W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw

Logo Biuletynu Informacji Publicznej
Informacje o publikacji dokumentu
Pierwsza publikacja:
19.08.2025 12:21 Monika Majewska
Wytwarzający/ Odpowiadający:
Minister Zdrowia
Tytuł Wersja Dane zmiany / publikacji
Projekt ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw 1.0 19.08.2025 12:21 Monika Majewska

Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD285","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja dodatkowa","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"I. Celem projektu jest uszczelnienie systemu ubezpieczenia zdrowotnego w stosunku do osób w sytuacjach transgranicznych związanych ze stosowaniem unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego wobec braku zgodności przepisów w zakresie transgranicznej opieki zdrowotnej do wymogów prawa unijnego oraz występowania tzw. luk prawnych w zakresie uregulowań prawnych dotyczących pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne z emerytur i rent transferowanych na rachunki bankowe z innych państw członkowskich Unii Europejskiej (UE) lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) i Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (UK).\nZatem zachodzi potrzeba uszczelnienia regulacji dotyczących pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne z emerytur i rent z innych państw UE, EFTA i UK oraz stworzenia przepisów zobowiązujących osoby pobierające emerytury lub renty, które znajdują lub znajdowały się w sytuacjach transgranicznych związanych ze stosowaniem unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, do informowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub innych właściwych organów emerytalnych o okolicznościach decydujących o podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu pobierania „polskiej” emerytury lub renty, jak również stworzenia podstawy prawnej do potrącania zaległych składek na ubezpieczenie zdrowotne od osób, które podlegały obowiązkowi tego ubezpieczenia w danym okresie, lecz nie były do niego zgłoszone ze względu na brak odpowiedniej wiedzy po stronie właściwego organu emerytalnego.\nProjekt przewiduje również:\n1) wprowadzenie zmian w przepisach regulujących zasady ubiegania się o zgodę Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, zwanego dalej „NFZ”, na uzyskanie planowych świadczeń opieki zdrowotnej na zasadach obowiązujących w unijnych przepisach o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub zasady uzyskiwania zwrotu kosztów transgranicznej opieki zdrowotnej w celu dostosowania polskiego prawa do wymogów prawa unijnego, które są niezbędne w świetle tez orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach C-777/18[1] oraz C-538/19[2];\n2) wprowadzenie przepisów regulujących procedurę refundacji niezbędnych świadczeń zdrowotnych udzielonych w innym państwie UE, EFTA lub UK, zgodnie z unijnym przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, w przypadku wystąpienia o zwrot takich kosztów do NFZ (obecnie taka procedura jest regulowana jedynie na poziomie zarządzenia Prezesa NFZ).\nII. Zmiany objęte projektem przewidują również możliwość występowania ministra właściwego do spraw zdrowia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o informacje potrzebne w przypadku konieczności dokonania analizy sytuacji osób ubezpieczonych, w szczególności dotyczące płatników składek. Aktualnie przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350, z późn. zm.) nie wymieniają ministra właściwego do spraw zdrowia jako podmiotu, który może o takie dane występować. Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym dane mogą być udostępniane m.in. ministrowi właściwemu do spraw gospodarki w zakresie koniecznym do rozstrzygania spraw prowadzonych na podstawie art. 29, art. 32 oraz art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2022 r. poz. 541, z późn. zm.), ministrowi właściwemu do spraw rodziny, ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego. Istnieje zatem potrzeba uregulowania możliwości udostępniania danych ministrowi właściwemu do spraw zdrowia w przypadku, gdy o takie dane wystąpi.\nIII. Celem projektu jest również zapewnienie finansowania przez NFZ świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w ogólnodostępnych podmiotach leczniczych osobom umieszczonym w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym w Gostyninie, zwanym dalej „Ośrodkiem”, które podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz bez względu na uprawnienia z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego. Wskazana zmiana zapewni spójność z obowiązującymi zasadami finansowania świadczeń dla osób ubezpieczonych przez NFZ. \nIV. Projekt obejmuje ponadto doprecyzowanie treści przepisów prawa do ustawy z dnia 16 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2770), na mocy której wprowadzono możliwość odbycia przez absolwentów kierunku lekarskiego prowadzonego w języku angielskim, w miejsce stażu podyplomowego, 6-miesięcznego szkolenia praktycznego, skutkującego możliwością uzyskania decyzji Ministra Zdrowia uznającej staż podyplomowy za odbyty. W obecnym stanie prawnym mogą powstawać wątpliwości na tle interpretacyjnym – czy osoby korzystające z odpowiednika stażu podyplomowego, którym jest wskazane wyżej szkolenie praktyczne, podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z tego tytułu. Aby uniknąć wątpliwości interpretacyjnych przepisy dotyczące ubezpieczenia zdrowotnego absolwentów kształcących się w dziedzinie medycyny zostaną zmodyfikowane. \nV. Projekt ma także na celu stworzenie mechanizmów prawnych umożliwiających NFZ pozyskiwanie pracowników o wymaganych wysokich kompetencjach, w szczególności pracowników z wykształceniem medycznym. Już obecnie lekarze zatrudnieni w NFZ przy realizacji zadań kontrolnych należą do grupy zaawansowanej wiekowo, niejednokrotnie są to osoby w wieku emerytalnym. Problem wynikający z ograniczeń możliwości pozyskania nowych kadr z wykształceniem medycznym jest realnym problemem, z którym NFZ boryka się na co dzień przy realizacji zadań. Problem ten będzie w kolejnych latach narastał, prowadząc w konsekwencji do niemożności prawidłowej realizacji zadań przez tą jednostkę.