Założenia Planu Odbudowy dla Europy

Celem Planu Odbudowy dla Europy, którego powstanie unijni liderzy uzgodnili w 2020 r., jest łagodzenie negatywnych skutków kryzysu gospodarczego wywołanego przez pandemię COVID-19. Jego zasadnicza część – Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności dysponuje środkami w wysokości 672,5 mld dla całej UE. Dzięki tym funduszom państwa członkowskie będą mogły nie tylko efektywnie przeciwdziałać społeczno-gospodarczym skutkom pandemii, ale również rozpocząć transformację swoich gospodarek, tak, aby mogły rozwijać się w sposób zrównoważony i były bardziej odporne na kryzysy.

Warunkiem otrzymania tych środków jest przygotowanie przez państwa członkowskie krajowych planów odbudowy. Mają one przedstawiać konkretne reformy, programy i inwestycje, których realizacja będzie finansowana właśnie dzięki środkom z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. 

Polska będzie mogła skorzystać z 770 mld zł w ramach budżetu UE

Dzięki sukcesowi negocjacyjnemu rządu w 2020 r., wywalczyliśmy największe w historii Unii Europejskiej środki dla naszego kraju – ok. 770 mld zł. Skorzystanie z tych pieniędzy – zarówno jeśli chodzi o unijny budżet, jak i Krajowy Plan Odbudowy – będzie możliwe po ratyfikacji ustawy o zasobach własnych, której projekt Rada Ministrów przyjęła 27 kwietnia 2021 r. Środki z UE pomogą wzmocnić polską gospodarkę oraz umożliwią szybsze wyjście z kryzysu wywołanego przez COVID-19.

Pieniądze zostaną zainwestowane m.in. w rozwój, infrastrukturę, cyfryzację, środowisko, edukację, zdrowie oraz tworzenie nowych miejsc pracy. Chodzi np. o termomodernizację szkół, nowe autobusy i tramwaje, obwodnice i ścieżki rowerowe, place zabaw, zapewnienie więcej miejsc w żłobkach czy działania na rzecz czystego powietrza.

Unijne środki zostaną przeznaczone także na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich, m.in. na dopłaty bezpośrednie dla rolników, rozwój przedsiębiorczości, w tym usługi rolnicze i lokalne przetwórstwo, gospodarkę wodno-ściekową, płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi czy dobrostan zwierząt. Pieniądze na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich będą pochodzić przede wszystkim z polityki spójności oraz Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2021-2027.

Planowane działania związane z rolnictwem i obszarami wiejskimi w ramach Krajowego Planu Odbudowy

Na działania związane z rolnictwem i obszarami wiejskimi przeznaczymy w ramach KPO ok. 2,3 mld euro. Fundusze na rolnictwo zostały zwiększone po konsultacjach społecznych, wysłuchaniach publicznych i licznych rozmowach z przedstawicielami różnych organizacji i środowisk.

Działania poprawiające warunki życia na obszarach wiejskich oraz wzmocnienie sektora rolno-spożywczego będą skierowane m.in. na:
•    cyfryzację produkcji rolnej i tworzenie e-usług w rolnictwie,
•    rozwój krótkich łańcuchów dostaw w przetwórstwie rolno-spożywczym,
•    budowę systemów oczyszczania ścieków i zaopatrzenia w wodę na terenach poza aglomeracjami,
•    poprawę bezpieczeństwa żywności.

Ponadto, wiele projektów realizowanych w ramach Krajowego Planu Odbudowy obejmie również obszary wiejskie. Będą to np. inwestycje w szybki internet, wsparcie cyfryzacji w szkołach, wymiana źródeł ciepła i termomodernizacja domów jednorodzinnych. To także zwiększenie dostępu do systemu zdrowia, opieki dla dzieci do lat 3, autobusy na terenach ze słabą dostępnością oraz wsparcie firm zaangażowanych w „zielone” projekty.

Prace nad Krajowym Planem Odbudowy

Krajowy Plan Odbudowy został przyjęty przez rząd 30 kwietnia 2021 r. i wysłany formalnie do Komisji Europejskiej 3 maja 2021 r. Stanowi on podstawę wdrażania środków Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności (największa część Funduszu Odbudowy).

Konsultacje społeczne Krajowego Planu Odbudowy skończyły się 2 kwietnia 2021 r. Szeroki dialog trwał od 26 lutego 2021 r. z udziałem: ekspertów ze świata nauki, partnerów społecznych i gospodarczych oraz przedstawicieli trzeciego sektora i samorządowców. W dokumencie uwzględniono też wiele postulatów zgłaszanych przez opozycję, samorządy, przedsiębiorców oraz organizacje pozarządowe.

Prace nad przygotowaniem Krajowego Planu Odbudowy koordynowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Do resortu wpłynęło ponad 1200 propozycji inwestycji. To projekty, które dotyczą różnych obszarów, w tym nowoczesnej gospodarki, zielonej transformacji, zielonej mobilności, zdrowia czy transformacji cyfrowej.

Rzecznik prasowy rządu Piotr Müller