Opinie te zostały sporządzone przez ekspertów w dziedzinie prawa Unii Europejskiej. Teksty dziewięciu rozporządzeń oraz jednej dyrektywy, składające się na Pakt, zostały wynegocjowane przez rząd Zjednoczonej Prawicy. Niestety, wynik tych negocjacji był absolutnie niezadowalający dla Polski z powodu nieuwzględnienia w nim specyfiki granicy polsko-białoruskiej, gdzie dochodzi do instrumentalizacji migracji.

W związku z tym, rząd RP rozważał zaskarżenie wszystkich lub wybranych aktów prawnych do Trybunału. Podjęta została decyzja o zamówieniu dwóch niezależnych ekspertyz prawnych, których zadaniem było udzielenie odpowiedzi, czy wynegocjowany przez poprzedni rząd Pakt o migracji i azylu może zostać efektywnie zaskarżony.   

Obie opinie wskazują, że podstawą zaskarżenia aktu prawnego Unii Europejskiej przez państwo członkowskie mogą być wyłącznie zarzuty mieszczące się w jednej z następujących kategorii:

• brak kompetencji podmiotów przyjmujących dany akt prawny, a więc również przyjęcie aktu z przekroczeniem uprawnień wynikających z traktatów;
• naruszenie istotnych wymogów proceduralnych;
• naruszenie traktatów lub jakiejkolwiek reguły prawnej związanej z ich stosowaniem;
• nadużycie władzy.

Obie sporządzone opinie były w pełni zgodne, co do tego, że treść aktów prawnych wchodzących w zakres Paktu o migracji i azylu mieściła się w ramach tego, co Unia może uregulować zgodnie z przepisami Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE). Zakres poszczególnych aktów odpowiada zakresowi konkretnych przepisów traktatu wskazanych, jako podstawa prawna ich przyjęcia.

Samo przyjęcie aktów również odbyło się zgodnie z przewidzianymi procedurami. Podstawa prawna każdego z aktów wskazuje zwykłą procedurę ustawodawczą, jako właściwy tryb jego przyjęcia, a zaangażowane w prace legislacyjne instytucje, tj. Komisja Europejska, Rada i Parlament Europejski dopełniły wszystkich przewidzianych prawem kroków w ramach tych prac.

Wobec zarzutu, że akty Paktu migracyjnego powinny zostać przyjęte jednomyślnie przez Radę, opinie jasno potwierdzają, że nie istniały żadne podstawy do zmiany trybu przyjęcia.

Nie da się również stwierdzić, że przepisy wchodzące w zakres Paktu naruszają jakiekolwiek przepisy traktatów oraz innych aktów prawa Unii Europejskiej.

W związku z tak jednoznacznymi wnioskami, rząd kontynuował rozpoczęte po przejęciu władzy działania mające na celu uznanie przez państwa członkowskie oraz instytucje unijne wyjątkowej sytuacji migracyjnej Polski. Efektem tych działań jest m.in. Komunikat KE do Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 grudnia 2024 r. w sprawie przeciwdziałania zagrożeniom hybrydowym wynikającym z wykorzystywania migracji jako broni i w sprawie zwiększania bezpieczeństwa na granicach zewnętrznych UE. Komisja Europejska zapowiedziała również opublikowanie w połowie marca 2025 r. nowego podejścia do polityki migracyjnej obejmującego m.in. reformę zasad na jakich odbywają się dobrowolne powroty oraz dokonywane są deportacje migrantów przebywających w UE do ich państw pochodzenia.  

Jednocześnie należy jednoznacznie stwierdzić, że stanowisko rządu wobec Paktu pozostaje konsekwentne i niezmienne. Żaden z elementów Paktu nie może być wdrożony, jeśli jego realizacja miałaby stworzyć jakiekolwiek zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego, bezpieczeństwa obywateli, czy godzić w spójność społeczną i naruszać prawo do decydowania o tym, kogo i na jakich warunkach Polska przyjmuje na swoje terytorium. O takim stanowisku informowane są zarówno rządy państw członkowskich, jak i instytucje unijne.