\nVI. Istnieje również potrzeba zapewnienia możliwości zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne na czas nieoznaczony. W świetle obowiązujących przepisów umowy w rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne mogą być zawierane na okres nie dłuższy niż 5 lat. Biorąc pod uwagę, że do zawierania umów w tym rodzaju nie stosuje się przepisów dotyczących konkursu ofert i rokowań, analogicznie jak przy umowach w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna, które są zawierane na czas nieoznaczony, proponuje się zmianę przepisów w części dotyczącej okresu zawierania umów w rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne na czas nieoznaczony.\nVII. Celem projektu jest ponadto optymalizacja procesu obsługi rocznego rozliczenia składki zdrowotnej, która umożliwi Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych rozliczanie na poczet bieżących składek niskich kwot nadpłaty powstających wskutek rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne przez przedsiębiorcę. Pozwoli to na wyeliminowanie nieracjonalnych kosztów po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, które przewyższają kwotę zwrotu. \nVIII. Projekt obejmuje ponadto przepisy dotyczące powoływania Ośrodków Eksperckich Chorób Rzadkich (OECR). Zasadniczym zadaniem OECR jest zapewnienie pacjentom z określoną chorobą rzadką lub grupą chorób rzadkich dostępu do nowoczesnej diagnostyki oraz wysokospecjalistycznej, koordynowanej opieki medycznej. Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej (Dz. Urz. UE. L 88 z 04.04.2021, str. 45, z późn. zm.) European Union Committee of Experts on Rare Diseases (EUCERD) opracował jednolite zalecenia i rekomendacje dotyczące powoływania OECR w państwach członkowskich. Zgodnie z zaleceniami EUCERD, OECR powinny być nominowane przez ministra właściwego do spraw zdrowia. W Rzeczpospolitej Polskiej dotychczas powołano OECR w trybie uznania kompetencji, spośród ośrodków pozostających w Europejskich Sieciach Referencyjnych. Mając na uwadze istnienie wielu innych ośrodków, które od lat prowadzą diagnostykę oraz zapewniają leczenie i opiekę pacjentom z określonymi chorobami lub grupami chorób rzadkich, posiadają bogaty dorobek naukowy oraz prowadzą ugruntowaną współpracę z placówkami zagranicznymi, konieczne jest wprowadzenie regulacji prawnych dotyczących powoływania kolejnych OECR. Ośrodki te, po przejściu przez ustaloną procedurę kwalifikacyjną, uwzględniającą zarówno kryteria merytoryczne, jak i formalne, będą mogły zostać powołane przez ministra właściwego do spraw zdrowia jako kolejne OECR w kraju.\nIX. Kolejnym rozwiązywanym problemem na gruncie tej nowelizacji jest kwestia odpisu dla Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, zwanej dalej: „Agencją”. Ustalanie odpisu dla Agencji w oparciu m.in. o projekt planu taryfikacji Agencji na dany rok było zasadne przed wejściem w życie ustawy z dnia 25 maja 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1200, z późn. zm.). Celem tego rozwiązania było zabezpieczenie środków finansowych na koszty pozyskiwania danych niezbędnych do ustalenia taryfy świadczeń. Jednakże wspomniana nowelizacja ustawy uchyliła obowiązek Agencji w zakresie płatności na rzecz świadczeniodawców za przygotowanie i przekazanie danych, nakładając jednocześnie na podmioty lecznicze obowiązek nieodpłatnego udostępniania tych informacji na wniosek Prezesa Agencji. W związku z tym uwzględnianie projektu planu taryfikacji Agencji w określaniu wysokości odpisu dla Agencji stało się nieuzasadnione. Obecnie ponoszone koszty związane z realizacją planu taryfikacji mają przede wszystkim charakter kosztów stałych, głównie są to wynagrodzenia pracowników Agencji. Projekt planu taryfikacji jest konstruowany w taki sposób, aby jego realizacja nie wymagała znacznego zwiększenia poziomu zatrudnienia w Agencji. Dodatkowe, lecz nieznaczne koszty, obejmują wynagrodzenia członków Rady do spraw Taryfikacji oraz ewentualne honoraria ekspertów klinicznych. \nZ uwagi na fakt, że ww. nowelizacja ustawy uchyliła obowiązek Agencji w zakresie płatności na rzecz świadczeniodawców za przygotowanie i przekazanie danych, nakładając jednocześnie na podmioty lecznicze obowiązek nieodpłatnego udostępniania tych informacji na wniosek Prezesa Agencji, nie jest zasadne również pozostawianie w katalogu kosztów Agencji kosztów pozyskiwania danych niezbędnych do ustalenia taryfy świadczeń. \nX. W art. 31da ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o świadczeniach”, jest zawarte upoważnienie ustawowe do wydania rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zdrowia w sprawie określenia wykazu świadczeń gwarantowanych udzielanych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez jednostkę podległą ministrowi właściwemu do spraw zdrowia właściwą w zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia lub NFZ. Przedmiotowy przepis został wprowadzony ustawą z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19 oraz po jej ustaniu (Dz. U. poz. 1493). W związku z niepewną i zmieniającą się sytuacją epidemiologiczną określono upoważnienie ustawowe w celu określenia świadczeń udzielanych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych wspomagających zwalczanie epidemii COVID-19. W związku z tym, że nie wystąpiły okoliczności które by uzasadniały skorzystanie z przedmiotowego mechanizmu od dnia 1 stycznia 2022 r., należy uchylić upoważnienie ustawowe do jego wydania. Ponadto, aktualnie nie występują żadne nadzwyczajne okoliczności, które uzasadniałaby tworzenie centralnej platformy za pośrednictwem której mogłyby być udzielane świadczenia gwarantowane. Konsekwencją tej zmiany jest uchylenie art. 15 ust. 2a ustawy o świadczeniach. Wobec braku szczególnych okoliczności uzasadniających konieczność wydania na podstawie art. 31da ust. 1 ustawy o świadczeniach rozporządzenia Ministra Zdrowia dotyczącego utworzenia centralnej platformy, za pośrednictwem której miałyby być udzielane świadczenia gwarantowane, nie jest zasadne dalsze utrzymywanie tego przepisu. \nXI. W celu usprawnienia wydawania decyzji potwierdzającej prawo do świadczeń opieki zdrowotnej projekt przewiduje:\n1) rozwiązanie umożliwiające wystawianie przedmiotowych decyzji również przez innych upoważnionych przez wójta (burmistrza, prezydenta) pracowników ośrodka pomocy społecznej;\n2) w przypadku wydawania tych decyzji dla osób bezdomnych, aby właściwość miejscowa gminy była ustalana według ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały, a w przypadku, gdyby nie można było ustalić miejsca zameldowania, właściwa byłaby gmina miejsca pobytu.