W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego

Logo Biuletynu Informacji Publicznej
Informacje o publikacji dokumentu
Pierwsza publikacja:
21.05.2025 13:52 Agnieszka Moskaluk
Wytwarzający/ Odpowiadający:
Minister do spraw Polityki Senioralnej
Tytuł Wersja Dane zmiany / publikacji
Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego 1.0 21.05.2025 13:52 Agnieszka Moskaluk

Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD239","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja dodatkowa","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Celem projektu ustawy jest wprowadzenie nowego rozwiązania w formie najmu senioralnego, które ma zapewnić osobom starszym, możliwość mieszkania w przestrzeni, która nie będzie ograniczać ich samodzielności i poczucia godności. Proces starzenia często jest związany z utratą sprawności fizycznej. Prowadzi to do sytuacji, w której wykonywanie codziennych czynności stanowi coraz większe wyzwanie. Jednym z elementów utraty sprawności są problemy w poruszaniu się, w szczególności możliwość pokonywania schodów. Osoby starsze, które mieszkają w mieszkaniach uniemożliwiających im samodzielne funkcjonowanie z powodu braku możliwości ich opuszczenia, z uwagi na bariery architektoniczne są wykluczone z życia społecznego, co przekłada się na pogorszenie ich stanu zdrowia. Doświadczają one trudności w realizacji podstawowych czynności dnia codziennego jakimi są zakupy, spacer, czy też po prostu wyjście z mieszkania. Sytuacja ta prowadzi często do „uwięzienia” starszych osób, które mogłyby wieść niezależne życie. Brak możliwości opuszczenia miejsca zamieszkania związany jest z\nnarastającą izolacją, zmniejszeniem aktywności, a w konsekwencji szybszym pojawieniem się niesprawności i potrzeby wsparcia z zewnątrz. Taka sytuacja powoduje konieczność zapewnienia im określonych usług świadczonych nieformalnie lub w formie usług w ramach systemu pomocy społecznej. Zgodnie z art. 50 ust 3 ustawy o pomocy społecznej, osobom starszym\nprzysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. Jednym z zakresów wskazanych w ustawie jest m.in. zapewnienie kontaktów z otoczeniem, którego nie można realizować jeżeli ww. ograniczenia występują w miejscu zamieszkania. Z kolei, jeżeli osoba starsza z powodu wieku, choroby, nie może samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu i nie można zapewnić jej ustawowej pomocy w formie usług opiekuńczych (np. z uwagi na ww. ograniczenia) wówczas ograniczenie to może być powodem do wnioskowania o umieszczenie osób starszych w domach pomocy społecznej.\nProponowane rozwiązanie w formie najmu senioralnego jest odpowiedzią na wyzwania dotyczące lokalnej polityki mieszkaniowej na rzecz osób starszych. Rozwiązanie ma umożliwić wprowadzenie nowego rodzaju wsparcia dla osób starszych w zakresie poprawy ich sytuacji życiowej. Najem senioralny to rozwiązanie, które stanowi odpowiedź na realne potrzeby starszych osób mających trudności z mobilnością. Rozwiązanie to przyczyni się także do poprawy sytuacji osób starszych w procesie zdrowienia oraz do polepszenia ich dobrostanu psychospołecznego. Stworzy również warunki do utrzymania jak najdłuższej niezależności osób starszych w miejscu zamieszkania bez konieczności pobytu w domach pomocy społecznej.\nObecnie gminy mogą wynajmować mieszkania komunalne osobom starszym, ale tylko tym, które nie posiadają prawa własności do swojego mieszkania i te osoby już dziś otrzymują z zasobów komunalnych gminy mieszkanie bez barier. Takiej możliwości nie mają jednak osoby, posiadające mieszkanie na własność, przez co często pozostają „więźniami” swoich mieszkań. Tymczasem największa skala problemu dotyczy osób starszych tj. posiadających mieszkania własnościowe.\nW Polsce blisko 9,9 mln osób stanowią osoby w wieku 60 lat i więcej co stanowi 26,3% ludności Polski. 10 lat wcześniej, w 2012 r. populacja tej grupy osób wyniosła nieco powyżej 8 mln osób i stanowiła 20,9% ludności ogółem1 . Proces starzenia się ludności w najbliższych latach będzie nabierał tempa. Według prognozy GUS liczba ludności w wieku 60 lat i więcej w Polsce w roku 2050 ma stanowić około 40% ogółu2 . Wśród najważniejszych determinant wyznaczających możliwość samodzielnego i niezależnego życia jest stan zdrowia oraz przestrzeń, w której\nfunkcjonują osoby starsze. Dlatego niezbędne jest wprowadzenie takiego rozwiązania, dzięki któremu osoby starsze będą mogły mieć szansę na jak najdłuższą samodzielność. Rozwiązanie to nie będzie skazywało ich na bezradność z powodu ograniczeń lub na pobyt w domu pomocy społecznej.