W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD154","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","value":"projekty ustaw","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","value":"D – pozostałe projekty","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projektowana ustawa służy dostosowaniu obecnie obowiązujących przepisów w zakresie sprawozdawczości finansowej oraz rewizji finansowej do aktualnej sytuacji prawnej i gospodarczej oraz do możliwości technologicznych. Dynamiczny rozwój technologii cyfrowych wywiera obecnie istotny wpływ także na rachunkowość i rewizję finansową. Możliwość korzystania z nowoczesnych narzędzi informatycznych sprawia, że jednostki łatwiej mogą wywiązywać się ze swoich obowiązków w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych, sporządzania sprawozdań finansowych czy przeprowadzania kontroli zdalnych w firmach audytorskich.\nNiniejsze propozycje zmian wynikają m.in. z przepisów rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 r. uzupełniającego dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania (dalej: „rozporządzenie 2019/815”). Na podstawie rozporządzenia 2019/815 emitenci mają obowiązek sporządzać swoje roczne raporty finansowe (w skład których wchodzą także sprawozdania finansowe) w formacie XHTML. W przypadku gdy raport ten będzie zawierał skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzone zgodnie z MSR, emitenci mają obowiązek znakowania tych sprawozdań przy użyciu języka znaczników Inline XBRL. Przepisy te mają zastosowanie do raportów rocznych zawierających sprawozdania finansowe za lata obrotowe rozpoczynające się po dniu 31 grudnia 2019 r.\nW aktualnym stanie prawnym, zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, z późn. zm.), emitenci dopuszczeni do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego sporządzają swoje sprawozdania finansowe (jednostkowe i skonsolidowane) w postaci elektronicznej. Jednostki wpisane do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego sporządzają sprawozdania finansowe w strukturze logicznej oraz formacie udostępnianych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów (w formacie XML). Natomiast sprawozdania finansowe sporządzane zgodnie z MSR sporządza się w strukturze logicznej oraz formacie, jeżeli zostaną udostępnione w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, co oznacza, że w chwili obecnej sprawozdania te mogą być sporządzane w dowolnym formacie elektronicznym, np. PDF.\nPozostawienie obecnego brzmienia ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, z późn. zm.), przy jednoczesnym obowiązywaniu postanowień rozporządzenia 2019/815, skutkowałoby koniecznością posługiwania się różnymi formatami dla tych samych sprawozdań finansowych.\nDodatkowo, ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości nie przewiduje możliwości podpisywania sprawozdań finansowych przez jednego członka zarządu, w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy. Projektowane przepisy mają na celu wprowadzenie ułatwień dla jednostek kierowanych przez organ wieloosobowy, które ze względów organizacyjno-technicznych mają trudności z realizacją swoich ustawowych obowiązków. Jednocześnie poprzez wprowadzenie dobrowolności stosowania nowych rozwiązań projekt nie będzie miał negatywnego wpływu na jednostki, które posiadają wypracowaną i utrwaloną praktykę w zakresie podpisywania sprawozdań finansowych.\nAktualnie obowiązujące uregulowania ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1415):\n1. nie zawierają przepisów związanych:\n‐ ze złożeniem oświadczenia o odpowiedzialności za składanie fałszywego oświadczenia w przypadku złożenia wniosku o wpis na listę firm audytorskich lub wniosku o zmianę danych na liście firm audytorskich,\n‐ ze zmianą danych na liście firm audytorskich i wydania decyzji odmownej w przypadku braku przesłanek do aktualizacji danych na liście firm audytorskich,\n‐ z wydawaniem legitymacji służbowych dla osób kontrolujących,\n2. nie umożliwiają złożenia w formie elektronicznej za pomocą systemu teleinformatycznego dostępnego na stronie internetowej Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (dalej: „Agencja”) wniosku o wpis firmy audytorskiej na listę, wniosku o skreślenie firmy audytorskiej z listy oraz wniosku o zmianę danych podlegających wpisowi na listę firm audytorskich,\n3. niedostatecznie precyzują:\n‐ sytuację, w której nie dochodzi do naruszania tajemnicy zawodowej, o której mowa w art. 78 ust. 3 pkt 3 ustawy,\n‐ możliwość odbywania posiedzeń zdalnych oraz podejmowania uchwał w trybie obiegowym przez Radę Agencji (zarówno przy użyciu środków komunikacji elektronicznej jak i na piśmie),\n4. nie przewidują prowadzenia przez Agencję wszystkich kontroli w firmach audytorskich w sposób całkowicie zdalny przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Obecnie tylko niektóre czynności wskazane w ustawie można przeprowadzić za pomocą środków komunikacji elektronicznej.","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"Rekomendowane rozwiązania