Projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz niektórych innych ustaw

Informacje o publikacji dokumentu

Pierwsza publikacja:

05.12.2025 14:40 Agnieszka Moskaluk

Wytwarzający/ Odpowiadający:

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Pokaż historię zmian

Tytuł	Wersja	Dane zmiany / publikacji
Projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz niektórych innych ustaw	2.0	05.12.2025 14:41 Agnieszka Moskaluk
Projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz niektórych innych ustaw	1.0	05.12.2025 14:40 Agnieszka Moskaluk

Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UC130","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UC{#UC_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"C – projekty implementujące UE","value":"C – projekty implementujące UE"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja dodatkowa","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"W dniu 17 kwietnia 2024 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zostało opublikowane rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/1083 z dnia 11 kwietnia 2024 r. w sprawie ustanowienia wspólnych ram dla usług medialnych na rynku wewnętrznym i zmiany dyrektywy 2010/13/UE (europejski akt o wolności mediów) (Dz. Urz. UE L z 17.04.2024 r., str. 1083), zwane dalej „EMFA”. \nCelem EMFA jest wprowadzenie minimalnych standardów funkcjonowania wszelkiego rodzaju mediów w Unii Europejskiej. Wśród najważniejszych rozwiązań, które wprowadza EMFA wskazać należy:\n-\tgwarancje wolności i niezależności mediów oraz zapewnienie odbiorcom usług medialnych dostępu do niezależnych informacji,\n-\tminimalne standardy dotyczące funkcjonowania mediów publicznych (w tym obowiązek zapewnienia stabilnego i odpowiedniego finansowania mediów publicznych oraz zasady powoływania i odwoływania członków władz mediów publicznych),\n-\tzasady dotyczące oceny wpływu koncentracji na rynku medialnym na pluralizm i niezależność redakcyjną mediów, a także zasady kontroli na poziomie unijnym, gdy koncentracja ma wpływ na pluralizm mediów na poziomie ponadkrajowym,\n-\tzasady zapewnienia przejrzystości właścicielskiej dostawców mediów dostarczających wiadomości o sprawach bieżących oraz zapewnienia środków w celu zagwarantowania wolności redakcyjnej oraz wyeliminowania potencjalnych konfliktów interesów,\n-\tzasady współpracy regulacyjnej krajowych organów nadzorczych rynku medialnego, \n-\tutworzenie Europejskiej Rady Usług Medialnych, w miejsce Europejskiej Grupy Regulatorów ds. Audiowizualnych Usług Medialnych (posiadającej wyłącznie kompetencje opiniodawcze),\n-\tzasady funkcjonowania bardzo dużych platform internetowych w zakresie dystrybucji treści medialnych,\n-\tzasady dla systemów pomiaru odbiorców usług medialnych,\n-\tzasady reklamy państwowej i alokacji środków publicznych w mediach.\nEMFA jest aktem prawnym w formie rozporządzenia unijnego, a więc co do zasady jej postanowienia stosuje się bezpośrednio. Należy jednak zauważyć, że treść wielu przepisów EMFA ma charakter ogólny lub nakłada określone obowiązki na państwa członkowskie. Krajowe regulacje medialne muszą natomiast być zgodne z regulacjami przyjętymi na poziomie prawa europejskiego. Jest więc konieczne wdrożenie znaczącej części regulacji do polskiego ustawodawstwa.\nAnaliza postanowień EMFA wskazuje, że część jej regulacji nie wymaga wdrożenia do polskiego porządku prawnego, ponieważ stosuje się je bezpośrednio lub obecnie obowiązujące przepisy prawa krajowego są zgodne z wymogami wynikającymi z EMFA. Jest natomiast konieczne dokonanie zmian prawnych w zakresie:\n-\tokreślenia zasad funkcjonowania i gwarancji niezależności krajowego organu regulacyjnego, tj. Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji,\n-\tmodyfikacji zasad niezależnego funkcjonowania dostawców usług medialnych realizujących misję publiczną (tj. spółek publicznej radiofonii i telewizji),\n-\tokreślenia zasad wydatkowania środków publicznych na reklamę publiczną w mediach,\n-\tokreślenia zasad kontroli koncentracji na rynku medialnym pod kątem wpływu na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną,\n-\tmodyfikacji obowiązków informacyjnych mediów w zakresie struktury właścicielskiej oraz przychodów osiąganych ze środków publicznych,\n-\tmodyfikacji przepisów w zakresie pomiaru odbiorców,\n-\tnadmiernych obciążeń regulacyjnych nakładanych na dostawców usług medialnych.