W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

BAZA PROJEKTÓW

POLNOR 2019 Call
Przemysł i technologie informacyjne
Bio-koks dla przemysłu produkcji żelazostopów 

Akronim: BioCoke4FAI
Promotor projektu: Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla
Partnerzy polscy: Koksownia Czestochowa Nowa sp. z o.o.
Partnerzy norwescy: Sintef AS; Eramet AS    
Wartość projektu (PLN): 6 792 278,00
Kwota dofinansowania (PLN): 6 275 990,46
Czas realizacji: 01.01.2021-01.01.2024
Adres strony: www.biocoke4fai.pl
Opis projektu: Głównym celem projektu BioCoke4FAI pt. „Bio-coke for ferroalloys industry production” jest opracowanie innowacyjnej i ekonomicznie opłacalnej technologii produkcji bio-koksu dla przemysłu żelazostopów (Mn-stopy). Nowatorski materiał będzie stanowił zrównowazony i konkurencyjny cenowo reduktor do produkcji żelazostopów. Wdrożenie tej technologii, czyli wykorzystanie bio-koksu do produkcji żelazostopów w elektrycznych piecach łukowych, ograniczy emisję CO2 z ich produkcji. Główną ideą jest wykorzystanie biomasy jako dodatku do węglowej mieszanki koksowniczej, a tym samym wprowadzenie do struktury koksu przyjaznego dla środowiska (obojętnego pod względem emisji dwutlenku węgla) składnika. Planuje się, że opracowywana technologia zostanie zweryfikowana w skali pilotażowej (zarówno produkcja bio-koksu w warunkach produkcyjnych baterii koksowniczej wsadu ubijanego, jak i jego wykorzystanie). Konsorcjum projektu BioCoke4FAI składa się z czterech Partnerów: Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla (PL), Koksowni Częstochowa Nowa KCN (PL), SINTEF Norway i Eramet Norway. SINTEF i ICHPW to jednostki badawczo-rozwojowe, natomiast Eramet i KCN to przedsiębiorstwa produkcyjne (Eramet – producent żelazostopów, KCN – producent koksu). Realizacja Projektu zaplanowana jest na okres 36 miesięcy, a Projekt składa się z 7 Pakietów Roboczych, których realizacja przyczyni się do osiągnięcia celów projektu. Celem naukowym projektu jest określenie współzależności pomiędzy dodatkiem biomasy do mieszanki koksowniczej (różny rodzaj i udział), właściwościami koksotwórczymi mieszanki węglowo-biomasowej, właściwościami strukturalnymi otrzymanego bio-koksu oraz właściwościami technologicznymi kluczowymi dla przemysłu żelazostopów. Ponadto realizacja projektu przyczyni się do poszerzenia aktualnego stanu wiedzy w zakresie produkcji bio-koksu, w szczególności dla potrzeb produkcji żelazostopów oraz zwiększenia obecności partnerów projektu na międzynarodowej arenie naukowej. 

Cyfrowy bliźniak autonomicznego doku pływającego, ku efektywniejszej, bezpieczniejszej i zautomatyzowanej eksploatacji doku pływającego

Akronim: DigiFloDock
Promotor projektu: Politechnika Gdańska
Partnerzy polscy:
Partnerzy norwescy: University of Stavanger, Myklebust Verft AS, CoreMarine AS
Wartość projektu (PLN): 6290558,75
Kwota dofinansowania (PLN): 6032577
Czas realizacji: 01.02.2021-01.02.2024
Adres strony: https://digiflodock.mech.pg.gda.pl/pl
Opis projektu: Celem projektu jest opracowanie i weryfikacja numerycznego modelu (bliźniak cyfrowy), który będzie służył do symulowania  wzajemnych oddziaływań pomiędzy dokiem pływającym a statkiem jak również procesów automatycznego dokowania. Model będzie także wykorzystywany do testowania systemów automatycznego sterowania dokiem. Wynikiem projektu ma być dostarczenie dla przemysłu okrętowego zaawansowanego programu symulacyjnego, który pozwala na szybką predykcję przebiegu procesu dokowania, aby unikać zagrożeń i wypadków.

Wysoce dokładna i autonomiczna programowalna platforma do świadczenia usług w zakresie danych dotyczących zanieczyszczenia powietrza kierowcom i społeczeństwu

Akronim: HAPADS
Promotor projektu: Politechnika Gdańska
Partnerzy polscy: Politechnika Wrocławska (PWr), Akademia Górniczo-Hutnicza (AGH), Logistics Enhancement Systems and Services Sp. z o.o. 
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute for Air Research (NILU), University of Tromsø – The Arctic University of Norway (UiT)
Wartość projektu (PLN): 6648075
Kwota dofinansowania (PLN): 6561075
Czas realizacji: 01.10.2020-01.10.2023
Adres strony: https://hapads.eu/
Opis projektu: Wysoce dokładna i autonomiczna programowalna platforma do świadczenia usług w zakresie danych dotyczących zanieczyszczenia powietrza kierowcom i społeczeństwu (HAPADS) to ambitny projekt, w ramach którego opracowana zostanie nowatorska inteligentna i autonomiczna platforma monitorująca (MP), która pomoże użytkownikom końcowym (kierowcom, przedsiębiorstwom transportowym, gminom i ogółowi społeczeństwa) w podejmowaniu decyzji mających na celu ograniczenie narażenia ludzi na zanieczyszczenie powietrza. Jednym z celów projektu jest opracowanie nowych detektorów, takich jak mikrofalowy czujnik NO2 oraz optyczny czujnik cząstek stałych (PM) wykorzystujący metodę Time Delay Integration (TDI), które można stosować zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz pojazdów. Ponadto opracowany zostanie programowalny wieloprocesorowy sprzęt do akwizycji danych i przetwarzania sygnałów, wspomagający obliczenia równoległe oraz algorytmy Deep Learning wraz z wbudowanym oprogramowaniem do modelowania i kalibracji czujników zanieczyszczenia powietrza i wielokryterialną optymalizacją. Jakość tanich czujników jest często wątpliwa, a istniejące czujniki jakości powietrza muszą być ręcznie kalibrowane dla danego miejsca instalacji, co czyni je nieodpowiednimi dla zastosowań mobilnych. W ramach projektu HAPADS zostanie opracowane i wdrożone specjalistyczne oprogramowanie wbudowane dla mobilnych platform MP, które będą w stanie automatycznie się kalibrować dla nowych lokalizacji. Mobilne platformy z czujnikami można będzie wykorzystywać do dostarczania danych podmiotom publicznym np. w celu sporządzenia mapy zanieczyszczeń w czasie zbliżonym do rzeczywistego. Główne części projektu będą realizowane na Politechnice Gdańskiej (PG), m.in. projekt i realizacja detektorów cząstek w postaci specjalizowanych układów scalonych ASIC oraz projekt i realizacja nowoczesnej mobilnej platformy obliczeniowej.

Inteligentny system do usuwania szkodliwych zanieczyszczeń w wodzie z użyciem modyfikowanego porowatego węgla szklistego

Akronim: i-CLARE
Promotor projektu: Instytut Biotechnologii i Medycyny Molekularnej
Partnerzy polscy: Politechnika Gdańska; SensDx JSC
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute for Air Research
Wartość projektu (PLN): 6482375,06
Kwota dofinansowania (PLN): 6402250,06
Czas realizacji: 01.10.2020-01.10.2023
Adres strony: https://iclare.eu/pl
Opis projektu: Podstawowym celem tego projektu jest zaprojektowanie i wykonanie elektrochemicznego systemu uzdatniania wody, z zaimplementowanymi procedurami sztucznej inteligencji dedykowanymi do identyfikacji i poznania najbardziej efektywnych parametrów pracy w celu usunięcia danej mieszaniny zanieczyszczeń. Ten wysokowydajny reaktor elektrochemiczny zostanie zbudowany w oparciu o nowatorski rodzaj materiału elektrodowego.
Proponowane podejście wykorzystuje zastosowanie siatkowanych pianek węglowych (RVC), z osadzonymi modyfikowanymi tlenkami metali (MMO) i cienkimi warstwami diamentu. Poniższa konfiguracja charakteryzuje się wysokim rozwinięciem pola powierzchni oraz zadowalającymi właściwościami mechanicznymi i elektrochemicznymi, zaprojektowane z myślą o wysokiej wydajności procesu elektrokatalitycznego.

