Projekt dostosowuje polskie prawo do unijnych przepisów dotyczących wymagań dla ram budżetowych państw członkowskich.  W ustawie o finansach publicznych wprowadzona zostanie także „klauzula obronna”, która pozwoli na szczególne traktowanie wydatków związanych ze zwiększaniem potencjału obronnego Polski.

Z Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) wynikają zobowiązania państw członkowskich dotyczące polityki budżetowej. Chodzi w szczególności o przestrzeganie wartości referencyjnych dla deficytu i długu sektora instytucji rządowych i samorządowych.

Obowiązek ten będzie realizowany poprzez wprowadzenie mechanizmu korygującego nadmierną nierównowagę finansów publicznych, oznaczającą przekroczenie wartości referencyjnej dla deficytu (3 proc. PKB) lub długu (60% PKB) według metodyki UE. Nowy mechanizm korekty zastąpi dotychczasowy w stabilizującej regule wydatkowej (SRW). W efekcie SRW będzie mieć rolę wykonawczą dla reguły nadmiernego deficytu – poprzez mechanizm korekty zapewniać będzie  konsolidację finansów publicznych na poziomie spójnym z wymogami reguł UE.

Najważniejsze rozwiązania

• Wprowadzony zostanie mechanizm korygujący nadmierną nierównowagę finansów publicznych, który zastąpi dotychczasowy mechanizm korekty zawarty w SRW.
  - W nowym mechanizmie korygującym, wartość dostosowania fiskalnego będzie miała bezpośredni wpływ na wysokość korekty.
  - Mechanizm będzie aktywowany, jeśli w roku n lub n-1 najbardziej aktualna prognoza Komisji Europejskiej wskazywać będzie na przekroczenie wartości referencyjnej dla wyniku sektora instytucji rządowych i samorządowych (-3 proc. PKB) lub długu publicznego według przepisów UE (60 proc. PKB).
• W ustawie o finansach publicznych szczególnie traktowane będą wydatki obronne. W SRW wprowadzona zostanie „klauzula obronna”, która będzie odzwierciedlać rozbieżności między przedpłatami na zakup sprzętu wojskowego (które są rejestrowane jako wydatek w obliczanej metodą kasową SRW), a dostawami sprzętu (wydatek i wpływ na wynik sektora instytucji rządowych i samorządowych według metodyki UE w momencie dostawy).
• Urealniony zostanie punkt startowy w SRW, co zapewni spójność z podejściem stosowanym w regułach UE. W związku z pandemią COVID-19 oraz wojną w Ukrainie, Komisja Europejska zaproponowała stosowanie ogólnej klauzuli wyjścia od reguł unijnych w latach 2020-2023. Rozwiązanie to dawało państwom członkowskim zwiększoną swobodę w podejściu do reguł fiskalnych. Rok 2024 będzie pierwszym rokiem stosowania standardowych reguł fiskalnych w UE, dla których punktem odniesienia (startowym) będzie poziom wydatków w 2023 r.

Nowe rozwiązania wejdą w życie z dniem następującym po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.