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Projekt ustawy ma na celu wprowadzenie następujących zmian: \n-\treformy Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, zwanej dalej „KRRiT”, i wprowadzenie dodatkowych gwarancji niezależności od podmiotów zewnętrznych\nObecna praktyka funkcjonowania KRRiT, pomimo konstytucyjnych i ustawowych gwarancji jej niezależności, wskazuje jednak, że są one często niewystarczające dla zapewnienia pełnej niezależności tego organu od podmiotów zewnętrznych, w tym polityki. Pomimo formalnej zgodności ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1722, z późn. zm.) z przepisami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/13/UE z dnia 10 marca 2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) (Dz. Urz. UE L 95 z 15.04.2010 r., str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „AVMS”, jest konieczne wprowadzenie do ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji dalszych regulacji mających na celu zapewnienie pełnej niezależności organu regulacyjnego od wszelkiego rodzaju podmiotów zewnętrznych.\nSzczególnie istotne jest jednak zapewnienie pluralistycznego, kompetentnego i niezależnego składu KRRiT. Proponuje się więc przywrócenie 9-osobowego składu KRRiT (powoływanego w proporcji przewidzianej w ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji przed 2005 r., tj. 4 członków powoływanych przez Sejm, 2 – przez Senat i 3 – przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej) Jednocześnie przywrócić należy mechanizm rotacyjności składu KRRiT – przy zachowaniu 6-letniej kadencji każdego członka KRRiT – co 2 lata powinna następować wymiana 1/3 składu KRRiT. \nPonadto proponuje się wprowadzenie bardziej szczegółowych przepisów dotyczących kompetencji kandydatów na członków KRRiT. Wymogi względem kandydatów powinny być nie mniejsze niż te, które ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji ustanawia dla członków organów mediów publicznych. Proponuje się więc w art. 7 ust. 1a ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji wprowadzenie wymogów związanych z wykształceniem, doświadczeniem zawodowym, niezależnością i apolitycznością. W celu zapewnienia niezależności członków KRRiT od organów, które ich powołują, ale także zapewnienia nadzoru społecznego nad procedurą wyboru członków KRRiT, proponuje się wprowadzenie wymogu, aby kandydaci posiadali rekomendacje od organizacji pozarządowych twórców, dziennikarzy i innych obejmujących swoją działalnością sektor medialny.\nProponuje się także zmodyfikowanie trybu odwoływania członków KRRiT. W tym zakresie rozważyć należy pozostawienie w ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji wyłącznie mechanizmu pozwalającego na odwołanie poszczególnych członków KRRiT w oparciu o przesłanki określone w ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (zmiany w zakresie przesłanek są dostosowane do nowych wymogów stawianych przed kandydatami na członków KRRiT). Proponuje się przy tym uchylenie regulacji przewidującej wygaśnięcie kadencji całej KRRiT w wypadku odrzucenia sprawozdania KRRiT przez Sejm i Senat, co bez wątpienia przyczyni się do zwiększenia niezależności od podmiotów zewnętrznych. Ocena polityczna działalności KRRiT przez Sejm, Senat i Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej nie będzie bowiem miała wpływu na jej funkcjonowanie. Jednocześnie w przypadkach skrajnych możliwe będzie odwołanie pojedynczych członków KRRiT, w celu zapewnienia działania organu w zgodzie z przepisami prawa.\nW celu zapewnienia większej niezależności decyzji podejmowanych przez KRRiT proponuje się włączenie całego jej składu w procedury wydawania decyzji administracyjnych przez Przewodniczącego KRRiT. Proponuje się więc wprowadzenie wymogu, aby każda decyzja administracyjna wydawana przez Przewodniczącego KRRiT była oparta o wydaną uprzednio uchwałę KRRiT.\n-\treorganizacji spółek publicznej radiofonii i telewizji przez wprowadzenie nowego sposobu wyłaniania organów spółek i zapewnienie im gwarancji niezależności\nZgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji w skład władz mediów publicznych wchodzą rady programowe, rady nadzorcze i zarządy spółek publicznej radiofonii i telewizji. Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji zawiera lakoniczne regulacje dotyczące powoływania i odwoływania poszczególnych władz i wskazuje, że zarządy (art. 27 ust. 3), rady nadzorcze (art. 28 ust. 1e) i rady programowe (art. 28a ust. 2) są powoływane i odwoływane przez Radę Mediów Narodowych, zwaną dalej „RMN”. Tymczasem zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 grudnia 2016 r. (sygn. K 13/16) ustawodawcy przysługuje co prawda swoboda w kształtowaniu organizacyjnego wymiaru działania radiofonii i telewizji, ustawodawca „nie może jednak normować tej sfery w taki sposób, który skutkować będzie pozbawieniem KRRiT kompetencji służących wykonywaniu jej konstytucyjnych zadań”. Wyrok ten w sposób jednoznaczny wskazuje więc, że powoływanie władz mediów publicznych wymaga udziału KRRiT, a całkowite wyłączenie KRRiT z procedury wyłaniania władz mediów publicznych narusza postanowienia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.