\nXII. Zgodnie z art. 10 ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 15 września 2022 r. ustawy o medycynie laboratoryjnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2125, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o medycynie laboratoryjnej”, standardy jakości obejmują prowadzenie przez laboratorium stałej wewnętrznej kontroli jakości badań laboratoryjnych, zgodnie z opartą na dowodach naukowych wiedzą, z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi kontrolnych dla wszystkich rodzajów badań wykonywanych w laboratorium. Nie określono jednak obowiązku dla laboratorium do stałego udziału w programie zewnętrznej oceny wyników badań laboratoryjnych w ramach międzylaboratoryjnej oceny jakości badań laboratoryjnych.\nObecnie w medycynie laboratoryjnej standardem jest udział laboratoriów w programach zewnątrzlaboratoryjnej kontroli jakości wykonywanych badań. Z tego względu bezwzględnie konieczne jest zapewnienie na poziomie ustawy o medycynie laboratoryjnej, regulacji nakładającej na medyczne laboratoria diagnostyczne obowiązku uczestnictwa w programach zewnątrzlaboratoryjnej kontroli jakości badań. Wprowadzenie takiego obowiązku wynika nie tylko z potrzeby zapewnienia prawidłowej realizacji przepisów ustawy o medycynie laboratoryjnej, lecz przede wszystkim z konieczności zagwarantowania bezpieczeństwa pacjentów.\nXIII. W projekcie uwzględniono zmiany przepisów o charakterze porządkującym, dostosowującym do obowiązujących przepisów.\n\n-----------------------------------------------\n[1] wyrok TSUE z dnia 23 września 2020 r. w sprawie C-777/18\n[2] wyrok TSUE z dnia 6 października 2021 r. w sprawie C-538/19","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"I. Istotą planowanych zmian jest:\n1) dodanie przepisu stanowiącego, że nie można odmówić zwrotu kosztów transgranicznej opieki zdrowotnej w sytuacji braku złożenia wniosku do Prezesa NFZ przed udaniem się na leczenie do innego państwa UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), jeżeli wynikało to z pilnej konieczności poddania się takiemu leczeniu; \n2) umożliwienie załączenia do wniosku o wydanie zgody Prezesa NFZ na uzyskanie świadczeń opieki zdrowotnej w innym państwie członkowskim, na zasadach obowiązujących w ramach unijnych przepisów o koordynacji, odpowiedniej opinii lekarza wykonującego zawód w innym państwie członkowskim UE lub EFTA, która zastąpi wypełnienie odpowiedniej części wniosku przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego;\n3) dodanie przepisów regulujących procedurę refundacji kosztów niezbędnych świadczeń zdrowotnych udzielonych w innym państwie UE, EFTA lub UK, zgodnie z unijnym przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, w przypadku wystąpienia o zwrot takich kosztów do NFZ;\n4) nadanie nowego brzmienia art. 75 ust. 1b ustawy o świadczeniach, co upoważni NFZ do informowania banku o podleganiu polskiemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu pobierania emerytury lub renty osoby, której wypłaca on takie świadczenie z państwa członkowskiego UE, EFTA lub UK, nie tylko w odpowiedzi na zapytanie skierowane przez bank na podstawie art. 75 ust. 1a ustawy o świadczeniach, lecz również w przypadku gdy na takie zapytanie udzielił uprzednio negatywnej odpowiedzi, jednak po upływie określonego czasu dana osoba zaczęła pobierać również polskie świadczenie emerytalno-rentowe;\n5) dodanie przepisów, które zobowiążą: \na) osoby, które w dniu nabycia prawa do emerytury lub renty mają miejsce zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego UE, EFTA lub UK, i nie posiadają prawa do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów takiego państwa do poinformowania o tym fakcie właściwego organu emerytalnego, w terminie 14 dni od dnia nabycia prawa do emerytury lub renty,\nb) osoby, które po nabyciu prawa do emerytury lub renty zostały wyrejestrowane z ubezpieczenia zdrowotnego ze względu na podjęcie działalności zarobkowej na terytorium innego państwa członkowskiego UE, EFTA, lub UK albo nie zostały z tego powodu zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego, do poinformowania właściwego organu emerytalnego o zakończeniu takiej działalności, w terminie 14 dni od jej zakończenia, co pozwoli organom emerytalnym na ustalenie, że osoby obowiązane do jej przekazywania podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu pobierania polskiej emerytury lub renty i co za tym idzie zgłoszenie tych osób do ubezpieczenia zdrowotnego;\n6) dodanie przepisu upoważniającego Zakład Ubezpieczeń Społecznych do potrącania z emerytury lub renty nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, w przypadku gdy zaległość w opłacaniu tych składek powstała w wyniku niedopełnienia przez osobę pobierającą emeryturę lub rentę obowiązku określonego w dodawanych przepisach art. 75 ustawy o świadczeniach.\nII. W obszarze dotyczącym składki zdrowotnej oraz ubezpieczenia zdrowotnego przewiduje się uwzględnienie przepisu dającego podstawę do występowania przez ministra właściwego do spraw zdrowia o informacje potrzebne do analizy sytuacji osób ubezpieczonych w ramach realizowanych zadań z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego.\nIII. W obszarze finansowania świadczeń opieki zdrowotnej projekt przewiduje rozwiązania, dzięki którym będzie możliwe finansowanie świadczeń udzielanych w ogólnodostępnych podmiotach leczniczych przez NFZ dla osób umieszczonych w Ośrodku. Celem tego działania jest zapewnienie zgodności z obecnie funkcjonującymi zasadami dotyczącymi finansowania świadczeń opieki zdrowotnej osobom podlegającym ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz uprawnionym do świadczeń opieki zdrowotnej bez względu na uprawnienia z tytułu ubezpieczenia, ze środków NFZ.