| Tytuł | Wersja | Dane zmiany / publikacji |
|---|---|---|
| Projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej | 1.0 | 16.06.2025 15:19 Edyta Kurkiewicz |
Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP
{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD246","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja dodatkowa","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej określa zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy domowej, zasady postępowania wobec osób jej doznających i wobec osób ją stosujących. W dniu 9 czerwca 2023 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 marca 2023 r. o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 535). Nowelizacja ta zasadniczo zmieniła definicje przemocy domowej, osoby doznającej przemocy domowej, osoby stosującej przemoc domową i świadka przemocy domowej, co wpłynęło na zakres jej zastosowania. Nowelizacja wprowadziła także liczne zmiany do procedury „Niebieskie Karty”. Już po upływie kilku miesięcy od wejścia w życie tej nowelizacji, do Ministry do spraw Równości zaczęły spływać liczne uwagi i zastrzeżenia dotyczące znowelizowanej procedury.\nProponowana nowelizacja obejmuje zmiany w procedurze „Niebieskie karty” pożądane przez specjalistki i specjalistów w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej, będące przedmiotem skierowanej do Senatu petycji adw. Grzegorza Wrony z dnia 19 grudnia 2024 r. (uzupełnionej w dniu 9 stycznia 2025 r., P11-08/25) i podpisanej przez kilkadziesiąt superwizorek i superwizorów, przewodniczących zespołów interdyscyplinarnych, organizacji pozarządowych. Uwagi do ustawy zgłaszały Ministrze ds. Równości: Polska Federacja Związkowa Pracowników Socjalnych i Pomocy Społecznej, Wojewódzcy Koordynatorzy Realizacji Rządowego Programu Przeciwdziałania Przemocy Domowej, Komenda Główna Policji, Rzecznik Praw Obywatelskich, Zespół do spraw analizy zdarzeń, na skutek których małoletni poniósł śmierć lub doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, Najwyższa Izba Kontroli, Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych i Zespół Monitorujący do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej.\nZgłaszane do Ministry ds. Równości problemy związane z procedurą „Niebieskie Karty” to przede wszystkim:\n- brak możliwości uruchomienia procedury „Niebieskie karty” przez pracowników żłobków i klubów dziecięcych, co może prowadzić do braku lub spóźnionej reakcji służb na przemoc domową doświadczaną przez najmniejsze dzieci;\n- wątpliwości dotyczące obowiązków i terminów ich realizacji przez służby w przypadku zmiany miejsca zamieszkania osoby doznającej lub stosującej przemoc domową;\n - nałożenie niektórych obowiązków w procedurze na zespół interdyscyplinarny, zamiast na samego przewodniczącego zespołu lub grupę diagnostyczno-pomocową, co powoduje niepotrzebne wydłużenie wdrożenia decyzji np. dotyczącego powołania składu grupy diagnostyczno-pomocowej, kierowania osób stosujących przemoc domową na programy, składanie zawiadomień o popełnieniu wykroczenia w przypadku uchylania się od realizacji tego obowiązku;\n- brak elastyczności i obowiązek prowadzenia działań monitorujących zawsze w ciągu 9 miesięcy.\nNowelizacja obejmuje także wprowadzenie odpowiednich przepisów umożliwiających cyfryzację procedury „Niebieskie karty”, zalecaną m.in. przez Najwyższą Izbę Kontroli na podstawie wyników kontroli „Przeciwdziałanie przemocy domowej” z listopada 2024 r., a także Zespół ds. analizy zdarzeń, na skutek których małoletni poniósł śmierć lub doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w analizie zdarzenia z dnia 28 lutego 2025 r.\nWreszcie projekt adresuje uwagi do ustawy w zakresie niedostatecznej ochrony danych osobowych skierowane do Ministry ds. Równości przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w procesie opiniowania projektu rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2025 r. w sprawie wzoru kwestionariusza szacowania ryzyka zagrożenia dla życia lub zdrowia dziecka służącego stwierdzeniu zasadności zapewnienia dziecku ochrony w związku z przemocą domową (Dz. U. z 2025 r., poz. 213).\n\n1. Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji\nW odniesieniu do opisanych w punkcie 1 barier, nowelizacja zakłada przede wszystkim uproszczenie procedury „Niebieskie karty”, tak żeby zmniejszyć liczbę dokumentów i tym samym zwiększyć ilości czasu członkiń i członków grup diagnostyczno-pomocowych i zespołów interdyscyplinarnych na udzielanie wsparcia osobom doznającym przemocy domowej, pracę z osobami stosującymi przemoc domową oraz koordynowanie działań służb. Jak wyżej wskazano, zakres nowelizacji obejmie zatem:\n- umożliwienie uruchomienia procedury „Niebieskie karty” przez pracowników żłobków i klubów dziecięcych;\n- doprecyzowanie obowiązków i terminów ich realizacji przez zespoły interdyscyplinarne i grupy diagnostyczno-pomocowe, w przypadku zmiany miejsca zamieszkania osoby doznającej lub stosującej przemoc domową – m.in. umożliwienie przekazywania co najmniej informacji, a także dokumentacji „Niebieskie karty”, do zespołu interdyscyplinarnego nowego miejsca zamieszkania z urzędu;\n- możliwość powoływania grup diagnostyczno-pomocowych przez Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego (a nie cały Zespół) oraz możliwość rozszerzania składu samodzielnie przez grupę diagnostyczno-pomocową;\n- umożliwienie elastycznego kształtowania czasu prowadzenia działań monitorujących w zależności od potrzeb – od 3 do 9 miesięcy (a nie zawsze 9 miesięcy); umożliwienie zakończenia procedury „Niebieskie karty” i zwolnienie z obowiązku monitorowania w większej liczbie przypadków – np. przypadku śmierci osoby stosującej przemoc domową oraz w przypadku wszczęcie kolejnej procedury „Niebieskie karty”;\n- umożliwienie pracy Zespołu Interdyscyplinarnego w czasie nieobecności Przewodniczącego i Zastępcy; umożliwienie powoływania osób na inne funkcje; doprecyzowanie, \n- umożliwienie wystawiania zaświadczeń o uczestnictwie w programach korekcyjno-edukacyjnych i psychologiczno-terapeutycznych ich realizatorom, a także kierowania na nie bezpośrednio przez grupy diagnostyczno-pomocowe, bez pośrednictwa zespołu interdyscyplinarnego, samodzielne zawiadomienie przez grupy diagnostyczno-pomocowe o popełnieniu wykroczenia w przypadku uchylania się od realizacji tego obowiązku, skrócenie terminu na realizację tego obowiązku przed złożeniem zawiadomienia o uchylaniu się od jego realizacji.\nNowelizacja zakłada także doprecyzowanie zadań i roli Ministry ds. Równości i Zespołu Monitorującego do spraw Przeciwdziałania Przemocy Domowej, tak żeby dostosować je do funkcjonowania Ministry w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.\nProjekt przewiduje utworzenie centralnego rejestru procedur „Niebieskie karty” (eNK@), zakres gromadzonych w nim danych, przepisy regulujące usunięcie danych i wprowadzanie zmian, osoby upoważnione do dostępu do tego rejestru, osoby upoważnione do wprowadzania do niego danych, założenia dotyczące interoperacyjności z innymi rejestrami i bazami danych, z których korzystają służby uczestniczące w procedurze „Niebieskie karty” – co najmniej jednostki organizacyjne pomocy społecznej, Policja, ochrona zdrowia, oświata, kuratorzy sądowi. Przewiduje się, że rejestr prowadzić będzie w systemie teleinformatycznym minister właściwy do spraw informatyzacji.\nW odniesieniu do omówionych w punkcie 1 zastrzeżeń do przepisów dotyczących danych osobowych, w tym danych wrażliwych, gromadzonych na potrzebę szacowania ryzyka zagrożenia dla życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą domową, w ustawie zostanie wyraźnie wskazany zakres danych gromadzonych w kwestionariuszu służącym oszacowaniu tego ryzyka.\n\n2. Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych\nPodstawowym celem projektu jest uproszczenie procedury „Niebieskie karty”, skrócenie jej w sytuacji, kiedy nie jest zasadne jej kontynuowanie i tym samym – zmniejszenie liczby dokumentów i zwiększenie ilości czasu członkiń i członków grup diagnostyczno-pomocowych i zespołów interdyscyplinarnych na udzielanie wsparcia osobom doznającym przemocy domowej, pracę z osobami stosującymi przemoc domową oraz koordynowanie działań służb. Tym samym zwiększy się skuteczność podejmowanych przez służby działań w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej.\nSkala przemocy domowej pozostaje bowiem alarmująca – zgodnie z najnowszym badaniem opublikowanym w listopadzie 2024 r. przez Eurostat, Agencję Praw Podstawowych (FRA) i Europejski Instytut ds. Równości Płci (EIGE), prawie 1/5 badanych kobiet w Polsce (19,6%) doświadczyła przemocy domowej w formie przemocy fizycznej, gróźb lub przemocy seksualnej w czasie swojego życia. Z badania Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę i Ipsos Polska „Barometr postaw wobec krzywdzenia dzieci w Polsce” z 28 października 2024 r. wynika, że zdecydowana większość respondentek i respondentów uważa, że służby powinny interweniować w sytuacjach zaniedbywanie dziecka (98%), traktowania go bez szacunku (87%) i w przypadku doświadczania przemocy fizycznej (96%). Ingerencja służb w sytuacji przemocy domowej jest zatem w opinii społecznej uzasadniona.\n\n3. Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych\nJak wyżej wspomniano, co do samych zmian w procedurze „Niebieskie karty” ma zmniejszyć liczbę dokumentów i tym samym zwiększyć ilości czasu członkiń i członków grup diagnostyczno-pomocowych i zespołów interdyscyplinarnych na udzielanie wsparcia osobom doznającym przemocy domowej, pracę z osobami stosującymi przemoc domową oraz koordynowanie działań służb.