\nW pierwszej kolejności proponuje się uchylenie ustawy z dnia 22 czerwca 2016 r. o Radzie Mediów Narodowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 692). Ustawowe kompetencje RMN naruszają konstytucyjne kompetencje KRRiT i nie spełniają wytycznych wynikających z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Regulacje ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji nie zawierają także gwarancji niezależności, które są wymagane przez EMFA względem organów regulacyjnych. Tym samym, kompetencje dotychczas przyznane RMN będą wykonywane – co do zasady – przez KRRiT, chyba że zostało to odmiennie uregulowane w projekcie ustawy. Należy jednak wskazać, iż wynikający z art. 29 ust. 1b ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji obowiązek zatwierdzania zmiany statutu przez RMN będzie obecnie wymagał zatwierdzenia wyłącznie przez właściciela (walne zgromadzenie), zgodnie z art. 430 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 18, z późn. zm.). Wynikający natomiast z obecnie obowiązującego art. 30 ust. 5 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji obowiązek zatwierdzania minimalnego udziału audycji tworzonych przez terenowe oddziały spółki w poszczególnych programach zostanie zniesiony. Ponadto proponuje się wprowadzenie następujących zasad powoływania organów mediów publicznych:\n-\tzarządy w celu zapewnienia maksymalnej przejrzystości procedur, a także wyboru najlepszego kandydata po dokonaniu pełnej, rzetelnej oceny kompetencji i doświadczenia kandydatów, powoływane będą w dwustopniowym postępowaniu konkursowym: wybór kandydata na członka zarządu dokonywany będzie przez komisję konkursową, w której skład wchodzić będą wszyscy członkowie rady nadzorczej oraz przedstawiciele rady programowej. Następnie wybrany kandydat będzie powoływany przez KRRiT,\n-\trady nadzorcze będą powoływane przez KRRiT oraz podmiot uprawniony do wykonywania uprawnień, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 125, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o zasadach zarządzania mieniem”,\n-\trady programowe będą powoływane przez KRRiT – projekt ustawy zakłada zmniejszenie liczebności rad programowych do 9 członków (w przypadku Telewizji Polskiej S.A. oraz Polskiego Radia S.A) lub 5 członków (w przypadku spółek publicznej radiofonii regionalnej), powoływanych przez KRRiT w otwartych konkursach. Proponuje się także, aby część członków rad programowych (dwóch w przypadku TVP S.A. oraz Polskiego Radia S.A. oraz jeden w przypadku spółek publicznej radiofonii regionalnej) była powoływana spośród kandydatur zgłaszanych przez pracowników spółek,\n-\tredaktor naczelny – w celu zagwarantowania większej niezależności redakcyjnej proponuje się oddzielenie pionu zarządczego od pionu redakcyjnego. \n-\tmodyfikacji systemu finansowania mediów publicznych\nObowiązujące regulacje ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji wskazują, że podstawowym źródłem finansowania mediów publicznych są opłaty abonamentowe. Są one pobierane na podstawie ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1689, z późn. zm.), zwanej „ustawą o opłatach abonamentowych”. Obecny system finansowania nadawców publicznych zawiera liczne wadliwe rozwiązania, niedostosowane do aktualnego stanu rozwoju technicznego (np. obowiązek rejestracji odbiornika przy braku skutecznych sankcji jego niedotrzymania), a ponadto nie gwarantuje stabilnej sytuacji finansowej tych nadawców.\nZważywszy na niesprawny system finansowania mediów publicznych kondycja finansowa jednostek publicznej radiofonii i telewizji zaczęła się w ostatnich latach pogarszać, co spowodowało, że ustawodawca sięgnął po tzw. mechanizm rekompensaty i zdecydował o przyznawaniu środków finansowych pokrywających ubytek spowodowany przez zwolnienia od opłat abonamentowych. \nObecny system finansowania mediów publicznych nie spełnia wymogów określonych w EMFA. Nie zapewnia on stabilnego finansowania działalności misyjnej mediów, w wysokości gwarantującej niezależne wykonywanie ustawowych obowiązków. W celu zapewnienia zgodności polskiego systemu prawnego z EMFA, jest więc konieczne przeprowadzenie gruntownej zmiany sposobu finansowania mediów publicznych w Polsce.