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Projektowane zmiany obejmują wprowadzenie umowy najmu senioralnego jako nowego rozwiązania mającego zapewnić osobom starszym możliwość zamieszkania w przestrzeni, która nie będzie ograniczać ich samodzielności. Wprowadzane w projekcie zmienianej ustawy rozwiązanie oparto o instytucję mieszkaniowego zasobu gminy. Rozwiązanie to umożliwi gminom uruchomienie nowego rodzaju wsparcia dla osób starszych w zakresie poprawy ich warunków mieszkaniowych. Zakłada ono, że osoby starsze zamieszkujące we własnych mieszkaniach, będą mogły zawrzeć z gminą umowę najmu lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy pod warunkiem jednoczesnego wynajęcia gminie mieszkania, w którym dotychczas zamieszkiwały. Lokal mieszkalny wchodzący w skład mieszkaniowego zasobu gminy, wynajmowany w ramach umowy najmu senioralnego będzie musiał być dostępny dla osób starszych. Osoby te nie będą musiały spełniać kryterium dochodowego obowiązującego w danej gminie przy „standardowej” umowie najmu lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy – wynajęcie seniorom takich mieszkań nie wynika wszakże z ich trudnej sytuacji materialnej, a z ograniczeń w codziennym życiu spowodowanych\nutrudnionym dostępem do mieszkań. Gmina będzie mogła podnajmować od osoby starszej mieszkanie stanowiące jej własność. Ważne, że w proponowanym rozwiązaniu stan prawny własności mieszkania osoby starszej nie ulegnie zmianie tzn. że pozostaje jej własnością. W sytuacji rezygnacji osoby starszej z mieszkania w lokalu gminy, mieszkanie stanowiące jej własność jest jej zwracane, a w przypadku śmierci osoby starszej jej mieszkanie pozostaje w masie spadkowej.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Minister do spraw Polityki Senioralnej","value":"Minister do spraw Polityki Senioralnej"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ współpracujący przy opracowaniu projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Marzena Okła-Drewnowicz Minister do spraw Polityki Senioralnej.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Minister do spraw Polityki Senioralnej","value":"Minister do spraw Polityki Senioralnej"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"II kwartał 2025 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD239
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
Celem projektu ustawy jest wprowadzenie nowego rozwiązania w formie najmu senioralnego, które ma zapewnić osobom starszym, możliwość mieszkania w przestrzeni, która nie będzie ograniczać ich samodzielności i poczucia godności. Proces starzenia często jest związany z utratą sprawności fizycznej. Prowadzi to do sytuacji, w której wykonywanie codziennych czynności stanowi coraz większe wyzwanie. Jednym z elementów utraty sprawności są problemy w poruszaniu się, w szczególności możliwość pokonywania schodów. Osoby starsze, które mieszkają w mieszkaniach uniemożliwiających im samodzielne funkcjonowanie z powodu braku możliwości ich opuszczenia, z uwagi na bariery architektoniczne są wykluczone z życia społecznego, co przekłada się na pogorszenie ich stanu zdrowia. Doświadczają one trudności w realizacji podstawowych czynności dnia codziennego jakimi są zakupy, spacer, czy też po prostu wyjście z mieszkania. Sytuacja ta prowadzi często do „uwięzienia” starszych osób, które mogłyby wieść niezależne życie. Brak możliwości opuszczenia miejsca zamieszkania związany jest z
narastającą izolacją, zmniejszeniem aktywności, a w konsekwencji szybszym pojawieniem się niesprawności i potrzeby wsparcia z zewnątrz. Taka sytuacja powoduje konieczność zapewnienia im określonych usług świadczonych nieformalnie lub w formie usług w ramach systemu pomocy społecznej. Zgodnie z art. 50 ust 3 ustawy o pomocy społecznej, osobom starszym
przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych lub specjalistycznych usług opiekuńczych. Jednym z zakresów wskazanych w ustawie jest m.in. zapewnienie kontaktów z otoczeniem, którego nie można realizować jeżeli ww. ograniczenia występują w miejscu zamieszkania. Z kolei, jeżeli osoba starsza z powodu wieku, choroby, nie może samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu i nie można zapewnić jej ustawowej pomocy w formie usług opiekuńczych (np. z uwagi na ww. ograniczenia) wówczas ograniczenie to może być powodem do wnioskowania o umieszczenie osób starszych w domach pomocy społecznej.