przewidują:\n1. przyjęcie – dla emitentów – rozwiązań z rozporządzenia 2019/815, tj. formatu XHTML, co w rezultacie spowoduje sporządzanie sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności w jednym formacie elektronicznym,\n2. przyjęcie – dla pozostałych jednostek sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z MSSF – rozwiązania prowadzącego do większego ujednolicenia formatów oraz zwiększenia użyteczności sprawozdań finansowych, jak również sprawozdań z działalności (możliwość automatycznego przeszukiwania dokumentu) poprzez wprowadzenie obowiązku sporządzania jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności w formacie XHTML lub w innym formacie umożliwiającym automatyczne przeszukanie dokumentu oraz poprzez wprowadzenie możliwości dla skonsolidowanych sprawozdań finansowych sporządzonych w formacie XHTML znakowania przy użyciu języka znaczników XBRL zgodnie z taksonomią określoną w rozporządzeniu 2019/815,\n3. wprowadzenie możliwości podpisu sprawozdania tylko przez jednego członka tego organu wieloosobowego pod warunkiem uzyskania przez niego od pozostałych członków oświadczeń potwierdzających, że sprawozdanie spełnia wymagania przewidziane w ustawie,\n4. dla biegłych rewidentów (firm audytorskich) konieczność zawarcia w sprawozdaniu z badania dodatkowej opinii, czy badane skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało oznakowane zgodnie z wymogami rozporządzenia 2019/815; będzie to miało zastosowanie w przypadku skonsolidowanych sprawozdań finansowych emitentów, którzy będą mieli taki obowiązek oraz innych jednostek, sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z MSSF, które skorzystają z możliwości takiego sporządzenia sprawozdania,\n5. wprowadzenie regulacji w zakresie:\n‐ składania przez firmę audytorską, w formie elektronicznej, wniosku o zmianę danych na liście firm audytorskich i procedur rozpatrywania wniosku przez Agencję (w przypadku pozytywnego rozpatrzenia – czynność materialno-techniczna, a w przypadku braku przesłanek do aktualizacji danych na liście firm audytorskich – wydanie decyzji odmownej oraz odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego),\n‐ składania oświadczenia o odpowiedzialności za składanie fałszywych oświadczeń w przypadku wystąpienia z wnioskiem o wpis na listę firm audytorskich lub wnioskiem o zmianę danych zawartych na liście,\n‐ składania w formie elektronicznej za pomocą systemu teleinformatycznego dostępnego na stronie internetowej Agencji, wniosku o wpis firmy audytorskiej na listę, wniosku o skreślenie firmy audytorskiej z listy oraz wniosku o zmianę danych,\n‐ doprecyzowania sytuacji, w której nie dochodzi do naruszania tajemnicy zawodowej biegłego rewidenta,\n‐ odbywania posiedzeń zdalnych oraz podejmowania uchwał w trybie obiegowym przez Radę Agencji,\n‐ wydawania legitymacji służbowych dla osób kontrolujących,\n‐ doprecyzowania przepisów dotyczących kontroli przeprowadzanych przez Agencję w firmach audytorskich za ich zgodą: w siedzibie Agencji, czy też w sposób zdalny przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, w tym w zakresie braku możliwości cofnięcia zgody przez firmę audytorską w trakcie kontroli jak również uregulowania sytuacji kiedy zachodzi konieczność przejścia z formy zdalnej kontroli na kontrolę „tradycyjną” w siedzibie kontrolowanej firmy audytorskiej,\n‐ doprecyzowania przepisów dotyczących doręczeń pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej,\n6. wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1406) jako konsekwencji zmiany ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości w zakresie podpisywania sprawozdań finansowych,\n7. wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 695, z późn. zm.) jako konsekwencji zmiany ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym w zakresie przeprowadzania kontroli.","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","value":"MFFiPR","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Piotr Patkowski Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","value":"MFFiPR","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"II kwartał 2021 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 24 sierpnia 2021 r.","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","value":"zrealizowany","registerId":20476989,"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD154
Rodzaj dokumentu:
projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie:
Projektowana ustawa służy dostosowaniu obecnie obowiązujących przepisów w zakresie sprawozdawczości finansowej oraz rewizji finansowej do aktualnej sytuacji prawnej i gospodarczej oraz do możliwości technologicznych. Dynamiczny rozwój technologii cyfrowych wywiera obecnie istotny wpływ także na rachunkowość i rewizję finansową. Możliwość korzystania z nowoczesnych narzędzi informatycznych sprawia, że jednostki łatwiej mogą wywiązywać się ze swoich obowiązków w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych, sporządzania sprawozdań finansowych czy przeprowadzania kontroli zdalnych w firmach audytorskich.
Niniejsze propozycje zmian wynikają m.in. z przepisów rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 r. uzupełniającego dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania (dalej: „rozporządzenie 2019/815”). Na podstawie rozporządzenia 2019/815 emitenci mają obowiązek sporządzać swoje roczne raporty finansowe (w skład których wchodzą także sprawozdania finansowe) w formacie XHTML. W przypadku gdy raport ten będzie zawierał skonsolidowane sprawozdanie finansowe sporządzone zgodnie z MSR, emitenci mają obowiązek znakowania tych sprawozdań przy użyciu języka znaczników Inline XBRL. Przepisy te mają zastosowanie do raportów rocznych zawierających sprawozdania finansowe za lata obrotowe rozpoczynające się po dniu 31 grudnia 2019 r.
W aktualnym stanie prawnym, zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, z późn. zm.), emitenci dopuszczeni do obrotu na jednym z rynków regulowanych krajów Europejskiego Obszaru Gospodarczego sporządzają swoje sprawozdania finansowe (jednostkowe i skonsolidowane) w postaci elektronicznej. Jednostki wpisane do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego sporządzają sprawozdania finansowe w strukturze logicznej oraz formacie udostępnianych na stronie internetowej Ministerstwa Finansów (w formacie XML). Natomiast sprawozdania finansowe sporządzane zgodnie z MSR sporządza się w strukturze logicznej oraz formacie, jeżeli zostaną udostępnione w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, co oznacza, że w chwili obecnej sprawozdania te mogą być sporządzane w dowolnym formacie elektronicznym, np. PDF.
Pozostawienie obecnego brzmienia ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2019 r. poz. 351, z późn. zm.), przy jednoczesnym obowiązywaniu postanowień rozporządzenia 2019/815, skutkowałoby koniecznością posługiwania się różnymi formatami dla tych samych sprawozdań finansowych.
Dodatkowo, ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości nie przewiduje możliwości podpisywania sprawozdań finansowych przez jednego członka zarządu, w przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy. Projektowane przepisy mają na celu wprowadzenie ułatwień dla jednostek kierowanych przez organ wieloosobowy, które ze względów organizacyjno-technicznych mają trudności z realizacją swoich ustawowych obowiązków. Jednocześnie poprzez wprowadzenie dobrowolności stosowania nowych rozwiązań projekt nie będzie miał negatywnego wpływu na jednostki, które posiadają wypracowaną i utrwaloną praktykę w zakresie podpisywania sprawozdań finansowych.
Aktualnie obowiązujące uregulowania ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz. U. z 2020 r. poz. 1415):
1. nie zawierają przepisów związanych:
‐ ze złożeniem oświadczenia o odpowiedzialności za składanie fałszywego oświadczenia w przypadku złożenia wniosku o wpis na listę firm audytorskich lub wniosku o zmianę danych na liście firm audytorskich,
‐ ze zmianą danych na liście firm audytorskich i wydania decyzji odmownej w przypadku braku przesłanek do aktualizacji danych na liście firm audytorskich,
‐ z wydawaniem legitymacji służbowych dla osób kontrolujących,
2. nie umożliwiają złożenia w formie elektronicznej za pomocą systemu teleinformatycznego dostępnego na stronie internetowej Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego (dalej: „Agencja”) wniosku o wpis firmy audytorskiej na listę, wniosku o skreślenie firmy audytorskiej z listy oraz wniosku o zmianę danych podlegających wpisowi na listę firm audytorskich,
3. niedostatecznie precyzują:
‐ sytuację, w której nie dochodzi do naruszania tajemnicy zawodowej, o której mowa w art. 78 ust. 3 pkt 3 ustawy,
‐ możliwość odbywania posiedzeń zdalnych oraz podejmowania uchwał w trybie obiegowym przez Radę Agencji (zarówno przy użyciu środków komunikacji elektronicznej jak i na piśmie),
4. nie przewidują prowadzenia przez Agencję wszystkich kontroli w firmach audytorskich w sposób całkowicie zdalny przy użyciu środków komunikacji elektronicznej. Obecnie tylko niektóre czynności wskazane w ustawie można przeprowadzić za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Istota rozwiązań ujętych w projekcie:
Rekomendowane rozwiązania przewidują:
