Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym

Informacje o publikacji dokumentu

Pierwsza publikacja:: 07.04.2025 15:44 Monika Majewska
Wytwarzający/ Odpowiadający:: Minister do spraw Równości

Tytuł	Wersja	Dane zmiany / publikacji
Projekt ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym	1.0	07.04.2025 15:44 Monika Majewska

Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD219","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1990 r. Nr 16 poz. 95) obecnie umocowanie w ustawie mają młodzieżowe rady gminy i rady seniorów. Projektowana zmiana polegałaby na dodaniu art. 5d, jako podstawy prawnej do powoływania także rad kobiet. \nObecnie kilkaset kobiet jest zaangażowanych w działalność tzw. rad kobiet, które powstały już w ponad 60 miastach i miasteczkach. Rady te tworzą przede wszystkim aktywistki i społeczniczki, szukające narzędzi do wzmocnienia lokalnej sprawczości i udziału kobiet w życiu publicznym na poziomie lokalnym. Obecne rady kobiet, powoływane zarządzeniem wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, mają funkcję inicjatywną i konsultacyjno-doradczą organów wykonawczych w gminie. Dotychczas powstałe rady kobiet składają się zwykle z kilkunastu kobiet, które mają doświadczenie z różnych dziedzin życia publicznego, np. edukacja, zdrowie, kultura czy przedsiębiorczość. Kobiety te często przychodzą już z doświadczeniem znajomości i opiniowania projektów aktów prawa miejscowego oraz innych aktów normatywnych, które dotyczą lub mogą dotyczyć praw kobiet i równości szans, angażują się w akcje społeczne i animują lokalne społeczności, organizują, uczestniczą w wydarzeniach.\nDo najważniejszych zadań rad kobiet w dotychczasowej formie należy: opiniowanie inicjatyw podejmowanych na terenie gmin, poruszających tematykę równego traktowania i równych szans, ze szczególnym uwzględnieniem polityki rodzinnej, aktywności zawodowej i społecznej, ochrony przed przemocą; inicjowanie i wspieranie akcji społecznych, działań informacyjno-edukacyjnych i kampanii podnoszących świadomość społeczną w zakresie praw kobiet; współpraca międzysektorowa; wzmacnianie narzędzi partycypacji obywatelek. \nRady kobiet w obecnej formie nie mają prawnej podmiotowości i zależą od dobrej woli i otwartości wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, stąd w ostatnich latach mocno wybrzmiewa postulat ustawowego umocowania rad kobiet, co wykluczyłoby uznaniowość w ich powoływaniu. Dodatkowo potrzeba ta jest motywowana głośnymi medialnie przypadkami niekorzystnych rozstrzygnięć nadzorczych odnośnie do powoływania i naboru do rad kobiet. Największym echem w mediach odbiła się decyzja wojewody warmińsko-mazurskiego, który zakwestionował zarządzenie burmistrza miasta Iławy o powołaniu rady kobiet. Wojewoda stwierdził, że powołanie się przez burmistrza na art. 31 i art. 7 ust 1 pkt 17 ustawy o samorządzie gminnym, które nie istnieją, nie może stanowić podstawy do wydania zarządzenia. Decyzję wojewody podtrzymał Wojewódzki Sąd Administracyjny.\n","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Rekomendowana zmiana dotyczy uzupełnienia art. 5 ustawy o samorządzie gminnym, analogicznie do art. 5b i 5c, dotyczących młodzieżowych rady gminy czy gminnych rad seniorów. Wynika z nich, że gmina podejmuje działania na rzecz wspierania i upowszechniania idei samorządowej wśród mieszkańców, projektowana zmiana może więc być kolejnym elementem rozwoju idei samorządności, ale w obecnym stanie prawnym niemożliwym do realizacji. Rady kobiet powinny mieć charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny i powinny mieć zapewnione odpowiednie warunki do realizacji zadań statutowych, tj. przede wszystkim zapewnioną przez urząd województwa, powiatu, miasta czy gminy, możliwość obsługi administracyjnej (miejsce do odbywania posiedzeń, własny adres email oraz numer kontaktowy, możliwość publikacji informacji na stronie urzędu, w dedykowanej zakładce).","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Minister do spraw Równości","value":"Minister do spraw Równości"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Katarzyna Kotula Ministra do spraw Równości","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Minister do spraw Równości","value":"Minister do spraw Równości"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"II kwartał 2025 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}

