nadzór budowlany nie jest w stanie ustalić właściciela takiego budynku i przez to nie może egzekwować obowiązku odpowiedniego zabezpieczenia takiego budynku). \nProjekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje również wprowadzenie przepisów dotyczących możliwość wszczęcia kontroli stosowania wyrobu budowlanego na budowie, w tym np. przy okazji wykonywania zadania określonego w art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1213) (tj. pobierania próbki do badań z wyrobów składowanych na budowie, dla której wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego nie jest organem pierwszej instancji) w sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie zgodności wskazanych w dokumentacji projektowej rozwiązań materiałowych ze stanem faktycznym. Zdarza, że wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego kontrolując, na podstawie art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych, wyroby budowlane składowane na terenie budowy dostrzega przy okazji nieprawidłowe stosowanie tych wyrobów przy wykonywaniu robót budowlanych. Nie ma jednak prawnej kompetencji odnośnie przeprowadzenia czynności kontrolnych w tym zakresie, ponieważ art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych daje możliwość kontroli tylko tych wyrobów znajdujących się na terenie budowy, które nie zostały użyte do wykonywania robót budowlanych. Wprowadzenie projektowanej zmiany pozwoli wyeliminować mankamenty prawne związane z przeprowadzaną przez wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego kontrolą wyrobów budowlanych na terenie budowy. ","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MRiT","value":"MRiT"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Piotr Uściński, Sekretarz Stanu ","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MRiT","value":"MRiT"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"I kwartał 2023 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 29 marca 2023 r.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Zrealizowany","value":"Zrealizowany"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD427
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie:
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw stanowi kolejny etap upraszczania, przyspieszania i cyfryzacji procesu inwestycyjno-budowlanego. Podstawowym założeniem projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw jest dalsze zmniejszenie obciążeń zarówno w stosunku do inwestorów, jak i organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego oraz usprawnienie ich działania, a także elektronizacja procedur oraz działalności organów administracji publicznej.
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351, z późn. zm.) pomimo, iż na przestrzeni ostatnich lat była wielokrotnie nowelizowana, a proces inwestycyjny upraszczany, odformalizowywany i cyfryzowany, wciąż zawiera regulacje, które są skomplikowane zarówno dla inwestora, jak i organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz nadzoru budowlanego. Niektóre procedury są wciąż nieadekwatne do stopnia skomplikowania inwestycji, a liczba i zakres dokumentów dołączanych do wniosków, czy to w postaci papierowej, czy elektronicznej, powodują, że inwestor rezygnuje z realizacji inwestycji. Również organy administracji publicznej w toku wykonywanych zadań rozstrzygają sprawy, które przy odpowiedniej zmianie przepisów można by uprościć, odformalizować a w niektórych przypadkach zupełnie wyeliminować.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw rozwiązuje kwestie:
1) dualizmu prawnego różnicującego budowę budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy poniżej i powyżej 70 m2;
2) nadmiernego obciążenia inwestorów w ramach procedury uzyskiwania pozwolenia na budowę, dokonywania zgłoszenia oraz oddawania obiektów budowlanych do użytkowania;
3) nadmiernego formalizmu prawnego związanego z oddawaniem obiektów budowlanych do użytkowania;
4) udziału w postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane stron, których celem jest jedynie utrudnienie realizacji inwestycji;
5) nadmiernego obciążenia organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz organów nadzoru budowlanego, np. w postaci wydawania decyzji czy przekazywania dokumentów w postaci papierowej pomiędzy tymi organami;
6) konieczności dołączania i gromadzenia dokumentacji w procesie inwestycyjno-budowlanym w postaci papierowej;
7) braku spójnego, jednolitego dla całego kraju, systemu służącego do obsługi wniosków składanych w procesie inwestycyjno-budowlanym;
8) nieadekwatnej odpowiedzialności zawodowej osób pełniących samodzielne funkcje techniczne w budownictwie;
9) przywrócenia rzeczoznawstwa budowlanego jako samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie.