1. przyjęcie – dla emitentów – rozwiązań z rozporządzenia 2019/815, tj. formatu XHTML, co w rezultacie spowoduje sporządzanie sprawozdań finansowych oraz sprawozdań z działalności w jednym formacie elektronicznym,
2. przyjęcie – dla pozostałych jednostek sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z MSSF – rozwiązania prowadzącego do większego ujednolicenia formatów oraz zwiększenia użyteczności sprawozdań finansowych, jak również sprawozdań z działalności (możliwość automatycznego przeszukiwania dokumentu) poprzez wprowadzenie obowiązku sporządzania jednostkowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności w formacie XHTML lub w innym formacie umożliwiającym automatyczne przeszukanie dokumentu oraz poprzez wprowadzenie możliwości dla skonsolidowanych sprawozdań finansowych sporządzonych w formacie XHTML znakowania przy użyciu języka znaczników XBRL zgodnie z taksonomią określoną w rozporządzeniu 2019/815,
3. wprowadzenie możliwości podpisu sprawozdania tylko przez jednego członka tego organu wieloosobowego pod warunkiem uzyskania przez niego od pozostałych członków oświadczeń potwierdzających, że sprawozdanie spełnia wymagania przewidziane w ustawie,
4. dla biegłych rewidentów (firm audytorskich) konieczność zawarcia w sprawozdaniu z badania dodatkowej opinii, czy badane skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało oznakowane zgodnie z wymogami rozporządzenia 2019/815; będzie to miało zastosowanie w przypadku skonsolidowanych sprawozdań finansowych emitentów, którzy będą mieli taki obowiązek oraz innych jednostek, sporządzających sprawozdania finansowe zgodnie z MSSF, które skorzystają z możliwości takiego sporządzenia sprawozdania,
5. wprowadzenie regulacji w zakresie:
‐ składania przez firmę audytorską, w formie elektronicznej, wniosku o zmianę danych na liście firm audytorskich i procedur rozpatrywania wniosku przez Agencję (w przypadku pozytywnego rozpatrzenia – czynność materialno-techniczna, a w przypadku braku przesłanek do aktualizacji danych na liście firm audytorskich – wydanie decyzji odmownej oraz odpowiednie stosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego),
‐ składania oświadczenia o odpowiedzialności za składanie fałszywych oświadczeń w przypadku wystąpienia z wnioskiem o wpis na listę firm audytorskich lub wnioskiem o zmianę danych zawartych na liście,
‐ składania w formie elektronicznej za pomocą systemu teleinformatycznego dostępnego na stronie internetowej Agencji, wniosku o wpis firmy audytorskiej na listę, wniosku o skreślenie firmy audytorskiej z listy oraz wniosku o zmianę danych,
‐ doprecyzowania sytuacji, w której nie dochodzi do naruszania tajemnicy zawodowej biegłego rewidenta,
‐ odbywania posiedzeń zdalnych oraz podejmowania uchwał w trybie obiegowym przez Radę Agencji,
‐ wydawania legitymacji służbowych dla osób kontrolujących,
‐ doprecyzowania przepisów dotyczących kontroli przeprowadzanych przez Agencję w firmach audytorskich za ich zgodą: w siedzibie Agencji, czy też w sposób zdalny przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, w tym w zakresie braku możliwości cofnięcia zgody przez firmę audytorską w trakcie kontroli jak również uregulowania sytuacji kiedy zachodzi konieczność przejścia z formy zdalnej kontroli na kontrolę „tradycyjną” w siedzibie kontrolowanej firmy audytorskiej,
‐ doprecyzowania przepisów dotyczących doręczeń pism za pomocą środków komunikacji elektronicznej,
6. wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1406) jako konsekwencji zmiany ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości w zakresie podpisywania sprawozdań finansowych,
7. wprowadzenie zmian w ustawie z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 695, z późn. zm.) jako konsekwencji zmiany ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym w zakresie przeprowadzania kontroli.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MFFiPR
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Piotr Patkowski Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MFFiPR
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
II kwartał 2021 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 24 sierpnia 2021 r.
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Status realizacji:
zrealizowany