Proponowane rozwiązanie w formie najmu senioralnego jest odpowiedzią na wyzwania dotyczące lokalnej polityki mieszkaniowej na rzecz osób starszych. Rozwiązanie ma umożliwić wprowadzenie nowego rodzaju wsparcia dla osób starszych w zakresie poprawy ich sytuacji życiowej. Najem senioralny to rozwiązanie, które stanowi odpowiedź na realne potrzeby starszych osób mających trudności z mobilnością. Rozwiązanie to przyczyni się także do poprawy sytuacji osób starszych w procesie zdrowienia oraz do polepszenia ich dobrostanu psychospołecznego. Stworzy również warunki do utrzymania jak najdłuższej niezależności osób starszych w miejscu zamieszkania bez konieczności pobytu w domach pomocy społecznej.
Obecnie gminy mogą wynajmować mieszkania komunalne osobom starszym, ale tylko tym, które nie posiadają prawa własności do swojego mieszkania i te osoby już dziś otrzymują z zasobów komunalnych gminy mieszkanie bez barier. Takiej możliwości nie mają jednak osoby, posiadające mieszkanie na własność, przez co często pozostają „więźniami” swoich mieszkań. Tymczasem największa skala problemu dotyczy osób starszych tj. posiadających mieszkania własnościowe.
W Polsce blisko 9,9 mln osób stanowią osoby w wieku 60 lat i więcej co stanowi 26,3% ludności Polski. 10 lat wcześniej, w 2012 r. populacja tej grupy osób wyniosła nieco powyżej 8 mln osób i stanowiła 20,9% ludności ogółem1 . Proces starzenia się ludności w najbliższych latach będzie nabierał tempa. Według prognozy GUS liczba ludności w wieku 60 lat i więcej w Polsce w roku 2050 ma stanowić około 40% ogółu2 . Wśród najważniejszych determinant wyznaczających możliwość samodzielnego i niezależnego życia jest stan zdrowia oraz przestrzeń, w której
funkcjonują osoby starsze. Dlatego niezbędne jest wprowadzenie takiego rozwiązania, dzięki któremu osoby starsze będą mogły mieć szansę na jak najdłuższą samodzielność. Rozwiązanie to nie będzie skazywało ich na bezradność z powodu ograniczeń lub na pobyt w domu pomocy społecznej.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
Projektowane zmiany obejmują wprowadzenie umowy najmu senioralnego jako nowego rozwiązania mającego zapewnić osobom starszym możliwość zamieszkania w przestrzeni, która nie będzie ograniczać ich samodzielności. Wprowadzane w projekcie zmienianej ustawy rozwiązanie oparto o instytucję mieszkaniowego zasobu gminy. Rozwiązanie to umożliwi gminom uruchomienie nowego rodzaju wsparcia dla osób starszych w zakresie poprawy ich warunków mieszkaniowych. Zakłada ono, że osoby starsze zamieszkujące we własnych mieszkaniach, będą mogły zawrzeć z gminą umowę najmu lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy pod warunkiem jednoczesnego wynajęcia gminie mieszkania, w którym dotychczas zamieszkiwały. Lokal mieszkalny wchodzący w skład mieszkaniowego zasobu gminy, wynajmowany w ramach umowy najmu senioralnego będzie musiał być dostępny dla osób starszych. Osoby te nie będą musiały spełniać kryterium dochodowego obowiązującego w danej gminie przy „standardowej” umowie najmu lokalu mieszkalnego wchodzącego w skład mieszkaniowego zasobu gminy – wynajęcie seniorom takich mieszkań nie wynika wszakże z ich trudnej sytuacji materialnej, a z ograniczeń w codziennym życiu spowodowanych
utrudnionym dostępem do mieszkań. Gmina będzie mogła podnajmować od osoby starszej mieszkanie stanowiące jej własność. Ważne, że w proponowanym rozwiązaniu stan prawny własności mieszkania osoby starszej nie ulegnie zmianie tzn. że pozostaje jej własnością. W sytuacji rezygnacji osoby starszej z mieszkania w lokalu gminy, mieszkanie stanowiące jej własność jest jej zwracane, a w przypadku śmierci osoby starszej jej mieszkanie pozostaje w masie spadkowej.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
Minister do spraw Polityki Senioralnej
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Marzena Okła-Drewnowicz Minister do spraw Polityki Senioralnej.
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
Minister do spraw Polityki Senioralnej
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
II kwartał 2025 r.
Status realizacji: