Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym oraz ustawy o prawach konsumenta

Informacje o publikacji dokumentu

Pierwsza publikacja:

04.08.2025 13:59 Magdalena Kucharska

Wytwarzający/ Odpowiadający:

Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów

Pokaż historię zmian

Tytuł	Wersja	Dane zmiany / publikacji
Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym oraz ustawy o prawach konsumenta	1.0	04.08.2025 13:59 Magdalena Kucharska

Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UC111","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UC{#UC_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"C – projekty implementujące UE","value":"C – projekty implementujące UE"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja dodatkowa","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projektowana ustawa ma na celu wdrożenie przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/825 z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie zmiany dyrektyw 2005/29/WE i 2011/83/UE w odniesieniu do wzmocnienia pozycji konsumentów w procesie transformacji ekologicznej poprzez lepszą ochronę przed nieuczciwymi praktykami oraz lepsze informowanie [1], zwanej dalej „dyrektywą 2024/825”. Projekt nie przewiduje wprowadzenia zmian, które wykraczałby poza konieczne do implementacji dyrektywy 2024/825.\nCelem dyrektywy 2024/825 jest wkład w rozwój unijnej gospodarki o obiegu zamkniętym i zielonej gospodarki poprzez umożliwienie konsumentom podejmowania świadomych decyzji o nabywaniu produktów w ramach zrównoważonej konsumpcji. Jej celem jest również wyeliminowanie nieuczciwych praktyk handlowych, które wprowadzają konsumentów w błąd, odwodząc ich od zrównoważonych wyborów konsumpcyjnych. Ponadto dyrektywa 2024/825 zapewnia lepsze i bardziej spójne stosowanie przepisów UE.\nDyrektywa 2024/825 zmienia dwie dyrektywy, które chronią interesy gospodarcze konsumentów na szczeblu UE: \n1) dyrektywę 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotyczącą nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumentów na rynku wewnętrznym oraz zmieniającą dyrektywę Rady 84/450/EWG, dyrektywy 97/7/WE, 98/27/WE i 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady („Dyrektywę o nieuczciwych praktykach handlowych”) [2], zwaną dalej „dyrektywą 2005/29”,\n2) dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/83/UE z dnia 25 października 2011 r. w sprawie praw konsumentów, zmieniającą dyrektywę Rady 93/13/EWG i dyrektywę 1999/44/WE Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającą dyrektywę Rady 85/577/EWG i dyrektywę 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady [3], zwaną dalej „dyrektywą 2011/83”.\nZarówno dyrektywa 2024/825, jak i obie zmieniane dyrektywy mają charakter maksymalnej harmonizacji. \nI. Zmiany w dyrektywie 2005/29\n1) rozszerzono listę czarnych praktyk handlowych, czyli praktyk uznawanych za nieuczciwe w każdych okolicznościach, o 12 nowych praktyk (uzupełnienie załącznika I dyrektywy 2005/29):\n- umieszczanie oznakowania dotyczącego zrównoważonego charakteru, które nie jest oparte na systemie certyfikacji ani nie zostało ustanowione przez organy publiczne (pkt 2a);\n- formułowanie ogólnego twierdzenia dotyczącego ekologiczności, gdy przedsiębiorca nie jest w stanie wykazać uznanej wysokiej efektywności ekologicznej istotnej dla tego twierdzenia (pkt 4a);\n- formułowanie twierdzeń dotyczących ekologiczności w odniesieniu do całego produktu lub całej działalności przedsiębiorcy, jeżeli dotyczą one tylko określonego aspektu produktu lub konkretnego rodzaju działalności przedsiębiorcy (pkt 4b);\n- twierdzenie, uzasadniane kompensowaniem emisji gazów cieplarnianych, że produkt ma neutralny, ograniczony lub pozytywny wpływ na środowisko pod względem emisji gazów cieplarnianych (pkt 4c);\n- przedstawianie wymogów nałożonych na mocy prawa na wszystkie produkty należące do danej kategorii produktów na rynku unijnym jako cechy wyróżniającej ofertę przedsiębiorcy (pkt 10a);\n- zatajanie przed konsumentem informacji o tym, że aktualizacja oprogramowania będzie miała negatywny wpływ na funkcjonowanie towarów z elementami cyfrowymi lub korzystanie z treści cyfrowych lub usług cyfrowych (pkt 23d);\n- prezentowanie aktualizacji oprogramowania jako niezbędnej, w przypadku gdy poprawia ona jedynie funkcjonalność (pkt 23e);\n- komunikaty handlowe dotyczące towaru posiadającego właściwość wprowadzoną, aby ograniczyć jego trwałość, pomimo tego, że informacje na temat takiej właściwości i jej wpływu na trwałość towaru są dostępne dla przedsiębiorcy (pkt 23f);\n- fałszywe twierdzenie, że w normalnych warunkach użytkowania towar ma pewną trwałość, jeżeli chodzi o czas lub intensywność użytkowania (pkt 23g);\n- przedstawianie towaru jako nadającego się do naprawy, w sytuacji gdy tak nie jest (pkt 23h);\n- nakłanianie konsumenta do zastąpienia lub uzupełnienia materiałów eksploatacyjnych towaru wcześniej, niż jest to konieczne z przyczyn technicznych (pkt 23i);\n- zatajanie informacji dotyczących ograniczenia funkcjonalności towaru w przypadku korzystania z materiałów eksploatacyjnych, części zamiennych lub wyposażenia dodatkowego, które nie zostały dostarczone przez pierwotnego producenta, lub fałszywe twierdzenie, że takie ograniczenie funkcjonalności wystąpi (pkt 23j);\n\n2) rozszerzono katalog ogólnych informacji o głównych cechach produktu, które mogą wprowadzać w błąd; \n3) rozszerzono katalog praktyk wprowadzających w błąd o następujące praktyki:\n- formułowanie twierdzeń dotyczących osiągnięcia w określonym terminie celu ekologicznego, \nnp. w postaci neutralności klimatycznej, redukcji emisji dwutlenku węgla lub podobnego, w sytuacji gdy przedsiębiorca nie może przedstawić planu realizacji takiego celu; \n- reklamowanie korzyści dla konsumentów, które są nieistotne i nie wynikają z żadnej cechy produktu lub działalności przedsiębiorcy; \n4) określono istotne informacje, których pominięcie może oznaczać zaniechanie wprowadzające w błąd w przypadku świadczenia przez przedsiębiorcę usługi polegającej na porównaniu produktów i przekazywaniu konsumentowi informacji dotyczących cech środowiskowych lub społecznych lub aspektów związanych z obiegiem zamkniętym, takich jak trwałość, możliwość naprawy lub zdatność do recyklingu, produktów lub dostawców tych produktów; \nII. Zmiany w dyrektywie 2011/83\n1) obowiązek przekazania informacji o istnieniu prawnego obowiązku zapewnienia zgodności towaru z umową; \n2) obowiązek przekazania informacji o udzieleniu przez producenta handlowej gwarancji trwałości; \n3) obowiązek poinformowania konsumentów przed zawarciem umowy o istnieniu prawnego obowiązku zapewnienia zgodności treści cyfrowych i usług cyfrowych z umową; \n4) obowiązek poinformowania konsumentów o minimalnym okresie dokonywania aktualizacji oprogramowania w odniesieniu do towarów z elementami cyfrowymi, treści cyfrowych oraz usług cyfrowych; \n5) poinformowanie konsumentów możliwości i zasadach naprawy; \n6) poinformowanie konsumentów o ekologicznych opcjach dostawy towarów.\n________________________________________________________________________________\n[1] Dz. Urz. UE L 2024/825 z 06.03.2024\n[2] Dz. Urz. UE L 149 z 11.06.2005, str. 22, z późn. zm.\n[3] Dz. Urz. UE L 304 z 22.11.2011, str. 64, z późn. zm.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Z uwagi na punktowy charakter zmian wprowadzonych przez dyrektywę 2024/825 w dyrektywie 2005/29 oraz dyrektywie 2011/83, nie ma konieczności opracowania nowej ustawy. Przy implementacji przepisów dyrektywy 2024/825 zostaną wykorzystane istniejące obecnie rozwiązania prawne i instytucjonalne, wskazane poniżej. Jednocześnie z uwagi na maksymalny charakter harmonizacji wprowadzanej dyrektywą 2024/825 brak jest możliwości przyjęcia rozwiązań odmiennych niż w niej zawarte. \nDyrektywa 2005/29 została implementowana w ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 845), natomiast dyrektywa 2011/83 – w ustawie z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (Dz. U. z 2024 r. poz. 1796). Przedmiotowy projekt ustawy przewiduje zatem wprowadzenie stosownych, punktowych, zmian w przepisach dwóch wyżej wymienionych ustaw, które będą polegały na dodaniu nowych przepisów oraz zmianie brzmienia przepisów już obowiązujących. \n Zmiany w ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym\n1.