Opracowanie referencyjnych materiałów dla przemysłu krzemowego - poprawa zapewnienia jakości

Akronim: Silref
Promotor projektu: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Metali Nieżelaznych
Partnerzy polscy:
Partnerzy norwescy: Elkem ASA
Wartość projektu (PLN): 2700144,7
Kwota dofinansowania (PLN): 2293745,72
Czas realizacji: 01.09.2020-01.09.2023
Adres strony: https://www.silref.eu/
Opis projektu: Projekt SILREF obejmuje produkcję 8 certyfikowanych materiałów odniesienia dla przemysłowych materiałów krzemowych: metalicznego krzemu, mikrokrzemionki oraz stopu żelazo-krzemowo-magnezowego, przy zachowaniu zgodności z normą ISO 17034. Krzem jest pierwiastkiem o dużym znaczeniu z uwagi na jego szerokie zastosowanie m.in. w produkcji urządzeń elektronicznych, paneli słonecznych i stopów hutniczych. Znajduje się on na liście surowców uznanych przez Komisję Europejską za krytyczne. Producenci materiałów krzemowych muszą zachować ścisłą kontrolę jakości swoich surowców i produktów. Nowoczesna i innowacyjna linia technologiczna do produkcji krzemu, oparta na nowoczesnych metodach instrumentalnych, wymaga zapewnienia jakości uzyskiwanych wyników. W tym celu wykorzystywane są certyfikowane materiały odniesienia (CRM), czyli materiały o znanym składzie, spójnym pomiarowo z jednostkami SI, potwierdzonym i opisanym w certyfikacie.

Skrócona nitryfikacja w ciągu ściekowym - kluczowa technologia dla zrównoważonego oczyszczania ścieków

Akronim: SNIT
Promotor projektu: Politechnika Wrocławska
Partnerzy polscy: MPWiK S.A. we Wrocławiu, Politechnika Śląska, Aquanet S.A.
Partnerzy norwescy: Aquateam COWI AS
Wartość projektu (PLN): 7526700,75
Kwota dofinansowania (PLN): 6553600,75
Czas realizacji: 01.10.2020-01.10.2023
Adres strony: https://snit.pwr.edu.pl/ 
Opis projektu: Celem Projektu jest stworzenie innowacyjnej Technologii, która pozwoli osiągnąć skróconą nitryfikację/denitryfikację przy wykorzystaniu azotanów (III) w komunalnych oczyszczalniach ścieków (OŚ). Osiągnięcie tego celu znacznie zmniejszy zapotrzebowanie na tlen i węgiel organiczny w procesie usuwania azotu, poprawi jakość ścieków i zwiększy produkcję gazu fermentacyjnego. Technologia ta obejmuje również opracowanie oddzielnego reaktora do dezintegracji osadu z kwasem azotawym w celu uzyskania łatwo biodegradowalnego węgla organicznego do usprawnienia procesu denitryfikacji, który zwykle ograniczany jest przez węgiel organiczny dostępny w ściekach surowych. Osiągnięcie głównego nurtu nitryfikacji/denitryfikacji będzie możliwe dzięki:

  • inhibicji bakterii utleniających azotyny (NOB) przez kwas azotawy w osobnym reaktorze (selektorze) zasilanym kwasem i recyrkulowanym osadem czynnym,
  • wykorzystanie odpowiednich algorytmów sterowania systemem napowietrzania, które promują wzrost AOB.

Kwas azotawy dawkowany do strumienia głównego będzie wytwarzany w reaktorze do nitryfikacji w strumieniu bocznym, oczyszczającym odcieki z odwadniania osadów. Dezintegracja osadu zostanie przeprowadzona w reaktorze zasilanym mieszaniną osadów odpadowych lub przefermentowanych i kwasu azotowego (III). Każdy z komponentów Technologii będzie obsługiwany przez zaawansowany system sterowania opracowany w ramach tego Projektu. Dalszy wzrost produkcji biogazu będzie osiągnięty przez zastosowanie współfermentacji z osadem rybnym oraz termofilnej fermentacji. Zadania określone w Projekcie będą realizowane przez Konsorcjum 2 dużych przedsiębiorstw wodociągowych, 2 uczelni oraz partnera norweskiego. Projekt będzie realizowany w dwóch obiektach badawczych pracujących w warunkach technologicznych zbliżonych do rzeczywistej oczyszczalni ścieków. Oba obiekty znajdują się na terenie oczyszczalni należących do przedsiębiorstw.

Elektrochemiczne cele mikroprzepływowe do wysokoprzepustowej i wieloparametrycznej analizy

Akronim: UPTURN
Promotor projektu: redoxme AB
Partnerzy polscy: Politechnika Gdańska; Instytut Chemii Fizycznej Polskiej Akademii Nauk
Partnerzy norwescy: SINTEF MiNaLab
Wartość projektu (PLN): 6431499,85
Kwota dofinansowania (PLN): 5917099,88
Czas realizacji: 01.11.2020–01.11.2023
Adres strony: http://upturn.site/
Opis projektu: Celem projektu UPTURN jest opracowanie pierwszego w swoim rodzaju, wieloparametrycznego oprzyrządowania integrującego mikroprzepływowe ogniwa elektrochemiczne i zaawansowane materiały mikroelektrodowe kompatybilne z innymi technologiami analiz in situ, takimi jak UV-Vis, FTIR/IR, Raman,, NMR i ultraszybka spektroskopia laserowa. Główną wizją jest opracowanie potężnego, ale elastycznego narzędzia badawczego, które jest otwarte na dostosowanie wszystkich jego komponentów, warunków eksperymentalnych i dalszych analiz przez użytkowników. Przewidujemy, że takie narzędzia zrewolucjonizują analizę laboratoryjną w przyszłości.

 

Energia, transport i klimat
Amoniak jako paliwo alternatywne do zasilania wysokoprężnych silników spalinowych stosowanych w sektorze rolniczym

Akronim: ACTIVATE 
Promotor projektu: Politechnika Śląska (SUT)
Partnerzy polscy: Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie (UAK), LOGE Polska Sp. z o. o. (LOGE)
Partnerzy norwescy: Norweski Uniwersytet Techniczny (NTNU)
Wartość projektu (PLN): 6584204,22
Kwota dofinansowania (PLN): 6334748,18
Czas realizacji: 01.10.2020-30.09.2023
Adres strony: https://ammoniaengine.org/pl/
Opis projektu: Kryzys klimatyczny jest najpoważniejszym zagrożeniem, przed którym stoi człowiek. Jednym z największych wyzwań w rozwiązywaniu tego kryzysu jest znalezienie metody redukcji CO2 emitowanego przez pojazdy. Coraz więcej działań zmierza w kierunku mobilności bezemisyjnej, jak na przykład Europejski Zielony Ład proponowany przez Komisję Europejską. Jedną z metod redukcji emisji CO2 przez pojazdy jest zastąpienie paliw kopalnych, z których obecnie korzystają, paliwem odnawialnym, zrównoważonym, niskoemisyjnym (lub bezemisyjnym). W tym kontekście amoniak jest idealnym kandydatem, który nie zawiera węgla i może być stosowany w istniejących technologiach silników spalinowych. Przewiduje się, że w najbliższej przyszłości będzie wzrastać tendencja do stosowania amoniaku jako paliwa. Podczas gdy całkowita emisja CO2 z pojazdów w sektorze rolniczym nie stanowi bardzo dużej części całkowitej emisji CO2 w UE, używane pojazdy są łatwo modyfikowane i obsługiwane przez wysoko wykwalifikowany personel z chęcią do zmiany paliwa, jeśli warunki są odpowiednie. Przestawienie tych pojazdów na amoniak będzie miało bardzo pozytywny wpływ, który może być osiągnięty w krótkim czasie. Ze względu na właściwości fizyczne i chemiczne, takie jak: wąski zakres palności, toksyczność, wysokie ciepło parowania i wysoka temperatura samozapłonu, każde zastosowanie amoniaku w silnikach spalinowych wymaga dokładnego zbadania. Wszystkie te zagadnienia zostaną poruszone w przedstawionej propozycji projektu. Celem projektu jest opracowanie technologii wykorzystania amoniaku jako zamiennika dla paliw kopalnych stosowanych w pojazdach rolniczych. Technologia ACTIVATEngine zostanie opracowana z wykorzystaniem kombinacji prac eksperymentalnych i symulacji numerycznych. Prace te zaowocują nową, ogólną metodologią modernizacji silników do zasilania amoniakiem, a tym samym zapewnią drogę do redukcji emisji CO2 przez przemysł rolniczy.
 

Innowacje w podziemnym magazynowaniu energii cieplnej z otworowymi wymiennikami ciepła

Akronim: BHEsINNO
Promotor projektu: AGH Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Partnerzy polscy: MuoviTech Polska Sp. z o.o.
Partnerzy norwescy: Uniwersytet Stawanger
Wartość projektu (PLN): 1045775,44
Kwota dofinansowania (PLN): 955793,67
Czas realizacji: 01.07.2020-01.07.2023
Adres strony: https://geotermia.agh.edu.pl/projekty?lang=pl#pomiarowe
Opis projektu: Podziemne magazyny energii cieplnej (ang. Underground Thermal Energy Storage - UTES) są szczególnie dobrym sposobem zapewnienia komfortu cieplnego w krajach północnych (np. Norwegia i Szwecja), a także w Europie Środkowo-Wschodniej (np. Polska i Ukraina). Projekt obejmuje opracowanie innowacyjnych konstrukcji otworowych wymienników ciepła (ang. Borehole Heat Exchangers - BHEs). Konstrukcje testowane w ramach projektu będą miały na celu maksymalizację efektu energetycznego (który jest definiowany jako jednostkowa moc uzyskana w BHE, w watach na metr). Innowacyjne konstrukcje obejmują system rur w odwiercie. Opracowany zostanie nowy system współosiowych rur kompozytowych. Konstrukcje współosiowe zostaną przeanalizowane i porównane z tradycyjnymi konstrukcjami opartymi na U-rurkach. Konstrukcja współosiowa umożliwia zastosowanie rozwiązania w odwiertach o większej głębokości niż konstrukcja oparta na U- rurkach. Metodologia badań opiera się na modelowaniu matematycznym pojedynczych BHE, a także pól składających się z wielu BHE z uwzględnieniem ich interferencji. Modelowanie będzie weryfikowane poprzez testy in situ na wykonanych otworowych wymiennikach ciepła. Zakłada się przeprowadzenie testów reakcji termicznej (TRT) na każdym otworze wiertniczym. Kolejną innowacją jest interpretacja wyników TRT, która będzie przeprowadzana przy użyciu trzech metod. Dodatkowo, na co najmniej trzech otworowych wymiennikach ciepła przeprowadzony zostanie test przewodności cieplnej. Jest to nowy test w dziedzinie BHE. Bardzo istotną innowacją dla budowy pól BHEs w przyszłości jest optymalizacja parametrów technologii wiercenia. Zostanie opracowana nowa metodologia do zastosowań terenowych - na początku wierceń dużej liczby BHE. Przewiduje się promocję wyników badań poprzez konferencje, czasopisma naukowe, monografie i Internet. Przygotowane zostaną prace doktorskie, a także wiele prac magisterskich. Zostanie przeprowadzony mentoring.

Udoskonalenie unijnego systemu oznakowania opon pod kątem hałasu i oporów toczenia

Akronim: ELANORE
Promotor projektu: Politechnika Gdańska
Partnerzy polscy: EKKOM Sp. Z o.o.
Partnerzy norwescy: SINTEF AS
Wartość projektu (PLN): 5422225
Kwota dofinansowania (PLN): 5279325
Czas realizacji: 01.09.2020-01.09.2023
Adres strony: https://elanore.mech.pg.gda.pl/pl
Opis projektu: Opór toczenia opon jest jednym z czynników decydujących o zużyciu energii, zwłaszcza w zakresie niskich i średnich prędkości. Opór toczenia wpływa na zużycie energii zarówno w samochodach elektrycznych, hybrydowych, jak i konwencjonalnych. Pojazdy hybrydowe i elektryczne są projektowane w taki sposób, że mogą odzyskiwać znaczną część energii, która jest tracona w pojazdach konwencjonalnych podczas zwalniania, ale są tak samo podatne na straty energii z powodu oporów toczenia jak pojazdy konwencjonalne. Pomyślna realizacja polsko-norweskiego projektu LEO pokazała, że ​​nadal istnieje istotny margines poprawy nawierzchni drogowych i opon w zakresie hałasu opona/droga oraz oporów toczenia. Jednym z kluczowych czynników prowadzących do mniejszego zużycia paliwa i mniej dokuczliwego hałasu ulicznego jest odpowiedni sposób oceny opon (i nawierzchni). Klienci, a także decydenci muszą mieć wiarygodne informacje na temat hałasu wytwarzanego przez oponę/drogę oraz oporów toczenia opon. Właściwy sposób oceny jest również kluczowy dla fabryk opon, ponieważ muszą dysponować metodami badań reprezentatywnymi dla warunków ruchu. W zasadzie taki system oceny opon już istnieje, ponieważ europejskie rozporządzenie w sprawie oznakowania opon wprowadziło wymogi dotyczące etykietowania w odniesieniu do wyświetlania informacji o efektywności paliwowej, przyczepności na mokrej nawierzchni i zewnętrznym hałasie toczenia opon. Ideą oznakowania było umożliwienie użytkownikom końcowym dokonywania bardziej świadomych wyborów przy zakupie opon. Niestety po 10 latach doświadczeń z oznakowaniem opon panuje opinia, że ​​metody stosowane do ustalenia parametrów oznakowania nie są zbyt reprezentatywne dla rzeczywistych warunków życia. Celem projektu ELANORE jest sprawdzenie, w jakim stopniu obecny system etykietowania jest skuteczny w zmniejszaniu wpływu ruchu drogowego na środowisko i zaproponowanie lepszych rozwiązań.

Niekonwencjonalne systemy geotermalne CO2-EGS jako systemy energetyczne neutralne dla klimatu

