Decyzja o zwiększeniu limitu została podjęta w oparciu o dane statystyczne, zakładane prognozy rynkowe, w tym te autorstwa Narodowego Banku Polskiego, oraz stosowne analizy i wyliczenia dotyczące maksymalnego poziomu limitu waloryzacyjnego. Jest to także dowód na wsłuchanie się w głos przedstawicieli branży wykonawczej. Podczas organizowanych cyklicznie spotkań wyrażali oni potrzebę wprowadzenia modyfikacji limitu waloryzacji z uwagi na tempo wzrostu cen materiałów i robót budowlanych. Decyzja o podwyższeniu limitu waloryzacji pokrywa się więc z postulatami branży. 

Zwiększenie limitu do 10 proc. jest możliwą aktualnie do przyjęcia korektą. Dotyczyć będzie wszystkich przetargów ogłaszanych w tym roku.

Pozostałe zasady waloryzacji nie zmieniają się. Przy jednoczesnej zmianie limitu podział ryzyk pół na pół pozostaje bez zmian. Jedną połowę ryzyka związanego ze wzrostem kosztów realizacji kontraktów przejmują wykonawcy, a drugą połowę zamawiający, czyi GDDKiA. Oznacza to, że waloryzacji podlega 50 proc. wartości kontraktu. Takie podejście pozwala zapobiec sytuacji niekontrolowanego i nieograniczonego wzrostu kosztów inwestycji drogowych.

Wprowadzony w 2019 r. mechanizm waloryzacji odpowiednio reaguje na zmiany cen i odzwierciedla aktualną sytuację rynkową. Na bieżąco sprawdzane są wskaźniki waloryzacyjne Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) w kontekście najnowszych danych rynkowych. Eksperci obserwują i analizują m.in. ceny paliwa, cementu, asfaltu, stali i kruszywa, a także średnie wynagrodzenie pracowników branży. Na tej podstawie wyliczany jest wskaźnik korygujący (waloryzujący) cenę.

Wprowadzony w 2019 r. nowy system waloryzacyjny (dla umów zawartych po 21 stycznia 2019 r.) oparty jest na koszyku waloryzacyjnym. Składa się on z głównych elementów cenotwórczych wpływających na ostateczny bilans kosztowy kontraktu, a są to ceny: paliwa, cementu, asfaltu, stali, kruszywa oraz średnie wynagrodzenia pracowników branży (wszystkie z ustalonymi stałymi wagami). Dodatkowo pod uwagę brany jest indeks zmiany cen towarów i usług konsumpcyjnych - wskaźnik inflacyjny (CPI), który odzwierciedla pozostałe elementy cenotwórcze, które nie zostały wyodrębnione w „koszyku” (np. produkty spożywcze, usługi edukacyjne, usługi hotelowe).

Zasady waloryzacji obejmują zarówno generalnych wykonawców, jak również podwykonawców wykonujących roboty budowlane i stanowią narzędzie ochrony tych drugich. Wprowadzone w 2019 roku zmiany dotyczą umów zawartych zarówno pomiędzy wykonawcą a podwykonawcą, jak również pomiędzy podwykonawcą a dalszymi podwykonawcami.

W 2020 r., z tytułu waloryzacji płatności za roboty budowlane na realizowanych przez GDDKiA kontraktach, wykonawcy otrzymali ok. 235,7 mln zł. Waloryzacja działa w obie strony, dlatego w tym samym roku płatności na rzecz wykonawców zmniejszono o ok. 1,5 mln zł.