\tRozszerzenie katalogu tzw. czarnych praktyk rynkowych, nieuczciwych w każdych okolicznościach\n o 12 nowych praktyk, określonych w załączniku do dyrektywy 2024/825 [lista nowych czarnych praktyk rynkowych jest przytoczona w pkt 1. I. 1) wniosku]. \nJedną z 12 nowych czarnych praktyk rynkowych będzie umieszczanie oznakowania dotyczącego zrównoważonego charakteru [4], które nie jest oparte na systemie certyfikacji ani nie zostało ustanowione przez organy publiczne.\n \nPrzedsiębiorca będzie mógł eksponować oznakowanie dotyczące zrównoważonego charakteru, które jest oparte na systemie certyfikacji. Państwa członkowskie mogą wykorzystać już istniejące systemy certyfikacji, które spełniają wymogi z dyrektywy 2024/825, w tym oparte na normach i procedurach takich jak: ISO 17065 „Ocena zgodności – Wymagania dla jednostek certyfikujących wyroby procesy i usługi” lub przewidzianych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego wymagania w zakresie akredytacji i uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 339/93 [5, 6]. W Polsce obecnie podmiotem dokonującym akredytacji jednostek certyfikujących zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 765/2008 jest Polskie Centrum Akredytacji (dalej „PCA”), działające na podstawie ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku (Dz. U. z 2022 r. poz. 1854, z późn. zm.). PCA będzie mogło dokonywać stosownej akredytacji w ramach już posiadanych kompetencji.\nPrzedsiębiorca będzie mógł eksponować oznakowanie dotyczące zrównoważonego charakteru, które nie jest oparte na ww. systemie certyfikacji, ale zostało ustanowione przez organy publiczne, np. zgodnie z przepisami: \n1) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1221/2009 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarządzania i audytu we Wspólnocie (EMAS), uchylającego rozporządzenie (WE) nr 761/2001 oraz decyzje Komisji 2001/681/WE i 2006/193/WE [7];\n2) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 66/2010 z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie oznakowania ekologicznego UE [8] (zwanego dalej „rozporządzeniem EU Ecolabel”);\n\n3) art. 35 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 [9];\n4) art. 27 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2436 z dnia 16 grudnia 2015 r. mającej na celu zbliżenie ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do znaków towarowych [10].\nKolejną nową czarną praktyką rynkową będzie formułowanie ogólnego twierdzenia dotyczącego ekologiczności [11], gdy przedsiębiorca nie jest w stanie wykazać uznanej wysokiej efektywności ekologicznej istotnej dla tego twierdzenia. \nEfektem tej zmiany będzie to, że przedsiębiorca nie będzie mógł używać ogólnych twierdzeń dotyczących ekologiczności typu: przyjazne dla środowiska, eko-przyjazne, zielone, przyjazne dla natury, ekologiczne, poprawne środowiskowo, przyjazne dla klimatu, łagodne dla środowiska, przyjazne pod względem emisji dwutlenku węgla, efektywne energetycznie, biodegradowalne, oparte na surowcach pochodzenia biologicznego lub podobne, które sugerują lub stwarzają wrażenie wysokiej efektywności ekologicznej, jeżeli nie wykaże uznanej wysokiej efektywności ekologicznej. Przedsiębiorca może używać tego rodzaju sformułowań pod warunkiem że wykaże uznaną wysoką efektywność ekologiczną, zgodnie z: \na) przepisami rozporządzenia EU Ecolabel; \nb) krajowymi lub regionalnymi programami oznakowania ekologicznego EN ISO 14024 typu I urzędowo uznanymi w państwach członkowskich; \nc) z najwyższymi poziomami efektywności ekologicznej zgodnie z innym mającym zastosowanie prawem UE, np. zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1369 z dnia 4 lipca 2017 r. ustanawiające ramy etykietowania energetycznego i uchylające dyrektywę 2010/30/UE [12] – wykonaniu tego rozporządzenia służy ustawa z dnia 14 września 2012 r. o etykietowaniu energetycznym produktów związanych z energią (Dz. U. z 2020 r. poz. 378).