Wizyta przedstawicieli Banku Światowego na zbiorniku Racibórz Dolny
03.11.2025
Zakończyła się trzydniowa wizyta robocza przedstawicieli Banku Światowego, w której ze strony krajowej udział wziął wiceminister infrastruktury Przemysław Koperski, zastępca prezesa Wód Polskich ds. ochrony przed powodzią i suszą Marcin Jarzyński, dyrektor RZGW w Gliwicach Jan Grygier oraz profesor Janusz Zaleski, dyrektor Biura Koordynacji Projektów Banku Światowego oraz BRRE. Spotkanie było kontynuacją dialogu prowadzonego przez stronę polską i Bank Światowy w ostatnich miesiącach - zarówno na szczeblu kierownictwa Ministerstwa Infrastruktury, jak i w ramach konsultacji roboczych z udziałem PGW Wody Polskie i wizyt terenowych.
Efekty ponad 20-letniej współpracy Polski z Bankiem Światowym są widoczne, zwłaszcza po ubiegłorocznej powodzi. Zbiornik Racibórz Dolny ochronił Wrocław i Opole przed falą na Odrze, suche zbiorniki w Kotlinie Kłodzkiej ograniczyły straty, a modernizacja Wrocławskiego Węzła Wodnego zabezpieczyła kluczową infrastrukturę miejską.
Podczas rozmów poruszono następujące kwestie:
- Prezentacja doświadczeń z komponentu społecznego - przeniesienie wsi Nieboczowy zainicjowane blisko 30 lat temu. Ary Naim z Banku Światowego zauważył, że zbiornik Racibórz Dolny jest modelowym przykładem udanej współpracy i skutecznej realizacji dużych projektów infrastrukturalnych. Delegacja odwiedziła m.in. budowlę przelewowo-spustową, maszynownię oraz salę monitoringu, gdzie zaprezentowano pracę zbiornika w trybie powodziowym.
- Omówienie założeń nowego trzypunktowego projektu skierowanego na redukcję ryzyka powodziowego w dorzeczu Górnej i Środkowej Wisły i zlewni Nysy Kłodzkiej z wykorzystaniem przyjaznych środowisku rozwiązań, w tym program działań nietechnicznych i retencyjnych jako element zarzadzania ryzykiem powodziowym w regionach Małej Wisły i Górnej Wisły (zlewnia powyżej Krakowa) wraz z ujściem Prądnika. Ponadto omówiono program działań retencyjnych jako element zarządzania ryzykiem powodziowym w dolnym biegu Wisły od Krakowa do Zawichostu z uwzględnieniem cofki w Baranowie Sandomierskim oraz jako komponent strukturalny i niestrukturalny w Zlewni Nysy Kłodzkiej.
- Omówienie budowy wielofunkcyjnego Zbiornika Kamieniec Ząbkowicki oraz dalszą rewitalizację z modernizacją Zbiornika Sulejów w ramach redukcji ryzyka suszy przez zwiększenie retencji.
- Wzmocnienie monitoringu i systemu ostrzegania m.in w zlewni Nysy Kłodzkiej w Woj. Dolnośląskim i rzeki Białej oraz rzeki Iłownicy w Woj. Śląskim.
- Omówienie potencjalnych możliwości finansowania projektów transgranicznych redukujących ryzyko przeciwpowodziowe, w szczególności z Republiką Czeską i Słowacją - Głuchołazy, Śląsk Cieszyński i Ziemi Raciborskiej.
- Ważnym aspektem było omówienie szeregu projektów wzmocnienia zdolności instytucjonalnym z uwagi na wzmacnianie automatycznego monitoringu jakości wód w dorzeczach, a co za tym idzie – integracja monitoringu ilościowego (IMGW) i jakościowego wody (IRS+GIOŚ). Modernizacja i dalsze rozwijanie Centrów Operacyjnych w zlewniach Górnej Wisły oraz Górnej i Środkowej Odry. Wprowadzenie systemów informacji gospodarowania wodami w zakresie ewidencji melioracji wodnych, integracji rejestrów, usług i interoperacyjności. Utworzenie Centrum Monitoringu Hydroklimatycznego w IMGW oraz rozwój Centrów Zarządzania Kryzysowego, a także masterplan dla kolejnych obszarów w dorzeczach Wisły i Odry, które będą integrować cele zapobiegania powodziom z celami ograniczania skutków suszy i cele gospodarcze – w pierwszej kolejności dotyczy to doliny Wisły od Zawichostu do Włocławka.
- Zaprezentowanie dotychczas zrealizowanych inwestycji takich jak zbiornik Racibórz Dolny, wykonanych w ramach Projektu ochrony przeciwpowodziowej dorzecza Odry (POPDO), który przyczynił się do ograniczenia strat w trakcie powodzi w 2024 r.
- Podsumowanie postępów i zakończenia programu ochrony przed powodziami w dorzeczach Odry i Wisły (PODDOW), który znacząco zmniejszył skutki ubiegłorocznych zalewów dzięki inwestycjom takim jak zbiorniki w Kotlinie Kłodzkiej czy modernizacja węzła wodnego we Wrocławiu.
Wszystkie powyższe działania wzmocnią bezpieczeństwo, odporności i konkurencyjność zarządzania wodami w Polsce wpisując się w priorytety Ministerstwa Infrastruktury.