\nCyfryzacja procedury „Niebieskie karty” ma natomiast usprawnić przepływ informacji w ramach współpracy międzysektorowej i koordynacji działań w różnych sektorach, tj. oświacie, pomocy społecznej, ochronie zdrowia, sprawiedliwości, policji, zgodnie z założeniami Zespołu ds. analizy zdarzeń, na skutek których małoletni poniósł śmierć lub doznał ciężkiego uszczerbku na zdrowiu. System teleinformatyczny umożliwi koordynację wsparcia udzielanego osobom doznającym przemocy domowej i wczesną interwencję służb. Wg Zespołu, dostęp do informacji, w tym historycznych zapisów, zwiększa prawdopodobieństwo prawidłowego oszacowania zagrożenia życia lub zdrowia niepełnoletniego. Monitorowanie losów rodziny i bezpieczeństwa i zdrowia jej członków będzie możliwe także w sytuacji zmiany miejsca zamieszkania rodziny – a tym samym zmiany terenu działania służb. System teleinformatyczny zapewni szybki dostęp do pełnej informacji o rodzinie służbom. \n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"W odniesieniu do opisanych w punkcie 1 barier, nowelizacja zakłada przede wszystkim uproszczenie procedury „Niebieskie karty”, tak żeby zmniejszyć liczbę dokumentów i tym samym zwiększyć ilości czasu członkiń i członków grup diagnostyczno-pomocowych i zespołów interdyscyplinarnych na udzielanie wsparcia osobom doznającym przemocy domowej, pracę z osobami stosującymi przemoc domową oraz koordynowanie działań służb. Jak wyżej wskazano, zakres nowelizacji obejmie zatem:\n- umożliwienie uruchomienia procedury „Niebieskie karty” przez pracowników żłobków i klubów dziecięcych;\n- doprecyzowanie obowiązków i terminów ich realizacji przez zespoły interdyscyplinarne i grupy diagnostyczno-pomocowe, w przypadku zmiany miejsca zamieszkania osoby doznającej lub stosującej przemoc domową – m.in. umożliwienie przekazywania co najmniej informacji, a także dokumentacji „Niebieskie karty”, do zespołu interdyscyplinarnego nowego miejsca zamieszkania z urzędu;\n - możliwość powoływania grup diagnostyczno-pomocowych przez Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego (a nie cały Zespół) oraz możliwość rozszerzania składu samodzielnie przez grupę diagnostyczno-pomocową;\n- umożliwienie elastycznego kształtowania czasu prowadzenia działań monitorujących w zależności od potrzeb – od 3 do 9 miesięcy (a nie zawsze 9 miesięcy); umożliwienie zakończenia procedury „Niebieskie karty” i zwolnienie z obowiązku monitorowania w większej liczbie przypadków – np. przypadku śmierci osoby stosującej przemoc domową oraz w przypadku wszczęcie kolejnej procedury „Niebieskie karty”;\n- umożliwienie pracy Zespołu Interdyscyplinarnego w czasie nieobecności Przewodniczącego i Zastępcy; umożliwienie powoływania osób na inne funkcje; doprecyzowanie, \n - umożliwienie wystawiania zaświadczeń o uczestnictwie w programach korekcyjno-edukacyjnych i psychologiczno-terapeutycznych ich realizatorom, a także kierowania na nie bezpośrednio przez grupy diagnostyczno-pomocowe, bez pośrednictwa zespołu interdyscyplinarnego, samodzielne zawiadomienie przez grupy diagnostyczno-pomocowe o popełnieniu wykroczenia w przypadku uchylania się od realizacji tego obowiązku, skrócenie terminu na realizację tego obowiązku przed złożeniem zawiadomienia o uchylaniu się od jego realizacji.\nProjekt przewiduje utworzenie centralnego rejestru procedur „Niebieskie karty” (eNK@), zakres gromadzonych w nim danych, przepisy regulujące usunięcie danych i wprowadzanie zmian, osoby upoważnione do dostępu do tego rejestru, osoby upoważnione do wprowadzania do niego danych, założenia dotyczące interoperacyjności z innymi rejestrami i bazami danych, z których korzystają służby uczestniczące w procedurze „Niebieskie karty” – co najmniej jednostki organizacyjne pomocy społecznej, Policja, ochrona zdrowia, oświata, kuratorzy sądowi. Przewiduje się, że rejestr prowadzić będzie w systemie teleinformatycznym minister właściwy do spraw informatyzacji.\nW odniesieniu do omówionych w punkcie 1 zastrzeżeń do przepisów dotyczących danych osobowych, w tym danych wrażliwych, gromadzonych na potrzebę szacowania ryzyka zagrożenia dla życia lub zdrowia dziecka w związku z przemocą domową, w ustawie zostanie wyraźnie wskazany zakres danych gromadzonych w kwestionariuszu służącym oszacowaniu tego ryzyka.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Minister do spraw Równości","value":"Minister do spraw Równości"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ współpracujący przy opracowaniu projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Katarzyna Kotula Ministra do spraw Równości\n\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Minister do spraw Równości","value":"Minister do spraw Równości"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"IV kwartał 2025 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}