Akronim: EnerGizerS
Promotor projektu: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie (AGH)
Partnerzy polscy: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk (IGSMiE PAN); Exergon Sp. z o.o
Partnerzy norwescy: Norwegian University of Science and Technology (NTNU); SINTEF Energi AS
Wartość projektu (PLN): 5932700
Kwota dofinansowania (PLN): 5793975
Czas realizacji: 1.10.2020-01.10.2023
Adres strony: http://energizers.agh.edu.pl/pl/
Opis projektu: W ramach projektu EnerGizerS, międzynarodowe konsorcjum naukowców prowadzi badania mające na celu identyfikację i szczegółową charakterystykę struktur geologicznych dla lokalizacji systemów CO2-EGS w Polsce i Norwegii, łącząc wymagania technologii wspomaganych systemów geotermalnych (EGS) oraz geologicznego składowania dwutlenku węgla. Przeprowadzone zostaną kompleksowe badania laboratoryjne na próbkach rdzeni wiertniczych pobranych z odpowiednich struktur geologicznych, ukierunkowane na ocenę cech petrofizycznych, termicznych oraz mechanicznych. Uzyskane wyniki będą podstawą zaawansowanego modelowania matematycznego, w tym modelowania strukturalnego złoża, modelowania procesu szczelinowania ośrodka skalnego oraz modelowania 3D wielowariantowych symulacji wykorzystania CO2 jako czynnika roboczego, wraz z prognozami zachowania złoża w czasie. Projekt zakłada również eksperymentalne określenie właściwości nadkrytycznego dwutlenku węgla, a także modelowanie matematyczne energetycznych systemów do produkcji ciepła i energii elektrycznej. Wykonane testy i analizy będą stanowić podstawę do oceny techniczno-ekonomicznej i środowiskowej proponowanej technologii. Wyniki projektu pomogą określić zasadność połączenia technologii EGS i geologicznego składowania dwutlenku węgla pod kątem zrównoważonego wytwarzania energii.
Główne cele projektu:
•    Rozwój technologii wspomaganych systemów geotermalnych (EGS) wykorzystujących nadkrytyczny dwutlenek węgla jako medium robocze;
•    Intensyfikacja współpracy między partnerami polskimi i norweskimi oraz wymiana doświadczeń w zakresie wykorzystania energii geotermalnej i geologicznego składowania dwutlenku węgla;
•    Ograniczenie emisji dwutlenku węgla i łagodzenie antropogenicznych zmian klimatu przy jednoczesnym zaspokojeniu potrzeb energetycznych.
Projekt CO2-Enhanced Geothermal Systems for Climate Neutral Energy Supply, akronim EnerGizerS, numer rejestracyjny NOR/POLNOR/EnerGizerS/0036/2019, otrzymał dofinansowanie w ramach polsko-norweskich projektów badawczych POLNOR 2019 finansowanych przez Fundusze Norweskie za pośrednictwem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

Zielony i Zrównoważony, Wspomagany Wiedzą Miejski Transport Towarowy

Akronim: GRASS-NEXT
Promotor projektu: Akademia Morska w Szczecinie, Wydział Inżynieryjno - Ekonomiczny Transportu
Partnerzy polscy: VITRONIC Machine Vision Polska Sp. z .o.o. 
Partnerzy norwescy: Instytut Ekonomiczny Transportu w Oslo
Wartość projektu (PLN): 4458837,5
Kwota dofinansowania (PLN): 4213071,87
Czas realizacji: 01.09.2020-01.09.2023
Adres strony: http://grass-next.am.szczecin.pl/
Opis projektu: W dzisiejszych czasach obszary miejskie stoją przed wyzwaniem uczynienia transportu zrównoważonym pod względem środowiskowym i konkurencyjności, przy jednoczesnym uwzględnieniu problemów społecznych. W związku z tym gminy, interesariusze i użytkownicy miejskiego transportu towarowego wciąż poszukują środków, które mogłyby zmniejszyć negatywny wpływ transportu towarowego na środowisko miejskie. W ostatnich latach zrealizowano w tym zakresie wiele działań. Jednak, aby osiągnąć wysoki poziom efektywności i użyteczności zrównoważonych, przyjaznych środowisku systemów transportowych w miastach, potrzebne są odpowiadające oczekiwaniom różnych grup interesariuszy procesy wdrożeniowe. Brak danych na temat potoków ruchu w miejskim transporcie towarowym jest jedną z kluczowych barier w planowaniu i wdrażaniu rozwiązań logistyki miejskiej oraz Planów Zrównoważonej Logistyki Miejskiej (SULP). Konieczne jest zatem zapewnienie niezależnych metod i technologii gromadzenia tego typu danych i opracowanie procesów ich gromadzenia. Projekt wypełni tę lukę, wykorzystując rozwiązania telematyczne, a także narzędzia internetowe, które będą pomocne zarówno dla firm, jak i władz miejskich w procesach planowania. Analizie zostaną poddane istniejące rozwiązania w zakresie systemów gromadzenia danych, co pomoże zidentyfikować ich wady i zalety. Następnie opracowane zostaną nowe rozwiązania, w tym oparte na wykorzystaniu bezzałogowych statków powietrznych. Ponadto, przygotowana zostanie aplikacja internetowa, pozwalająca w czasie rzeczywistym analizować poziom zanieczyszczeń emitowanych przez miejski transport towarowy w wybranych punktach pomiarowych. Opracowane w ramach projektu rekomendacje umozliwią w sposób bardziej efektywny wdrażać rozwiązania logistyki miejskiej oraz wspomagać będą procesy opracowywania Planów Zrównoważonej Logistyki Miejskiej, w kontekście zróżnicowanych potrzeb użytkowników miast.

HERA (Hydrogen Energy Rechargable Architectures): Konstrukcja architektur wodorowych: synergiczne połączenie wytwarzania i magazynowania wodoru

Akronim: HERA
Promotor projektu:  Uniwersytet Warszawski
Partnerzy polscy: InPhoCat - Innovative Photocatalytic Solutions, sp. z o. o.
Partnerzy norwescy: Uniwersytet w Oslo 
Wartość projektu (PLN): 6475885,27
Kwota dofinansowania (PLN): 6274111,27
Czas realizacji: 01.07.2020-01.07.2023
Adres strony: https://cent.uw.edu.pl/pl/laboratoria/laboratorium-molekularnych-innowacji-slonecznych-lmis/#z4
Opis projektu: Projekt HERA ma na celu przybliżenie wiedzy na temat produkcji i magazynowania „słonecznego wodoru” oraz, poprzez optymalizację, przełożenie jej na nową technologię. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez integrację badań w skali laboratoryjnej z badaniami eksperymentalnymi, dotychczas nie stosowanymi w odniesieniu do związków/kompozytów proponowanych w projekcie HERA. Obecne systemy do produkcji „słonecznego wodoru” zużywają nadmierną ilość energii, aby pokonać nadpotencjał kinetyczny wydzielania tlenu i nie są w stanie zapewnić wystarczającej mocy w sposób ekonomicznie opłacalny. Ponadto, nie uwzględniają one możliwości magazynowania wyprodukowanego wodoru. Dlatego głównym celem projektu HERA jest skonstruowanie urządzenia PEC o wzmocnionej kinetycznie strukturze, które zapewni absorpcję wytworzonego H2 w materiale katody. Zaproponowana konfiguracja pozwoli również na uwolnienie zaabsorbowanego gazu na żądanie. Siłą napędową planowanej architektury będzie reakcja fotoutleniania. Będą w niej zachodzić inne niż utlenianie wody procesy, które mają zapewnić wystarczającą ilość elektronów do redukcji wody, tworzenia wodoru i jego późniejszej absorpcji przez katodę. To ostatnie będzie realizowane poprzez zastosowanie wodorków metali jako nośnika wodoru. W HERA skoncentrujemy się na badaniu stopów typu A2B7 i AB, mając na uwadze ich uniwersalność w produkcji i magazynowaniu wodoru w technologii PEC. Badania będą wykraczały daleko poza pojedyncze przypadki i obejmą systematyczne badania kompozycji wielosubstytucyjnych, co pozwoli na określenie zależności pomiędzy podstawowymi właściwościami materiałów a funkcjonalnościami w badanych architekturach fotoelektrochemicznych. Spodziewamy się, że osiągnięcia HERA przyczynią się do przełomu w dziedzinie projektowania i zastosowania przyjaznych środowisku i ekonomicznie opłacalnych technologii opartych na energii odnawialnej.