\n2. Dodanie nowych praktyk wprowadzających w błąd, które polegają na:\na) reklamowaniu nieistotnych korzyści dla konsumentów, które nie wynikają z żadnej cechy produktu lub działalności przedsiębiorcy, \nb) formułowanie twierdzeń dotyczących osiągnięcia w określonym terminie celu ekologicznego, np. w postaci neutralności klimatycznej, redukcji emisji dwutlenku węgla lub podobnego, w sytuacji gdy przedsiębiorca nie może przedstawić planu realizacji takiego celu. \nDo weryfikacji realistycznych planów wykonania będą mogły być wykorzystane istniejące rozwiązania: system ISO 14001, system ekozarządzania EMAS oraz akredytowane przez PCA podmioty [jednostki posiadające akredytację w zakresie programu EMAS lub jednostki certyfikujące tworzące system weryfikacji, atestacji i certyfikacji (tzw. sektor TIC - Testing, Inspection and Certification)], w ramach którego świadczą usługi oceny zgodności (w tym m.in. walidację danych, deklaracji zgodności itp.) w celu ochrony ludzi i środowiska. \nPozostałe zmiany w ustawie z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym to:\n3. Rozszerzenie katalogu informacji, które mogą być przedmiotem praktyki wprowadzającej w błąd przy prezentacji produktu, o cechy środowiskowe lub społeczne, aspekty związane z obiegiem zamkniętym, w tym trwałość, możliwość naprawy, zdolność od recyklingu.\n4. Określenie istotnych informacji, których pominięcie przy świadczeniu usługi polegającej na porównywaniu produktów może oznaczać, że działanie przedsiębiorcy zostanie uznane za zaniechanie wprowadzające w błąd. \nII. Zmiany w ustawie z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta\n1. Katalog informacji, jakie sprzedawca powinien przekazać konsumentowi przed zawarciem umowy, zarówno w tradycyjnym sklepie jak i na odległość (online), zostanie uzupełniony o:\na) informację o istnieniu prawnego obowiązku zapewnienia zgodności towaru z umową – jednolity dla wszystkich państw członkowskich wzór informacji zostanie określony przez KE w aktach wykonawczych (do 27 września 2025 r); \nb) oznakowanie informujące o udzieleniu przez producenta handlowej gwarancji trwałości, o ile producent udzieli takiej gwarancji - jednolity dla wszystkich państw członkowskich wzór oznakowania zostanie określony przez KE w aktach wykonawczych (do 27 września 2025 r.); \nc) informację o istnieniu prawnego obowiązku zapewnienia zgodności treści cyfrowych i usług cyfrowych z umową;\nd) informację o minimalnym okresie dokonywania aktualizacji towarów z elementami cyfrowymi, treści cyfrowych oraz usług cyfrowych; \ne) informację o możliwości i zasadach naprawy. \n2. Dla umów zawieranych na odległość (online) - sprzedawca będzie miał obowiązek przekazać konsumentowi przed zawarciem umowy informację o ekologicznych opcjach dostawy towarów.\n---------------------------------------------------------------------------------------------\n[4] Zgodnie z dyrektywą 2024/825 „oznakowanie dotyczące zrównoważonego charakteru” oznacza każdy dobrowolny znak zaufania, znak jakości lub znak równoważny, publiczny lub prywatny, którego celem jest wyodrębnienie i promocja produktu, procesu lub działalności przedsiębiorcy poprzez odwołanie się do ich cech środowiskowych lub społecznych, niebędący obowiązkowym oznakowaniem wymaganym zgodnie z prawem Unii lub prawem krajowym (dodany do dyrektywy 2005/29 art. 2 lit. q).\n[5] Dz. Urz. UE L 218 z 13.08.2008, str. 30, z późn. zm.\n[6] Motyw 7 dyrektywy 2024/825.\n[7] Dz. Urz. UE L 342 z 22.12.2009, str. 1, z późn. zm.\n[8] Dz. Urz. UE L 27 z 30.01.2010, str. 1, z późn. zm.\n[9] Dz. Urz. UE L 304 z 22.11.2011, str. 18, z późn. zm.\n[10] Dz. Urz. UE L 336 z 23.12.2015, str. 1, z późn. zm.\n[11] Zgodnie z dyrektywą 2024/825 „ogólnym twierdzeniem dotyczącym ekologiczności” jest każde twierdzenie w formie ustnej lub pisemnej, które nie jest zawarte w oznakowaniu, jeśli jego specyfikacja nie jest podana w sposób jasny i wyraźny za pomocą tego samego środka przekazu (ten sam spot reklamowy, opakowanie produktu, interfejs) – dodany do dyrektywy 2005/29 art. 2 lit q.\n[12] Dz. Urz. UE L 198 z 28.07.2017, str. 1, z póżn. zm.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Prezes UOKiK","value":"Prezes UOKiK"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ współpracujący przy opracowaniu projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"},{"id":"MRiT","value":"MRiT"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Tomasz Chróstny Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Prezes UOKiK","value":"Prezes UOKiK"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"I kwartał 2026 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}