W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

Logo Biuletynu Informacji Publicznej
Informacje o publikacji dokumentu
Pierwsza publikacja:
16.06.2025 10:08 Agnieszka Kowalska
Wytwarzający/ Odpowiadający:
Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
Tytuł Wersja Dane zmiany / publikacji
Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 2.0 14.08.2025 14:28 Monika Majewska
Projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 1.0 16.06.2025 10:08 Agnieszka Kowalska

Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UDER65","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UDER{#UDER_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"DER – projekty deregulacyjne","value":"DER – projekty deregulacyjne"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja dodatkowa","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"W obowiązującym stanie prawnym ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631, z późn. zm.), zwana dalej „ustawą emerytalną”, nie zawiera szczególnych regulacji odnoszących się do wydawania decyzji w sprawie zasiłku pogrzebowego oraz zasad wypłaty tego zasiłku.\nUstawa emerytalna nie reguluje także możliwości pośrednictwa zakładów pogrzebowych przy składaniu wniosku o zasiłek pogrzebowy. Praktyka przyjęta przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) polega na dopuszczeniu możliwości występowania zakładów pogrzebowych w imieniu swoich klientów, na podstawie udzielonego przez nich upoważnienia, do ZUS w sprawie wypłaty zasiłku pogrzebowego zakładowi pogrzebowemu za udzielone usługi. ZUS przyjął ten tryb wyjątkowo, tylko w odniesieniu do wniosków składanych przez członków rodziny. Konieczne jest zatem uregulowanie tej kwestii w ustawie emerytalnej.\nNa podstawie art. 118 ust. 1 ustawy emerytalnej termin na wypłatę zasiłku pogrzebowego wynosi 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do stwierdzenia uprawnień do zasiłku. Z uwagi na to, że zasiłek pogrzebowy wypłacany jest w szczególnych okolicznościach, z powodu śmierci osoby bliskiej, a organizacja pochówku łączy się z koniecznością pokrycia jego kosztów, należy wprowadzić do ustawy emerytalnej krótszy termin na wypłatę tego świadczenia.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Proponuje się wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą co do zasady ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie będzie wymagało wydania decyzji przez ZUS. Jednak zgodnie z przyjętym wyjątkiem decyzja taka będzie wydawana w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez:\n- więcej niż jedną osobę lub podmiot (pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związek wyznaniowy), tj. gdy zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty – proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu,\n- inną osobę niż członek rodziny, pracodawcę, dom pomocy społecznej, gminę, powiat, osobę prawną kościoła lub związku wyznaniowego, tj. gdy zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu (nie wyższej niż określona w art. 80).\nUstalenie prawa do zasiłku pogrzebowego nie będzie zatem wymagało wydania przez ZUS decyzji, jeżeli zasiłek pogrzebowy przysługuje w kwocie 4000 zł niezależnie od kwoty poniesionych kosztów pogrzebu (od 1 stycznia 2026 r. będzie to kwota 7000 zł), tj. gdy koszty te poniosła jedna osoba – członek rodziny zmarłego. Natomiast jeżeli koszty pogrzebu poniosła osoba obca dla zmarłego lub inny podmiot albo zasiłek pogrzebowy przysługuje proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu (a nie w kwocie zryczałtowanej), ZUS będzie wydawał decyzję ustalającą prawo do zasiłku pogrzebowego.\nW związku z powyższą zmianą, za nienależnie pobrane świadczenie będzie również uważany zasiłek pogrzebowy wypłacony z przyczyn niezależnych od organu rentowego osobie nieuprawnionej. \nProponuje się również wprowadzenie na poziomie ustawy regulacji, zgodnie z którą wniosek w sprawie przyznania zasiłku pogrzebowego będzie mógł zostać złożony bezpośrednio do organu rentowego lub za pośrednictwem zakładu pogrzebowego.