Proszę o potwierdzenie, że zadania dofinansowane w ramach programu są przez państwa traktowane jako zadania własne samorządu terytorialnego. Skoro tak, to na jakiej podstawie prawnej wojewoda może udzielić dotacji z rezerwy celowej organizacji pozarządowej na realizację zadań nie będących zadaniami z zakresu administracji rządowej tylko zadaniami własnymi samorządu?

Dotacja celowa dla jednostek samorządu terytorialnego udzielana jest na zasadach określonych w art. 128 ustawy o finansach publicznych, natomiast udzielanie dotacji celowych na cele publiczne dla podmiotów niezaliczanych do sektora finansów publicznych wynika z art.  221 ustawy o finansach publicznych.

Zgodnie z informacją z Ministerstwa Finansów, zasady udzielania i rozliczania dotacji nie uległy zmianie (w porównaniu do realizowanego Programu w latach 2022-2024).

W odróżnieniu do poprzedniej edycji Programu, w edycji 2025-2028 wskazano wprost, że dotacja wynosi 80%, a wkład własny musi wynosić min. 20 %.

Ponadto zasady udzielania dotacji określa także ustawa z dnia 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego - rozdział 8 - Dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego.

Zgodnie z art. 127 ust. 1 lit. c ustawy o finansach publicznych dotacje celowe to środki przeznaczone na finansowanie lub dofinansowanie bieżących zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego.

Wojewodowie będących odrębnymi dysponentami części budżetowych, zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1530, z późn. zm.), samodzielnie dysponują środkami w ramach swojej części budżetowej (w tym również środkami uruchamianymi z rezerw celowych).

Wojewoda przekazuje środki na realizację projektów przewidzianych w Programie w formie dofinansowania zadań realizowanych przez organizacje pozarządowe na podstawie umów zawieranych w oparciu o zasady i tryb przewidziane w ustawie o finansach publicznych oraz ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2024 r. poz. 1491, z późn. zm.). Dodatkowo, Wojewoda przekazuje środki na zadania realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego na podstawie porozumień administracyjnych zawieranych między wojewodą a daną jednostką samorządu terytorialnego przy uwzględnieniu przepisów ustawy z dnia 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. poz. 1572, z późn. zm.) oraz ustaw o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym lub o samorządzie województwa.

Proszę o wskazanie, czy dopuszczalny jest wkład własny rzeczowy i osobowy dla JST i dla organizacji pozarządowych.

Zgodnie z art. 150 ustawy o finansach publicznych strony umowy "dotacyjnej" swobodnie decydują o zawarciu umowy dotacyjnej oraz określają jej treść, przy czym umowa musi zawierać określone w tym artykule elementy. Wyliczenie zawarte w art. 150 stanowi katalog otwarty i tym samym treść umowy nie jest ograniczona do elementów wymienionych w tym przepisie, co oznacza, że umowa ta może regulować również inne zagadnienia.

Na wkład własny Wnioskodawcy może się składać:

• wkład finansowy - środki finansowe Wnioskodawcy,
• wkład niefinansowy osobowy - praca wolontariuszy na podstawie stosownego porozumienia z wyceną świadczenia,
• wkład niefinansowy rzeczowy - użyczenie obiektu lub usługa świadczona na rzecz Wnioskodawcy na podstawie umów określających rodzaj i charakter świadczonej usługi oraz ich szacunkowej wartości - wkład niefinansowy rzeczowy nie może pochodzić z zasobów własnych wnioskodawcy
• środki pochodzące z innych źródeł, którymi mogą być: środki jednostek samorządu terytorialnego (w formie pieniężnej bądź udostępnienia infrastruktury).

Wkładu własnego nie można finansować ze środków przekazanych przez Ministerstwo w ramach innych programów.

Do całkowitych kosztów zadania nie zalicza się kosztów wykonania dokumentacji projektowo-kosztorysowej, wynagrodzenia dla osób sprawujących nadzór inwestorski lub autorski i kierowników robót, organizacji i ochrony placów budowy i powykonawczych prac geodezyjnych oraz innych wydatków niemających bezpośredniego związku z realizacją zadania będącego przedmiotem dofinansowania.

