W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UC15","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UC{#UC_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"C – projekty implementujące UE","value":"C – projekty implementujące UE"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw ma na celu:\n1) wdrożenie do polskiego prawa przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1883 z dnia\n 20 października 2021 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia \nw zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji oraz uchylenia dyrektywy Rady 2009/50/WE (Dz. Urz. UE L 382/1 z 28.10.2021 r. str. 1), zwanej dalej „dyrektywą 2021/1883/UE”. Dyrektywa ta zastępuje dyrektywę Rady 2009/50/WE z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (Dz. Urz. UE L 155 z 18.6.2009, str. 17), zwaną dalej „dyrektywą 2009/50/WE”;\n2) zmianę sposobu składania wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, a w przypadku wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy również z obowiązkowymi załącznikami formalnymi poprzez zastąpienie obowiązku złożenia ww. wniosków w formie papierowej podczas osobistego stawiennictwa w urzędzie wojewódzkim obowiązkiem złożenia ww. wniosków w postaci elektronicznej z wykorzystaniem usługi online za pośrednictwem Modułu Obsługi Spraw, zwanego dalej „MOS”;\n3) doprecyzowanie zakresu danych i informacji przetwarzanych w rejestrach i postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2023 r. poz. 519, z późn. zm.), ustawy \nz dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. \nz 2023 r. poz. 1504) oraz ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. z 2021 r. poz. 1697, z późn. zm.), w tym w celu realizacji przepisów rozporządzenia (WE) \nnr 862/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie statystyk Wspólnoty z zakresu migracji i ochrony międzynarodowej oraz uchylającego rozporządzenie Rady nr 311/76 w sprawie zestawienia statystyk dotyczących pracowników cudzoziemców (Dz. Urz. UE L 199 z 31.07.2007, str. 23);\n4) wdrożenie wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 12 listopada 2018 r. w sprawie C-233/18 Zubair Haqbin przeciwko Federaal Agentschap voor de opvang van asielzoekers, z dnia 1 sierpnia 2022 r. \nw sprawie C-422/21 Ministero dell’Interno przeciwko T.O., z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie C-710/19 G. M. A. przeciwko État belge, oraz z dnia 1 sierpnia 2022 r. w sprawie C-279/20 Bundesrepublik Deutschland przeciwko X.C.; \n5) wprowadzenie rozwiązań w zakresie organizowania lub koordynowania przez Agencję Frontex operacji \ni interwencji powrotowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;\n6) wydłużenie okresu ważności dokumentów wydawanych beneficjentom ochrony międzynarodowej.\nProjekt przewiduje również:\n- zmiany w przepisach ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach w zakresie zobowiązania cudzoziemca do powrotu, udzielania cudzoziemcom pomocy w dobrowolnym powrocie lub pomocy w reintegracji cudzoziemca w państwie, do którego cudzoziemiec ten powrócił, oraz umieszczania małoletnich cudzoziemców w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub strzeżonym ośrodku wynikające z dotychczasowego doświadczenia organów Straży Granicznej w tych obszarach;\n- wprowadzenie instytucji pouczenia cudzoziemca o obowiązku niezwłocznego wyjazdu na terytorium państwa, do którego cudzoziemiec udaje się wykonując decyzję nakazującą powrót wydaną przez organ państwa stosującego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 348 z 24.12.2008, str. 98, z późn. zm.) i w konsekwencji utworzenie rejestru ww. pouczeń, który będzie stanowił część krajowego zbioru rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców, o którym mowa w art. 449 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;\n- zmiany w przepisach ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mające porządkowy i organizacyjny charakter, ukierunkowane na usprawnienie funkcjonowania dotychczasowego systemu pomocy zapewnianej cudzoziemcom ubiegającym się o udzielenie ochrony międzynarodowej, doręczania pism w postępowaniu o udzielenie ochrony międzynarodowej oraz wydania tymczasowego zaświadczenia tożsamości cudzoziemca oraz na eliminację pojawiających się wątpliwości interpretacyjnych.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Wdrożenie do polskiego prawa przepisów dyrektywy 2021/1883/UE \nPrzepis art. 2 dyrektywy 2021/1883/UE nakłada na państwa członkowskie Unii Europejskiej obowiązek przyjęcia rozwiązań prawnych regulujących kwestie wjazdu, praw oraz udzielania zezwoleń pobytowych do celów zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji – Niebieskiej Karty UE, a także warunki wjazdu i pobytu oraz prawa członków ich rodzin. Ponadto powyższy akt prawny reguluje kwestie możliwości skorzystania przez posiadacza Niebieskiej Karty UE z mobilności krótkoterminowej oraz mobilności długoterminowej w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie, które jako pierwsze przyznało Niebieską Kartę UE, oraz kwestie pobytu w innym państwie członkowskim członków rodziny posiadaczy Niebieskiej Karty UE korzystających z mobilności. Wdrożenie do polskiego krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2021/1883/UE wymaga następujących zmian w ustawie o cudzoziemcach: \n– konieczne jest wprowadzenie nowych definicji pozwalających na wdrożenie przepisów dyrektywy 2021/1883/UE, jak również konieczna jest zmiana niektórych definicji, które aktualnie pozostają w bezpośrednim związku z wdrożeniem dyrektywy 2009/50/WE. W szczególności konieczna jest zmiana brzmienia definicji „wyższych kwalifikacji zawodowych” (art. 3 pkt 25) na taką, która pozwoli objąć nią zarówno kwalifikacje uzyskane w wyniku ukończenia studiów wyższych (pojęcie używane w art. 3 pkt 6), jak również kwalifikacje uzyskane w wyniku doświadczenia zawodowego. Wprowadzono również definicje mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE oraz definicję mobilności krótkoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE;\n– konieczna jest zmiana obecnie obowiązującego art. 22 ust. 1 pkt 8, który przewiduje zadania Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców polegające na pełnieniu funkcji krajowego punktu kontaktowego na potrzeby przyjmowania cudzoziemców w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. Nowe uregulowania prawne będą dotyczyły przede wszystkim kwestii korzystania przez posiadaczy Niebieskiej Karty UE z mobilności długoterminowej oraz nowych obowiązków sprawozdawczych nałożonych na Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców względem Komisji Europejskiej;\n– wprowadzono rozwiązania pozwalające posiadaczom Niebieskiej Karty UE na skorzystanie z mobilności krótkoterminowej przewidzianej przepisami dyrektywy 2021/1883/UE oraz powrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po skorzystaniu z dopuszczalnych form mobilności posiadacza Niebieskiej Karty UE w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej (zasady przekraczania granicy);\n– zmiany wymaga załącznik do wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE, zezwolenia na pobyt czasowy (art. 106 ust. 2 – w ramach nadania całkowicie nowego brzmienia art. 106 i art. 106a, i uzupełnienia tych regulacji o przepisy art. 106b – art. 106l), jak również zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, którego nazwa została zmieniona \nna „Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. Mobilność długoterminowa posiadacza Niebieskiej Karty UE”, tak aby uwzględnić rozwiązania związane z tym rodzajem mobilności przewidziane w dyrektywie 2021/1883/UE. Projektowane przepisy zakładają także szczególne zasady proceduralne dla postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE oraz zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną członków rodziny posiadaczy Niebieskiej Karty UE. Projektowane przepisy przewidują, iż decyzję w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE oraz w sprawie łączenia rodzin wydaje się w terminie 30 dni, jak wymagane jest to na mocy art. 21 ust. 9 akapit drugi i trzeci oraz art. 22 ust. 5 akapit drugi i trzeci dyrektywy 2021/1883/UE. Skrócony został zatem do 10 dni termin dla czynności zmierzających do ustalenia, czy wjazd lub pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobyt na tym terytorium może stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa, lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Niezbędna jest również nowelizacja rozdziału 8 – Zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodzin obywateli Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków rodzin cudzoziemców, gdyż art. 17 dyrektywy 2021/1883/UE przewiduje specjalne zasady łączenia rodzin oraz pobytu członków rodziny w drugim państwie członkowskim – art. 22 ww. dyrektywy;\n– w przepisach regulujących zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE wprowadzono specjalne rozwiązania pozwalające na udzielanie ww. zezwolenia na preferencyjnych zasadach posiadaczom Niebieskiej Karty UE, \n– w dokumentach wydawanych cudzoziemcom konieczne jest wprowadzenie regulacji pozwalających na zamieszczanie \nna karcie pobytu adnotacji „Niebieska Karta UE”, „ochrona międzynarodowa przyznana przez ... (wskazanie państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które ją przyznało) w dniu ... (data przyznania ochrony międzynarodowej)”, „Zawód niewymieniony w załączniku I” oraz „Były posiadacz Niebieskiej Karty UE” – w przypadkach określonych w art. 9 ust. 3, 4 i 6 oraz art. 19 dyrektywy 2021/1883/UE;\n– w przypadku zobowiązywania do powrotu cudzoziemca, posiadającego ochronę międzynarodową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, któremu odmówiono w Rzeczypospolitej Polskiej udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE albo cofnięto mu jedno z takich zezwoleń (art. 309a, art. 315 ust. 7a i art. 318 ust. 3 pkt 3), jak również które pozwolą na uwzględnienie sytuacji pobytowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemca korzystającego na nim z mobilności krótkoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE.\nWdrożenie do krajowego porządku dyrektywy 2021/1883/UE wiąże się z przyznaniem cudzoziemcom nowych uprawnień związanych z posiadaniem Niebieskiej Karty UE. Najważniejsze z nich związane są z nowymi instytucjami: mobilności krótkoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE oraz mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE, które wprowadzają uprawnienie dla posiadacza Niebieskiej Karty UE do przeniesienia się na preferencyjnych zasadach do drugiego państwa członkowskiego UE. Dodatkowo pobyt posiadacza Niebieskiej Karty UE w innym państwie członkowskim UE w ramach ww. mobilności będzie zaliczany do pobytu uprawniającego do uzyskania statusu rezydenta długoterminowego UE. W przypadku członków rodziny cudzoziemców korzystających z mobilności długoterminowej posiadaczy Niebieskiej Karty UE będą oni mogli skorzystać ze specjalnej i przyspieszonej procedury łączenia rodzin.\nDodatkowo posiadacze Niebieskiej Karty UE uzyskają uprawnienie do prowadzenia działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy. \nProjektowane przepisy nakładają również na posiadaczy Niebieskiej Karty UE nowe obowiązki informacyjne:\n- powiadomienie o rozpoczęciu okresu pozostawania bez zatrudnienia, \n- powiadomienie o zmianie podmiotu powierzającego wykonywanie pracy, \n- powiadomienie o zaprzestaniu spełniania wymogów udzielenia Niebieskiej Karty UE,\n- powiadomienie o rozpoczęciu korzystania z mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE.\nWdrożenie dyrektywy 2021/1883/UE wymaga również szeregu zmian w innych niż ustawa o cudzoziemcach ustawach.\n\nWprowadzenie rozwiązań prawnych, które będą umożliwiały złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, a w przypadku wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy również z obowiązkowymi załącznikami formalnymi, w postaci elektronicznej z wykorzystaniem usługi online za pośrednictwem MOS.\nW obecnym stanie prawnym wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, cudzoziemiec jest obowiązany złożyć wyłącznie na urzędowym formularzu (według wzorów określonych w aktach wykonawczych do ustawy o cudzoziemcach) w formie papierowej, osobiście w siedzibie urzędu wojewódzkiego. W przypadku, kiedy ww. wniosek nie zostanie złożony przez cudzoziemca osobiście, wojewoda jest obowiązany wzywać cudzoziemca do osobistego stawiennictwa w urzędzie wojewódzkim \nw terminie nie krótszym niż 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania. W trakcie składania ww. wniosku od cudzoziemca pobierane są odciski linii papilarnych w celu wydania karty pobytu, a w dokumencie podróży zamieszczany jest odcisk stempla potwierdzający złożenie ww. wniosku. Proponuje się zastąpienie obowiązku składania ww. wniosków w formie papierowej, osobiście w siedzibie urzędu wojewódzkiego obowiązkiem składania wniosków \no udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE w postaci elektronicznej.\nProjektowane przepisy stanowią, iż MOS będzie prowadzony przez Szefa Urzędu w systemie teleinformatycznym. Dostęp do MOS będzie zapewniany cudzoziemcom, którzy za jego pośrednictwem będą składać ww. wnioski o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE. Prawo dostępu do MOS będzie przysługiwało także osobom, które mogą złożyć wniosek w imieniu małoletniego cudzoziemca, osoby ubezwłasnowolnionej lub osoby małoletniej bez opieki. \nDostęp do MOS uzyskają także wojewodowie w celu prowadzenia ww. postępowań.\nZakłada się, że w MOS będą przechowywane dane i informacje związane z postępowaniami, o których mowa wyżej, a następnie będą one przekazywane odpowiednio do prowadzonych w systemie informatycznym rejestrów spraw dotyczących zezwoleń na pobyt czasowy, zezwoleń na pobyt stały oraz zezwoleń na pobyt rezydenta długoterminowego UE.\nW celu zapewnienia możliwości bezpiecznego składania wniosków w trybie online, a także przechowywania danych i informacji oraz w efekcie ich przekazywania do ww. rejestrów, zakłada się, że MOS, jako usługa teleinformatyczna, będzie ściśle powiązany i kompatybilny z krajowym zbiorem rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców, który prowadzi w systemie teleinformatycznym Szef Urzędu na mocy art. 449 ust. 1 ustawy \no cudzoziemcach.\nWprowadzenie narzędzia, którym jest MOS, ma na celu przede wszystkim usprawnienie procedur związanych \nz legalizacją pobytu cudzoziemców w Polsce oraz wyeliminowanie zbędnych elementów tych procedur, które stanowiły obciążenie zarówno dla cudzoziemców, jak również dla urzędów wojewódzkich. \nStworzenie cyfrowej formy wniosku zawierającej zaawansowany podpis elektroniczny. Wnioski te zostaną zaprojektowane w sposób gwarantujący intuicyjność i łatwość w ich wypełnieniu, co ma szczególnie istotne znaczenie \nw przypadku postępowań administracyjnych prowadzonych wobec cudzoziemców. Portal MOS zapewni intuicyjność \ni łatwość wypełnienia wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych oraz wskaże, jakie obowiązkowe załączniki należy dołączyć do wniosku. Powyższe ułatwi także urzędom wojewódzkim prowadzenie postępowań administracyjnych \nw sprawach legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce, ponieważ wnioski te po ich weryfikacji formalnej będą automatycznie przekazywane do krajowego zbioru rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców bez konieczności ich ręcznego przepisywania. \nW przypadku wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy składanego za pośrednictwem MOS proponowane rozwiązania przewidują składanie za pośrednictwem MOS również obowiązkowych, określonych obecnie w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy (Dz. U. z 2019 r. poz. 779), załączników do ww. wniosku. \nCo do zasady załączniki te będą składane przy użyciu formularza elektronicznego udostępnionego w MOS. Załączniki po wypełnieniu z wykorzystaniem formularza elektronicznego udostępnionego w MOS będą wymagały opatrzenia kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym lub podpisem zaufanym osoby go składającej, tj. odpowiednio cudzoziemcowi, osobie składającej wniosek w imieniu cudzoziemca, podmiotowi powierzającemu cudzoziemcowi wykonywanie pracy, organizatorowi stażu, jednostce organizacyjnej, na rzecz której cudzoziemiec ma wykonywać świadczenia jako wolontariusz lub jednostce prowadzącej studia. Załącznik do wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach, który będzie wypełniany przez jednostkę prowadzącą studia, zastąpi papierowe zaświadczenie jednostki prowadzącej studia o przyjęciu na studia lub o kontynuacji studiów, które do tej pory wydawała cudzoziemcowi ww. jednostka. \nPlanowane rozwiązania umożliwią także cudzoziemcom podpisywanie wniosków online z wykorzystaniem gotowych, już funkcjonujących mechanizmów w ramach rozwiązania „login.gov.pl”, który dostarcza możliwość podpisania dokumentów przez profil zaufany podpisem zaufanym. Dodatkowo cudzoziemiec będzie miał możliwość podpisania wniosku kwalifikowanym podpisem elektronicznym. \nW przypadku wniosku o udzielenie zezwolenia pobytowego składanego za pośrednictwem MOS dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia pobytowego cudzoziemiec będzie dołączał do wniosku podczas osobistego stawiennictwa w urzędzie wojewódzkim na wezwanie wojewody. Wówczas będą również pobierane od cudzoziemca odciski linii papilarnych oraz wzór podpisu. Zachowanie elementu osobistego stawiennictwa podyktowane jest przede wszystkim względami bezpieczeństwa migracyjnego. Wojewoda jako organ prowadzący postępowanie w sprawie udzielenia jednego z zezwoleń pobytowych jest obowiązany czuwać nad tym, aby tożsamość osoby ubiegającej się o udzielenie tego zezwolenia została możliwie najlepiej zidentyfikowana. \nNowe zasady będą także dotyczyły zapoznawania się z pouczeniem o zasadach i trybie postępowania w sprawie legalizacji pobytu oraz o przysługujących mu prawach i ciążących na nim obowiązkach w przypadku składania wniosku za pośrednictwem portalu MOS. Obowiązek zapoznania się z pouczeniem będzie uważany za spełniony także poprzez zamieszczenie pouczenia w MOS, z którym cudzoziemiec będzie miał możliwość zapoznania się składając wniosek \no udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE. \nZ kolei zamieszczany dotychczas w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla potwierdzający złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia pobytowego zostanie zastąpiony zaświadczeniem potwierdzającym powyższy fakt. \nWprowadzenie rozwiązania polegającego na składaniu wniosków o niektóre zezwolenia pobytowe poprzez MOS wynika z wieloletniego zjawiska corocznego wzrostu liczby składanych przez cudzoziemców wniosków w obszarze legalizacji pobytu. Stale rośnie przez to obciążenie właściwych wydziałów urzędów wojewódzkich, które nie są w stanie załatwiać spraw we wskazanych terminach, pomimo wzmocnień kadrowych. Z uwagi na powyższe należy przyjąć rozwiązanie, które pozwoli na znaczące usprawnienia przy procedowaniu tych spraw. Dodanie możliwości składania wniosków drogą elektroniczną przy zachowaniu dotychczasowych sposobów składania wniosków sprawi, że właściwe organy będą zmuszone obsługiwać wnioski składane na 3 sposoby, tj. w siedzibie organu, elektronicznie oraz korespondencyjnie, co nie przyniesie zamierzonego efektu, a jedynie dodatkowo utrudni kwestie organizacyjne. Uwzględnić należy, że MOS będzie narzędziem otwartym i łatwym do wykorzystania. Ponadto, należy zauważyć, iż cudzoziemcy już obecnie składając tradycyjny wniosek w znacznym stopniu korzystają z pomocy przy wypełnianiu wniosku, przy jego składaniu lub powierzają całość sprawy pełnomocnikom.\nW związku z wprowadzeniem możliwości elektronicznego składania wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych konieczne jest wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa w zakresie przepisów przewidujących możliwość wystąpienia przez obywateli Ukrainy z wnioskiem o udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy na podstawie art. 42 ust. 13 tej ustawy oraz w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.\nPonadto projektowane przepisy wprowadzają nowe rozwiązania prawne w zakresie procedury udzielania zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną oraz zezwolenia na pobyt czasowy, o których mowa w art. 160 pkt 1, 3, 4 i 6, w sytuacji gdy cudzoziemiec, którego wniosek dotyczy przebywa poza granicami Polski, a o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy wnioskuje członek jego rodziny zamieszkujący już na terytorium Polski. Zaproponowano między innymi wprowadzenie definicji członka rodziny rozdzielonej, wprowadzenie nowego, odrębnego wzoru formularza wniosku o udzielenie ww. zezwolenia na pobyt czasowy dostosowanego do opisanej wyżej sytuacji oraz dostosowanie przepisów dotyczących składania ww. wniosku do opisanej wyżej sytuacji. \n\nDodatkowo projekt ma na celu doprecyzowanie zakresu danych i informacji przetwarzanych w rejestrach i postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawie z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin, w tym w celu realizacji przepisów rozporządzenia (WE) nr 862/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie statystyk Wspólnoty z zakresu migracji i ochrony międzynarodowej oraz uchylającego rozporządzenie Rady nr 311/76 w sprawie zestawienia statystyk dotyczących pracowników cudzoziemców. W tym celu konieczne jest rozszerzenie przepisów określających zakres danych oraz informacji dotyczących cudzoziemca przetwarzanych w rejestrach i postępowaniach prowadzonych na podstawie ww. ustaw. \n\nWdrożenie wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej: \n- z dnia 12 listopada 2018 r. w sprawie C-233/18 Zubair Haqbin przeciwko Federaal Agentschap voor de opvang van asielzoekers oraz z dnia 1 sierpnia 2022 r. w sprawie C-422/21 Ministero dell’Interno przeciwko T.O. wiąże się z koniecznością dokonania zmian w przepisach ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – poprzez uchylenie przepisów art. 76 i art. 78 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pierwszy z nich stanowi, że cudzoziemca pozbawia się pomocy socjalnej, w przypadku gdy rażąco narusza regulamin pobytu w ośrodku (ust. 1 pkt 1) lub zachowuje się agresywnie wobec innych cudzoziemców przebywających w ośrodku lub personelu ośrodka (ust. 1 pkt 2), oraz pozbawia się pomocy socjalnej w drodze decyzji Szefa Urzędu, której nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. Natomiast art. 78 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma charakter służebny wobec art. 76, gdyż reguluje sprawy związane z przywracaniem udzielania pomocy socjalnej, której cudzoziemiec został pozbawiony na podstawie decyzji Szefa Urzędu wydanej na podstawie art. 76 ust. 1 i 2 tej ustawy. Jednocześnie proponuje się wprowadzenie regulacji przejściowej, zgodnie z którą wszystkie trwające postępowania w sprawach uregulowanych w uchylanym przepisie art. 76 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zostaną umorzone, zaś w trwających postępowaniach w sprawach przywrócenia pomocy socjalnej na podstawie art. 78 tej ustawy, nie będzie się stosowało ograniczeń wynikających z jej ust. 1 i 2.\n- z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie C-710/19 G. M. A. przeciwko État belge wiąże się z koniecznością dokonania zmian w przepisach ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin – poprzez zmianę brzmienia art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin tak, aby okres 6 miesięcy, w którym obywatel UE, który wjechał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu poszukiwania pracy i mógł realizować ten cel, rozpoczynał się dopiero z końcem okresu bezwarunkowego pobytu do 3 miesięcy, przysługującego wszystkim obywatelom UE, bez względu na cel wjazdu (przewidzianego w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy). Natomiast po upływie okresu 6 miesięcy, liczonych od końca okresu 3-miesięcznego, prawo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie przysługiwać obywatelowi UE bez konieczności spełnienia wymogów określonych w przepisach art. 16 i n. ustawy, jeżeli spełni łącznie następujące warunki: (1) wykaże, że aktywnie kontynuuje poszukiwanie pracy i (2) ma rzeczywiste szanse na zatrudnienie. Po drugie, proponuje się dodanie w art. 15 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin nowego ust. 1a, który zdarzenie w postaci zarejestrowania się przez obywatela UE jako osoba poszukująca pracy we właściwym powiatowym urzędzie pracy określi jako rozpoczęcie okresu, z którym można wiązać, że osoba ta aktywnie poszukuje pracy. Stąd też zarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy wyznaczać będzie początek przewidzianego w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy okresu 6-miesięcznego. W ocenie projektodawcy zdarzenie to powinno jednak nastąpić niezwłocznie po zakończeniu okresu 3-miesięcznego, w którym pobyt obywatela UE jest dopuszczalny bez względu na cel i warunki pobytu. Stąd też proponuje się, aby ustanowić w nowym przepisie art. 15 ust. 1a ustawy dwutygodniowy termin (liczony od końca okresu pobytu dopuszczalnego na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy) na zarejestrowanie się przez obywatela UE w powiatowym urzędzie pracy jako osoba bezrobotna. \n- z dnia 1 sierpnia 2022 r. w sprawie C-279/20 Bundesrepublik Deutschland przeciwko X.C. wiąże się \nz koniecznością dokonania zmian w przepisach ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach – poprzez dodanie regulacji ust. 3b w art. 159 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, zgodnie z którą to czy dziecko członka rodziny rozdzielonej, który uzyskał status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, które ma uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną, jest dzieckiem małoletnim w rozumieniu art. 159 ust. 3 pkt 2 – 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, będzie oceniane według stanu na dzień złożenia przez rodzica będącego członkiem rodziny rozdzielonej wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną został złożony przed upływem 3 miesięcy od dnia uzyskania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej przez tego cudzoziemca. Obecnie w takim przypadku istotny był dzień złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną.\nWprowadzenie rozwiązań w zakresie organizowania lub koordynowania przez Agencję Frontex operacji \ni interwencji powrotowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. \nPropozycje rozwiązań w zakresie organizowania lub koordynowania przez Agencję Frontex operacji i interwencji powrotowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obejmują zmiany w ustawie o cudzoziemcach w zakresie dotyczącym wprowadzenia definicji pojęć: interwencji powrotowej oraz operacji powrotowej, jak również stworzenia ram prawnych do zorganizowania operacji lub interwencji powrotowej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 2 pkt 27 rozporządzenia nr 2019/1896 pojęcie operacja powrotowa oznacza operację zorganizowaną lub koordynowaną przez Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej, obejmującą wzmocnienie techniczne i operacyjne zapewniane na rzecz jednego lub większej liczby państw członkowskich, w ramach której osoby powracające z jednego lub większej liczby państw członkowskich powracają w trybie przymusowym lub dobrowolnie, niezależnie od środków transportu. Są to więc działania mające na celu udzielenie przez Agencje Frontex państwom członkowskim wsparcia technicznego i operacyjnego w dziedzinie powrotów przymusowych lub dobrowolnych, niezależnie od środków transportu. Operacja powrotowa oznacza działanie organizowane lub koordynowane przez Agencję Frontex i obejmujące wsparcie techniczne i operacyjne zapewniane jednemu lub większej liczbie państw członkowskich, w ramach którego osoby powracające z jednego lub większej liczby państw członkowskich są odsyłane, niezależnie od środka transportu. \nZ kolei, zgodnie z art. 2 pkt 28 interwencja powrotowa oznacza działanie Agencji Frontex, polegające na udzielaniu państwom członkowskim poszerzonej pomocy technicznej i operacyjnej obejmującej rozmieszczenie zespołów powrotowych i organizację operacji powrotowych, uruchamiane w sytuacji, gdy państwo członkowskie staje w obliczu dużego obciążenia powrotami. Agencja może je uruchomić na wniosek danego państwa członkowskiego lub z własnej inicjatywy za zgodą danego państwa członkowskiego. \nProponuje się dodanie art. 329b, który stwarza ramy prawne do zorganizowania operacji lub interwencji powrotowej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, będącego normą kompetencyjną, wskazującą Komendanta Głównego Straży Granicznej jako organ właściwy rzeczowo do wystąpienia z wnioskiem do Agencji Frontex, o zapewnienie koordynacji lub organizacji operacji powrotowej lub innego działania operacyjnego związanego z powrotami, zgodnie z rozporządzeniem nr 2019/1896. \nZadania w ramach operacji i interwencji powrotowych wykonują funkcjonariusze straży granicznych i inni członkowie personelu państw członkowskich Unii Europejskiej oraz personelu statutowego stałej służby Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej. Uprawnienia przysługujące członkom zespołów w trakcie wykonywania ww. zadań są szczegółowo określone w art. 82 rozporządzenia nr 2019/1896, co w szczególności tyczy się realizacji działań związanych z operacjami powrotowymi cudzoziemców do krajów pochodzenia, przy uwzględnieniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (zgodnie z art. 82 ust. 1 rozporządzenia 2019/1896). Natomiast zakres uprawnień wykonawczych jest każdorazowo określany w planie operacyjnym – art. 38 rozporządzenia nr 2019/1896. Stosownie do projektowanego art. 329b ust. 6, uzgadnianie planów operacyjnych oraz planów powrotowych operacji powrotowych oraz interwencji powrotowych lub innych działań operacyjnych związanych z powrotami, powierzono Komendantowi Głównemu Straży Granicznej. \nProjektowany art. 329b ust. 5 w zakresie użycia broni i środków przymusu bezpośredniego jest więc tylko dopełnieniem regulacji z art. 2ba ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2022 r. poz. 2516, z późn. zm.) oraz art. 17f ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 295, z późn. zm.).\n\nWydłużenie okresu ważności dokumentów wydawanych beneficjentom ochrony międzynarodowej. \nW ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej proponuje się wydłużenie okresu ważności dokumentów wydawanych beneficjentom ochrony międzynarodowej, a zatem cudzoziemcom, którym nadano status uchodźcy lub udzielono ochrony uzupełniającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – tj. dokumentów podróży przewidzianych w Konwencji dotyczącej statusu uchodźców, sporządzonej w Genewie dnia 28 lipca 1951 r. (Dz. U. z 1991 r. poz. 515 i 516), wydawanych cudzoziemcom, którym nadano status uchodźcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz kart pobytu wydawanych cudzoziemcom, którym nadano status uchodźcy lub udzielono ochrony uzupełniającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MSWiA","value":"MSWiA"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Maciej Duszczyk Podsekretarz Stanu ","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MSWiA","value":"MSWiA"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"II kwartał 2024 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UC15
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
C – projekty implementujące UE
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw ma na celu:
1) wdrożenie do polskiego prawa przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1883 z dnia
20 października 2021 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu zatrudnienia
w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji oraz uchylenia dyrektywy Rady 2009/50/WE (Dz. Urz. UE L 382/1 z 28.10.2021 r. str. 1), zwanej dalej „dyrektywą 2021/1883/UE”. Dyrektywa ta zastępuje dyrektywę Rady 2009/50/WE z dnia 25 maja 2009 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w celu podjęcia pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji (Dz. Urz. UE L 155 z 18.6.2009, str. 17), zwaną dalej „dyrektywą 2009/50/WE”;
2) zmianę sposobu składania wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, a w przypadku wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy również z obowiązkowymi załącznikami formalnymi poprzez zastąpienie obowiązku złożenia ww. wniosków w formie papierowej podczas osobistego stawiennictwa w urzędzie wojewódzkim obowiązkiem złożenia ww. wniosków w postaci elektronicznej z wykorzystaniem usługi online za pośrednictwem Modułu Obsługi Spraw, zwanego dalej „MOS”;
3) doprecyzowanie zakresu danych i informacji przetwarzanych w rejestrach i postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2023 r. poz. 519, z późn. zm.), ustawy
z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U.