\nProponuje się uchylenie ustawy o opłatach abonamentowych, a co za tym idzie likwidację obowiązku ponoszenia opłat abonamentowych przez gospodarstwa domowe oraz inne podmioty zobowiązane do ich uiszczania. \nJako podstawowe źródło finansowania misji publicznej nadawców publicznych proponuje się budżet państwa, z którego środki przekazywane byłyby na cele związane z realizacją misji publicznej. W ostatnich latach dominującym źródłem finansowania tej misji była tzw. rekompensata przyznawana w formie skarbowych papierów wartościowych, de facto w formie wsparcia budżetowego. Rekompensata przyznawana spółkom publicznej radiofonii i telewizji od 2017 r. pełni funkcję zbliżoną do finansowania budżetowego – w szczególności, jeśli weźmie się pod uwagę różnicę kwotową w zakresie wpływów z różnych źródeł finansowania. Porównanie środków pochodzących z opłat abonamentowych oraz z rekompensaty pochodzącej z budżetu państwa prowadzi do konkluzji, że począwszy od 2018 r. faktycznie to budżet państwa ponosi główny koszt finansowania mediów publicznych w Polsce. Tak więc formalne wprowadzenie mechanizmu finansowania budżetowego stanowi jedynie potwierdzenie rzeczywistego stanu rzeczy. \nProponowany model finansowania budżetowego należy więc oprzeć o ustawowe mechanizmy, które zagwarantują stabilność finansowania publicznego. Proponowanym rozwiązaniem jest więc wpisanie sztywnej wysokości kwoty w ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (nie mniejszej niż 2 500 000 000 zł). Zabezpieczenie w ten sposób minimalnej kwoty jaką można przeznaczyć na media publiczne w danym roku pozwoli na uniknięcie dyskusji nad jej wysokością w czasie debaty budżetowej, w wyniku której mogłaby ona ulec zmianie. Takie rozwiązanie nie spełniałoby przewidzianego przez EMFA wymogu stabilności systemu. \nProponowana wysokość środków na realizację misji publicznej przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji jest zbliżona do wysokości środków przekazywanych mediom publicznym w ostatnich latach w ramach opłat abonamentowych i rekompensat. \nŚrodki finansowe przeznaczane na realizację misji publicznej będą przekazywane przez Ministra Finansów corocznie na rachunek zarządzany przez KRRiT. KRRiT będzie dokonywała podziału środków pomiędzy spółki publicznej radiofonii i telewizji na podstawie procedur określonych w przepisach ustawowych. Projektowane rozwiązania w tym zakresie oparte są o obecne mechanizmy przekazywania środków, określone w przepisach ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji oraz ustawy o opłatach abonamentowych.\n-\tokreślenia wydatkowania środków publicznych na tzw. reklamę państwową\nObecnie w polskim systemie prawnym brak jest regulacji prawnych w zakresie wydatkowania przez podmioty publiczne środków przeznaczanych na tzw. reklamę państwową.\nW celu prawidłowego stosowania przepisów EMFA proponuje się wprowadzenie szerokiej definicji podmiotu publicznego, która obejmować będzie jednostki sektora finansów publicznych w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, państwowe osoby prawne w rozumieniu ustawy o zasadach zarządzania mieniem, spółki prawa handlowego, w których jednostki sektora finansów publicznych bezpośrednio lub pośrednio przez inny podmiot finansują je w ponad 50% lub posiadają ponad połowę udziałów albo akcji, lub sprawują nadzór nad organem zarządzającym, lub mają prawo do powoływania ponad połowy składu organu nadzorczego lub zarządzającego, a także spółki prawa handlowego tworzone przez jednostki samorządu terytorialnego.\nW celu zapewnienia przejrzystych, proporcjonalnych i niedyskryminacyjnych procedur wydatkowania środków publicznych na rzecz podmiotów medialnych projektowane przepisy wprowadzają obowiązek ustanowienia przez podmioty publiczne regulaminów zamówień na reklamę państwową, umowy dostawy lub umowy o świadczenie usług nabywanych od dostawców usług medialnych (nadawców, podmiotów dostarczających usługi na żądanie), dostawców platform udostępniania wideo, wydawców prasy oraz dostawców platform internetowych. Regulaminy te będą musiały określać w szczególności procedury wyboru podmiotów, którym udzielane będą zamówienia, zawierać jasne kryteria wyboru podmiotów oraz przejrzyste reguły mające na celu dystrybucję środków publicznych szerokiej grupie podmiotów medialnych. \nZgodnie z projektowanymi przepisami podmioty publiczne będą musiały umieszczać regulaminy na swoich stronach internetowych a także w Biuletynach Informacji Publicznej. Powyższe ma zagwarantować przejrzystość procedur wyboru i przyznawania środków publicznych. Dodatkowo projektowana ustawa będzie nakładała na podmioty publiczne obowiązek przedstawiania do publicznej wiadomości: \n-\tnazwy podmiotów, od których zakupiono reklamę państwową, dostawy lub usługi,\n-\tnazwy prawne grup kapitałowych, do których należą podmioty, od których zakupiono reklamę państwową, dostawy lub usługi,\n-\tcałkowitą roczną kwotę wydaną na reklamę państwową, umowy dostawy lub umowy o świadczenie usług,\n-\troczne kwoty wydane na reklamę państwową, umowy dostawy lub umowy o świadczenie usługi od poszczególnych mediów.