\nIV. Projekt przewiduje dodanie przepisu umożliwiającego absolwentom studiów medycznych podleganie pod ubezpieczenie zdrowotne z tytułu odbywania szkolenia praktycznego (odpowiednika stażu podyplomowego). Dzięki temu rozwiązaniu absolwenci studiów medycznych zostaną objęci obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu odbywania szkolenia praktycznego. \nV. W zakresie usprawnienia pracy NFZ przewiduje się stworzenie mechanizmów prawnych umożliwiających NFZ pozyskiwanie pracowników o wymaganych wysokich kompetencjach, w szczególności pracowników z wykształceniem medycznym, z uwagi na obowiązujące ograniczenia w tym zakresie, które mają wpływ na realizację zadań kontrolnych realizowanych przez NFZ. Wprowadzenie powyższych zmian umożliwi pracownikom NFZ, w tym z wykształceniem medycznym, podejmowanie dodatkowego zatrudnienia lub działalności gospodarczej w zakresie niekolidującym z zadaniami realizowanymi w NFZ. Stworzenie możliwości pracy w NFZ i uzyskiwania jednocześnie dochodów na ryku pracy w ramach innej aktywności zawodowej, przyczyni się do zwiększenia konkurencyjności NFZ jako pracodawcy. \nVI. Projekt ustawy wprowadza możliwość zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne na czas nieoznaczony pozwoli na zmniejszenie obciążeń biurokratycznych po stronie NFZ przez zmniejszenie ilość składanych przez oferentów dokumentów w przypadku składania wniosków jedynie w celu kontynuacji umowy.\nVII. Proponowane zmiany w obrębie poprawy procesu rozliczania składki zdrowotnej umożliwią Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych rozliczanie na poczet bieżących składek niskich kwot nadpłaty, która może powstać wskutek rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne przez przedsiębiorcę. Przyjęcie zasady obsługi wniosku i zwrotu nadpłaty powyżej określonej kwoty pozwoli na zachowanie racjonalności gospodarowania środkami publicznymi i wyeliminuje przypadki, w których obsługa zwrotu będzie przewyższała kwotę tego zwrotu. Proponowane rozwiązanie jest szczególnie adekwatne i uzasadnione dla problemu konieczności przeprowadzania zwrotów w składce na ubezpieczenie zdrowotne w przypadkach, które wynikają z groszowych różnic powstałych w wyniku zaokrągleń stosowanych w obliczania należności składkowych.\nVIII. W ramach zadania z Planu dla Chorób Rzadkich projekt obejmuje dodanie przepisów określających tryb powoływania OECR, główne zadania, uprawnienia i obowiązki OECR oraz upoważnienie ustawowe dla ministra właściwego do spraw zdrowia do określenia w drodze rozporządzenia procedury kwalifikacyjnej dla nowych OECR.\nIX. Zmiany w projekcie uwzględniają również uchylenie w art. 31t ustawy o świadczeniach przepisów dotyczących: uwzględniania w planie finansowym Agencji kosztów pozyskiwania danych niezbędnych do ustalenia taryfy świadczeń oraz uwzględniania w wysokości odpisu dla Agencji projektu planu taryfikacji Agencji na dany rok.\nX. Ponadto, z przyczyn już opisanych, przewiduje się uchylenie art. 31da ustawy o świadczeniach oraz w konsekwencji uchylenie art. 15 ust. 2a ustawy o świadczeniach. \nXI. Projekt obejmuje zmianę art. 54 ust. 11 ustawy o świadczeniach przez:\n1) rozszerzenie obecnej delegacji o możliwość upoważnienia także innych pracowników ośrodka pomocy społecznej;\n2) dodanie w art. 54 ustawy o świadczeniach przepisu, że w przypadku wydawania decyzji potwierdzającej prawo do świadczeń opieki zdrowotnej dla osób bezdomnych właściwość miejscową gminy ustala się według ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały, a w przypadku, gdy nie można ustalić miejsca zameldowania, właściwa byłaby gmina miejsca pobytu.\nXII. Projekt obejmuje zmianę art. 10 ust. 3 pkt 6 ustawy o medycynie laboratoryjnej przez uzupełnienie punktu pkt 6 o kwestie dotyczące obowiązku laboratorium do stałego udziału w programie zewnętrznej oceny wyników badań laboratoryjnych w ramach międzylaboratoryjnej oceny jakości badań laboratoryjnych. \nProponowane uzupełnienie określające czym – w rozumieniu ustawy – są standardy jakości, którym powinny odpowiadać laboratoria, stanowi właściwe dopełnienie tego przepisu (pkt 6) o element zewnętrznej oceny laboratoriów w ramach międzylaboratoryjnej oceny jakości badań laboratoryjnych.\nNa podstawie art. 10 ust. 2 ustawy o medycynie laboratoryjnej medyczne laboratoria diagnostyczne zobowiązane są do stosowania standardów jakości w zakresie wykonywania badań laboratoryjnych. Wprowadzenie obowiązku udziału w programach zewnętrznej oceny jakości badań laboratoryjnych wprost do przepisów ustawy stanowić będzie potwierdzenie tego wymogu. Jednocześnie uzupełnienie art. 10 ust. 3 pkt 6 ustawy o medycynie laboratoryjnej umożliwi właściwe uregulowanie szczegółowych kwestii w tym zakresie w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw zdrowia wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 10 ust. 4 ustawy o medycynie laboratoryjnej.\nPodkreślenia wymaga, że zewnętrzna ocena jakości w ramach międzylaboratoryjnej oceny jakości badań realizowana jest przez Centralny Ośrodek Badań Jakości w Diagnostyce Laboratoryjnej w Łodzi oraz Centralny Ośrodek Badań Jakości w Diagnostyce Mikrobiologicznej (Polmicro) już od 27 lat – jednostki podległe ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.\nXIII. W zakresie zmian porządkujących i dostosowujących proponuje się modyfikację art. 44 ust. 2, art. 66 ust. 1 pkt 25, art. 72 ust. 2, 86 ust. 1 pkt 7, art. 123 ust. 3 oraz art. 188c ust. 5 ustawy o świadczeniach.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MZ","value":"MZ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ współpracujący przy opracowaniu projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Jerzy Szafranowicz Podsekretarz Stanu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MZ","value":"MZ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"III kwartał 2025 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD285
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
I. Celem projektu jest uszczelnienie systemu ubezpieczenia zdrowotnego w stosunku do osób w sytuacjach transgranicznych związanych ze stosowaniem unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego wobec braku zgodności przepisów w zakresie transgranicznej opieki zdrowotnej do wymogów prawa unijnego oraz występowania tzw. luk prawnych w zakresie uregulowań prawnych dotyczących pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne z emerytur i rent transferowanych na rachunki bankowe z innych państw członkowskich Unii Europejskiej (UE) lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) i Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (UK).
