Newsletter edukacji prawnej i konstytucyjnej

Wydanie nr 1 | Wrzesień 2025
Ministerstwo Sprawiedliwości 

Wstępniak – po co ten newsletter?

Szanowni Państwo, 
z ogromną radością oddajemy w Państwa ręce pierwszy numer newslettera poświęconego edukacji prawnej i konstytucyjnej. Tworzymy go z myślą o osobach, które – niezależnie od zawodu – angażują się w upowszechnianie wiedzy o prawie, wartościach konstytucyjnych i obywatelskiej odpowiedzialności. 

Chcemy, aby newsletter był miejscem: 

• dzielenia się aktualnościami i zaproszeniami do wspólnych działań, 

• udostępniania materiałów i narzędzi, które można wykorzystać w szkołach, sądach, organizacjach i samorządach, 

• wymiany wiedzy i dobrych praktyk, które już teraz inspirują i działają w różnych regionach Polski. 

To przestrzeń współpracy – i właśnie do niej serdecznie zapraszamy! Czekamy na odpowiedzi od Państwa z informacją zwrotną oraz propozycją treści do zamieszczenia w kolejnym numerze. 

W tym wydaniu: 

ZAPOWIEDZI: Zapowiadamy cykl lekcji zdalnych (hybrydowych) na rok szkolny 2025/26 organizowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej.

MATERIAŁY I NARZĘDZIA: Przedstawiamy bazę materiałów do edukacji prawnej i konstytucyjnej Ministerstwa Sprawiedliwości oraz jeden z zawartych w niej scenariuszy lekcji – na temat wartości konstytucyjnych. 

WIEDZA I DOBRE PRAKTYKI: Prezentujemy raport na temat edukacji prawnej prowadzonej przez sądy powszechne oraz artykuł ekspercki na temat Cyklu Kolba – metody, która może pomóc w tworzeniu angażujących scenariuszy zajęć. 
 

 ZAPOWIEDŹ: lekcje zdalne z MS i MEN 

Z przyjemnością informujemy, że Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało cykl zdalnych lekcji obywatelskich, pod patronatem Ministerstwa Edukacji Narodowej. Lekcje pomagają szkołom ponadpodstawowym realizować podstawę programową nowego przedmiotu Edukacja Obywatelska. W lekcjach mogą także brać udział uczniowie klas 8. szkół podstawowych, na przykład w ramach lekcji WOS lub godziny wychowawczej. 

Lekcje będą mieć charakter hybrydowy, tj. część zdalna – w formie transmitowanej na żywo w serwisie YouTube rozmowy ze znanymi gośćmi - zajmie ok. 20-30 min lekcji. Na pozostały czas proponujemy pracę w grupach w klasie z kartami pracy przygotowanymi do każdej lekcji. 

Podczas zajęć uczniowie: 

- dowiedzą się, czym jest obywatelskość i dlaczego ma znaczenie w codziennym życiu, 

- poznają różne perspektywy – jak pojęcie obywatelskości rozumieją osoby z różnych środowisk i ról społecznych, 

- odkryją, co każdy z nas może robić, aby być dobrym obywatelem i jak nasze codzienne, małe działania wpływają na wspólnotę. 

Zajęcia są bezpłatne i realizowane online, dzięki czemu mogą w nich uczestniczyć klasy z całej Polski. 

Zapisy na lekcje już w kolejnym wydaniu newslettera.

Tymczasem polecamy do obejrzenia i wykorzystania na zajęciach lekcję zdalną w dłuższym formacie prowadzoną przez sędziego Kajetana Kosterkiewicza pt. „Hejt, trolling i memy. Po co jest prawo i jak mnie chroni – na przykładzie naruszeń dóbr osobistych w internecie.”. LINK DO NAGRANIA LEKCJI

 

MATERIAŁY: Baza materiałów edukacyjnych jest dostępna

Na stronie internetowej Ministerstwa działa baza materiałów do edukacji prawnej i  konstytucyjnej.  Znajdą tam Państwo: 

• scenariusze lekcji i warsztatów, 

• prezentacje, 

• ćwiczenia i pomysły na działania w szkołach i środowisku lokalnym. 

Ich autorami są pracownicy wymiaru sprawiedliwości, nauczyciele, organizacje społeczne. 

Zachęcamy do przeglądania, pobierania i dzielenia się zasobami oraz wysyłania własnych materiałów. LINK DO BAZY MATERIAŁÓW

MATERIAŁY: Scenariusz lekcji: „Wartości konstytucyjne” – świetny na początek roku 

Przygotowaliśmy scenariusz zajęć dla uczniów szkół ponadpodstawowych umożliwiający rozmowę na temat najważniejszych wartości zapisanych w Konstytucji RP: godności człowieka, wolności, równym traktowaniu i solidarności. To bardzo dobry punkt startu do cyklu lekcji o prawie, ponieważ pozwala poszukać odpowiedzi na kluczowe pytanie – po co nam prawo. 

Scenariusz został wielokrotnie użyty przez nauczycieli, nauczycielki, edukatorów i edukatorki w całym kraju i cieszy się bardzo dobrym odbiorem.  Wykorzystuje techniki pracy w grupie, pracy z tekstem Konstytucji, mapy myśli. Może być wykorzystany podczas między innymi: 

• lekcji WOS-u w klasach 7-8 szkoły podstawowej, 

• lekcji edukacji obywatelskiej, 

• godziny wychowawczej, 

• innych zajęć z zakresu edukacji prawnej, 

• zajęć przygotowujących przed wizytą w sądzie lub przed udziałem w symulacji rozprawy. 

LINK DO SCENARIUSZA

 

WIEDZA I DOBRE PRAKTYKI: Raport o edukacji prawnej prowadzonej przez sądy powszechne

W ubiegłym roku po raz pierwszy został zbadany temat edukacji prawnej prowadzonej w sądach. Na podstawie informacji zebranych z sądów opracowano raport dostępny pod linkiem: LINK DO RAPORTU. W raporcie dostępne są nie tylko informacje o skali i rodzajach działań, ale także wypowiedzi praktyków. Zachęcamy też do wysłuchania rozmowy z praktykami przeprowadzonej przy okazji publikacji raportu: LINK DO NAGRANIA. 

W tym roku przeprowadzimy kolejne badanie. Pracujemy także nad wydaniem publikacji ze zbiorem Dobrych praktyk edukacyjnych w sądach - obecnie publikacja została wysłana do sądów z prośbą o uwagi lub uzupełnienia. 

 

WIEDZA I DOBRE PRAKTYKI: Czym jest cykl Kolba i dlaczego warto go znać?

Zapraszamy do zapoznania się z krótkim artykułem poświęconym cyklowi Kolba – koncepcji, która pozwala zrozumieć, jak uczą się ludzie i jak projektować działania edukacyjne, które naprawdę zostają w pamięci. LINK DO ARTYKUŁU

Zachęcamy do przeczytania – to inspiracja zarówno dla tych, którzy pracują z młodzieżą w szkołach, jak i dla osób prowadzących szkolenia czy inicjatywy edukacyjne w sądach. 

 

Do usłyszenia w kolejnym numerze! 

Wydział Edukacji Prawnej
Ministerstwo Sprawiedliwości 

 

Masz pytania lub chcesz podzielić się doświadczeniem? Napisz do nas: 
📧 edukacja.konstytucyjna@ms.gov.pl

Chcesz zaprosić do newslettera Twoich znajomych? Przekaż im ten link: https://forms.office.com/e/PeBx62Lbyt

Aby zrezygnować z otrzymywania newslettera kliknij link