Zrównoważone rozwiązania antyoblodzeniowe poprzez opracowanie i wdrożenie powłok lodofobowych

Akronim: IceMan
Promotor projektu: Fundacja Partnerstwa Technologicznego 
Partnerzy polscy: MSP Inntech Sp. z o.o.
Partnerzy norwescy: SINTEF AS
Wartość projektu (PLN): 6401015,38
Kwota dofinansowania (PLN): 6051669,88
Czas realizacji: 01.09.2020-01.09.2023
Adres strony: www.iceman-project.eu
Opis projektu: Tworzenie się i nawarstwianie lodu stanowi poważny, czasem katastrofalny problem w zastosowaniach przemysłowych, w których stosuje się komponenty kompozytowe, np. turbiny wiatrowe, lotnictwo, drony, a także w przypadku infrastruktury elektrycznej i telekomunikacyjnej, oraz przy wszelkiego rodzaju innych konstrukcjach kompozytowych i metalowych narażonych na działanie przechłodzonych kropel wody na ziemi i w powietrzu. Celem projektu jest opracowanie powłok z wodnych poliuretanów z wykorzystaniem różnych metod w celu osiągnięcia właściwości lodofobowych i hydrofobowych. Zastosowanie innowacyjnego podejścia do symulacji i modelowania powinno umożliwić zaprojektowanie i wykonanie lodofobowych powłok o udoskonalonej funkcjonalności. Wiedza ta umożliwi lepsze zrozumienie procesu nawarstwiania lodu na różnych modyfikowanych powłokach. To z kolei zapewni niezbędną wiedzę do opracowywania trwałych i skutecznych powierzchni o właściwościach lodofobowych zmniejszających przyczepność wody i lodu oraz spowalniających zarodkowanie lodu tak, aby umożliwić usuwanie spadających na powierzchnie przechłodzonych kropel wody zanim zamarzną. Przewidywane rozwiązania będą stanowić korzystną alternatywę dla stosowanych obecnie elektrotermicznych aktywnych systemów, umożliwiając usuwanie lodu z jednoczesną redukcją lub eliminacją zużycia energii elektrycznej. W związku z możliwością przyszłego przemysłowego wdrożenia rozwiązań wszystkie metody spełniać będą wymogi dotyczące ekonomii, przyjazności dla środowiska i będą możliwe do zastosowania na skalę przemysłową.

Samowystarczalny, inteligentny moduł zielonej infrastruktury miejskiej w adaptacji do zmian klimatu

Akronim: Mod4GrIn
Promotor projektu: Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych 
Partnerzy polscy: CommLED Solutions, sp. z.o.o.
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute of Bioeconomy Research
Wartość projektu (PLN): 4484257,88
Kwota dofinansowania (PLN): 4360302,05
Czas realizacji: 01.09.2020-31.08.2023
Adres strony: https://www.mod4grin.eu/
Opis projektu: Głównym celem projektu jest opracowanie samowystarczalnego, inteligentnego systemu modułowego dla zielonej infrastruktury miejskiej - MOD4GRIN. Moduł składa się z zielonego dachu, zielonej ściany oraz roślinności na poziomie gruntu, zaprojektowanych dla budynków w przestrzeni miejskiej. Moduł będzie wykorzystywał rodzime gatunki roślin odpornych na stres środowiskowy, wyposażony będzie w system obiegu wody oraz aparaturę monitorującą, skonfigurowaną w oparciu o Internet Rzeczy (IoT), a zasilanie modułu oparte będzie na wykorzystaniu energii słonecznej (panele fotowoltaiczne). Szczegółowymi celami projektu są: (i) selekcja gatunków roślin z lokalnej flory, rosnących w warunkach siedliskowych pod względem nasłonecznienia, temperatury, wilgotności podłoża i powietrza podobnych do występujących na budynkach i w ich pobliżu, (ii) zbadanie odporności roślin na typowe miejskie stresory: suszę, wysoką temperaturę, niedobór składników pokarmowych, (iii) opracowanie podłoża glebowego, o parametrach zbliżonych do naturalnych gleb wapiennych (iv) opracowanie systemu do sterowania zielonym modułem i gromadzenia danych z jego obszaru na bazie Internetu Rzeczy (IoT), (v) wykorzystanie paneli fotowoltaicznych do zasilania elektroniki sterującej i pomiarowej. Moduł Mod4GrIn zostanie przetestowany w warunkach środowiska miejskiego.

Modułowa, rekonfigurowalna i dwukierunkowa infrastruktura ładowania pojazdów elektrycznych z elementami z węglika krzmu

Akronim: MoReSiC
Promotor projektu: Politechnika Warszawska
Partnerzy polscy: MARKEL Sp.z o. o.
Partnerzy norwescy: NORGES TEKNISK-NATURVITENSKAPELIGE UNIVERSITET
Wartość projektu (PLN): 5 186 008,31
Kwota dofinansowania (PLN): 4929601,81
Czas realizacji: 16.10.2020-15.10.2023
Adres strony: https://www.ee.pw.edu.pl/moresic-project/ 
Opis projektu: W przyszłości kluczowym elementem dekarbonizacji środowiska będzie elektryfikacja transportu komercjalnego. Przewidywany rozwój ekspansji floty pojazdów elektrycznych, w kilku krajach europejskich, wymaga instalacji zaawansowanych infrastruktur elektrycznych stacji ładowania. Wysoka liczba szybkich stacji ładowania zapewni oczekiwaną elastyczność pojazdom elektrycznym, jednocześnie stanowiąc wyzwanie dla istniejącego systemu elektroenergetycznego. Z tych powodów, celem projektu MoReSiC jest opracowanie modułowych i rekonfigurowanych układów energoelektronicznych opartych na elementach z węglika krzemu (SiC) o wysokiej wydajności, które  są ze sobą zintegrowane za pomocą trójprzewodowej szyny prądu stałego. Opracowywane ładowarki będą zdolne do dostosowania się do warunków prądowo-napięciowych, wymaganych dla różnych typów pojazdów elektrycznych, poprzez konfigurację połączeń wewnętrznych w modułach przekształtników mocy. Dodatkowo, dzięki wbudowanemu magazynowi energii elektrycznej podłączonego do trójprzewodowego obwodu prądu stałego, dostępna moc podczas szybkiego ładowania będzie mogła być większa niż moc przyłączeniowa. Dzięki takiemu magazynowi układ będzie pozwalał na pracę wyspową systemu oraz jego dalsze funkcjonowanie nawet podczas awarii sieci elektroenergetycznej. Równocześnie, dzięki zastosowaniu przekształtników dwukierunkowych magazyn energii oraz baterie pojazdów elektrycznych będą mogły zapewnić wsparcie sieci. W celu zmniejszenia kosztów oraz złożoności systemu wszelkie przekształtniki zastosowane w urządzeniu (AC/DC, izolowane DC/DC oraz nie izolowany DC/DC obsługujący magazyn energii) będą oparte na uniwersalnym bloku energoelektronicznym złożonym w pełni z elementów z węglika krzemu. 

 

Żywność i zasoby naturalne
Wielokierunkowa analiza obszaru obozów dla uchodźców/osób wewnętrznie przesiedlonych w oparciu o dane satelitarne HR/VHR