Zatem zachodzi potrzeba uszczelnienia regulacji dotyczących pobierania składek na ubezpieczenie zdrowotne z emerytur i rent z innych państw UE, EFTA i UK oraz stworzenia przepisów zobowiązujących osoby pobierające emerytury lub renty, które znajdują lub znajdowały się w sytuacjach transgranicznych związanych ze stosowaniem unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, do informowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub innych właściwych organów emerytalnych o okolicznościach decydujących o podleganiu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu pobierania „polskiej” emerytury lub renty, jak również stworzenia podstawy prawnej do potrącania zaległych składek na ubezpieczenie zdrowotne od osób, które podlegały obowiązkowi tego ubezpieczenia w danym okresie, lecz nie były do niego zgłoszone ze względu na brak odpowiedniej wiedzy po stronie właściwego organu emerytalnego.
Projekt przewiduje również:
1) wprowadzenie zmian w przepisach regulujących zasady ubiegania się o zgodę Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, zwanego dalej „NFZ”, na uzyskanie planowych świadczeń opieki zdrowotnej na zasadach obowiązujących w unijnych przepisach o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub zasady uzyskiwania zwrotu kosztów transgranicznej opieki zdrowotnej w celu dostosowania polskiego prawa do wymogów prawa unijnego, które są niezbędne w świetle tez orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawach C-777/18[1] oraz C-538/19[2];
2) wprowadzenie przepisów regulujących procedurę refundacji niezbędnych świadczeń zdrowotnych udzielonych w innym państwie UE, EFTA lub UK, zgodnie z unijnym przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, w przypadku wystąpienia o zwrot takich kosztów do NFZ (obecnie taka procedura jest regulowana jedynie na poziomie zarządzenia Prezesa NFZ).
II. Zmiany objęte projektem przewidują również możliwość występowania ministra właściwego do spraw zdrowia do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o informacje potrzebne w przypadku konieczności dokonania analizy sytuacji osób ubezpieczonych, w szczególności dotyczące płatników składek. Aktualnie przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 350, z późn. zm.) nie wymieniają ministra właściwego do spraw zdrowia jako podmiotu, który może o takie dane występować. Zgodnie z obowiązującym stanem prawnym dane mogą być udostępniane m.in. ministrowi właściwemu do spraw gospodarki w zakresie koniecznym do rozstrzygania spraw prowadzonych na podstawie art. 29, art. 32 oraz art. 34 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji dla Przedsiębiorcy (Dz. U. z 2022 r. poz. 541, z późn. zm.), ministrowi właściwemu do spraw rodziny, ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego. Istnieje zatem potrzeba uregulowania możliwości udostępniania danych ministrowi właściwemu do spraw zdrowia w przypadku, gdy o takie dane wystąpi.
III. Celem projektu jest również zapewnienie finansowania przez NFZ świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych w ogólnodostępnych podmiotach leczniczych osobom umieszczonym w Krajowym Ośrodku Zapobiegania Zachowaniom Dyssocjalnym w Gostyninie, zwanym dalej „Ośrodkiem”, które podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz bez względu na uprawnienia z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego. Wskazana zmiana zapewni spójność z obowiązującymi zasadami finansowania świadczeń dla osób ubezpieczonych przez NFZ.
IV. Projekt obejmuje ponadto doprecyzowanie treści przepisów prawa do ustawy z dnia 16 listopada 2022 r. o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2770), na mocy której wprowadzono możliwość odbycia przez absolwentów kierunku lekarskiego prowadzonego w języku angielskim, w miejsce stażu podyplomowego, 6-miesięcznego szkolenia praktycznego, skutkującego możliwością uzyskania decyzji Ministra Zdrowia uznającej staż podyplomowy za odbyty. W obecnym stanie prawnym mogą powstawać wątpliwości na tle interpretacyjnym – czy osoby korzystające z odpowiednika stażu podyplomowego, którym jest wskazane wyżej szkolenie praktyczne, podlegają ubezpieczeniu zdrowotnemu z tego tytułu. Aby uniknąć wątpliwości interpretacyjnych przepisy dotyczące ubezpieczenia zdrowotnego absolwentów kształcących się w dziedzinie medycyny zostaną zmodyfikowane.
V. Projekt ma także na celu stworzenie mechanizmów prawnych umożliwiających NFZ pozyskiwanie pracowników o wymaganych wysokich kompetencjach, w szczególności pracowników z wykształceniem medycznym. Już obecnie lekarze zatrudnieni w NFZ przy realizacji zadań kontrolnych należą do grupy zaawansowanej wiekowo, niejednokrotnie są to osoby w wieku emerytalnym. Problem wynikający z ograniczeń możliwości pozyskania nowych kadr z wykształceniem medycznym jest realnym problemem, z którym NFZ boryka się na co dzień przy realizacji zadań. Problem ten będzie w kolejnych latach narastał, prowadząc w konsekwencji do niemożności prawidłowej realizacji zadań przez tą jednostkę.
VI. Istnieje również potrzeba zapewnienia możliwości zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne na czas nieoznaczony. W świetle obowiązujących przepisów umowy w rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne mogą być zawierane na okres nie dłuższy niż 5 lat. Biorąc pod uwagę, że do zawierania umów w tym rodzaju nie stosuje się przepisów dotyczących konkursu ofert i rokowań, analogicznie jak przy umowach w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna, które są zawierane na czas nieoznaczony, proponuje się zmianę przepisów w części dotyczącej okresu zawierania umów w rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne na czas nieoznaczony.
VII. Celem projektu jest ponadto optymalizacja procesu obsługi rocznego rozliczenia składki zdrowotnej, która umożliwi Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych rozliczanie na poczet bieżących składek niskich kwot nadpłaty powstających wskutek rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne przez przedsiębiorcę. Pozwoli to na wyeliminowanie nieracjonalnych kosztów po stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, które przewyższają kwotę zwrotu.