UD219

Projekty ustaw

D – pozostałe projekty

Zgodnie z ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1990 r. Nr 16 poz. 95) obecnie umocowanie w ustawie mają młodzieżowe rady gminy i rady seniorów. Projektowana zmiana polegałaby na dodaniu art. 5d, jako podstawy prawnej do powoływania także rad kobiet.
Obecnie kilkaset kobiet jest zaangażowanych w działalność tzw. rad kobiet, które powstały już w ponad 60 miastach i miasteczkach. Rady te tworzą przede wszystkim aktywistki i społeczniczki, szukające narzędzi do wzmocnienia lokalnej sprawczości i udziału kobiet w życiu publicznym na poziomie lokalnym. Obecne rady kobiet, powoływane zarządzeniem wójta, burmistrza czy prezydenta miasta, mają funkcję inicjatywną i konsultacyjno-doradczą organów wykonawczych w gminie. Dotychczas powstałe rady kobiet składają się zwykle z kilkunastu kobiet, które mają doświadczenie z różnych dziedzin życia publicznego, np. edukacja, zdrowie, kultura czy przedsiębiorczość. Kobiety te często przychodzą już z doświadczeniem znajomości i opiniowania projektów aktów prawa miejscowego oraz innych aktów normatywnych, które dotyczą lub mogą dotyczyć praw kobiet i równości szans, angażują się w akcje społeczne i animują lokalne społeczności, organizują, uczestniczą w wydarzeniach.
Do najważniejszych zadań rad kobiet w dotychczasowej formie należy: opiniowanie inicjatyw podejmowanych na terenie gmin, poruszających tematykę równego traktowania i równych szans, ze szczególnym uwzględnieniem polityki rodzinnej, aktywności zawodowej i społecznej, ochrony przed przemocą; inicjowanie i wspieranie akcji społecznych, działań informacyjno-edukacyjnych i kampanii podnoszących świadomość społeczną w zakresie praw kobiet; współpraca międzysektorowa; wzmacnianie narzędzi partycypacji obywatelek.
Rady kobiet w obecnej formie nie mają prawnej podmiotowości i zależą od dobrej woli i otwartości wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, stąd w ostatnich latach mocno wybrzmiewa postulat ustawowego umocowania rad kobiet, co wykluczyłoby uznaniowość w ich powoływaniu. Dodatkowo potrzeba ta jest motywowana głośnymi medialnie przypadkami niekorzystnych rozstrzygnięć nadzorczych odnośnie do powoływania i naboru do rad kobiet. Największym echem w mediach odbiła się decyzja wojewody warmińsko-mazurskiego, który zakwestionował zarządzenie burmistrza miasta Iławy o powołaniu rady kobiet. Wojewoda stwierdził, że powołanie się przez burmistrza na art. 31 i art. 7 ust 1 pkt 17 ustawy o samorządzie gminnym, które nie istnieją, nie może stanowić podstawy do wydania zarządzenia. Decyzję wojewody podtrzymał Wojewódzki Sąd Administracyjny.

Rekomendowana zmiana dotyczy uzupełnienia art. 5 ustawy o samorządzie gminnym, analogicznie do art. 5b i 5c, dotyczących młodzieżowych rady gminy czy gminnych rad seniorów. Wynika z nich, że gmina podejmuje działania na rzecz wspierania i upowszechniania idei samorządowej wśród mieszkańców, projektowana zmiana może więc być kolejnym elementem rozwoju idei samorządności, ale w obecnym stanie prawnym niemożliwym do realizacji. Rady kobiet powinny mieć charakter konsultacyjny, doradczy i inicjatywny i powinny mieć zapewnione odpowiednie warunki do realizacji zadań statutowych, tj. przede wszystkim zapewnioną przez urząd województwa, powiatu, miasta czy gminy, możliwość obsługi administracyjnej (miejsce do odbywania posiedzeń, własny adres email oraz numer kontaktowy, możliwość publikacji informacji na stronie urzędu, w dedykowanej zakładce).

Minister do spraw Równości

Katarzyna Kotula Ministra do spraw Równości

Minister do spraw Równości

II kwartał 2025 r.