Akronim: ARICA
Promotor projektu: Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademi Nauk
Partnerzy polscy: Uniwersytet Warszawski, Centrum UNEP/GRID-Warszawa
Partnerzy norwescy: NORCE - Norwegian Research Centre AS
Wartość projektu (PLN): 6572778,84
Kwota dofinansowania (PLN): 6343480,04
Czas realizacji: 01.09.2020-01.09.2023
Adres strony: https://arica.gridw.pl/pl/ 
Opis projektu: Zarówno katastrofy naturalne, jak i humanitarne skutkują masowymi przesiedleniami ludności dotkniętej katastrofą. Problem stałego wzrostu liczby uchodźców / osób wewnętrznych przesiedlonych (IDP – Internally Displaced Persons) na całym świecie budzi duże zainteresowanie interesariuszy i decydentów w zakresie reagowania kryzysowego Unii Europejskiej, Organizacji Narodów Zjednoczonych i pozarządowych organizacji pomocowych. Główną przesłanką badań są czynniki środowiskowe, w szczególności wzajemny wpływ środowiska naturalnego i mieszkańców obozu (w tym narażenie na zagrożenia naturalne). W projekcie przeprowadzona zostanie wielokierunkowa analiza danych satelitarnych HR/VHR w szeregach czasowych kilku rodzajów obozów. Analiza przestrzenna obozów i ich otoczenia zostanie uzupełniona szczegółowymi wywiadami obejmującymi stanowisko osób pracujących i/lub mieszkających na danym terenie. Głównym celem badań społecznych jest zidentyfikowanie najważniejszych elementów aktywności mieszkańców obozów, które są czynnikiem stymulującym zmiany środowiskowe. Rezultatem analizy interdyscyplinarnej będą rekomendacje oraz wypracowanie najlepszych praktyk w zakresie zarządzania terenami obozowymi dla uchodźców/IDP oraz opracowanie koncepcji systemu monitoringu satelitarnego. Wyniki projektu zostaną opublikowane na opracowanej "Geoplatformie internetowej" dostarczającej informacji o aktywności mieszkańców względem środowiska, w tym zarówno informacji geoprzestrzennej, jak i raportów informacyjnych oraz dodatkowych danych opisowych, w celu zwiększenia świadomości społecznej na temat zmian środowiskowych zachodzących na terenie obozu, ich wpływu na ludność obozu oraz ich przyczynowości, w tym pomocy humanitarnej udzielanej mieszkańcom obozu w drodze do samodzielności. Pośrednim celem projektu jest budowanie potencjału i kompetencji, zarówno wśród partnerów krajowych jak i w skali międzynarodowej. Przyczyni się to do rozwinięcia stałej sieci kontaktów w dwóch kierunkach - pomiędzy podmiotami z tego samego sektora oraz interdyscyplinarnymi.

Innowacyjny, ognioodporny i wodoodporny materiał na bazie celulozy 

Akronim: CellMat4ever
Promotor projektu: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Partnerzy polscy: POSkladani.pl 
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute of Bioeconomy Research (NIBIO)
Wartość projektu (PLN): 4389010
Kwota dofinansowania (PLN): 4 225 010,00 
Czas realizacji: 01.11.2020 - 31.10.2023
Adres strony: https://cellmat.up.poznan.pl/pl
Opis projektu: Założeniem projektu jest opracowanie innowacyjnych systemów wykorzystania biomasy leśnej przeznaczonej do produkcji zaawansowanych materiałów lignocelulozowych odpornych na zmienne warunki wilgotności powietrza i temperatury oraz na ogień. Bezpośrednim celem projektu jest wytworzenie innowacyjnego materiału na bazie celulozy, surowca lignocelulozowego lub modyfikowanego drewna o nowych właściwościach użytkowych, tj. zmniejszonej palności i zwiększonej wodoodporności.
Zakres projektu obejmuje następujące zagadnienia:
• Wpływ nanocząsteczek lub mikrocząstek węglowych oraz wybranych polimerów naturalnych na proces termicznej degradacji;
• Wpływ silanów lub siloksanów oraz wybranych polimerów naturalnych na wodoodporność.
W ramach projektu przewiduje się:
1. Wytworzenie innowacyjnego wyrobu papierniczego o podwyższonej odporności na ogień poprzez inkrustację włókien celulozowych cząsteczkami węgla (np. Grafit, CNT) lub naturalnymi związkami polimerowymi bogatymi w węgiel; modyfikacja powierzchni drewna związkami polimerowymi w celu uzyskania podwyższonej odporności na ogień;
2. Wytworzenie innowacyjnego wyrobu papierniczego o podwyższonej wodoodporności poprzez silanizację włókien celulozowych lub obróbkę naturalnymi związkami polimerowymi; modyfikacja powierzchni drewna związkami krzemoorganicznymi lub sorbitolem w celu uzyskania podwyższonej wodoodporności;
3. Wytworzenie nowego materiału z drewna odpadowego w drodze jego homogenizacji, modyfikacji, prasowania lub formowania;
4. Hydrofobizacja tektury w celu zwiększenia jej wytrzymałości mechanicznej w warunkach zmiennej wilgotności powietrza podczas transportu opakowań kartonowych;
5. Wytworzenie nowego materiału kompozytowego o zwiększonej odporności na ogień, zmniejszonej higroskopijności i zwiększonej hydrofobowości, jako wynik technologii opracowanych  w ramach punktów 1-4.

Fermentacja metanowa biomasy zawierającej biodegradowalne materiały polimerowe

Akronim: DIGEST-PLAST
Promotor projektu: Politechnika Gdańska
Partnerzy polscy: Zakład Utylizacyjny Sp. z o.o.
Partnerzy norwescy: Aquateam COWI AS
Wartość projektu (PLN): 5805187,46
Kwota dofinansowania (PLN): 5522914,64
Czas realizacji: 01.11.2020-01.11.2023
Adres strony: https://chem.pg.edu.pl/digest-plast
Opis projektu: Celem projektu będzie usprawnienie procesu fermentacji metanowej w obecności biodegradowalnych polimerów. Zaproponowane zostaną różne metody obróbki wstępnej biomasy w celu optymalizacji przebiegu procesu. W projekcie odniesiemy się również do powiększania skali procesu oraz oceny właściwości nawozowych pofermentu. Przedmiotem projektu jest fermentacja metanowa frakcji organicznej odpadów z selektywnej zbiórki oraz frakcji organicznej oddzielonej od zmieszanych odpadów komunalnych. Ponadto projekt koncentruje się na biodegradowalnych polimerach. Powszechnie wprowadzane biodegradowalne polimery niewątpliwie będą miały coraz większy wpływ na właściwości surowca kierowanego do bioreaktorów (a tym samym na wydajność produkcji biogazu), jakość pofermentu i jego podatność na kompostowanie oraz mogą stanowić źródło mikroplastików, zanieczyszczających środowisko już na skalę globalną. W projekcie DIGEST-PLAST ważnym elementem badań będzie wydajność biogazowa procesu dla organicznej frakcji odpadów komunalnych i przemysłowych, i pod tym względem stanowi on kontynuację zrealizowanego w PG projektu POM-BIOGAS. Projekt obejmuje rosnący problem obecności biodegradowalnych polimerów, których wpływ na fermentację metanową nie został jeszcze zbadany. Projekt pozwoli więc zweryfikować, w jaki sposób obecność polimerów biodegradowalnych wpływa na przebieg fermentacji metanowej. Znaczenie projektu dla PG: Projekt DIGEST-PLAST jest projektem międzynarodowym, względnie wysoko nakładowym, a więc pożądanym z punktu widzenia uniwersytetu badawczego. Posiada duże znaczenie praktyczne, zarówno dla odnawialnych źródeł energii i zasobów surowcowych, jak i gospodarki cyrkularnej. Daje możliwości rozwoju młodej kadry, wzbogaca Uczelnię w instalacje badawcze, przyczyni się do przygotowania publikacji w obszarze nauk stosowanych i współpracy z przedsiębiorstwami.