Czy wkład własny może być poniesiony przed podpisaniem porozumienia (by móc już wcześniej opracowywać dokumentację projektową)?

Wydatki poniesione przed podpisaniem umowy o dofinansowanie projektu mogą zostać uznane za kwalifikowalne wyłącznie w przypadku spełnienia warunków kwalifikowalności określonych w umowie o dofinansowanie projektu.

Przy czym okres ten nie może wykraczać poza daty graniczne kwalifikowalności dla funkcjonowania Programu tj. przed 31 marca 2025 r.

Czy w ramach Obszaru 2 „Budowa/przebudowa/remont monitoringu wizyjnego w przestrzeni publicznej” możliwe jest objęcie dofinansowaniem instalacji monitoringu zlokalizowanego w budynkach szkół oraz bezpośrednio przed nimi, o ile przestrzeń ta jest ogólnodostępna?

Dotacji celowa udzielna jest na dofinansowanie zadań własnych bieżących i inwestycyjnych jednostek samorządu terytorialnego.

Intencją autora programu w obszarze nr 2 celu szczegółowego nr 2, tj. budowa/przebudowa/remont monitoringu wizyjnego w przestrzeni publicznej było tworzenie monitoringów w miejscach, co do zasady, niebezpiecznych. Jeżeli beneficjent przedstawi analizę bezpieczeństwa, która potwierdzi, że wytypowane miejsce spełnia kryteria, to nie powinno być przeciwskazań do udzielenia dofinansowania na przedmiotowe przedsięwzięcie. Istotnie jest także aby wdrażane rozwiązanie było innowacyjne. Można także wpleść do projektu elementy profilaktyczne. Miasto, jako organ prowadzący placówki oświatowe może zrealizować taki projekt. Przy przygotowywaniu projektu należy wziąć pod uwagę zapisy art. 108a ustawy – Prawo oświatowe.

Czy opracowanie diagnoz, analiz zagrożeń, audytów lub innych dokumentów analityczno-przygotowawczych wymaganych do realizacji inwestycji może być traktowane jako koszt kwalifikowalny projektu, czy też powinno zostać pokryte ze środków własnych beneficjenta?

Opracowanie diagnoz, analiz zagrożeń, audytów lub innych dokumentów analityczno-przygotowawczych wymaganych do realizacji inwestycji powinno być pokryte ze środków własnych beneficjenta, przy czym nie ma obowiązku zlecania tej czynności zewnętrznym firmom, chyba że wykracza to poza właściwość beneficjenta. Dokumentacja ta powinna być integralną częścią projektu.

Czy z uwagi na konieczność zlecania opracowań eksperckich, zasadne byłoby rozważenie wydłużenia terminu naboru wniosków w ramach Programu, tak by umożliwić rzetelne przygotowanie dokumentacji?

Pierwotnie określony termin przesyłania wniosków do MSWIA to 30 czerwca 2025 r.

Ministerstwo przychyla się do formułowanych wniosków o wydłużenie tego terminu, jednak nie później niż do 4 lipca 2025 r.

W przypisie 10 do Programu wskazano na konieczność przeprowadzenia audytu bezpieczeństwa ruchu drogowego dla inwestycji punktowych. Prosi się o wskazanie, kto może być uznany za uprawniony wykonawcę takiego audytu (np. projektant, Policja, inny specjalista) oraz czy dostępny jest obowiązujący wzór dokumentu audytu BRD.

Opracowanie analizy bezpieczeństwa (audytu bezpieczeństwa) może być wykonane przez urzędników danej jst, nie jest wymagane zatrudnianie lub zlecanie tej czynności zewnętrznym firmom.

Nie ma określonego wzoru dokumentu audytu BRD, natomiast Wydziały/Zespoły Ruchu Drogowego właściwych miejscowo Komend Miejskich/Powiatowych Policji mają doświadczenie w sporządzaniu przedmiotowych dokumentów.

