Nowelizacja zakłada wprowadzenie możliwości kierowania samochodami osobowymi (kat. B prawa jazdy) przez osoby, które osiągnęły wiek 17 lat, z doświadczonym kierowcą (opiekunem). Obniżenie dolnej granicy wiekowej odbywa się na wzór innych państw Unii Europejskiej. Obecnie prawa jazdy kategorii B są wydawane 17-latkom m.in. w Austrii, Estonii, Francji, Danii, Luksemburgu, Holandii oraz w Niemczech. Zmiana ta jest podyktowana potrzebą zwiększenia poziomu bezpieczeństwa w ruchu drogowym, jednocześnie ma na celu zwiększenie mobilności młodych osób, co jest kluczowe w niwelowaniu zjawiska wykluczenia komunikacyjnego.

Młody kierowca do ukończenia 18 roku życia będzie korzystał z prawa jazdy na specjalnych zasadach. Prawo jazdy dla 17-latka będzie ważne tylko w Polsce. Co najważniejsze, jego uzyskanie będzie się wiązało z doskonaleniem umiejętności kierowania pojazdem, ponieważ kierowca taki będzie musiał jeździć w towarzystwie doświadczonego kierowcy - przez pół roku od otrzymania prawa jazdy lub do ukończenia 18 lat.

Osoba towarzysząca z kolei będzie musiała mieć ukończone co najmniej 25 lat, posiadać prawo jazdy kategorii B od co najmniej 5 lat, nie może mieć zakazu prowadzenia pojazdów orzeczonego w ciągu ostatnich 5 lat oraz nie może znajdować się pod wpływem alkoholu czy narkotyków.

Do czasu ukończenia 18 lat nie będzie można także przewozić osób taksówką ani wykonywać transportu drogowego rzeczy, np. jako kurier.

Projekt zakłada wprowadzenie dwuletniego okresu próbnego dla osób, które po raz pierwszy uzyskają prawo jazdy kategorii B (w przypadku młodych kierowców – trzyletni okres próbny lub do ukończenia przez kierowcę 20 lat). W okresie próbnym kierujący pojazdem będą objęci surowszymi regulacjami. Obowiązywał ich będzie limit 0,0 prom. alkoholu w organizmie oraz 0,0 ng/ml środka działającego podobnie do alkoholu w organizmie.

Kierowca, który w okresie próbnym przekroczy liczbę 12 punktów karnych, będzie miał obowiązek ukończenia praktycznego szkolenia w zakresie zagrożeń w ruchu drogowym. Popełnienie dwóch wykroczeń w okresie próbnym będzie skutkowało wydłużeniem go o 2 lata.

Przepisy opracowanego w MI projektu rozszerzają obowiązek używania kasków ochronnych przez kierującego rowerem, hulajnogą elektryczną lub innym urządzeniem transportu osobistego (UTO) w odniesieniu do osób, które nie ukończyły 16 roku życia. Wyjątkiem będzie jazda pod opieką rodzica lub opiekuna prawnego. Obowiązek używania kasków ochronnych będzie dotyczył także dziecka w wieku do 7 lat przewożonego na rowerze. Zmiana przepisów w tym zakresie będzie również wdrożeniem rekomendacji Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego dotyczących zwiększenia poziomu bezpieczeństwa dzieci w ruchu drogowym. Propozycja wprowadzenia obowiązku używania kasków ochronnych uzyskała ponadto pozytywną rekomendację Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego funkcjonującego w Instytucie Transportu Samochodowego.

• W ostatnich latach obserwujemy rosnącą popularność korzystania w ruchu drogowym z hulajnóg elektrycznych i rowerów wśród coraz młodszych użytkowników. Obecnie użytkownicy rowerów, rowerów elektrycznych, hulajnóg elektrycznych lub innych urządzeń transportu osobistego nie mają obowiązku korzystania z kasków ochronnych, choć jest to zalecane ze względów bezpieczeństwa. Rozwojowi mobilności i postępowi technologicznemu musi jednak towarzyszyć odpowiednie zabezpieczenie zdrowia i życia użytkowników tych środków transportu - prawo powinno być adekwatne do zmieniającej się rzeczywistości – powiedział minister D. Klimczak       

W zderzeniach z udziałem hulajnóg elektrycznych powszechne są urazy głowy. To jedna trzecia wszystkich urazów odnoszonych przez użytkowników hulajnóg elektrycznych. Badania pokazują wyraźny związek między niestosowaniem kasku podczas jazdy na hulajnodze elektrycznej a urazowym uszkodzeniem mózgu.

Kolejnym rozwiązaniem jest zatrzymywanie prawa jazdy za przekroczenie prędkości dopuszczalnej o więcej niż 50 km/h na drodze jednojezdniowej dwukierunkowej poza obszarem zabudowanym.

Większość ofiar śmiertelnych to skutek wypadków drogowych poza obszarem zabudowanym, spowodowanych jazdą z nadmierną prędkością, dlatego w ocenie MI konieczne jest rozszerzenie obecnego przepisu obejmującego zatrzymywanie prawa jazdy na obszarze zabudowanym na takie drogi.

Bardzo częstym zjawiskiem jest łamanie zakazu jazdy samochodem w okresie zatrzymanego prawa jazdy za przekroczenie prędkości o więcej niż 50 km/h. Dziś grozi za to jedynie przedłużenie zakazu do 6 miesięcy. Osoba, która będzie kierowała pojazdem pomimo zatrzymania jej prawa jazdy lub elektronicznego prawa jazdy, będzie karana cofnięciem uprawnień.

Kierowcy często nic sobie nie robią z czasowego zatrzymania prawa jazdy. Proponujemy, by taka osoba, która nie zastosuje się do czasowego zatrzymania prawa jazdy i wsiądzie za kółko i zatrzyma ją policja, miała odebrane uprawnienia na stałe i dopiero po pięciu latach będzie mogła ubiegać się o nabycie tego typu uprawnień. 

Projekt MI przewiduje też ograniczenia w możliwości redukcji punktów karnych za najcięższe w skutkach wykroczenia, m.in. wyprzedzanie na przejściu dla pieszych czy przejazd na czerwonym świetle, a także drastyczne przekraczanie prędkości.

Odpowiedzią na postulaty zgłaszane przez rolników jest zwiększenie dopuszczalnej prędkości ciągników rolniczych z 30 km/h do 40 km/h. Ciągniki rolnicze dziś są bardzo nowoczesne, dużo bezpieczniejsze niż kiedyś, przystosowane do poruszania się z dużo większą prędkością, są też dużo lepiej wyposażone. Nie ma więc uzasadnienia dla ograniczeń, takich jak dla pojazdów sprzed kilkudziesięciu lat.

Projekt MI przewiduje także obniżenie wieku kierowców autobusów wykonujących krajowe przewozy osób, a tym samym wpisuje się w działania rządu związane z walką z deficytem kierowców zawodowych. Dzięki tym zmianom, już 18 letni kierowca zawodowy będzie mógł wykonywać przewozy na liniach regularnych, których trasa nie przekracza 50 km.

Nowelizacja kodeksu drogowego wprowadza ponadto możliwość poruszania się buspasami przez pojazdy zespołów ratownictwa medycznego, również bez włączonych sygnałów świetlnych i dźwiękowych, a do 31 grudnia 2027 roku przedłużona zostaje możliwość poruszania się buspasami przez pojazdy elektryczne i napędzane wodorem.