Opracowanie nowatorskiego urządzenia do liofilizacji wspomaganego mikrofalami w połączeniu z systemem chłodzenia opartym na naturalnym płynie roboczym dla rolnictwa i żywności morskiej

Akronim: FrostWave
Promotor projektu: Politechnika Śląska 
Partnerzy polscy: FrostX Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Partnerzy norwescy: Norwegian University of Science and Technology; SINTEF Energy Research
Wartość projektu (PLN): 7155825,6
Kwota dofinansowania (PLN): 6571720,35
Czas realizacji: 01.10.2020-01.10.2023
Adres strony: www.frostwave.pl
Opis projektu: Projekt o akronimie FrostWave dotyczy opracowanie nowatorskiego, wspomaganego mikrofalami, urządzenia do liofilizacji. Czynnikiem roboczym w systemie chłodzenia/zamrażania liofilizatora jest naturalny płyn roboczy. Liofilizacji poddawane są wybrane rodzaje żywności pochodzenia rolniczego i morskiego. Aby zagwarantować długotrwałą naturalną konserwację i wysoką jakość przechowywanej żywności wymagane są obecnie systemy zamrażania wstępnego. Takie systemy nie są zwykle łatwo dostępne dla małych i średnich producentów żywności. Obiecującą metodą utrwalania żywności spełniającą powyższe kryteria jest technologia liofilizacji. W tej metodzie cała zawartość wody jest usuwana z przetworzonej żywności. Dzięki temu przetworzone produkty nie wymagają chłodzenia podczas transportu oraz przechowywania. Wartość odżywcza tych produktów, w porównaniu z produktami mrożonymi używając najpopularniejszych technik, jest znacznie wyższa. Nowatorski liofilizator wspomagany mikrofalami, opracowany w ramach projektu FrostWave, zagwarantuje wysoką jakość przetworzonej żywności i wyższą efektywność energetyczną urządzenia. W związku z tym komora próżniowa i mikrofalowy zespół grzewczy, a także układ chłodniczy liofilizatora oparty na naturalnym czynniku roboczym, zostaną starannie zaprojektowane. W takim podejściu nowe urządzenie, w porównaniu do podejścia opartego na przechowywaniu zamrożonej żywności, pozwoli znacznie zmniejszyć zużycie energii i ilość marnowanej żywności. W konsekwencji nastąpi redukcja emisji gazów cieplarnianych, co uwzględniając aspekty środowiskowe i standardy społeczne, pozwoli podnieść bezpieczeństwo magazynowania żywności szczególnie w regionach pozbawionych dostępu do niezawodnej sieci energetycznej.

Narzędzia będące informacją dla rolników o plonach użytków zielonych w warunkach klimatycznego zagrożenia w celu wsparcia praktyk zarządzania

Akronim: GrasSAT
Promotor projektu: Instytut Geodezji i Kartografii
Partnerzy polscy: Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu; GEOMATIC Michał Wyczałek-Jagiełło
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute of Bioeconomy Research; NORCE Norwegian Research Centre AS
Wartość projektu (PLN): 4369064,4
Kwota dofinansowania (PLN): 4281501,9
Czas realizacji: 01.06.2020-01.06.2023
Adres strony: www.grassat.eu
Opis projektu: Głównym celem projektu jest opracowanie kompleksowo działającego systemu do zarządzania produkcją użytków zielonych, głównie dla średnich oraz dużych gospodarstw w Polsce i Norwegii. W ramach projektu zostanie opracowany w pełni działająca platforma w postaci aplikacji desktopowej i mobilnej. Metodologia monitorowania warunków wzrostu traw i prognozy plonów będzie oparta na wykorzystaniu danych satelitarnych oraz referencyjnych danych in-situ, niezbędnych do opracowania wiarygodnych modeli charakteryzujących rozwój roślin. Wykorzystanie teledetekcji do oszacowania spodziewanych plonów na użytkach zielonych może pomóc rolnikom w przygotowaniu się do importu pasz oraz w wykryciu obszarów o wysokim stresie wodnym. Ponadto modele oparte na procesach mogą pomóc oszacować wpływ suszy lub wymarzania na plon. Projekt zakłada wykorzystanie danych naziemnych do kalibracji danych satelitarnych.

Rozpowszechnienie wykorzystania informacji o pokryciu terenu i użytkowaniu ziemi pochodzących z integracji usług Copernicus Land Monitoring Service (CLMS) oraz krajowych baz danych

Akronim: InCoNaDa
Promotor projektu: Instytut Geodezji i Kartografii
Partnerzy polscy: Politechnika Łódzka; Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy, Eversis Sp. z o.o.
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute of Bioeconomy Research
Wartość projektu (PLN): 5984484
Kwota dofinansowania (PLN): 5828690
Czas realizacji: 01.10.2020-01.10.2023
Adres strony: www.inconada.eu
Opis projektu: Projekt InCoNaDa zajmuje się kwestiami związanymi z żywnością i zasobami naturalnymi. Ocena i monitorowanie zasobów naturalnych wymagają szczegółowych, spójnych i geoprzestrzennych danych na temat pokrycia terenu (LC), użytkowania ziemi (LU) i zmian pokrycia tereny i użytkowania ziemi. Informacje o LCLU są niezbędne dla szerokiego grona użytkowników i zastosowań, m.in. dla gospodarki gruntami, monitorowania zrównoważonego rozwoju rolnictwa, leśnictwa, obszarów wiejskich, oceny stanu różnorodności biologicznej, planowania urbanistycznego i wykorzystania gruntów. Są one również niezbędne dla różnych obowiązków sprawozdawczych, tj. liczenia emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych z sektora LULUCF, łagodzenia skutków zmiany klimatu, ochrony różnorodności biologicznej, agendy miejskiej i planów dotyczących nadchodzącej Unii Energetycznej. Głównym celem InCoNaDa jest zwiększenie zainteresowania informacją o pokryciu terenu i użytkowaniu ziemi pochodzącą z integracji usług programu Copernicus w zakresie monitorowania obszarów lądowych (Copernicus Land Monitoring Service (CLMS)) i krajowych baz danych. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez: a) wykonanie map pokrycia terenu i zmian pokrycia terenu na podstawie szeregów czasowych danych Sentinel-2 przy użyciu metod uczenia maszynowego, b) praktyczną weryfikację koncepcji EAGLE opartej na połączeniu informacji o LCLU i innych cechach krajobrazu (CH) dostępnych na poziomie krajowym, c) rozwój prototypu aplikacji internetowej umożliwiającej analizę danych pochodzących z różnych źródeł, integrację i generowanie statystyk dotyczących LCLU dostosowanych do potrzeb użytkowników, d) ocenę przydatności aplikacji internetowej i produktów CLMS dla decydentów, obowiązków sprawozdawczych w zakresie monitorowania zasobów naturalnych, planowania miejskiego i przestrzennego, gospodarki rolnej oraz raportowania emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych z LULUCF w Polsce i Norwegii. Ambicją Zespołu InCoNaDa jest wymiana wiedzy, doświadczeń i kompetencji w celu poprawy zdolności ekspertów dziedzinowych w obu krajach. Szczerze wierzymy, że Polska i Norwegia, poprzez ten projekt, mogą wspólnie wesprzeć Europejską Agencję Środowiska i program Copernicus w ich ciągłych wysiłkach, aby CLMS był ważnym wkładem dla krajowych i lokalnych użytkowników poprzez usługi downstream.

Poprawa jakości roślin i ekonomii w celu bardziej zrównoważonej i wydajnej produkcji owoców jagodowych

Akronim: QualityBerry
Promotor projektu: Instytut Ogrodnictwa – Państwowy Instytut Badawczy (INHORT)
Partnerzy polscy: 
Partnerzy norwescy: Norweski Instytut Badań Bioekonomicznych, norweska spółka Graminor
Wartość projektu (PLN): 5477502,09
Kwota dofinansowania (PLN): 5457783,09
Czas realizacji: 01.01.2021-31.12.2023
Adres strony: http://arc.inhort.pl/projekty-badawcze/projekty-finansowane-przez-ncbir/qualityberry
Opis projektu: Celem projektu jest opracowanie zrównoważonych ekonomicznie i ekologicznie rozwiązań, które umożliwią dynamiczny rozwój produkcji wysokiej jakości owoców truskawki, maliny, jeżyny i porzeczek (czerwonych i czarnych) oraz ich przetworów w Polsce i Norwegii. Prowadzone badania  obejmują takie aspekty jak: wpływ warunków środowiska na inicjację kwitnienia i spoczynek roślin, opracowanie innowacyjnych niechemicznych technologii produkcji wolnego od chorób i szkodników materiału szkółkarskiego roślin jagodowych, rozwój i optymalizacja innowacyjnych technik uprawy w celu przedłużenia okresu zbiorów owoców oraz poprawy ich jakości, dostosowanie systemów uprawy do zmieniających się warunków klimatycznych, optymalizacja potencjału produkcyjnego owoców jagodowych dzięki wykorzystaniu zjawiska metaksenii, ulepszenie technologii traktowania pozbiorczego i przechowywania owoców jagodowych, optymalizacja technologii przetwarzania owoców jagodowych w celu opracowania innowacyjnych i funkcjonalnych produktów. Zakłada się, że badania przeprowadzone w ramach projektu QualityBerry przyczynią się do wzrostu produkcji i konsumpcji truskawek, malin, jeżyn i porzeczek - świeżych i przetworzonych oraz poprawią zarówno rentowność sektora owoców jagodowych, jak i zdrowie społeczeństwa w obu krajach.