VIII. Projekt obejmuje ponadto przepisy dotyczące powoływania Ośrodków Eksperckich Chorób Rzadkich (OECR). Zasadniczym zadaniem OECR jest zapewnienie pacjentom z określoną chorobą rzadką lub grupą chorób rzadkich dostępu do nowoczesnej diagnostyki oraz wysokospecjalistycznej, koordynowanej opieki medycznej. Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/24/UE z dnia 9 marca 2011 r. w sprawie stosowania praw pacjentów w transgranicznej opiece zdrowotnej (Dz. Urz. UE. L 88 z 04.04.2021, str. 45, z późn. zm.) European Union Committee of Experts on Rare Diseases (EUCERD) opracował jednolite zalecenia i rekomendacje dotyczące powoływania OECR w państwach członkowskich. Zgodnie z zaleceniami EUCERD, OECR powinny być nominowane przez ministra właściwego do spraw zdrowia. W Rzeczpospolitej Polskiej dotychczas powołano OECR w trybie uznania kompetencji, spośród ośrodków pozostających w Europejskich Sieciach Referencyjnych. Mając na uwadze istnienie wielu innych ośrodków, które od lat prowadzą diagnostykę oraz zapewniają leczenie i opiekę pacjentom z określonymi chorobami lub grupami chorób rzadkich, posiadają bogaty dorobek naukowy oraz prowadzą ugruntowaną współpracę z placówkami zagranicznymi, konieczne jest wprowadzenie regulacji prawnych dotyczących powoływania kolejnych OECR. Ośrodki te, po przejściu przez ustaloną procedurę kwalifikacyjną, uwzględniającą zarówno kryteria merytoryczne, jak i formalne, będą mogły zostać powołane przez ministra właściwego do spraw zdrowia jako kolejne OECR w kraju.
IX. Kolejnym rozwiązywanym problemem na gruncie tej nowelizacji jest kwestia odpisu dla Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, zwanej dalej: „Agencją”. Ustalanie odpisu dla Agencji w oparciu m.in. o projekt planu taryfikacji Agencji na dany rok było zasadne przed wejściem w życie ustawy z dnia 25 maja 2017 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1200, z późn. zm.). Celem tego rozwiązania było zabezpieczenie środków finansowych na koszty pozyskiwania danych niezbędnych do ustalenia taryfy świadczeń. Jednakże wspomniana nowelizacja ustawy uchyliła obowiązek Agencji w zakresie płatności na rzecz świadczeniodawców za przygotowanie i przekazanie danych, nakładając jednocześnie na podmioty lecznicze obowiązek nieodpłatnego udostępniania tych informacji na wniosek Prezesa Agencji. W związku z tym uwzględnianie projektu planu taryfikacji Agencji w określaniu wysokości odpisu dla Agencji stało się nieuzasadnione. Obecnie ponoszone koszty związane z realizacją planu taryfikacji mają przede wszystkim charakter kosztów stałych, głównie są to wynagrodzenia pracowników Agencji. Projekt planu taryfikacji jest konstruowany w taki sposób, aby jego realizacja nie wymagała znacznego zwiększenia poziomu zatrudnienia w Agencji. Dodatkowe, lecz nieznaczne koszty, obejmują wynagrodzenia członków Rady do spraw Taryfikacji oraz ewentualne honoraria ekspertów klinicznych.
Z uwagi na fakt, że ww. nowelizacja ustawy uchyliła obowiązek Agencji w zakresie płatności na rzecz świadczeniodawców za przygotowanie i przekazanie danych, nakładając jednocześnie na podmioty lecznicze obowiązek nieodpłatnego udostępniania tych informacji na wniosek Prezesa Agencji, nie jest zasadne również pozostawianie w katalogu kosztów Agencji kosztów pozyskiwania danych niezbędnych do ustalenia taryfy świadczeń.
X. W art. 31da ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 146, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o świadczeniach”, jest zawarte upoważnienie ustawowe do wydania rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zdrowia w sprawie określenia wykazu świadczeń gwarantowanych udzielanych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego udostępnionego przez jednostkę podległą ministrowi właściwemu do spraw zdrowia właściwą w zakresie systemów informacyjnych ochrony zdrowia lub NFZ. Przedmiotowy przepis został wprowadzony ustawą z dnia 14 sierpnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zapewnienia funkcjonowania ochrony zdrowia w związku z epidemią COVID-19 oraz po jej ustaniu (Dz. U. poz. 1493). W związku z niepewną i zmieniającą się sytuacją epidemiologiczną określono upoważnienie ustawowe w celu określenia świadczeń udzielanych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych wspomagających zwalczanie epidemii COVID-19. W związku z tym, że nie wystąpiły okoliczności które by uzasadniały skorzystanie z przedmiotowego mechanizmu od dnia 1 stycznia 2022 r., należy uchylić upoważnienie ustawowe do jego wydania. Ponadto, aktualnie nie występują żadne nadzwyczajne okoliczności, które uzasadniałaby tworzenie centralnej platformy za pośrednictwem której mogłyby być udzielane świadczenia gwarantowane. Konsekwencją tej zmiany jest uchylenie art. 15 ust. 2a ustawy o świadczeniach. Wobec braku szczególnych okoliczności uzasadniających konieczność wydania na podstawie art. 31da ust. 1 ustawy o świadczeniach rozporządzenia Ministra Zdrowia dotyczącego utworzenia centralnej platformy, za pośrednictwem której miałyby być udzielane świadczenia gwarantowane, nie jest zasadne dalsze utrzymywanie tego przepisu.
XI. W celu usprawnienia wydawania decyzji potwierdzającej prawo do świadczeń opieki zdrowotnej projekt przewiduje:
1) rozwiązanie umożliwiające wystawianie przedmiotowych decyzji również przez innych upoważnionych przez wójta (burmistrza, prezydenta) pracowników ośrodka pomocy społecznej;
2) w przypadku wydawania tych decyzji dla osób bezdomnych, aby właściwość miejscowa gminy była ustalana według ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały, a w przypadku, gdyby nie można było ustalić miejsca zameldowania, właściwa byłaby gmina miejsca pobytu.
