Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw POPRZEDNI TYTUŁ: Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UC134","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UC{#UC_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"C – projekty implementujące UE","value":"C – projekty implementujące UE"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym ma na celu implementację do krajowego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2101 z dnia 24 listopada 2021 r. zmieniającej dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu \ndo ujawniania informacji o podatku dochodowym przez niektóre jednostki i oddziały (Dz. Urz. UE L 429 z 1.12.2021, str. 1), zwanej dalej „dyrektywą 2021/2101”. \n\nPrzepisy dyrektywy 2021/2101 stanowią kolejną, obok dyrektywy w zakresie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (dyrektywa 2011/16/WE), wdrożonej w Polsce ustawą z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami (Dz. U. z 2021 r. poz. 626, z późn. zm.), część pakietu dotyczącego przeciwdziałania unikaniu opodatkowania przyjętego przez Komisję Europejską w dniu 28 stycznia 2016 r. („pakiet Komisji o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania”). [1]\n\nSkomplikowane przepisy podatkowe i tajemnica podatkowa umożliwiają niektórym przedsiębiorstwom wielonarodowym realizację strategii polegających na agresywnym planowaniu podatkowym. W przeciwieństwie do małych i średnich przedsiębiorstw lub indywidualnych podatników przedsiębiorstwa wielonarodowe mają możliwość wykorzystania luk w krajowych i międzynarodowych przepisach podatkowych, co pozwala im przenosić zyski z jednego kraju do drugiego w celu obniżenia płaconych podatków. Szacuje się, że państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE) tracą rocznie 50–70 mld EUR w wyniku unikania opodatkowania przez przedsiębiorstwa wielonarodowe, a niektóre przedsiębiorstwa wielonarodowe płacą nieproporcjonalnie niskie podatki, co podważa ogólną skuteczność i sprawiedliwość systemów podatkowych w UE. \n\n[1] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady, Pakiet środków przeciwdziałających unikaniu opodatkowania: kolejne kroki na drodze do zapewnienia skutecznego opodatkowania i zwiększenia przejrzystości podatkowej w UE, Bruksela, dnia 28.1.2016 r. COM(2016) 23 final\n","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"\nDyrektywa 2021/2101 nakłada na duże przedsiębiorstwa wielonarodowe z UE (tj. jednostki dominujące najwyższego szczebla grupy kapitałowej i jednostki samodzielne) obowiązek publicznego ujawnienia informacji o zapłaconym podatku dochodowym oraz innych informacji związanych z podatkami w podziale na poszczególne kraje („sprawozdanie o podatku dochodowym”). W przypadku gdy takie duże przedsiębiorstwo wielonarodowe nie podlega przepisom państw członkowskich UE obowiązek ten został nałożony na ich średnie i duże jednostki zależne z UE albo oddziały utworzone w UE. Warunkiem stosowania przepisów dyrektywy 2021/2101 jest spełnienie przez przedsiębiorstwo wielonarodowe przede wszystkim progu przychodowego. Przepisy te znajdą zastosowanie w przypadku, gdy skonsolidowane przychody jednostki dominującej najwyższego szczebla grupy kapitałowej albo przychody jednostki samodzielnej przekraczają w kolejnych dwóch latach kwotę 750 mln EUR.\n\nW wyniku przyjętego pakietu Komisji o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania i wdrożonej na jego podstawie \ndo krajowego porządku prawnego ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami, już aktualnie duże przedsiębiorstwa wielonarodowe mają obowiązek przedstawiania organom podatkowym informacji na temat zapłaconego podatku dochodowego oraz innych informacji związanych z podatkami w podziale na kraje. \n\nZasadnicza część dyrektywy 2021/2101 zostanie wdrożona poprzez zmianę ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217, z późn. zm.). Zaproponowane zmiany uzupełnią ww. wymóg nałożony na jednostki objęte obowiązkiem raportowania danych do organów podatkowych, wprowadzając obowiązek publicznego ujawniania sprawozdania o podatku dochodowym w podziale na kraje.\n\nDane zawarte w sprawozdaniu będą musiały być ujawniane odrębnie dla wszystkich państw UE, w których dane przedsiębiorstwo prowadzi działalność, a także dla jurysdykcji podatkowych, które nie przestrzegają standardów dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych (tzw. „rajów podatkowych”). W odniesieniu do pozostałych jurysdykcji podatkowych informacje będą przedstawiane w formie zagregowanej.\n\nUdostępnianie publicznie informacji na temat podatków zapłaconych w miejscu, w którym rzeczywiście został wygenerowany zysk, ma kluczowe znaczenie dla zwiększenia przejrzystości podatkowej. Sprawozdawczość w podziale na kraje może wzmocnić zaufanie publiczne i zwiększyć społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw przez przyczynianie się – poprzez płacenie podatków – do dobrobytu w kraju, w którym prowadzona jest działalność. Może ona również wspierać świadomą debatę na temat potencjalnych braków w systemach podatkowych. Sprawozdawczość podatkowa w podziale na kraje, obejmująca publikowanie określonego zestawu danych przez duże przedsiębiorstwa wielonarodowe, daje ogółowi społeczeństwa ogólny przegląd podatków płaconych przez przedsiębiorstwa wielonarodowe od ich dochodu. \n\nWdrożenie proponowanych zmian doprowadzi do większej przejrzystości publicznej, w szczególności geograficznego powiązania miejsca płacenia podatku od osób prawnych z miejscem faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej, propagowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w celu przyczynienia się do dobrobytu dzięki płaceniu podatków w miejscu osiągania przychodów oraz większej przejrzystości w odniesieniu do działalności przedsiębiorstw w krajach, które nie przestrzegają międzynarodowych norm w zakresie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych.\n\nNależy ponadto wskazać, że niektóre przepisy dotyczące sprawozdawczości podatkowej w podziale na kraje istnieją już w UE i zostały wdrożone do krajowego porządku prawnego: sprawozdawczość podatkowa w podziale na kraje dla sektora bankowego (dyrektywa 2013/36/UE wdrożona ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe) oraz dla przedsiębiorstw z branży wydobywczej i przedsiębiorstw prowadzących wyręb lasów pierwotnych (dyrektywa 2013/34/UE wdrożona ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości).","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MF","value":"MF"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Artur Soboń Sekretarz Stanu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MF","value":"MF"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"III kwartał 2023 r. ","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}