\nDzięki temu nastąpi uregulowanie trybu pośrednictwa zakładów pogrzebowych we wnioskowaniu o zasiłek pogrzebowy. \nRozwiązanie to wpisuje się w model składania wniosków o świadczenia emerytalno-rentowe. W ustawie emerytalnej przyjęto bowiem, że wnioski w sprawie przyznania świadczeń zgłasza się w organie rentowym bezpośrednio lub za pośrednictwem płatnika składek. Tryb ten będzie dotyczył wszystkich wniosków o zasiłek pogrzebowy, w tym także wniosków składanych przez inne osoby niż członkowie rodziny. Natomiast upoważnienie udzielane przez świadczeniobiorcę (wnioskodawcę) zakładowi pogrzebowemu obejmować będzie, tak jak obecnie, prawo do złożenia w imieniu świadczeniobiorcy wniosku o zasiłek wraz z dokumentami oraz do wypłaty zasiłku pogrzebowego na rachunek bankowy tego zakładu. Szczegółowe zasady określające tryb składania wniosków o zasiłek pogrzebowy, dane jakie powinien zawierać wniosek oraz załączniki i oświadczenia składane z tym wnioskiem zostaną określone w projekcie rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalnorentowe (Dz. U. poz. 1412). W związku z tym proponuje się także wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą wypłata zasiłku pogrzebowego w całości lub w części będzie mogła nastąpić na konto bankowe zakładu pogrzebowego wskazane w upoważnieniu.\nW kwestii terminu na wypłatę zasiłku pogrzebowego, proponuje się skrócenie tego terminu do 14 dni, co jest korzystne dla osób uprawnionych do zasiłku. Projektowane rozwiązanie przewiduje wprowadzenie zasady gwarantującej wydanie decyzji w sprawie prawa do zasiłku pogrzebowego w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Jeżeli w wyniku decyzji zostanie ustalone prawo do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokość, ZUS wypłaci zasiłek również w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Natomiast w przypadku gdy ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie wymaga wydania decyzji, zasiłek będzie wypłacony w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MRPiPS","value":"MRPiPS"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ współpracujący przy opracowaniu projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Sebastian Gajewski Podsekretarz Stanu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MRPiPS","value":"MRPiPS"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"Lipiec 2025 r. - ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 1 lipca 2025 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Zrealizowany","value":"Zrealizowany"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UDER65
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
DER – projekty deregulacyjne
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
W obowiązującym stanie prawnym ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631, z późn. zm.), zwana dalej „ustawą emerytalną”, nie zawiera szczególnych regulacji odnoszących się do wydawania decyzji w sprawie zasiłku pogrzebowego oraz zasad wypłaty tego zasiłku.
Ustawa emerytalna nie reguluje także możliwości pośrednictwa zakładów pogrzebowych przy składaniu wniosku o zasiłek pogrzebowy. Praktyka przyjęta przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) polega na dopuszczeniu możliwości występowania zakładów pogrzebowych w imieniu swoich klientów, na podstawie udzielonego przez nich upoważnienia, do ZUS w sprawie wypłaty zasiłku pogrzebowego zakładowi pogrzebowemu za udzielone usługi. ZUS przyjął ten tryb wyjątkowo, tylko w odniesieniu do wniosków składanych przez członków rodziny. Konieczne jest zatem uregulowanie tej kwestii w ustawie emerytalnej.
Na podstawie art. 118 ust. 1 ustawy emerytalnej termin na wypłatę zasiłku pogrzebowego wynosi 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do stwierdzenia uprawnień do zasiłku. Z uwagi na to, że zasiłek pogrzebowy wypłacany jest w szczególnych okolicznościach, z powodu śmierci osoby bliskiej, a organizacja pochówku łączy się z koniecznością pokrycia jego kosztów, należy wprowadzić do ustawy emerytalnej krótszy termin na wypłatę tego świadczenia.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
Proponuje się wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą co do zasady ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie będzie wymagało wydania decyzji przez ZUS. Jednak zgodnie z przyjętym wyjątkiem decyzja taka będzie wydawana w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez:
- więcej niż jedną osobę lub podmiot (pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związek wyznaniowy), tj. gdy zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty – proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu,
- inną osobę niż członek rodziny, pracodawcę, dom pomocy społecznej, gminę, powiat, osobę prawną kościoła lub związku wyznaniowego, tj. gdy zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu (nie wyższej niż określona w art. 80).
Ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego nie będzie zatem wymagało wydania przez ZUS decyzji, jeżeli zasiłek pogrzebowy przysługuje w kwocie 4000 zł niezależnie od kwoty poniesionych kosztów pogrzebu (od 1 stycznia 2026 r. będzie to kwota 7000 zł), tj. gdy koszty te poniosła jedna osoba – członek rodziny zmarłego. Natomiast jeżeli koszty pogrzebu poniosła osoba obca dla zmarłego lub inny podmiot albo zasiłek pogrzebowy przysługuje proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu (a nie w kwocie zryczałtowanej), ZUS będzie wydawał decyzję ustalającą prawo do zasiłku pogrzebowego.
W związku z powyższą zmianą, za nienależnie pobrane świadczenie będzie również uważany zasiłek pogrzebowy wypłacony z przyczyn niezależnych od organu rentowego osobie nieuprawnionej.
Proponuje się również wprowadzenie na poziomie ustawy regulacji, zgodnie z którą wniosek w sprawie przyznania zasiłku pogrzebowego będzie mógł zostać złożony bezpośrednio do organu rentowego lub za pośrednictwem zakładu pogrzebowego.
Dzięki temu nastąpi uregulowanie trybu pośrednictwa zakładów pogrzebowych we wnioskowaniu o zasiłek pogrzebowy.
Rozwiązanie to wpisuje się w model składania wniosków o świadczenia emerytalno-rentowe. W ustawie emerytalnej przyjęto bowiem, że wnioski w sprawie przyznania świadczeń zgłasza się w organie rentowym bezpośrednio lub za pośrednictwem płatnika składek. Tryb ten będzie dotyczył wszystkich wniosków o zasiłek pogrzebowy, w tym także wniosków składanych przez inne osoby niż członkowie rodziny. Natomiast upoważnienie udzielane przez świadczeniobiorcę (wnioskodawcę) zakładowi pogrzebowemu obejmować będzie, tak jak obecnie, prawo do złożenia w imieniu świadczeniobiorcy wniosku o zasiłek wraz z dokumentami oraz do wypłaty zasiłku pogrzebowego na rachunek bankowy tego zakładu. Szczegółowe zasady określające tryb składania wniosków o zasiłek pogrzebowy, dane jakie powinien zawierać wniosek oraz załączniki i oświadczenia składane z tym wnioskiem zostaną określone w projekcie rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalnorentowe (Dz. U. poz. 1412). W związku z tym proponuje się także wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą wypłata zasiłku pogrzebowego w całości lub w części będzie mogła nastąpić na konto bankowe zakładu pogrzebowego wskazane w upoważnieniu.
W kwestii terminu na wypłatę zasiłku pogrzebowego, proponuje się skrócenie tego terminu do 14 dni, co jest korzystne dla osób uprawnionych do zasiłku. Projektowane rozwiązanie przewiduje wprowadzenie zasady gwarantującej wydanie decyzji w sprawie prawa do zasiłku pogrzebowego w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Jeżeli w wyniku decyzji zostanie ustalone prawo do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokość, ZUS wypłaci zasiłek również w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Natomiast w przypadku gdy ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie wymaga wydania decyzji, zasiłek będzie wypłacony w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do ustalenia prawa do zasiłku.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MRPiPS
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Sebastian Gajewski Podsekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MRPiPS
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
Lipiec 2025 r. - ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 1 lipca 2025 r.
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Status realizacji:
Zrealizowany