Czy w ramach Obszaru 2 dopuszcza się możliwość finansowania projektów tworzenia Zintegrowanego Monitoringu Wizyjnego na terenach wiejskich, pod warunkiem spełnienia wymogów integracji i dostępności przestrzeni publicznej?         

Tak. W ramach obszar nr 2 celu szczegółowego nr 2, tj. budowa/przebudowa/remont monitoringu wizyjnego w przestrzeni publicznej zostało określone działanie polegające na tworzeniu Zintegrowanego Miejskiego Monitoringu Wizyjnego. Dopuszczalne jest wykonie takiego przedsięwzięcia również na terenie wiejskim, o ile projekt spełnia warunki tj. przeprowadzona analiza bezpieczeństwa uzasadnia realizację przedmiotowego przedsięwzięcia.

Czy projekt budowy infrastruktury umożliwiającej wodowanie łodzi ratunkowych (PSP, OSP, Policja) przy kąpielisku może zostać zakwalifikowany jako zgodny z celami szczegółowymi Programu (cel 1 i 2), pomimo że nie został ujęty bezpośrednio w katalogu działań?

Przedmiotowe przedsięwzięcie nie wpisuje się wprost w żaden z obszarów, jednakże wpisuje się w ogólny cel szczegółowy nr 2 kształtowanie bezpiecznych przestrzeni w miejscach publicznych społeczności lokalnych, bez wskazywania obszaru z tego celu. Zagadnienie to wydaję się być istotne z perspektywy tworzenia mechanizmów międzyinstytucjonalnego współdziałania (Policja, ośrodki pomocy społecznej, organizacje pozarządowe) w zakresie przeciwdziałania patologiom, jak również promowania idei bezpiecznych zachowań podczas letniego i zimowego wypoczynku (bezpieczeństwo nad wodą i w górach).

Czy możliwe jest uzyskanie dofinansowania na budowę sygnalizacji świetlnej na drogach wojewódzkich i powiatowych w ramach Obszaru 1, oraz czy na etapie składania wniosku wymagane jest posiadanie kompletnej dokumentacji projektowej, czy dopuszcza się jej uzupełnienie w toku realizacji inwestycji?

Tak. Jest możliwość uzyskania dofinansowania na budowę sygnalizacji świetlnej na drogach wojewódzkich i powiatowych, o ile projekt nie jest objęty harmonogramem prac w ramach innych programów tj. np. Rządowy Program Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. (z perspektywą do 2033 r.). Należy zweryfikować ten fakt w we właściwym miejscowo oddziale GDDKiA.

Czy w ramach Obszaru 2 możliwe jest objęcie dofinansowaniem kosztów budowy instalacji światłowodowej łączącej rozmieszczone na terenie miasta kamery z Centrum Monitoringu przy Straży Miejskiej, jako element systemu monitoringu zintegrowanego? Projekt techniczny tej inwestycji został już opracowany.       

Co do zasady projekt wpisuje się w obszar nr 2 celu szczegółowego nr 2, tj. budowa/przebudowa/remont monitoringu wizyjnego w przestrzeni publicznej. Ważnym kryterium oceny projektów będzie ich innowacyjność oraz ocena stopnia przydatności ich realizacji w korelacji z diagnozą zagrożenia w danym środowisku lokalnym.

Czy w ramach realizacji Obszaru 1 „Propagowanie aktywnego i bezpiecznego stylu życia” dopuszczalne jest zawarcie umowy z Ochotniczą Strażą Pożarną (jako stowarzyszeniem), której przedmiotem będzie prowadzenie działań w zakresie propagowania idei bezpiecznych zachowań podczas letniego i zimowego wypoczynku oraz w zakresie bezpieczeństwa związanego z zagrożeniami zatrucia tlenkiem węgla w okresie jesienno-zimowym? Czy na podstawie takiej umowy możliwe będzie przekazanie środków finansowych na konto OSP jako realizatora zadania?