UC134

Projekty ustaw

C – projekty implementujące UE

Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz zmianie ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym ma na celu implementację do krajowego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2101 z dnia 24 listopada 2021 r. zmieniającej dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu
do ujawniania informacji o podatku dochodowym przez niektóre jednostki i oddziały (Dz. Urz. UE L 429 z 1.12.2021, str. 1), zwanej dalej „dyrektywą 2021/2101”.

Przepisy dyrektywy 2021/2101 stanowią kolejną, obok dyrektywy w zakresie współpracy administracyjnej w dziedzinie opodatkowania (dyrektywa 2011/16/WE), wdrożonej w Polsce ustawą z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami (Dz. U. z 2021 r. poz. 626, z późn. zm.), część pakietu dotyczącego przeciwdziałania unikaniu opodatkowania przyjętego przez Komisję Europejską w dniu 28 stycznia 2016 r. („pakiet Komisji o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania”). [1]

Skomplikowane przepisy podatkowe i tajemnica podatkowa umożliwiają niektórym przedsiębiorstwom wielonarodowym realizację strategii polegających na agresywnym planowaniu podatkowym. W przeciwieństwie do małych i średnich przedsiębiorstw lub indywidualnych podatników przedsiębiorstwa wielonarodowe mają możliwość wykorzystania luk w krajowych i międzynarodowych przepisach podatkowych, co pozwala im przenosić zyski z jednego kraju do drugiego w celu obniżenia płaconych podatków. Szacuje się, że państwa członkowskie Unii Europejskiej (UE) tracą rocznie 50–70 mld EUR w wyniku unikania opodatkowania przez przedsiębiorstwa wielonarodowe, a niektóre przedsiębiorstwa wielonarodowe płacą nieproporcjonalnie niskie podatki, co podważa ogólną skuteczność i sprawiedliwość systemów podatkowych w UE.