\n-\tokreślenia procedur kontroli koncentracji przedsiębiorców pod kątem wpływu na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną\nObowiązujący system oceny koncentracji w Polsce oparty jest na rozporządzeniu Rady (WE) nr 139/2004 z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie kontroli koncentracji przedsiębiorstw (rozporządzenie WE w sprawie kontroli łączenia przedsiębiorstw) (Dz. Urz. UE L 24 z 29.01.2004 r., str. 1, z późn. zm.). Rozporządzenie to określa zasady mające zastosowanie do koncentracji polegającej na powiązaniu ze sobą co najmniej dwóch przedsiębiorstw w drodze połączenia lub przejęcia. W art. 21 ust. 4 tego rozporządzenia wskazuje się, że państwa członkowskie mogą podejmować środki w celu ochrony uzasadnionych interesów innych niż te, które są brane pod uwagę w ww. rozporządzeniu oraz są zgodne z ogólnymi zasadami i innymi przepisami prawa wspólnotowego. Tym samym państwa członkowskie na podstawie ww. regulacji mogą tworzyć dodatkowe procedury mające na celu np. ocenę koncentracji pod kątem wpływu na pluralizm mediów. Regulacje zawarte w ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz. U. z 2024 r. poz. 1616 oraz z 2025 r. poz. 794) są w pełni zgodne z powyższym rozporządzeniem. Brak jednak w przedmiotowej ustawie regulacji w zakresie oceny koncentracji, pod względem jej wpływu na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną. \nW odniesieniu do rynku medialnego polski system prawny przewiduje dwa modele kontroli koncentracji kapitałowej:\nkontrola antymonopolowa (Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, zwany dalej „Prezesem UOKiK”),\nkontrola regulacyjna (KRRiT).\nNależy podkreślić, że systemy te nie są spójne i działają niezależnie od siebie, nie dając dostatecznych gwarancji zapewnienia pluralizmu mediów. \nKontrola antymonopolowa, którą sprawuje Prezes UOKiK, jest dokonywana na podstawie kryteriów określonych w ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów, tj. głównie o kryterium wpływu koncentracji na konkurencję na rynku. Na podstawie obowiązujących regulacji żaden organ administracji publicznej nie bada jednak wpływu koncentracji na pluralizm mediów.\nMając na względzie ww. wymagania, projektowana ustawa zakłada wprowadzenie, do już istniejących procedur kontroli koncentracji przeprowadzanych przez Prezesa UOKiK, dodatkowego elementu w postaci oceny wpływu koncentracji na pluralizm mediów i niezależność redakcyjną, w przypadku gdy przeprowadzana koncentracja dotyczyć będzie chociażby jednego przedsiębiorcy działającego na rynku środków masowego przekazu. Projekt ustawy zakłada zatem wprowadzenie w ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów szczególnych zasad kontroli koncentracji, w której bierze udział co najmniej jeden przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie środków masowego przekazu. \nProponuje się wprowadzenie w ustawie z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów definicji pojęcia rynku środków masowego przekazu. Definicja ta będzie obejmować następujące rodzaje działalności: \n– dostarczanie usług medialnych w rozumieniu ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji,\n– rozprowadzanie programów w rozumieniu ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji,\ndostarczanie platform udostępniania wideo w rozumieniu ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji,\n– wydawanie lub dystrybucja dzienników lub czasopism w rozumieniu Prawa prasowego,\n– dostarczanie platform internetowych w rozumieniu art. 3 lit i) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2065 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych oraz zmiany dyrektywy 2000/31/WE (akt o usługach cyfrowych, dalej jako: rozporządzenie 2022/2065). \nJednocześnie zachowane zostaną dotychczasowe zasady dotyczące kontroli koncentracji dokonywanej przez Prezesa UOKiK, z modyfikacją w przypadku koncentracji, gdy co najmniej jeden z podmiotów prowadzi działalność gospodarczą w zakresie środków masowego przekazu. W takiej sytuacji Prezes UOKiK, przy wydawaniu decyzji dotyczącej zgody, zgody warunkowej lub zakazu dokonania koncentracji, będzie zobowiązany wziąć pod uwagę wpływ takiej koncentracji na pluralizm mediów oraz niezależność redakcyjną podmiotów uczestniczących w koncentracji. Z uwagi, iż Prezes UOKiK nie posiada kompetencji w zakresie oceny wpływu koncentracji na pluralizm mediów oraz niezależność redakcyjną, będzie on zobowiązany wystąpić do KRRiT o wydanie opinii w przedmiocie oceny wpływu dokonywanej koncentracji na pluralizm mediów oraz niezależność redakcyjną podmiotów działających na rynku środków masowego przekazu. Prezes UOKiK, wydając decyzję w przedmiocie koncentracji, będzie musiał wziąć pod uwagę opinię KRRiT, a w przypadku nieuwzględnienia tej opinii będzie zobowiązany do wskazania przyczyn, dla których jej nie uwzględnił.