Istota rozwiązań ujętych w projekcie:
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje:
1) umożliwienie budowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy powyżej i poniżej 70 m2 na podstawie jednolitej procedury;
2) rozszerzenie katalogu obiektów budowlanych i robót budowlanych zwolnionych z obowiązku uzyskania decyzji pozwoleniu na budowę oraz dokonania zgłoszenia;
3) utworzenie Bazy Projektów Budowlanych;
4) wprowadzenie kar za nieterminowe wydawanie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę;
5) usprawnienie procedury oddawania do użytkowania obiektów budowlanych;
6) w zakresie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie;
7) ograniczenie udziału w postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane stron, których celem jest jedynie utrudnienie realizacji inwestycji;
8) przywrócenie rzeczoznawstwa budowlanego jako samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie;
9) zniesienie możliwości składania dokumentów w postaci papierowej na rzecz pełnej cyfryzacji procesu budowlanego oraz wprowadzenie regulacji umożliwiających organom administracji publicznej wydawanie dokumentów na potrzeby procesu budowlanego w postaci elektronicznej;
10) wprowadzenie jednego dla całego kraju systemu teleinformatycznego służącego do obsługi postępowań administracyjnych w budownictwie;
11) wprowadzenie przepisów dotyczących postępowania w przypadku nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym;
12) przyznanie wojewódzkim inspektorom nadzoru budowlanego możliwości wszczęcia kontroli stosowania wyrobu budowlanego na budowie w sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie zgodności wskazanych w dokumentacji projektowej rozwiązań materiałowych ze stanem faktycznym.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje również rezygnację z dualizmu prawnego różnicującego budowę budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy poniżej i powyżej 70 m2. Przepisy ustawy z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. poz. 1986) wprowadziły do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane art. 29 ust. 1 pkt 1a, którego celem było nie tylko zwolnienie niektórych budynków mieszkalnych jednorodzinnych o powierzchni zabudowy do 70 m2 z pozwolenia na budowę, ale przede wszystkim wyłączenie możliwości wniesienia sprzeciwu do zgłoszenia przez organ administracji architektoniczno-budowlanej. Projektowana ustawa ma na celu usprawnienie budowy budynków mieszkalnych jednorodzinnych realizowanych w głównej mierze na potrzeby własne. Możliwość weryfikacji zgłoszenia budowy budynku mieszkalnego jednorodzinnego przez organ administracji architektoniczno-budowlanej, a w konsekwencji możliwość zgłoszenia sprzeciwu pozostawiona zostanie w stosunku do inwestycji innych niż budowa wolno stojącego, nie więcej niż dwukondygnacyjnego budynku mieszkalnego jednorodzinnego w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych inwestora, tj. w przypadku budowy tego typu budynków przez deweloperów oraz budowy domów jednorodzinnych np. trzykondygnacyjnych.
Proponuje się także rozszerzenie katalogu inwestycji (budów) niewymagających decyzji o pozwoleniu na budowę, a wymagających jedynie dokonania zgłoszenia, oraz katalogu inwestycji (budów) niewymagających ani decyzji o pozwoleniu na budowę, ani zgłoszenia. Do katalogu inwestycji zwolnionych z pozwolenia na budowę, ale wymagających zgłoszenia, proponuje się dodać m.in. niewielkie kolumbarium o powierzchni zabudowy nie większej niż 15 m2 i o wysokości nie większej niż 3 m na terenie cmentarza, przepusty o długości nie większej niż 20 m oraz o przekroju wewnętrznym większym niż 0,85 m2 i nie większym niż 3 m2, kioski i pawilony sprzedaży ulicznej o powierzchni zabudowy nie większej niż 15 m2.
Dodatkowo do katalogu inwestycji zwolnionych z pozwolenia na budowę, ale wymagający zgłoszenia proponuje się dodanie budowy budowli ochronnych, w szczególności schronów i ukryć doraźnych, wolnostojących lub stanowiących część budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego w zabudowie zagrodowej, rozumianych jako pomieszczenie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych do ochrony osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub innych dóbr materialnych przed skutkami działań zbrojnych, ekstremalnych zjawisk pogodowych, katastrof ekologicznych, przemysłowych lub innych zagrożeń, znajdujących się całkowicie poniżej poziomu otaczającego terenu, o powierzchni zabudowy do 35 m2 rozumianej jako powierzchnia rzutu poziomego budowli ochronnej w stanie wykończonym, wyznaczonego przez rzutowanie na powierzchnię terenu wszystkich jego krawędzi zewnętrznych. Projektowane ułatwienia mogą wpłynąć na podniesienie indywidualnego poziomu bezpieczeństwa obywateli.