[1] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady, Pakiet środków przeciwdziałających unikaniu opodatkowania: kolejne kroki na drodze do zapewnienia skutecznego opodatkowania i zwiększenia przejrzystości podatkowej w UE, Bruksela, dnia 28.1.2016 r. COM(2016) 23 final

Dyrektywa 2021/2101 nakłada na duże przedsiębiorstwa wielonarodowe z UE (tj. jednostki dominujące najwyższego szczebla grupy kapitałowej i jednostki samodzielne) obowiązek publicznego ujawnienia informacji o zapłaconym podatku dochodowym oraz innych informacji związanych z podatkami w podziale na poszczególne kraje („sprawozdanie o podatku dochodowym”). W przypadku gdy takie duże przedsiębiorstwo wielonarodowe nie podlega przepisom państw członkowskich UE obowiązek ten został nałożony na ich średnie i duże jednostki zależne z UE albo oddziały utworzone w UE. Warunkiem stosowania przepisów dyrektywy 2021/2101 jest spełnienie przez przedsiębiorstwo wielonarodowe przede wszystkim progu przychodowego. Przepisy te znajdą zastosowanie w przypadku, gdy skonsolidowane przychody jednostki dominującej najwyższego szczebla grupy kapitałowej albo przychody jednostki samodzielnej przekraczają w kolejnych dwóch latach kwotę 750 mln EUR.

W wyniku przyjętego pakietu Komisji o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania i wdrożonej na jego podstawie
do krajowego porządku prawnego ustawy z dnia 9 marca 2017 r. o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami, już aktualnie duże przedsiębiorstwa wielonarodowe mają obowiązek przedstawiania organom podatkowym informacji na temat zapłaconego podatku dochodowego oraz innych informacji związanych z podatkami w podziale na kraje.

Zasadnicza część dyrektywy 2021/2101 zostanie wdrożona poprzez zmianę ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217, z późn. zm.). Zaproponowane zmiany uzupełnią ww. wymóg nałożony na jednostki objęte obowiązkiem raportowania danych do organów podatkowych, wprowadzając obowiązek publicznego ujawniania sprawozdania o podatku dochodowym w podziale na kraje.

Dane zawarte w sprawozdaniu będą musiały być ujawniane odrębnie dla wszystkich państw UE, w których dane przedsiębiorstwo prowadzi działalność, a także dla jurysdykcji podatkowych, które nie przestrzegają standardów dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych (tzw. „rajów podatkowych”). W odniesieniu do pozostałych jurysdykcji podatkowych informacje będą przedstawiane w formie zagregowanej.

Udostępnianie publicznie informacji na temat podatków zapłaconych w miejscu, w którym rzeczywiście został wygenerowany zysk, ma kluczowe znaczenie dla zwiększenia przejrzystości podatkowej. Sprawozdawczość w podziale na kraje może wzmocnić zaufanie publiczne i zwiększyć społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw przez przyczynianie się – poprzez płacenie podatków – do dobrobytu w kraju, w którym prowadzona jest działalność. Może ona również wspierać świadomą debatę na temat potencjalnych braków w systemach podatkowych. Sprawozdawczość podatkowa w podziale na kraje, obejmująca publikowanie określonego zestawu danych przez duże przedsiębiorstwa wielonarodowe, daje ogółowi społeczeństwa ogólny przegląd podatków płaconych przez przedsiębiorstwa wielonarodowe od ich dochodu.

Wdrożenie proponowanych zmian doprowadzi do większej przejrzystości publicznej, w szczególności geograficznego powiązania miejsca płacenia podatku od osób prawnych z miejscem faktycznego prowadzenia działalności gospodarczej, propagowania społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw w celu przyczynienia się do dobrobytu dzięki płaceniu podatków w miejscu osiągania przychodów oraz większej przejrzystości w odniesieniu do działalności przedsiębiorstw w krajach, które nie przestrzegają międzynarodowych norm w zakresie dobrego zarządzania w kwestiach podatkowych.

Należy ponadto wskazać, że niektóre przepisy dotyczące sprawozdawczości podatkowej w podziale na kraje istnieją już w UE i zostały wdrożone do krajowego porządku prawnego: sprawozdawczość podatkowa w podziale na kraje dla sektora bankowego (dyrektywa 2013/36/UE wdrożona ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe) oraz dla przedsiębiorstw z branży wydobywczej i przedsiębiorstw prowadzących wyręb lasów pierwotnych (dyrektywa 2013/34/UE wdrożona ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości).

Artur Soboń Sekretarz Stanu

III kwartał 2023 r.