XII. Zgodnie z art. 10 ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 15 września 2022 r. ustawy o medycynie laboratoryjnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2125, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o medycynie laboratoryjnej”, standardy jakości obejmują prowadzenie przez laboratorium stałej wewnętrznej kontroli jakości badań laboratoryjnych, zgodnie z opartą na dowodach naukowych wiedzą, z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi kontrolnych dla wszystkich rodzajów badań wykonywanych w laboratorium. Nie określono jednak obowiązku dla laboratorium do stałego udziału w programie zewnętrznej oceny wyników badań laboratoryjnych w ramach międzylaboratoryjnej oceny jakości badań laboratoryjnych.
Obecnie w medycynie laboratoryjnej standardem jest udział laboratoriów w programach zewnątrzlaboratoryjnej kontroli jakości wykonywanych badań. Z tego względu bezwzględnie konieczne jest zapewnienie na poziomie ustawy o medycynie laboratoryjnej, regulacji nakładającej na medyczne laboratoria diagnostyczne obowiązku uczestnictwa w programach zewnątrzlaboratoryjnej kontroli jakości badań. Wprowadzenie takiego obowiązku wynika nie tylko z potrzeby zapewnienia prawidłowej realizacji przepisów ustawy o medycynie laboratoryjnej, lecz przede wszystkim z konieczności zagwarantowania bezpieczeństwa pacjentów.
XIII. W projekcie uwzględniono zmiany przepisów o charakterze porządkującym, dostosowującym do obowiązujących przepisów.

-----------------------------------------------
[1] wyrok TSUE z dnia 23 września 2020 r. w sprawie C-777/18
[2] wyrok TSUE z dnia 6 października 2021 r. w sprawie C-538/19
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
I. Istotą planowanych zmian jest:
1) dodanie przepisu stanowiącego, że nie można odmówić zwrotu kosztów transgranicznej opieki zdrowotnej w sytuacji braku złożenia wniosku do Prezesa NFZ przed udaniem się na leczenie do innego państwa UE lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG), jeżeli wynikało to z pilnej konieczności poddania się takiemu leczeniu;
2) umożliwienie załączenia do wniosku o wydanie zgody Prezesa NFZ na uzyskanie świadczeń opieki zdrowotnej w innym państwie członkowskim, na zasadach obowiązujących w ramach unijnych przepisów o koordynacji, odpowiedniej opinii lekarza wykonującego zawód w innym państwie członkowskim UE lub EFTA, która zastąpi wypełnienie odpowiedniej części wniosku przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego;
3) dodanie przepisów regulujących procedurę refundacji kosztów niezbędnych świadczeń zdrowotnych udzielonych w innym państwie UE, EFTA lub UK, zgodnie z unijnym przepisami o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, w przypadku wystąpienia o zwrot takich kosztów do NFZ;
4) nadanie nowego brzmienia art. 75 ust. 1b ustawy o świadczeniach, co upoważni NFZ do informowania banku o podleganiu polskiemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu pobierania emerytury lub renty osoby, której wypłaca on takie świadczenie z państwa członkowskiego UE, EFTA lub UK, nie tylko w odpowiedzi na zapytanie skierowane przez bank na podstawie art. 75 ust. 1a ustawy o świadczeniach, lecz również w przypadku gdy na takie zapytanie udzielił uprzednio negatywnej odpowiedzi, jednak po upływie określonego czasu dana osoba zaczęła pobierać również polskie świadczenie emerytalno-rentowe;
5) dodanie przepisów, które zobowiążą:
a) osoby, które w dniu nabycia prawa do emerytury lub renty mają miejsce zamieszkania na terytorium innego państwa członkowskiego UE, EFTA lub UK, i nie posiadają prawa do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie przepisów takiego państwa do poinformowania o tym fakcie właściwego organu emerytalnego, w terminie 14 dni od dnia nabycia prawa do emerytury lub renty,
b) osoby, które po nabyciu prawa do emerytury lub renty zostały wyrejestrowane z ubezpieczenia zdrowotnego ze względu na podjęcie działalności zarobkowej na terytorium innego państwa członkowskiego UE, EFTA, lub UK albo nie zostały z tego powodu zgłoszone do ubezpieczenia zdrowotnego, do poinformowania właściwego organu emerytalnego o zakończeniu takiej działalności, w terminie 14 dni od jej zakończenia, co pozwoli organom emerytalnym na ustalenie, że osoby obowiązane do jej przekazywania podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu pobierania polskiej emerytury lub renty i co za tym idzie zgłoszenie tych osób do ubezpieczenia zdrowotnego;
6) dodanie przepisu upoważniającego Zakład Ubezpieczeń Społecznych do potrącania z emerytury lub renty nieopłaconych należności z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne, w przypadku gdy zaległość w opłacaniu tych składek powstała w wyniku niedopełnienia przez osobę pobierającą emeryturę lub rentę obowiązku określonego w dodawanych przepisach art. 75 ustawy o świadczeniach.
II. W obszarze dotyczącym składki zdrowotnej oraz ubezpieczenia zdrowotnego przewiduje się uwzględnienie przepisu dającego podstawę do występowania przez ministra właściwego do spraw zdrowia o informacje potrzebne do analizy sytuacji osób ubezpieczonych w ramach realizowanych zadań z zakresu ubezpieczenia zdrowotnego.
III. W obszarze finansowania świadczeń opieki zdrowotnej projekt przewiduje rozwiązania, dzięki którym będzie możliwe finansowanie świadczeń udzielanych w ogólnodostępnych podmiotach leczniczych przez NFZ dla osób umieszczonych w Ośrodku. Celem tego działania jest zapewnienie zgodności z obecnie funkcjonującymi zasadami dotyczącymi finansowania świadczeń opieki zdrowotnej osobom podlegającym ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz uprawnionym do świadczeń opieki zdrowotnej bez względu na uprawnienia z tytułu ubezpieczenia, ze środków NFZ.
IV. Projekt przewiduje dodanie przepisu umożliwiającego absolwentom studiów medycznych podleganie pod ubezpieczenie zdrowotne z tytułu odbywania szkolenia praktycznego (odpowiednika stażu podyplomowego). Dzięki temu rozwiązaniu absolwenci studiów medycznych zostaną objęci obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu odbywania szkolenia praktycznego.