\nW przypadku koncentracji niepodlegających zgłoszeniu Prezesowi UOKiK (ze względu na nieprzekroczenie wysokości progu obrotowego) przedsiębiorcy dokonujący takiej koncentracji będą zobowiązani, na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, do poinformowania z odpowiednim wyprzedzeniem KRRiT o zamiarze koncentracji.\nJako jeden z istotnych elementów służących zapewnianiu pluralizmu mediów należy wskazać okresowy monitoring stanu rynku medialnego pod kątem pluralizmu oferty oraz niezależności redakcyjnej podmiotów medialnych. Projektowana ustawa zakłada, iż KRRiT będzie zobowiązana do przeprowadzania raz na dwa lata okresowej oceny stanu pluralizmu mediów. \nCelem okresowej oceny jest między innymi weryfikacja, czy obowiązujące przepisy prawa we właściwym stopniu zapewniają ochronę pluralizmu mediów. Stąd, w przypadku stwierdzenia zakłócenia pluralizmu mediów lub niezależności redakcyjnej podmiotów działających na rynku środków masowego przekazu, KRRiT będzie mogła wystąpić do ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu zwiększenie uprawnień regulacyjnych zapewniających pluralizm mediów.\n-\tdoprecyzowanie obowiązków informacyjnych mediów w zakresie struktury właścicielskiej oraz przychodów osiąganych ze środków publicznych\nPolskie regulacje prawne w dużej mierze spełniają wymogi określone przez EMFA, dotyczące zapewnienia przejrzystych i łatwo dostępnych informacji o strukturze właścicielskiej dostawców usług medialnych. Wskazać należy, iż ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji określa wymogi w zakresie obowiązków informacyjnych dla:\n-\tnadawców (art. 14a), \n-\tdostawców audiowizualnych usług medialnych na żądanie (art. 47c),\n-\tdostawców platform udostępniania wideo (art. 47m).\nObowiązujące przepisy ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. - Prawo prasowe (Dz. U. 2018 r. poz. 1914), a w szczególności art. 27, który reguluje tzw. stopkę redakcyjną (impressum) nakładają pewne obowiązki informacyjne także na prasę.\nProjektowana ustawa zakłada nałożenie na wydawców prasy obowiązków analogicznych do nakładanych już obecnie obowiązków na nadawców i dostawców VOD w zakresie informowania o strukturze właścicielskiej. \nPrzepisy EMFA nakładają obowiązki informacyjne również w zakresie udostępniania informacji o całkowitej rocznej kwocie środków publicznych przydzielonych na reklamę państwową i całkowitej rocznej kwocie przychodów z reklam pochodzącej od organów lub podmiotów publicznych państw trzecich. W tym zakresie konieczna będzie nowelizacja regulacji dotyczących wszelkiego rodzaju podmiotów medialnych i zobowiązanie ich do publikowania szczegółowych informacji w zakresie określonym w art. 6 ust. 1 lit. d) EMFA, w sposób analogiczny do publikowanych informacji o strukturze właścicielskiej. Informacje dotyczące przychodów z reklamy publicznej powinny być publikowane raz w roku – do końca marca roku następującego po roku objętym informacją.\nKRRiT, jako organ regulacyjny rynku medialnego w Polsce, zostanie zobowiązana na podstawie projektowanych przepisów do prowadzenia dostępnej dla wszystkich odbiorców bazy danych, zawierającej informacje dotyczące własności mediów, a także wysokości środków publicznych przydzielonych im na reklamę państwową oraz przychodów z reklam od organów lub podmiotów publicznych państw trzecich. Wszelkie podmioty zobowiązane do informowania odbiorców o strukturze właścicielskiej (tj. nadawcy, podmioty dostarczające audiowizualne usługi medialne na żądanie, dostawcy platform udostępniania wideo oraz wydawcy prasy) będą zobligowani nie tylko do udostępniania danych informacyjnych odbiorcom swoich usług, ale również do przekazywania aktualnych danych KRRiT za pośrednictwem elektronicznego formularza udostępnianego bezpłatnie wszystkim dostawcom usług. Wprowadzenie takiej bazy danych nie stanowi ograniczenia swobody prowadzenia działalności gospodarczej. Nowy obowiązek będzie miał charakter czysto informacyjny. Projektowana ustawa w żaden sposób nie będzie uzależniała możliwości prowadzenia działalności od jego spełnienia, co jest szczególnie istotne w zakresie działalności prasowej. \nBaza danych zawierająca wszelkie dane dotyczące struktury właścicielskiej dostawców mediów będzie stanowiła szeroką bazę wiedzy dla odbiorców i jest niezwykle istotna w kontekście konieczności ochrony pluralizmu mediów – odbiorcy mediów będą mogli bowiem w łatwy sposób sprawdzić powiązania między poszczególnymi dostawcami mediów, a także zapoznać się z informacją, w jakim stopniu są oni finansowani ze środków publicznych. W celu zapewnienia większej przejrzystości i transparentności proponuje się także, aby do bazy danych była przekazywana informacja podmiotów publicznych o wydatkach na reklamę państwową i inne usługi nabywane od mediów.