z 2023 r. poz. 1504) oraz ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. z 2021 r. poz. 1697, z późn. zm.), w tym w celu realizacji przepisów rozporządzenia (WE)
nr 862/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie statystyk Wspólnoty z zakresu migracji i ochrony międzynarodowej oraz uchylającego rozporządzenie Rady nr 311/76 w sprawie zestawienia statystyk dotyczących pracowników cudzoziemców (Dz. Urz. UE L 199 z 31.07.2007, str. 23);
4) wdrożenie wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 12 listopada 2018 r. w sprawie C-233/18 Zubair Haqbin przeciwko Federaal Agentschap voor de opvang van asielzoekers, z dnia 1 sierpnia 2022 r.
w sprawie C-422/21 Ministero dell’Interno przeciwko T.O., z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie C-710/19 G. M. A. przeciwko État belge, oraz z dnia 1 sierpnia 2022 r. w sprawie C-279/20 Bundesrepublik Deutschland przeciwko X.C.;
5) wprowadzenie rozwiązań w zakresie organizowania lub koordynowania przez Agencję Frontex operacji
i interwencji powrotowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
6) wydłużenie okresu ważności dokumentów wydawanych beneficjentom ochrony międzynarodowej.
Projekt przewiduje również:
- zmiany w przepisach ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach w zakresie zobowiązania cudzoziemca do powrotu, udzielania cudzoziemcom pomocy w dobrowolnym powrocie lub pomocy w reintegracji cudzoziemca w państwie, do którego cudzoziemiec ten powrócił, oraz umieszczania małoletnich cudzoziemców w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub strzeżonym ośrodku wynikające z dotychczasowego doświadczenia organów Straży Granicznej w tych obszarach;
- wprowadzenie instytucji pouczenia cudzoziemca o obowiązku niezwłocznego wyjazdu na terytorium państwa, do którego cudzoziemiec udaje się wykonując decyzję nakazującą powrót wydaną przez organ państwa stosującego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (Dz. Urz. UE L 348 z 24.12.2008, str. 98, z późn. zm.) i w konsekwencji utworzenie rejestru ww. pouczeń, który będzie stanowił część krajowego zbioru rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców, o którym mowa w art. 449 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;
- zmiany w przepisach ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mające porządkowy i organizacyjny charakter, ukierunkowane na usprawnienie funkcjonowania dotychczasowego systemu pomocy zapewnianej cudzoziemcom ubiegającym się o udzielenie ochrony międzynarodowej, doręczania pism w postępowaniu o udzielenie ochrony międzynarodowej oraz wydania tymczasowego zaświadczenia tożsamości cudzoziemca oraz na eliminację pojawiających się wątpliwości interpretacyjnych.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
Wdrożenie do polskiego prawa przepisów dyrektywy 2021/1883/UE
Przepis art. 2 dyrektywy 2021/1883/UE nakłada na państwa członkowskie Unii Europejskiej obowiązek przyjęcia rozwiązań prawnych regulujących kwestie wjazdu, praw oraz udzielania zezwoleń pobytowych do celów zatrudnienia w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji – Niebieskiej Karty UE, a także warunki wjazdu i pobytu oraz prawa członków ich rodzin. Ponadto powyższy akt prawny reguluje kwestie możliwości skorzystania przez posiadacza Niebieskiej Karty UE z mobilności krótkoterminowej oraz mobilności długoterminowej w innym państwie członkowskim niż państwo członkowskie, które jako pierwsze przyznało Niebieską Kartę UE, oraz kwestie pobytu w innym państwie członkowskim członków rodziny posiadaczy Niebieskiej Karty UE korzystających z mobilności. Wdrożenie do polskiego krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy 2021/1883/UE wymaga następujących zmian w ustawie o cudzoziemcach:
– konieczne jest wprowadzenie nowych definicji pozwalających na wdrożenie przepisów dyrektywy 2021/1883/UE, jak również konieczna jest zmiana niektórych definicji, które aktualnie pozostają w bezpośrednim związku z wdrożeniem dyrektywy 2009/50/WE. W szczególności konieczna jest zmiana brzmienia definicji „wyższych kwalifikacji zawodowych” (art. 3 pkt 25) na taką, która pozwoli objąć nią zarówno kwalifikacje uzyskane w wyniku ukończenia studiów wyższych (pojęcie używane w art. 3 pkt 6), jak również kwalifikacje uzyskane w wyniku doświadczenia zawodowego. Wprowadzono również definicje mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE oraz definicję mobilności krótkoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE;
– konieczna jest zmiana obecnie obowiązującego art. 22 ust. 1 pkt 8, który przewiduje zadania Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców polegające na pełnieniu funkcji krajowego punktu kontaktowego na potrzeby przyjmowania cudzoziemców w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. Nowe uregulowania prawne będą dotyczyły przede wszystkim kwestii korzystania przez posiadaczy Niebieskiej Karty UE z mobilności długoterminowej oraz nowych obowiązków sprawozdawczych nałożonych na Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców względem Komisji Europejskiej;
– wprowadzono rozwiązania pozwalające posiadaczom Niebieskiej Karty UE na skorzystanie z mobilności krótkoterminowej przewidzianej przepisami dyrektywy 2021/1883/UE oraz powrót na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po skorzystaniu z dopuszczalnych form mobilności posiadacza Niebieskiej Karty UE w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej (zasady przekraczania granicy);
– zmiany wymaga załącznik do wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE, zezwolenia na pobyt czasowy (art. 106 ust. 2 – w ramach nadania całkowicie nowego brzmienia art. 106 i art. 106a, i uzupełnienia tych regulacji o przepisy art. 106b – art. 106l), jak również zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji, którego nazwa została zmieniona
na „Zezwolenie na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji. Mobilność długoterminowa posiadacza Niebieskiej Karty UE”, tak aby uwzględnić rozwiązania związane z tym rodzajem mobilności przewidziane w dyrektywie 2021/1883/UE. Projektowane przepisy zakładają także szczególne zasady proceduralne dla postępowania w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE oraz zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną członków rodziny posiadaczy Niebieskiej Karty UE. Projektowane przepisy przewidują, iż decyzję w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE oraz w sprawie łączenia rodzin wydaje się w terminie 30 dni, jak wymagane jest to na mocy art. 21 ust. 9 akapit drugi i trzeci oraz art. 22 ust. 5 akapit drugi i trzeci dyrektywy 2021/1883/UE. Skrócony został zatem do 10 dni termin dla czynności zmierzających do ustalenia, czy wjazd lub pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i pobyt na tym terytorium może stanowić zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa, lub ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego. Niezbędna jest również nowelizacja rozdziału 8 – Zezwolenie na pobyt czasowy dla członków rodzin obywateli Rzeczypospolitej Polskiej oraz członków rodzin cudzoziemców, gdyż art. 17 dyrektywy 2021/1883/UE przewiduje specjalne zasady łączenia rodzin oraz pobytu członków rodziny w drugim państwie członkowskim – art. 22 ww. dyrektywy;
– w przepisach regulujących zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE wprowadzono specjalne rozwiązania pozwalające na udzielanie ww. zezwolenia na preferencyjnych zasadach posiadaczom Niebieskiej Karty UE,
– w dokumentach wydawanych cudzoziemcom konieczne jest wprowadzenie regulacji pozwalających na zamieszczanie
na karcie pobytu adnotacji „Niebieska Karta UE”, „ochrona międzynarodowa przyznana przez ... (wskazanie państwa członkowskiego Unii Europejskiej, które ją przyznało) w dniu ... (data przyznania ochrony międzynarodowej)”, „Zawód niewymieniony w załączniku I” oraz „Były posiadacz Niebieskiej Karty UE” – w przypadkach określonych w art. 9 ust. 3, 4 i 6 oraz art. 19 dyrektywy 2021/1883/UE;
– w przypadku zobowiązywania do powrotu cudzoziemca, posiadającego ochronę międzynarodową w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, któremu odmówiono w Rzeczypospolitej Polskiej udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy w zawodzie wymagającym wysokich kwalifikacji lub zezwolenia na pobyt czasowy w celu mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE albo cofnięto mu jedno z takich zezwoleń (art. 309a, art. 315 ust. 7a i art. 318 ust. 3 pkt 3), jak również które pozwolą na uwzględnienie sytuacji pobytowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej cudzoziemca korzystającego na nim z mobilności krótkoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE.
Wdrożenie do krajowego porządku dyrektywy 2021/1883/UE wiąże się z przyznaniem cudzoziemcom nowych uprawnień związanych z posiadaniem Niebieskiej Karty UE. Najważniejsze z nich związane są z nowymi instytucjami: mobilności krótkoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE oraz mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE, które wprowadzają uprawnienie dla posiadacza Niebieskiej Karty UE do przeniesienia się na preferencyjnych zasadach do drugiego państwa członkowskiego UE. Dodatkowo pobyt posiadacza Niebieskiej Karty UE w innym państwie członkowskim UE w ramach ww. mobilności będzie zaliczany do pobytu uprawniającego do uzyskania statusu rezydenta długoterminowego UE. W przypadku członków rodziny cudzoziemców korzystających z mobilności długoterminowej posiadaczy Niebieskiej Karty UE będą oni mogli skorzystać ze specjalnej i przyspieszonej procedury łączenia rodzin.
Dodatkowo posiadacze Niebieskiej Karty UE uzyskają uprawnienie do prowadzenia działalności gospodarczej na takich samych zasadach jak obywatele polscy.
Projektowane przepisy nakładają również na posiadaczy Niebieskiej Karty UE nowe obowiązki informacyjne:
- powiadomienie o rozpoczęciu okresu pozostawania bez zatrudnienia,
- powiadomienie o zmianie podmiotu powierzającego wykonywanie pracy,
- powiadomienie o zaprzestaniu spełniania wymogów udzielenia Niebieskiej Karty UE,
- powiadomienie o rozpoczęciu korzystania z mobilności długoterminowej posiadacza Niebieskiej Karty UE.
Wdrożenie dyrektywy 2021/1883/UE wymaga również szeregu zmian w innych niż ustawa o cudzoziemcach ustawach.

Wprowadzenie rozwiązań prawnych, które będą umożliwiały złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, a w przypadku wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy również z obowiązkowymi załącznikami formalnymi, w postaci elektronicznej z wykorzystaniem usługi online za pośrednictwem MOS.
W obecnym stanie prawnym wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, cudzoziemiec jest obowiązany złożyć wyłącznie na urzędowym formularzu (według wzorów określonych w aktach wykonawczych do ustawy o cudzoziemcach) w formie papierowej, osobiście w siedzibie urzędu wojewódzkiego. W przypadku, kiedy ww. wniosek nie zostanie złożony przez cudzoziemca osobiście, wojewoda jest obowiązany wzywać cudzoziemca do osobistego stawiennictwa w urzędzie wojewódzkim
w terminie nie krótszym niż 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania. W trakcie składania ww. wniosku od cudzoziemca pobierane są odciski linii papilarnych w celu wydania karty pobytu, a w dokumencie podróży zamieszczany jest odcisk stempla potwierdzający złożenie ww. wniosku. Proponuje się zastąpienie obowiązku składania ww. wniosków w formie papierowej, osobiście w siedzibie urzędu wojewódzkiego obowiązkiem składania wniosków
o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE w postaci elektronicznej.
Projektowane przepisy stanowią, iż MOS będzie prowadzony przez Szefa Urzędu w systemie teleinformatycznym. Dostęp do MOS będzie zapewniany cudzoziemcom, którzy za jego pośrednictwem będą składać ww. wnioski o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały oraz zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE. Prawo dostępu do MOS będzie przysługiwało także osobom, które mogą złożyć wniosek w imieniu małoletniego cudzoziemca, osoby ubezwłasnowolnionej lub osoby małoletniej bez opieki.
Dostęp do MOS uzyskają także wojewodowie w celu prowadzenia ww. postępowań.
Zakłada się, że w MOS będą przechowywane dane i informacje związane z postępowaniami, o których mowa wyżej, a następnie będą one przekazywane odpowiednio do prowadzonych w systemie informatycznym rejestrów spraw dotyczących zezwoleń na pobyt czasowy, zezwoleń na pobyt stały oraz zezwoleń na pobyt rezydenta długoterminowego UE.
W celu zapewnienia możliwości bezpiecznego składania wniosków w trybie online, a także przechowywania danych i informacji oraz w efekcie ich przekazywania do ww. rejestrów, zakłada się, że MOS, jako usługa teleinformatyczna, będzie ściśle powiązany i kompatybilny z krajowym zbiorem rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców, który prowadzi w systemie teleinformatycznym Szef Urzędu na mocy art. 449 ust. 1 ustawy
o cudzoziemcach.
Wprowadzenie narzędzia, którym jest MOS, ma na celu przede wszystkim usprawnienie procedur związanych
z legalizacją pobytu cudzoziemców w Polsce oraz wyeliminowanie zbędnych elementów tych procedur, które stanowiły obciążenie zarówno dla cudzoziemców, jak również dla urzędów wojewódzkich.
Stworzenie cyfrowej formy wniosku zawierającej zaawansowany podpis elektroniczny. Wnioski te zostaną zaprojektowane w sposób gwarantujący intuicyjność i łatwość w ich wypełnieniu, co ma szczególnie istotne znaczenie
w przypadku postępowań administracyjnych prowadzonych wobec cudzoziemców. Portal MOS zapewni intuicyjność
i łatwość wypełnienia wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych oraz wskaże, jakie obowiązkowe załączniki należy dołączyć do wniosku. Powyższe ułatwi także urzędom wojewódzkim prowadzenie postępowań administracyjnych
w sprawach legalizacji pobytu cudzoziemców w Polsce, ponieważ wnioski te po ich weryfikacji formalnej będą automatycznie przekazywane do krajowego zbioru rejestrów, ewidencji i wykazu w sprawach cudzoziemców bez konieczności ich ręcznego przepisywania.
W przypadku wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy składanego za pośrednictwem MOS proponowane rozwiązania przewidują składanie za pośrednictwem MOS również obowiązkowych, określonych obecnie w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie wniosku o udzielenie cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt czasowy (Dz. U. z 2019 r. poz. 779), załączników do ww. wniosku.