W projekcie zaproponowano także dodanie przepisu upoważniającego ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa do określenia, w drodze rozporządzenia, warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać przydomowe schrony i ukrycia doraźne o powierzchni do 35m2 oraz ich usytuowanie, biorąc pod uwagę wymagania określone w przepisach ustawy – Prawo budowlane.
Ponadto w celu walki z suszą proponuje się, aby jedynie zgłoszenia wymagała budowa wylotów do cieków naturalnych i budowa zbiorników na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 5 m3 i nie większej niż 15 m3. Przy czym budowa takich zbiorników do 5 m3 nie będzie wymagała nawet zgłoszenia. Projektowana zmiana w zakresie budowy zbiorników na wody opadowe i roztopowe powinna przyczynić się także do usprawnienia realizacji programu priorytetowego „Moja Woda” finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Ponadto, z obowiązku pozwolenia na budowę proponuje się zwolnić maszty flagowe posadowione na gruncie o wysokości od 3 do 7 m, przy czym budowa takich masztów o wysokości do 3 m nie będzie wymagała ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw w związku z dodawaniem nowych obiektów zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, zakłada zmianę brzmienia art. 43 ust. 1aa, ponieważ zachodzi konieczność rozszerzenia katalogu obiektów podlegających obowiązkowi wykonania inwentaryzacji powykonawczej o:
• zbiorniki na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 5 m3 i nie większej niż 15 m3,
• jednokondygnacyjne budynki gospodarcze i wiaty o prostej konstrukcji związane z produkcją rolną o powierzchni zabudowy do 300 m2, przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 6 m i wysokości nie większej niż 6m, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane,
• budowle ochronne, w szczególności schrony i ukrycia doraźne wolnostojące lub stanowiące część budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub budynku mieszkalnego w zabudowie zagrodowej, znajdujących się całkowicie poniżej poziomu otaczającego terenu, o powierzchni zabudowy do 35 m2,
• do 50 m krańcowe odcinki sieci: elektroenergetycznych (obejmujących napięcie znamionowe nie wyższe niż 1 kV), wodociągowych, kanalizacyjnych, cieplnych, gazowych (o ciśnieniu roboczym nie wyższym niż 0,5 MPa),
• przyłącza elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, cieplne, gazowe telekomunikacyjne,
• stacje ładowania
Obecnie dla obiektów tych kierownik budowy (a w przypadku jego braku - inwestor), ma obowiązek wykonać inwentaryzację powykonawczą, a geodeta przekazać sporządzoną dokumentację do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, która to dokumentacja powoduje aktualizację geodezyjnych baz danych. Dla ww. obiektów budowlanych wprowadzana zmiana art. 43 ust. 1aa zachowuje ww. obowiązek geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej w mocy gdyż ujawnienie informacji o ww. obiektach w bazach danych jest istotne z punktu widzenia bezpieczeństwa sytuowania innych projektowanych obiektów, które mogą powstać na danym obszarze (w przypadku obiektów podziemnych) oraz zapewnienia aktualności ewidencji gruntów i budynków, która ma wpływ m.in. na wymiar podatków (w przypadku budynków). Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje również utworzenie Bazy Projektów Budowlanych, której głównym celem będzie ułatwianie dostępu do projektów budowlanych i ich poszczególnych elementów (sporządzonych w postaci elektronicznej) organom administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego w przypadku wniosków (np. o pozwolenie na budowę lub o pozwolenie na użytkowanie), zgłoszeń i zawiadomień. Zgodnie z przepisami projektowanej ustawy inwestor, zamiast załączać do wniosków, zgłoszeń czy zawiadomień projekt budowlany, będzie mógł wskazywać indywidualny numer projektu, który został umieszczony (przez np. inwestora lub projektanta) w Bazie Projektów Budowlanych. Organ obsługujący wniosek, zgłoszenie czy zawiadomienie nie będzie zaś sprawdzał i weryfikował projektu w postaci papierowej, zaś będzie miał wgląd do projektu poprzez Bazę. Wprowadzenie Bazy Projektów Budowlanych usprawni działanie organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz organów nadzoru budowlanego. Organy administracji architektoniczno-budowlanej nie będą musiały już bowiem przekazywać do organów nadzoru budowlanego projektów budowlanych umieszczonych w Bazie Projektów Budowlanych, z uwagi na fakt, że dostęp i wgląd do tych projektów nastąpi przez Bazę Projektów Budowlanych.