Projekt przewiduje kary za nielegalną lub przeprowadzaną z obejściem prawa adopcję dzieci.

Obecnie odpowiedzialność karna grozi jedynie za organizowanie nielegalnych adopcji na szeroką skalę. Konsekwencją bezprawnych adopcji jest zagrożenie bezpieczeństwa dziecka w wielu aspektach życiowych, psychologicznych i prawnych. To groźne zjawisko osiągnęło taki stopień, że państwowe ośrodki zajmujące się znajdowaniem rodzin dla samotnych dzieci alarmują o istnieniu w Polsce tzw. szarej strefy adopcyjnej.

W internecie bez problemu można znaleźć ogłoszenia kobiet, które oferują urodzenie dziecka i oddanie go tuż po porodzie. Do zapłaty często dochodzi w momencie, gdy  kobieta  jest w ciąży. Kolejne kwoty przekazywane są pod pozorem udzielania pomocy materialnej, a całość należności finalizowana jest po przekazaniu dziecka.

Według szacunków w Polsce może dochodzić rocznie nawet do 2 tys. przypadków handlu dziećmi, przy ok. 3 tys. legalnych adopcji.

Z nielegalną adopcją mamy do czynienia w przypadkach, gdy:

• sprawca wyraża zgodę na oddanie lub przyjęcie dziecka do adopcji w celu osiągnięcia korzyści osobistej lub majątkowej i zataja ten fakt przed sądem orzekającym w postępowaniu o przysposobienie; chodzi o to, że sąd nie wie, że strony zawarły porozumienie dotyczące osiągnięcia korzyści przez rodziców biologicznych (lub osoby trzecie), i utrzymują to w tajemnicy przed sądem, aby można było odnieść wrażenie, że ich celem jest wyłącznie dobro dziecka; jeżeli sąd o tym wie, to może podjąć właściwą decyzję i z reguły odmawia przysposobienia; nie należy jednak karać samego oddania lub przyjęcia dziecka do adopcji w celu osiągnięcia korzyści osobistej lub majątkowej, bo może się jednak okazać, że mimo np. wręczenia drobnej gratyfikacji (np. okolicznościowego prezentu) dobro dziecka nie ucierpi, a przyjmujący są osobami godnymi zaufania; sąd musi o tym wiedzieć i podjąć decyzję o przysposobieniu, biorąc ten fakt pod uwagę;
• sprawca wykorzystuje inne instytucje prawne w celu osiągnięcia skutku adopcji, np. fikcyjne uznanie dziecka i zrzeczenie się praw rodzicielskich przez matkę.

Zgodnie z projektem, kara od 3 miesięcy do 5 lat będzie groziła osobie, która mając władzę rodzicielską nad dzieckiem, wyraża zgodę na adopcję tego dziecka przez inną osobę:

• w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, zatajając ten fakt przed sądem orzekającym w postępowaniu o przysposobienie;
• z pominięciem postępowania o przysposobienie.

Taka sama kara będzie groziła osobie, która wyraża zgodę na adopcję dziecka przez siebie w ww. wskazanych warunkach.

Zaproponowano, aby nowe przepisy weszły w życie po 14 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.