Tak. Co do zasady, w porównaniu do realizacji programu w latach 2022-2024 zasady udzielania i rozliczania dotacji nie uległy zmianie. W 2023 r. dofinasowany został projekt pn. ,,Powstanie i doposażenie grupy poszukiwawczo-ratunkowej szybkiego reagowania w Ochotniczej Straży Pożarnej w Kijach”, który był realizowany przez OSP Kije. Należałoby skontaktować się z koordynatorem w województwie świętokrzyskim lub bezpośrednio z wnioskodawcą, celem doprecyzowania szczegółów.

Czy w ramach programu RB jest możliwość budowy miasteczek ruchu drogowego lub zakupu mobilnych miasteczek ruchu drogowego?      

Tak. Projekt wpisuje się w cel szczegółowy nr 1 obszar nr 4 „Propagowanie kultury bezpieczeństwa ruchu drogowego wśród obywateli”

 

Czy istnieje możliwość uzupełnienia niekompletnej oferty w terminie późniejszym? Jeśli Wnioskodawca nie znalazł się na liście podmiotów, które otrzymały dofinansowanie, to czy otrzyma on na piśmie informację o przyczynach odrzucenia jego wniosku?      

Uzupełnienie oferty konkursowej na etapie ministerialnym nie jest możliwe. Rozpatrywane są jedynie kompletne wnioski złożone w terminie.

W przypadku, gdy Wnioskodawca nie znalazł się na liście podmiotów, które otrzymały dofinansowanie, to Wnioskodawca nie otrzyma takiej informacji na piśmie – listy rankingowe projektów wybranych do dofinasowania są publikowane na stronie internetowej MSWiA oraz przekazywane do urzędów wojewódzkich. Istnieje możliwość uzyskania informacji o przyczynach odrzucenia oferty, po uprzednim sformułowaniu pytania na piśmie lub za pośrednictwem wiadomości e-mail.

Czy dotacja może być udzielona po zakończeniu zadania?        

Dotacja celowa może być udzielana po zawarciu umowy, ale przed zakończeniem realizacji zadania. Finansowanie lub dofinansowanie realizacji zadania publicznego może bowiem nastąpić po podpisaniu umowy o udzielenie dotacji, na wydatki związane z jego realizacją. Realizacja zadania, na które jest udzielona dotacja celowa, wykorzystanie tej dotacji oraz jej rozliczenie stanowią odrębne etapy postępowania i nie są to pojęcia tożsame, a wykorzystanie dotacji nie jest równoznaczne z zapłatą za wykonane zadanie. (wyrok NSA z dnia 20 listopada 2014 sygn. akt II GSK 1107/13).

Czy realizując projekt inwestycyjny z celu szczegółowego nr 2 można także realizować działania edukacyjno-profilaktyczne?           

Tak. Poszczególne inicjatywy podejmowane w ramach celu szczegółowego nr 2 mogą mieć charakter wielowymiarowy i obejmować działania wpisujące się w realizację obu celów szczegółowych, tj. zawierać element inwestycyjny oraz profilaktyczny.

Czy wnioskodawca może złożyć tylko jeden wniosek czy większą liczbę wniosków na różne projekty?   

W I etapie naboru projektów nie ma ograniczeń, co do ilości składanych przez daną gminę wniosków.

Maksymalna liczba projektów składanych przez wojewodów oraz maksymalna kwota dofinasowania dla jednego projektu jest corocznie określana przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, zwanego „Ministrem”, który jest Koordynatorem „Rządowego programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej na lata 2025-2028”.

Czy wypełniając wniosek należy pozostawić komentarze w treści formularza wniosku o dofinansowanie?

Instrukcję we wniosku należy traktować jako materiał instrukcyjno-informacyjny. Można przesłać wniosek o dofinansowanie projektu realizowanego w ramach „Programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej na lata 2025- 2028 zawierający wyłącznie treści merytoryczne.

Czy w ramach jednego projektu można zaplanować działania odpowiadające na kierunki działań z różnych obszarów?  

Tak. Projekt realizowany w ramach Programu może mieć charakter wielowymiarowy i obejmować działania wpisujące się w realizację kilku obszarów.