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje także wprowadzenie przepisów umożliwiających nakładanie kar za nieterminowe wydawanie decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę. Brak jasnej i precyzyjnej regulacji w przedmiotowym zakresie budził dotychczas szereg wątpliwości. Jednocześnie proponuje się doprecyzowanie przepisów dotyczących rejestrów wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę, tak aby rejestry te obejmowały również wnioski o pozwoleniu na rozbiórkę i decyzje o pozwoleniu na rozbiórkę, gdyż tylko na podstawie rejestru wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę sprawdza się terminowość wydawania pozwoleń i nakłada się kary za przekroczenie terminów.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw przewiduje zmiany, których celem jest rozszerzenie zasady oddawania do użytkowania obiektów budowlanych w drodze zawiadomienia o zakończeniu budowy oraz ograniczenie wydawania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie. Proponuje się, aby pozwolenie na użytkowanie było wymagane jedynie wówczas, gdy przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego ma nastąpić przed wykonaniem wszystkich robót budowlanych oraz, gdy sam inwestor dobrowolnie o to występuje, mimo że uzyskanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie nie jest wymagane. W pozostałych przypadkach wymagane byłoby zawiadomienie o zakończeniu budowy. Ponadto proponuje się zrezygnowanie w stosunku do budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz obiektów budowlanych kategorii III z procedury formalnego oddawania do użytkowania, tak aby oddanie do użytkowania ww. obiektów następowało już z chwilą złożenia przez kierownika budowy oświadczenia o zakończeniu budowy i możliwości przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego. Przed przystąpieniem do użytkowania do dokumentacji budowy konieczne będzie jednak dołączenie m.in. projektu technicznego, protokołów badań i sprawdzeń: przyłączy i instalacji, zapewniających użytkowanie obiektu budowlanego zgodnie z przeznaczeniem, dokumentacji geodezyjnej, zawierającej wyniki geodezyjnej inwentaryzacji powykonawczej oraz informację o zgodności usytuowania obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu lub odstępstwach od tego projektu. Ponadto, w celu weryfikacji wykonania obiektu budowlanego zgodnie z projektem budowlanym proponuje się dołączać do dokumentacji budowy, wykonaną przez kierownika budowy, dokumentację fotograficzną.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje także zmiany w zakresie odpowiedzialność zawodowej w budownictwie. Proponuje się wprowadzić dodatkowe sankcje w ramach odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, tj. zakazu wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie na okres od 1 miesiąca do 6 miesięcy. Ponadto proponuje się wprowadzenie dodatkowej sankcji wobec kierownika budowy, na którym spoczywają obowiązki określone w projektowanych art. 53c i art. 53d, tj. w związku z oddawaniem do użytkowania budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz obiektów budowlanych zaliczonych do kategorii III, a także doprecyzowanie przepisów regulujących postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie. Proponowane zmiany mają na celu zwiększenie roli i wpływu organu nadzoru budowlanego na postępowanie w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie.