Co do zasady załączniki te będą składane przy użyciu formularza elektronicznego udostępnionego w MOS. Załączniki po wypełnieniu z wykorzystaniem formularza elektronicznego udostępnionego w MOS będą wymagały opatrzenia kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem osobistym lub podpisem zaufanym osoby go składającej, tj. odpowiednio cudzoziemcowi, osobie składającej wniosek w imieniu cudzoziemca, podmiotowi powierzającemu cudzoziemcowi wykonywanie pracy, organizatorowi stażu, jednostce organizacyjnej, na rzecz której cudzoziemiec ma wykonywać świadczenia jako wolontariusz lub jednostce prowadzącej studia. Załącznik do wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu kształcenia się na studiach, który będzie wypełniany przez jednostkę prowadzącą studia, zastąpi papierowe zaświadczenie jednostki prowadzącej studia o przyjęciu na studia lub o kontynuacji studiów, które do tej pory wydawała cudzoziemcowi ww. jednostka.
Planowane rozwiązania umożliwią także cudzoziemcom podpisywanie wniosków online z wykorzystaniem gotowych, już funkcjonujących mechanizmów w ramach rozwiązania „login.gov.pl”, który dostarcza możliwość podpisania dokumentów przez profil zaufany podpisem zaufanym. Dodatkowo cudzoziemiec będzie miał możliwość podpisania wniosku kwalifikowanym podpisem elektronicznym.
W przypadku wniosku o udzielenie zezwolenia pobytowego składanego za pośrednictwem MOS dokumenty niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności uzasadniających ubieganie się o udzielenie zezwolenia pobytowego cudzoziemiec będzie dołączał do wniosku podczas osobistego stawiennictwa w urzędzie wojewódzkim na wezwanie wojewody. Wówczas będą również pobierane od cudzoziemca odciski linii papilarnych oraz wzór podpisu. Zachowanie elementu osobistego stawiennictwa podyktowane jest przede wszystkim względami bezpieczeństwa migracyjnego. Wojewoda jako organ prowadzący postępowanie w sprawie udzielenia jednego z zezwoleń pobytowych jest obowiązany czuwać nad tym, aby tożsamość osoby ubiegającej się o udzielenie tego zezwolenia została możliwie najlepiej zidentyfikowana.
Nowe zasady będą także dotyczyły zapoznawania się z pouczeniem o zasadach i trybie postępowania w sprawie legalizacji pobytu oraz o przysługujących mu prawach i ciążących na nim obowiązkach w przypadku składania wniosku za pośrednictwem portalu MOS. Obowiązek zapoznania się z pouczeniem będzie uważany za spełniony także poprzez zamieszczenie pouczenia w MOS, z którym cudzoziemiec będzie miał możliwość zapoznania się składając wniosek
o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE.
Z kolei zamieszczany dotychczas w dokumencie podróży cudzoziemca odcisk stempla potwierdzający złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia pobytowego zostanie zastąpiony zaświadczeniem potwierdzającym powyższy fakt.
Wprowadzenie rozwiązania polegającego na składaniu wniosków o niektóre zezwolenia pobytowe poprzez MOS wynika z wieloletniego zjawiska corocznego wzrostu liczby składanych przez cudzoziemców wniosków w obszarze legalizacji pobytu. Stale rośnie przez to obciążenie właściwych wydziałów urzędów wojewódzkich, które nie są w stanie załatwiać spraw we wskazanych terminach, pomimo wzmocnień kadrowych. Z uwagi na powyższe należy przyjąć rozwiązanie, które pozwoli na znaczące usprawnienia przy procedowaniu tych spraw. Dodanie możliwości składania wniosków drogą elektroniczną przy zachowaniu dotychczasowych sposobów składania wniosków sprawi, że właściwe organy będą zmuszone obsługiwać wnioski składane na 3 sposoby, tj. w siedzibie organu, elektronicznie oraz korespondencyjnie, co nie przyniesie zamierzonego efektu, a jedynie dodatkowo utrudni kwestie organizacyjne. Uwzględnić należy, że MOS będzie narzędziem otwartym i łatwym do wykorzystania. Ponadto, należy zauważyć, iż cudzoziemcy już obecnie składając tradycyjny wniosek w znacznym stopniu korzystają z pomocy przy wypełnianiu wniosku, przy jego składaniu lub powierzają całość sprawy pełnomocnikom.
W związku z wprowadzeniem możliwości elektronicznego składania wniosków o udzielenie zezwoleń pobytowych konieczne jest wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa w zakresie przepisów przewidujących możliwość wystąpienia przez obywateli Ukrainy z wnioskiem o udzielenia zezwolenia na pobyt czasowy na podstawie art. 42 ust. 13 tej ustawy oraz w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Ponadto projektowane przepisy wprowadzają nowe rozwiązania prawne w zakresie procedury udzielania zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną oraz zezwolenia na pobyt czasowy, o których mowa w art. 160 pkt 1, 3, 4 i 6, w sytuacji gdy cudzoziemiec, którego wniosek dotyczy przebywa poza granicami Polski, a o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy wnioskuje członek jego rodziny zamieszkujący już na terytorium Polski. Zaproponowano między innymi wprowadzenie definicji członka rodziny rozdzielonej, wprowadzenie nowego, odrębnego wzoru formularza wniosku o udzielenie ww. zezwolenia na pobyt czasowy dostosowanego do opisanej wyżej sytuacji oraz dostosowanie przepisów dotyczących składania ww. wniosku do opisanej wyżej sytuacji.

Dodatkowo projekt ma na celu doprecyzowanie zakresu danych i informacji przetwarzanych w rejestrach i postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz ustawie z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin, w tym w celu realizacji przepisów rozporządzenia (WE) nr 862/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. w sprawie statystyk Wspólnoty z zakresu migracji i ochrony międzynarodowej oraz uchylającego rozporządzenie Rady nr 311/76 w sprawie zestawienia statystyk dotyczących pracowników cudzoziemców. W tym celu konieczne jest rozszerzenie przepisów określających zakres danych oraz informacji dotyczących cudzoziemca przetwarzanych w rejestrach i postępowaniach prowadzonych na podstawie ww. ustaw.

Wdrożenie wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej:
- z dnia 12 listopada 2018 r. w sprawie C-233/18 Zubair Haqbin przeciwko Federaal Agentschap voor de opvang van asielzoekers oraz z dnia 1 sierpnia 2022 r. w sprawie C-422/21 Ministero dell’Interno przeciwko T.O. wiąże się z koniecznością dokonania zmian w przepisach ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – poprzez uchylenie przepisów art. 76 i art. 78 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Pierwszy z nich stanowi, że cudzoziemca pozbawia się pomocy socjalnej, w przypadku gdy rażąco narusza regulamin pobytu w ośrodku (ust. 1 pkt 1) lub zachowuje się agresywnie wobec innych cudzoziemców przebywających w ośrodku lub personelu ośrodka (ust. 1 pkt 2), oraz pozbawia się pomocy socjalnej w drodze decyzji Szefa Urzędu, której nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności. Natomiast art. 78 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej ma charakter służebny wobec art. 76, gdyż reguluje sprawy związane z przywracaniem udzielania pomocy socjalnej, której cudzoziemiec został pozbawiony na podstawie decyzji Szefa Urzędu wydanej na podstawie art. 76 ust. 1 i 2 tej ustawy. Jednocześnie proponuje się wprowadzenie regulacji przejściowej, zgodnie z którą wszystkie trwające postępowania w sprawach uregulowanych w uchylanym przepisie art. 76 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zostaną umorzone, zaś w trwających postępowaniach w sprawach przywrócenia pomocy socjalnej na podstawie art. 78 tej ustawy, nie będzie się stosowało ograniczeń wynikających z jej ust. 1 i 2.
- z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie C-710/19 G. M. A. przeciwko État belge wiąże się z koniecznością dokonania zmian w przepisach ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin – poprzez zmianę brzmienia art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin tak, aby okres 6 miesięcy, w którym obywatel UE, który wjechał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu poszukiwania pracy i mógł realizować ten cel, rozpoczynał się dopiero z końcem okresu bezwarunkowego pobytu do 3 miesięcy, przysługującego wszystkim obywatelom UE, bez względu na cel wjazdu (przewidzianego w art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy). Natomiast po upływie okresu 6 miesięcy, liczonych od końca okresu 3-miesięcznego, prawo pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie przysługiwać obywatelowi UE bez konieczności spełnienia wymogów określonych w przepisach art. 16 i n. ustawy, jeżeli spełni łącznie następujące warunki: (1) wykaże, że aktywnie kontynuuje poszukiwanie pracy i (2) ma rzeczywiste szanse na zatrudnienie. Po drugie, proponuje się dodanie w art. 15 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin nowego ust. 1a, który zdarzenie w postaci zarejestrowania się przez obywatela UE jako osoba poszukująca pracy we właściwym powiatowym urzędzie pracy określi jako rozpoczęcie okresu, z którym można wiązać, że osoba ta aktywnie poszukuje pracy. Stąd też zarejestrowanie się w powiatowym urzędzie pracy wyznaczać będzie początek przewidzianego w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy okresu 6-miesięcznego. W ocenie projektodawcy zdarzenie to powinno jednak nastąpić niezwłocznie po zakończeniu okresu 3-miesięcznego, w którym pobyt obywatela UE jest dopuszczalny bez względu na cel i warunki pobytu. Stąd też proponuje się, aby ustanowić w nowym przepisie art. 15 ust. 1a ustawy dwutygodniowy termin (liczony od końca okresu pobytu dopuszczalnego na podstawie art. 15 ust. 1 pkt 1 ustawy) na zarejestrowanie się przez obywatela UE w powiatowym urzędzie pracy jako osoba bezrobotna.
- z dnia 1 sierpnia 2022 r. w sprawie C-279/20 Bundesrepublik Deutschland przeciwko X.C. wiąże się
z koniecznością dokonania zmian w przepisach ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach – poprzez dodanie regulacji ust. 3b w art. 159 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, zgodnie z którą to czy dziecko członka rodziny rozdzielonej, który uzyskał status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, które ma uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną, jest dzieckiem małoletnim w rozumieniu art. 159 ust. 3 pkt 2 – 4 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach, będzie oceniane według stanu na dzień złożenia przez rodzica będącego członkiem rodziny rozdzielonej wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, jeżeli wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną został złożony przed upływem 3 miesięcy od dnia uzyskania statusu uchodźcy lub udzielenia ochrony uzupełniającej przez tego cudzoziemca. Obecnie w takim przypadku istotny był dzień złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy w celu połączenia się z rodziną.
Wprowadzenie rozwiązań w zakresie organizowania lub koordynowania przez Agencję Frontex operacji
i interwencji powrotowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Propozycje rozwiązań w zakresie organizowania lub koordynowania przez Agencję Frontex operacji i interwencji powrotowych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obejmują zmiany w ustawie o cudzoziemcach w zakresie dotyczącym wprowadzenia definicji pojęć: interwencji powrotowej oraz operacji powrotowej, jak również stworzenia ram prawnych do zorganizowania operacji lub interwencji powrotowej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Zgodnie z art. 2 pkt 27 rozporządzenia nr 2019/1896 pojęcie operacja powrotowa oznacza operację zorganizowaną lub koordynowaną przez Europejską Agencję Straży Granicznej i Przybrzeżnej, obejmującą wzmocnienie techniczne i operacyjne zapewniane na rzecz jednego lub większej liczby państw członkowskich, w ramach której osoby powracające z jednego lub większej liczby państw członkowskich powracają w trybie przymusowym lub dobrowolnie, niezależnie od środków transportu. Są to więc działania mające na celu udzielenie przez Agencje Frontex państwom członkowskim wsparcia technicznego i operacyjnego w dziedzinie powrotów przymusowych lub dobrowolnych, niezależnie od środków transportu. Operacja powrotowa oznacza działanie organizowane lub koordynowane przez Agencję Frontex i obejmujące wsparcie techniczne i operacyjne zapewniane jednemu lub większej liczbie państw członkowskich, w ramach którego osoby powracające z jednego lub większej liczby państw członkowskich są odsyłane, niezależnie od środka transportu.
Z kolei, zgodnie z art. 2 pkt 28 interwencja powrotowa oznacza działanie Agencji Frontex, polegające na udzielaniu państwom członkowskim poszerzonej pomocy technicznej i operacyjnej obejmującej rozmieszczenie zespołów powrotowych i organizację operacji powrotowych, uruchamiane w sytuacji, gdy państwo członkowskie staje w obliczu dużego obciążenia powrotami. Agencja może je uruchomić na wniosek danego państwa członkowskiego lub z własnej inicjatywy za zgodą danego państwa członkowskiego.
Proponuje się dodanie art. 329b, który stwarza ramy prawne do zorganizowania operacji lub interwencji powrotowej na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, będącego normą kompetencyjną, wskazującą Komendanta Głównego Straży Granicznej jako organ właściwy rzeczowo do wystąpienia z wnioskiem do Agencji Frontex, o zapewnienie koordynacji lub organizacji operacji powrotowej lub innego działania operacyjnego związanego z powrotami, zgodnie z rozporządzeniem nr 2019/1896.
Zadania w ramach operacji i interwencji powrotowych wykonują funkcjonariusze straży granicznych i inni członkowie personelu państw członkowskich Unii Europejskiej oraz personelu statutowego stałej służby Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej. Uprawnienia przysługujące członkom zespołów w trakcie wykonywania ww. zadań są szczegółowo określone w art. 82 rozporządzenia nr 2019/1896, co w szczególności tyczy się realizacji działań związanych z operacjami powrotowymi cudzoziemców do krajów pochodzenia, przy uwzględnieniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/115/WE z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie wspólnych norm i procedur stosowanych przez państwa członkowskie w odniesieniu do powrotów nielegalnie przebywających obywateli państw trzecich (zgodnie z art. 82 ust. 1 rozporządzenia 2019/1896). Natomiast zakres uprawnień wykonawczych jest każdorazowo określany w planie operacyjnym – art. 38 rozporządzenia nr 2019/1896. Stosownie do projektowanego art. 329b ust. 6, uzgadnianie planów operacyjnych oraz planów powrotowych operacji powrotowych oraz interwencji powrotowych lub innych działań operacyjnych związanych z powrotami, powierzono Komendantowi Głównemu Straży Granicznej.
Projektowany art. 329b ust. 5 w zakresie użycia broni i środków przymusu bezpośredniego jest więc tylko dopełnieniem regulacji z art. 2ba ustawy z dnia 21 maja 1999 r. o broni i amunicji (Dz. U. z 2022 r. poz. 2516, z późn. zm.) oraz art. 17f ustawy z dnia 12 października 1990 r. o ochronie granicy państwowej (Dz. U. z 2022 r. poz. 295, z późn. zm.).

Wydłużenie okresu ważności dokumentów wydawanych beneficjentom ochrony międzynarodowej.
W ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej proponuje się wydłużenie okresu ważności dokumentów wydawanych beneficjentom ochrony międzynarodowej, a zatem cudzoziemcom, którym nadano status uchodźcy lub udzielono ochrony uzupełniającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej – tj. dokumentów podróży przewidzianych w Konwencji dotyczącej statusu uchodźców, sporządzonej w Genewie dnia 28 lipca 1951 r. (Dz. U. z 1991 r. poz. 515 i 516), wydawanych cudzoziemcom, którym nadano status uchodźcy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz kart pobytu wydawanych cudzoziemcom, którym nadano status uchodźcy lub udzielono ochrony uzupełniającej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MSWiA
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Maciej Duszczyk Podsekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MSWiA
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
II kwartał 2024 r.