\n\n-\tmodyfikację przepisów w zakresie pomiaru odbiorców\nW przepisach polskich ustaw brak jest regulacji dotyczących pomiaru odbiorców. Pewne obowiązki w zakresie tej materii ustawodawca nakłada jednak na KRRiT. Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 5 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji do zadań KRRiT należy: „organizowanie badań treści i odbioru usług medialnych oraz platform udostępniania wideo”. Z uwagi na to, że celem EMFA jest umożliwienie prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie prowadzeniu pomiaru odbiorców licznym podmiotom, nie ma konieczności wyodrębniania prowadzenia Krajowego Instytutu Mediów w ramach zadań KRRiT. Jak zostało wskazane poniżej, rola regulatora powinna raczej sprowadzać się do zachęcania do wspierania inicjatyw samoregulacyjnych w tym zakresie podmiotów już działających na rynku. \nMotyw 71 EMFA podkreśla rolę samoregulacji w tym zakresie, stanowiąc, że: „Kodeksy postępowania opracowane przez dostawców systemów pomiaru odbiorców albo przez reprezentujące ich organizacje lub stowarzyszenia, wspólnie z dostawcami usług medialnych i dostawcami platform internetowych, jak również z reprezentującymi ich organizacjami i innymi istotnymi stronami, mogą przyczyniać się do skutecznego stosowania niniejszego rozporządzenia, należy zatem zachęcać do tworzenia takich kodeksów”. Mając na uwadze powyższe, w projekcie ustawy przewiduje się dodanie w ustawie z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji art. 3b, zgodnie z którym KRRiT we współpracy z dostawcami usług medialnych, dostawcami platform udostępnienia wideo, platform internetowych, ich organizacjami przedstawicielskimi i wszelkimi innymi zainteresowanymi stronami będzie inicjować i wspierać dostawców systemów pomiaru odbiorców do tworzenia, przystępowania i przestrzegania kodeksów postępowania dotyczących zasad systemów pomiaru odbiorców. Jednocześnie, w ww. przepisie zostało doprecyzowane, że kodeksy te mają: 1) zawierać jednoznacznie określone cele, a w szczególności przewidywać, żeby metody stosowane w systemach pomiaru odbiorców były zgodne z zasadami przejrzystości, bezstronności, inkluzywności, proporcjonalności, niedyskryminacji, porównywalności i weryfikowalności; 2) zawierać rozwiązania służące skutecznemu egzekwowaniu ich postanowień, w tym niezależne i przejrzyste audyty, a także skuteczne i proporcjonalne sankcje za ich nieprzestrzeganie.\nPrzepisy EMFA w kwestii badania pomiaru odbiorców wskazują na rolę regulatora, która powinna raczej ograniczać się do wspierania, zachęcania czy inicjowania działań samoregulacyjnych we współpracy z dostawcami pomiarów odbiorców i innych podmiotów niż do samego „organizowania” takich badań. Mając na uwadze powyższe, zakłada się zmianę brzmienia art. 6 ust. 2 pkt 5 na: „inicjowanie i wspieranie samoregulacji w zakresie badań treści i pomiaru odbiorców usług medialnych”. \n-\tograniczenia obowiązku uzyskania koncesji wyłącznie do programów rozpowszechnianych drogą naziemną oraz wprowadzenie obowiązku uzyskania zezwolenia na rozpowszechnianie programów drogą kablową, satelitarną oraz w systemie teleinformatycznym\nZgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji zasadą jest konieczność uzyskania koncesji na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych. Ustawa przewiduje wyjątki jedynie dla programów rozpowszechnianych przez jednostki publicznej radiofonii i telewizji oraz programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemach teleinformatycznych. \nAnaliza obowiązujących regulacji wskazuje, że obowiązki nałożone na podmioty, które chcą uzyskać koncesję na rozpowszechnianie programów drogą satelitarną lub kablową są nadmierne.\nProjekt ustawy zakłada znaczącą modyfikację zasad rozpowszechniania programów telewizyjnych i radiowych. Proponuje się, aby obowiązek uzyskania koncesji na rozpowszechnianie programów dotyczył wyłącznie programów rozpowszechnianych w sposób rozsiewczy naziemny. Wyłącznie do rozpowszechniania tych właśnie programów nadawcy korzystają z krajowych zasobów częstotliwości, które są dobrem rzadkim – a więc tylko wobec nich uzasadnione jest utrzymanie bardziej sformalizowanej i mającej charakter konkursu ofert procedury koncesyjnej. Proponuje się przy tym utrzymanie obecnej reguły, zgodnie z którą programy publicznej radiofonii i telewizji nie wymagają koncesji niezależnie od sposobu rozpowszechniania – możliwość rozpowszechniania programu przez nadawcę publicznego jest uzależniona od objęcia danego programu kartą powinności danego nadawcy. \nRozpowszechnianie programów telewizyjnych w każdy inny sposób będzie wymagało uzyskania zezwolenia. Zezwolenie zastąpi zarówno koncesję na rozpowszechnianie programów drogą kablową i satelitarną, jak również wpis do rejestru programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemach teleinformatycznych. Zezwolenie, podobnie jak koncesja i wpis do rejestru, będzie wydawane na okres 10 lat. O uzyskanie zezwolenia będzie mogła się ubiegać ta sama kategoria podmiotów, która może obecnie uzyskać koncesję – w tym zakresie zastosowanie będzie miał art. 35 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji. \nProcedura udzielania zezwolenia będzie przy tym dużo bardziej uproszczona niż obecna procedura koncesyjna. Przy ocenie możliwości rozpowszechniania programów innymi sposobami niż naziemnie nie ma np. konieczności weryfikowania, czy wnioskodawca ma możliwość dokonania koniecznych inwestycji i finansowania programu, a także oceny szczegółowych propozycji dotyczących programu. W konsekwencji zezwolenia dla tych kategorii programów nie będą zawierać ani ściśle określonych warunków programowych, ani szczegółowych zapisów dotyczących technicznych sposobów rozpowszechniania. Wysokość opłaty za zezwolenia została utrzymana na tej samej wysokości, na której była do tej pory dla koncesji (w przypadku rozpowszechniania w sposób satelitarny oraz w sposób inny niż satelitarny) i wpisu do rejestru (w przypadku programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemach teleinformatycznych). Kwoty, które będą podlegały waloryzacji (jak było do tej pory), zostały wskazane w projekcie ustawy. \nW przypadku programów rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym należy wskazać, iż ratio legis proponowanej zmiany było ujednolicenie zasad dla wszystkich programów rozpowszechnianych w sposób naziemny, z uwagi na zasadę neutralności technologicznej. Ponadto należy wskazać, że procedura wydawania zezwolenia jest znacznie mniej skomplikowana i sformalizowana niż procedura przyznania koncesji, a przy utrzymaniu opłat w tej samej wysokości przyczyni się usprawnienia i lepszej kontroli regulatora nad programami rozpowszechnianymi wyłącznie w systemach teleinformatycznych. Należy wskazać, iż w Sprawozdaniu KRRiT z działalności w 2024 r. wskazano, iż często niezbędna jest dodatkowa weryfikacja podmiotów rozpowszechniających programy telewizyjne wyłącznie w systemie teleinformatycznym. W 2024 r. do nadawców teleinformatycznych wysłano 202 wezwania o nadesłanie wyjaśnień w sprawie aktualności wpisu do rejestru, na które wpłynęło 138 odpowiedzi. Na podstawie przeprowadzonej weryfikacji, Przewodniczący KRRiT wydał 24 postanowienia o wykreśleniu programów telewizyjnych z wykazu, głównie na wniosek tych podmiotów ze względu na fakt zaprzestania świadczenia przez nich działalności nadawczej. Dotyczyło to również rozpowszechniania programów telewizyjnych wyłącznie w Internecie. Przeprowadzona kontrola wykazała, że niektóre z tych podmiotów świadczą usługi VOD, zamiast rozpowszechniania programu. \nNależy przy tym wskazać, iż zostanie utrzymany dotychczasowy obowiązek wynikający z art. 47ca ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji, polegający na obowiązku dokonania zgłoszenia o wpis do wykazu prowadzonego przez Przewodniczącego KRRiT dla podmiotów dostarczających audiowizualną usługę medialną na żądanie, a także dla dostawców platform udostępniania video (art. 47n tej ustawy). Projekt ustawy przewiduje przepisy przejściowe wobec podmiotów, których sytuacja prawna ulegnie zmianie na skutek nowelizacji ustawy. Zgodnie z przepisami przejściowymi, Przewodniczący KRRiT, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, udziela zezwolenia na rozpowszechnianie programu w sposób inny niż rozsiewczy naziemny każdemu nadawcy, który w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy rozpowszechnia program w sposób inny niż rozsiewczy naziemny na podstawie:\n1)\tkoncesji, lub \n2)\twpisu do rejestru, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 2 obecnie obowiązującej ustawy. \nZezwolenia udziela się na okres, jaki pozostał do czasu wygaśnięcia koncesji udzielonej danemu nadawcy.\n\n\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MKiDN","value":"MKiDN"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ współpracujący przy opracowaniu projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"\n Marta Cienkowska Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MKiDN","value":"MKiDN"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"II/III kwartał 2026 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}