V. W zakresie usprawnienia pracy NFZ przewiduje się stworzenie mechanizmów prawnych umożliwiających NFZ pozyskiwanie pracowników o wymaganych wysokich kompetencjach, w szczególności pracowników z wykształceniem medycznym, z uwagi na obowiązujące ograniczenia w tym zakresie, które mają wpływ na realizację zadań kontrolnych realizowanych przez NFZ. Wprowadzenie powyższych zmian umożliwi pracownikom NFZ, w tym z wykształceniem medycznym, podejmowanie dodatkowego zatrudnienia lub działalności gospodarczej w zakresie niekolidującym z zadaniami realizowanymi w NFZ. Stworzenie możliwości pracy w NFZ i uzyskiwania jednocześnie dochodów na ryku pracy w ramach innej aktywności zawodowej, przyczyni się do zwiększenia konkurencyjności NFZ jako pracodawcy.
VI. Projekt ustawy wprowadza możliwość zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej rodzaju zaopatrzenie w wyroby medyczne na czas nieoznaczony pozwoli na zmniejszenie obciążeń biurokratycznych po stronie NFZ przez zmniejszenie ilość składanych przez oferentów dokumentów w przypadku składania wniosków jedynie w celu kontynuacji umowy.
VII. Proponowane zmiany w obrębie poprawy procesu rozliczania składki zdrowotnej umożliwią Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych rozliczanie na poczet bieżących składek niskich kwot nadpłaty, która może powstać wskutek rocznego rozliczenia składki na ubezpieczenie zdrowotne przez przedsiębiorcę. Przyjęcie zasady obsługi wniosku i zwrotu nadpłaty powyżej określonej kwoty pozwoli na zachowanie racjonalności gospodarowania środkami publicznymi i wyeliminuje przypadki, w których obsługa zwrotu będzie przewyższała kwotę tego zwrotu. Proponowane rozwiązanie jest szczególnie adekwatne i uzasadnione dla problemu konieczności przeprowadzania zwrotów w składce na ubezpieczenie zdrowotne w przypadkach, które wynikają z groszowych różnic powstałych w wyniku zaokrągleń stosowanych w obliczania należności składkowych.
VIII. W ramach zadania z Planu dla Chorób Rzadkich projekt obejmuje dodanie przepisów określających tryb powoływania OECR, główne zadania, uprawnienia i obowiązki OECR oraz upoważnienie ustawowe dla ministra właściwego do spraw zdrowia do określenia w drodze rozporządzenia procedury kwalifikacyjnej dla nowych OECR.
IX. Zmiany w projekcie uwzględniają również uchylenie w art. 31t ustawy o świadczeniach przepisów dotyczących: uwzględniania w planie finansowym Agencji kosztów pozyskiwania danych niezbędnych do ustalenia taryfy świadczeń oraz uwzględniania w wysokości odpisu dla Agencji projektu planu taryfikacji Agencji na dany rok.
X. Ponadto, z przyczyn już opisanych, przewiduje się uchylenie art. 31da ustawy o świadczeniach oraz w konsekwencji uchylenie art. 15 ust. 2a ustawy o świadczeniach.
XI. Projekt obejmuje zmianę art. 54 ust. 11 ustawy o świadczeniach przez:
1) rozszerzenie obecnej delegacji o możliwość upoważnienia także innych pracowników ośrodka pomocy społecznej;
2) dodanie w art. 54 ustawy o świadczeniach przepisu, że w przypadku wydawania decyzji potwierdzającej prawo do świadczeń opieki zdrowotnej dla osób bezdomnych właściwość miejscową gminy ustala się według ostatniego miejsca zameldowania tej osoby na pobyt stały, a w przypadku, gdy nie można ustalić miejsca zameldowania, właściwa byłaby gmina miejsca pobytu.
XII. Projekt obejmuje zmianę art. 10 ust. 3 pkt 6 ustawy o medycynie laboratoryjnej przez uzupełnienie punktu pkt 6 o kwestie dotyczące obowiązku laboratorium do stałego udziału w programie zewnętrznej oceny wyników badań laboratoryjnych w ramach międzylaboratoryjnej oceny jakości badań laboratoryjnych.
Proponowane uzupełnienie określające czym – w rozumieniu ustawy – są standardy jakości, którym powinny odpowiadać laboratoria, stanowi właściwe dopełnienie tego przepisu (pkt 6) o element zewnętrznej oceny laboratoriów w ramach międzylaboratoryjnej oceny jakości badań laboratoryjnych.
Na podstawie art. 10 ust. 2 ustawy o medycynie laboratoryjnej medyczne laboratoria diagnostyczne zobowiązane są do stosowania standardów jakości w zakresie wykonywania badań laboratoryjnych. Wprowadzenie obowiązku udziału w programach zewnętrznej oceny jakości badań laboratoryjnych wprost do przepisów ustawy stanowić będzie potwierdzenie tego wymogu. Jednocześnie uzupełnienie art. 10 ust. 3 pkt 6 ustawy o medycynie laboratoryjnej umożliwi właściwe uregulowanie szczegółowych kwestii w tym zakresie w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw zdrowia wydanym na podstawie upoważnienia zawartego w art. 10 ust. 4 ustawy o medycynie laboratoryjnej.
Podkreślenia wymaga, że zewnętrzna ocena jakości w ramach międzylaboratoryjnej oceny jakości badań realizowana jest przez Centralny Ośrodek Badań Jakości w Diagnostyce Laboratoryjnej w Łodzi oraz Centralny Ośrodek Badań Jakości w Diagnostyce Mikrobiologicznej (Polmicro) już od 27 lat – jednostki podległe ministrowi właściwemu do spraw zdrowia.
XIII. W zakresie zmian porządkujących i dostosowujących proponuje się modyfikację art. 44 ust. 2, art. 66 ust. 1 pkt 25, art. 72 ust. 2, 86 ust. 1 pkt 7, art. 123 ust. 3 oraz art. 188c ust. 5 ustawy o świadczeniach.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MZ
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Jerzy Szafranowicz Podsekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MZ
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
III kwartał 2025 r.
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Status realizacji: