W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD225","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","value":"projekty ustaw","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","value":"D – pozostałe projekty","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projekt odpowiada na potrzebę dalszego dostosowania ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 305) w zakresie stosowania stabilizującej reguły wydatkowej (SRW) do obecnej sytuacji związanej ze stanem epidemii COVID-19 oraz wspierania gospodarki w obliczu walki z pandemią.\nW znowelizowanej w maju 2020 r. ustawie o finansach publicznych umożliwiono czasowe zawieszenie stabilizującej reguły wydatkowej i zastosowanie tzw. klauzuli wyjścia, jeśli rząd ogłosi stan epidemii na terenie całego kraju, a jednocześnie sytuacja gospodarcza ulegnie znacznemu pogorszeniu. Następnie, w roku budżetowym, w którym powyższe kryteria przestają być spełniane, zostaje uruchomiona tzw. klauzula powrotu, która umożliwi automatyczny, stopniowy powrót do kwoty wydatków wynikającej z pierwotnej formuły SRW w horyzoncie od 2 do 4 lat. Obecne brzmienie ustawy o finansach publicznych oraz prognozy makroekonomiczne warunkują powrót do stosowania stabilizującej reguły wydatkowej zgodnie z pierwotną formułą z art.112aa ustawy o finansach publicznych już w drugim roku budżetowym od zawieszenia, tj. w roku 2022.\nMając na uwadze przebieg pandemii i jej wpływ na gospodarkę, ograniczenie przyrostu wydatków wynikające ze stosowania pierwotnej formuły SRW już w przyszłym roku jest przedwczesne. Komisja Europejska przewiduje wydłużenie stosowania ogólnej klauzuli wyjścia na rok 2022 i zachęca do kontytuowania działań antykryzysowych, a w miarę postępów w walce z pandemią – do wspierania ożywienia gospodarczego. Również Międzynarodowy Fundusz Walutowy sygnalizował (Artykuł IV, 2020), że rozpoczęcie konsolidacji fiskalnej od 2022 r. może być zbyt szybkie i gwałtowne oraz zasugerował dalsze zmiany w klauzuli powrotu.\nJednocześnie, nowelizacja ustawy o finansach publicznych dotyczy rozszerzenia zakresu stabilizującej reguły wydatkowej. Początkowo, wprowadzona w 2013 r. SRW objęła prawie 98% wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych (z wyłączeniem wydatków w pełni finansowanych ze środków unijnych i EFTA oraz wydatków jednostek, które miały ograniczoną zdolności do generowania wysokich deficytów). Od momentu wprowadzenia reguły zaobserwowano zmniejszenie się zakresu wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych objętych SRW. Zakres ulegał zmniejszeniu m.in. w związku z tworzeniem nowych jednostek, dla których nie przewidziano mechanizmu automatycznego rozszerzania zakresu reguły.","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"Proponowane zmiany w art. 112d ustawy o finansach publicznych obejmują w szczególności:\n- Zmiany w kryteriach z art. 112d ust. 4 tej ustawy, które określają tempo powrotu do pierwotnej formuły SRW – nowe kryteria będą oparte o porównanie tempa realnego wzrostu gospodarczego w latach obowiązywania klauzuli wyjścia i klauzuli powrotu z 8-letnią średnią wzrostu gospodarczego sprzed pandemii (indykatorem wzrostu stosowanym w SRW). Proponowana zmiana pozwoli wydłużyć klauzulę powrotu przy zachowaniu spójności z ogólną klauzulą wyjścia i jednocześnie uprości jej mechanizm.\n- Nieuwzględnianie wpływu pandemii w indykatorze wzrostu określającym kwotę wydatków – zmiana będzie polegać na oczyszczeniu wskaźnika średniookresowej dynamiki PKB, określającego kwotę wydatków, z zakłóceń wywołanych przez skutki pandemii. Tempo wzrostu gospodarczego w latach obowiązywania klauzuli wyjścia i klauzuli powrotu będzie zastąpione przez średnią wzrostu gospodarczego sprzed zawieszenia SRW. Brak takiej korekty oznaczałby trwały wpływ szoku wywołanego pandemią na ścieżkę wydatków SRW.