Kolejnym propozycją jest wprowadzenie przepisów, w myśl których strona postępowania odwołująca się od decyzji (składająca zażalenie na postanowienie) wydanej na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane będzie zobowiązana do dołączenia oświadczenia, że jest świadoma odpowiedzialności karnej za umyślne prowadzenie organów wyższego stopnia w błąd, co do faktów lub okoliczności mających znaczenie dla sprawy. Proponuje się, aby oświadczenie było zaopatrzone klauzulą o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń. Ponadto, proponuje się, aby strona postępowania, która w odwołaniu od decyzji (w zażaleniu na postanowienie) wydanej na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane wprowadzi organ wyższego stopnia w błąd podlegała karzy aresztu albo karze ograniczenia wolności, albo karze grzywny. Projektowane zmiany mają na celu ograniczenie udziału w postępowaniach administracyjnych osób, których głównym celem nie jest merytoryczne zaskarżenie decyzji (postanowienia), ale chęć zastopowania czy zablokowania inwestycji (tzw. pieniaczy).
Przedmiotowa nowelizacja proponuje również przywrócenie w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, rzeczoznawstwa budowlanego jako samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie (usuniętej podczas tzw. deregulacji w 2014 r.). Proponuje się doprecyzowanie przepisów określających wymagania jakie powinna spełniać osoba będąca rzeczoznawcą budowlanym oraz przepisów regulujących uprawnienia przysługujące rzeczoznawcy budowlanemu. Kwestie wykształcenia, przynależności do izby samorządu zawodowego, lat doświadczenia w zakresie objętym rzeczoznawstwem (10 lat) pozostaną bez zmian. Zmiany polegają jedynie na doprecyzowaniu okresu posiadanego doświadczenia, poprzez wskazanie, że okres ten liczony jest od dnia uzyskania uprawnień budowlanych bez ograniczeń, a także wprowadzenia okresu na jaki nadaje się tytuł rzeczoznawcy budowlanego (tj. 5 lat) oraz zasad potwierdzania dorobku praktycznego w zakresie objętym rzeczoznawstwem (potwierdzenie przez co najmniej trzy osoby posiadające tytuł rzeczoznawcy budowlanego w zakresie, o który ubiega się kandydat na rzeczoznawcę budowlanego).
Przedmiotowa nowelizacja zakłada również zmiany zakresu uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie. Zgodnie z obowiązującym art. 15a ust. 3 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie uprawniają do projektowania lub kierowania robotami budowlanymi, w odniesieniu do architektury obiektu o kubaturze do 1000 m3 w zabudowie zagrodowej lub na terenie zabudowy zagrodowej. Proponuje się likwidację obecnego ograniczenia poprzez usuniecie wyrazów: „w zabudowie zagrodowej lub na terenie zabudowy zagrodowej”. Wprowadzenie zmian pozwoli inż. arch. po skończeniu 3,5 letnich studiów wyższych oraz odbyciu praktyki budowlanej (1 rok w biurze projektowym i 1 rok na budowie) zaprojektować obiekt budowlany o kubaturze do 1000m3 nie tylko na terenach zabudowy zagrodowej. Biorąc po uwagę zakres kształcenia architektów na studiach inżynierskich osoba posiadająca tytuł inżyniera architekta potrafi zadbać o wartości estetyczne i funkcjonalne takich prostych obiektów budowlanych do 1000m3 kubatury. W wyniku zmiany zwiększony zostanie zakres uprawnień dla osób posiadających uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie. Przewiduje się, że proponowane zmiany mogą przełożyć się także na zwiększenie zainteresowania zdobyciem uprawnień budowlanych w specjalności architektonicznej w ograniczonym zakresie.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje zniesienie możliwości składania dokumentów w postaci papierowej na rzecz pełnej cyfryzacji procesu inwestycyjno-budowlanego oraz wprowadzenie regulacji umożliwiających organom administracji publicznej wydawanie dokumentów na potrzeby procesu inwestycyjno-budowlanego w postaci elektronicznej. Projektowana ustawa proponuje wprowadzenie jako zasady kierowania dokumentów do organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego w postaci elektronicznej. Zgodnie z wprowadzanymi zmianami dokumenty składane do organu administracji architektoniczno-budowlanej oraz organu nadzoru budowlanego będą musiały być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym. Pozwoli to na potwierdzenie, że dany dokument jest faktycznie składany przez osobę, która go podpisała. Ponadto, projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, proponuje także, aby załączniki do wniosków, zgłoszeń i zawiadomień były składane w postaci elektronicznej, kopii dokumentu elektronicznego albo cyfrowego odwzorowania dokumentu w postaci papierowej zapewniającego jego czytelność, w szczególności zdjęcia lub skanu. Projekt ustawy przewiduje, że jedynie określony rodzaj dokumentów należy zawsze przedłożyć w formie dokumentu elektronicznego – projekt budowlany, pełnomocnictwo oraz oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane. Projektowane zmiany pozwolą ograniczyć papierowy obieg dokumentów, których w procesie budowlanym gromadzi się w dosyć dużych ilościach. Dokumentacja elektroniczna zajmuje o wiele mniej miejsca niż dokumenty papierowe, których w organach administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego przechowuje się bardzo dużo (np. zatwierdzone projekty zagospodarowania działki lub terenu, projekty architektoniczno-budowlane, czy różnego rodzaju decyzje, postanowienia wynikające z przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane). Przy dokumentacji elektronicznej o wiele mniejsze jest również ryzyko zagubienia czy zaginięcia dokumentacji, czy to w organie administracji publicznej czy u inwestora. Taka forma gromadzenia dokumentacji ułatwia również dostęp do akt sprawy. Wszystkie potrzebne w procesie budowlanym dokumenty znajdują się bowiem w jednym, bezpiecznym miejscu.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje także wprowadzić w ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane regulacje dotyczące Systemu do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie (SOPAB). Podstawowym zadaniem systemu SOPAB będzie kompleksowa obsługa postępowań administracyjnych w budownictwie. System będzie dostępny dla wszystkich organów uczestniczących, w mniejszym lub większym stopniu, w procesie budowlanym, w szczególności organów wydających dokumenty dołączane następnie do wniosków na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Wprowadzenie jednego systemu umożliwi organom administracji publicznej sprawne procedowanie wniosków w procesie budowlanym oraz bieżące monitorowanie tego procesu. Pozwoli również zoptymalizować proces raportowania przez organy na potrzeby Głównego Urzędu Statystycznego oraz Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje również wprowadzenie przepisów dotyczących wykonania zastępczego w przypadku nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym. Projektowana zmiana polegająca na dodaniu w ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane art. 69a ma na celu rozwiązanie narastającego problemu zagrożeń wynikających ze złego stanu technicznego budynków (zagrażających bezpieczeństwu) usytuowanych w obrębie nieruchomości prywatnych o nieuregulowanym stanie prawnym (nadzór budowlany nie jest w stanie ustalić właściciela takiego budynku i przez to nie może egzekwować obowiązku odpowiedniego zabezpieczenia takiego budynku).
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw proponuje również wprowadzenie przepisów dotyczących możliwość wszczęcia kontroli stosowania wyrobu budowlanego na budowie, w tym np. przy okazji wykonywania zadania określonego w art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1213) (tj. pobierania próbki do badań z wyrobów składowanych na budowie, dla której wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego nie jest organem pierwszej instancji) w sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie zgodności wskazanych w dokumentacji projektowej rozwiązań materiałowych ze stanem faktycznym. Zdarza, że wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego kontrolując, na podstawie art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych, wyroby budowlane składowane na terenie budowy dostrzega przy okazji nieprawidłowe stosowanie tych wyrobów przy wykonywaniu robót budowlanych. Nie ma jednak prawnej kompetencji odnośnie przeprowadzenia czynności kontrolnych w tym zakresie, ponieważ art. 16 ust. 2a ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych daje możliwość kontroli tylko tych wyrobów znajdujących się na terenie budowy, które nie zostały użyte do wykonywania robót budowlanych. Wprowadzenie projektowanej zmiany pozwoli wyeliminować mankamenty prawne związane z przeprowadzaną przez wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego kontrolą wyrobów budowlanych na terenie budowy.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MRiT
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Piotr Uściński, Sekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MRiT
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
I kwartał 2023 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 29 marca 2023 r.
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Status realizacji:
Zrealizowany