\n- Nieuwzględnianie w SRW, w okresie stosowania klauzuli wyjścia i klauzuli powrotu, korekt mających na celu konsolidację finansów publicznych - zgodnie z zaleceniami instytucji międzynarodowych, w tym Komisji Europejskiej, w okresie pandemii i bezpośrednio po niej polityka makroekonomiczna powinna koncentrować się na odbudowie potencjału gospodarczego. Konsolidację należy rozpocząć po ustabilizowaniu się sytuacji.\nProjekt przewiduje również, że SRW objęte będą wydatki wszystkich państwowych funduszy celowych bez względu na dysponenta funduszu. W tym zakresie projekt ustawy:\n- rozszerza zakres organów i jednostek objętych SRW o pozostałe państwowe fundusze celowe, tj. jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 7 ustawy o finansach publicznych (obecnie SRW objęte są wydatki wybranych państwowych funduszy celowych),\n- dostosowuje terminy opracowywania planów finansowych jednostek objętych SRW do harmonogramu prac ustalania limitu wydatków budżetu państwa wynikającego z SRW w ramach prac nad projektem ustawy budżetowej na rok następny,\n- rozszerza katalog jednostek automatycznie włączanych do SRW w przypadku utworzenia nowej jednostki o państwowe fundusze celowe.\nW wyniku wprowadzonych zmian oczekuje się wzrostu skuteczności SRW i w efekcie zwiększenia transparentności i efektywności zarządzania finansami publicznymi. Rozszerzenie mechanizmu automatycznego dostosowywania zakresu stabilizującej reguły wydatkowej do zmian w sektorze finansów publicznych o kolejną grupę jednostek (państwowe fundusze celowe), przyczyni się do zwiększenia skuteczności SRW.","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","value":"MFFiPR","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Piotr Patkowski Podsekretarz Stanu","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","value":"MFFiPR","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"II kwartał 2021 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 15 czerwca 2021 r.","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","value":"zrealizowany","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD225
Rodzaj dokumentu:
projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie:
Projekt odpowiada na potrzebę dalszego dostosowania ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 305) w zakresie stosowania stabilizującej reguły wydatkowej (SRW) do obecnej sytuacji związanej ze stanem epidemii COVID-19 oraz wspierania gospodarki w obliczu walki z pandemią.
W znowelizowanej w maju 2020 r. ustawie o finansach publicznych umożliwiono czasowe zawieszenie stabilizującej reguły wydatkowej i zastosowanie tzw. klauzuli wyjścia, jeśli rząd ogłosi stan epidemii na terenie całego kraju, a jednocześnie sytuacja gospodarcza ulegnie znacznemu pogorszeniu. Następnie, w roku budżetowym, w którym powyższe kryteria przestają być spełniane, zostaje uruchomiona tzw. klauzula powrotu, która umożliwi automatyczny, stopniowy powrót do kwoty wydatków wynikającej z pierwotnej formuły SRW w horyzoncie od 2 do 4 lat. Obecne brzmienie ustawy o finansach publicznych oraz prognozy makroekonomiczne warunkują powrót do stosowania stabilizującej reguły wydatkowej zgodnie z pierwotną formułą z art.112aa ustawy o finansach publicznych już w drugim roku budżetowym od zawieszenia, tj. w roku 2022.
Mając na uwadze przebieg pandemii i jej wpływ na gospodarkę, ograniczenie przyrostu wydatków wynikające ze stosowania pierwotnej formuły SRW już w przyszłym roku jest przedwczesne. Komisja Europejska przewiduje wydłużenie stosowania ogólnej klauzuli wyjścia na rok 2022 i zachęca do kontytuowania działań antykryzysowych, a w miarę postępów w walce z pandemią – do wspierania ożywienia gospodarczego. Również Międzynarodowy Fundusz Walutowy sygnalizował (Artykuł IV, 2020), że rozpoczęcie konsolidacji fiskalnej od 2022 r. może być zbyt szybkie i gwałtowne oraz zasugerował dalsze zmiany w klauzuli powrotu.
Jednocześnie, nowelizacja ustawy o finansach publicznych dotyczy rozszerzenia zakresu stabilizującej reguły wydatkowej. Początkowo, wprowadzona w 2013 r. SRW objęła prawie 98% wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych (z wyłączeniem wydatków w pełni finansowanych ze środków unijnych i EFTA oraz wydatków jednostek, które miały ograniczoną zdolności do generowania wysokich deficytów). Od momentu wprowadzenia reguły zaobserwowano zmniejszenie się zakresu wydatków sektora instytucji rządowych i samorządowych objętych SRW. Zakres ulegał zmniejszeniu m.in. w związku z tworzeniem nowych jednostek, dla których nie przewidziano mechanizmu automatycznego rozszerzania zakresu reguły.
Istota rozwiązań ujętych w projekcie:
Proponowane zmiany w art. 112d ustawy o finansach publicznych obejmują w szczególności:
- Zmiany w kryteriach z art. 112d ust. 4 tej ustawy, które określają tempo powrotu do pierwotnej formuły SRW – nowe kryteria będą oparte o porównanie tempa realnego wzrostu gospodarczego w latach obowiązywania klauzuli wyjścia i klauzuli powrotu z 8-letnią średnią wzrostu gospodarczego sprzed pandemii (indykatorem wzrostu stosowanym w SRW). Proponowana zmiana pozwoli wydłużyć klauzulę powrotu przy zachowaniu spójności z ogólną klauzulą wyjścia i jednocześnie uprości jej mechanizm.
- Nieuwzględnianie wpływu pandemii w indykatorze wzrostu określającym kwotę wydatków – zmiana będzie polegać na oczyszczeniu wskaźnika średniookresowej dynamiki PKB, określającego kwotę wydatków, z zakłóceń wywołanych przez skutki pandemii. Tempo wzrostu gospodarczego w latach obowiązywania klauzuli wyjścia i klauzuli powrotu będzie zastąpione przez średnią wzrostu gospodarczego sprzed zawieszenia SRW. Brak takiej korekty oznaczałby trwały wpływ szoku wywołanego pandemią na ścieżkę wydatków SRW.
- Nieuwzględnianie w SRW, w okresie stosowania klauzuli wyjścia i klauzuli powrotu, korekt mających na celu konsolidację finansów publicznych - zgodnie z zaleceniami instytucji międzynarodowych, w tym Komisji Europejskiej, w okresie pandemii i bezpośrednio po niej polityka makroekonomiczna powinna koncentrować się na odbudowie potencjału gospodarczego. Konsolidację należy rozpocząć po ustabilizowaniu się sytuacji.
Projekt przewiduje również, że SRW objęte będą wydatki wszystkich państwowych funduszy celowych bez względu na dysponenta funduszu. W tym zakresie projekt ustawy:
- rozszerza zakres organów i jednostek objętych SRW o pozostałe państwowe fundusze celowe, tj. jednostki, o których mowa w art. 9 pkt 7 ustawy o finansach publicznych (obecnie SRW objęte są wydatki wybranych państwowych funduszy celowych),
- dostosowuje terminy opracowywania planów finansowych jednostek objętych SRW do harmonogramu prac ustalania limitu wydatków budżetu państwa wynikającego z SRW w ramach prac nad projektem ustawy budżetowej na rok następny,
- rozszerza katalog jednostek automatycznie włączanych do SRW w przypadku utworzenia nowej jednostki o państwowe fundusze celowe.
W wyniku wprowadzonych zmian oczekuje się wzrostu skuteczności SRW i w efekcie zwiększenia transparentności i efektywności zarządzania finansami publicznymi. Rozszerzenie mechanizmu automatycznego dostosowywania zakresu stabilizującej reguły wydatkowej do zmian w sektorze finansów publicznych o kolejną grupę jednostek (państwowe fundusze celowe), przyczyni się do zwiększenia skuteczności SRW.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MFFiPR
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Piotr Patkowski Podsekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MFFiPR
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
II kwartał 2021 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 15 czerwca 2021 r.
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Status realizacji:
zrealizowany