Zrównoważona i bezpieczna produkcja żywności dzięki nowatorskim strategiom kontroli bakterii w łańcuchu żywnościowym

Akronim: SafeFoodCtrl
Promotor projektu: Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego
Partnerzy polscy: 
Partnerzy norwescy: Nofima; Veterinærmedisinsk oppdragssenter AS
Wartość projektu (PLN): 6908950
Kwota dofinansowania (PLN): 6563860
Czas realizacji: 01.01.2021-01.01.2024
Adres strony: https://www.imdik.pan.pl/en/component/content/article/157-projekty/realizowane-projekty-zagraniczne/446-safefoodctrl?Itemid=1711
Opis projektu: Prognozuje się, iż globalne zapotrzebowanie na żywność wzrośnie o 70% w ciągu najbliższych 30 lat, co będzie wymagało znacznego wzrostu produkcji żywności, która powinna być nie tylko wysokiej jakości, ale także bezpieczna bakteriologicznie. Spełnienie tego zapotrzebowania wiąże się z ogromnymi kosztami środowiskowymi, a wiele zasobów naturalnych już teraz wykazuje oznaki degradacji lub jest wykorzystywanych w sposób ekstensywny. Wiele patogennych szczepów bakterii przenoszonych w łańcuchu pokarmowym jest odpornych na antybiotyki, a stosowanie obecnych technologii konserwowania żywności nie ogranicza poziomego przenoszenia genów oporności na te antybiotyki. Należy rozważyć alternatywne metody zapobiegania infekcjom i konserwowania żywności, takie jak enzybiotyki (enzymy bakteriolityczne), zaproponowane w tym projekcie, które są ukierunkowane na bakterie chorobotwórcze, natomiast nie mają wpływu na naturalną mikroflorę. Ponadto rozwój oporności na enzybiotyki jest znacznie mniej prawdopodobny ze względu na wysoce konserwatywne struktury ścian komórkowych bakterii, na które są one ukierunkowane. Enzybiotyki są uważane za bezpieczne dla ludzi i zwierząt (nie atakują innych komórek niż bakterie chorobotwórcze), ale także bezpieczne dla środowiska (są biodegradowalne i nie powodują korozji). Proponujemy zastosowanie enzybiotyków: I) na etapie pierwotnej produkcji zwierzęcej (np. w akwakulturze łososia) w celu zapobiegania infekcjom bakteryjnym, II) w miejscach przetwarzania żywności jako środków zwalczających bakterie, III) w żywności jako konserwanty żywności. Takie nowatorskie podejście wpłynie pozytywnie na dobrostan zwierząt, jakość i bezpieczeństwo żywności, ale także zmniejszy koszty środowiskowe ekstensywnej produkcji żywności poprzez minimalizację rozprzestrzeniania się antybiotyków, chemikaliów i genów oporności na antybiotyki w środowisku. Zaproponowana w projekcie nowa technologia pomoże zmniejszyć wciąż rosnącą tendencję do marnowania żywności oraz poprawi rozsądne podejście do eksploatacji środowiska przez hodowców i producentów żywności.

Zintegrowany system jednoczesnego odzysku energii, substancji organicznych i składników odżywczych oraz wytwarzania wartościowych produktów ze ścieków komunalnych

Akronim: SIREN
Promotor projektu: Politechnika Poznańska - PUT
Partnerzy polscy: Aquanet S.A – AQ , Politechnika Gdańska - GUT, Politechnika Śląska – SUT , Uniwersytet Warmińsko-Mazurski – UWM
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute for Water Research - NIVA, Vestfjorden Avløepsselskap - VEAS
Wartość projektu (PLN): 6 789 722,31 
Kwota dofinansowania (PLN): 6 361 593,56 
Czas realizacji: 01.10.2020-01.10.2023
Adres strony: https://siren.put.poznan.pl
Opis projektu: Ogólnym założeniem projektu SIREN, zgodnie z koncepcją gospodarki o obiegu zamkniętym i zrównoważonym rozwojem, jest zintegrowanie tradycyjnie eksploatowanych komunalnych systemów oczyszczania ścieków z innowacyjnymi procesami w celu uzyskania większej efektywności usuwania zanieczyszczeń oraz  odzyskiwania cennych zasobów. W szczególności opracowywane są innowacyjne, atrakcyjne ekonomicznie technologie w zakresie odzyskiwania energii, organicznych substancji odżywczych w formie kwasów humusowych oraz pierwiastków biogennych (azot i fosfor), a także wytwarzania wartościowych produktów, tj. wodoru i biopolimerów. W projekcie zastosowano kompleksowe podejście obejmujące zarówno badania w skali laboratoryjnej prowadzone przede wszystkim przez partnerów naukowych jak i testy pilotowe w dwóch przedsiębiorstwach wodociągowo-kanalizacyjnych (polskim i norweskim) będących partnerami przemysłowymi w projekcie SIREN. Do analizy i oceny pracy zintegrowanego systemu jest opracowywany unikalny model metagenomiczny. Ponadto, budowany model komputerowy oczyszczalni uwzględniający wybrane technologie będzie zawierał nowe kryteria oceny koncepcji zrównoważonego rozwoju. Przeprowadzona zostanie także złożona analiza śladu węglowego i ocena cyklu życia dla różnych scenariuszy zintegrowanego systemu. Aby zwiększyć potencjał odzyskiwanych produktów na rynku, zostaną zidentyfikowane możliwości ich zastosowania, a odzyskane produkty będą monitorowane pod kątem potencjalnego zanieczyszczenia. Główne krótkoterminowe wyniki projektu obejmują wsparcie kariery początkujących badaczy, wspólne publikacje i wnioski projektowe oraz wypracowanie potencjału do dalszej współpracy. W dłuższej perspektywie wyniki projektu pomogą w transformacji oczyszczalni ścieków z filozofii „końca rury” w kierunku odpowiedzialnego zarządzania zasobami naturalnymi.

Beztlenowa bioreafineria do odzysku surowców z odpadów

Akronim: WasteValue
Promotor projektu: Politechnika Poznańska
Partnerzy polscy: Politechnika Gdańska, Politechnika Śląska, ProChimia Surfaces, A&A Biotechnology
Partnerzy norwescy: Aquateam COWI
Wartość projektu (PLN): 6871859,9
Kwota dofinansowania (PLN): 6564322,9
Czas realizacji: 01.12.2020-30.11.2023
Adres strony: www.wastevalue.put.poznan.pl
Opis projektu: 

Projekt WasteValue opiera się na założeniach gospodarki obiegu zamkniętego i zgodnie z takimi wytycznymi podejmuje tematykę związaną z odzyskiwaniem zasobów z odpadów spożywczych i osadów rybnych. W projekcie wykorzystane zostaną zintegrowane procesy przetwarzania frakcji organicznej odpadów komunalnych (ang. OFMSW), w celu odzyskania węgla organicznego i składników odżywczych. Odzyskany materiał zostanie wykorzystany do produkcji substytutu paliwa Jet A-1 do silników odrzutowych, substytutu gazu ziemnego i nawozów rolniczych. Głównym celem WasteValue jest stworzenie innowacyjnej biorafinerii do produkcji biopaliw i wysokiej jakości nawozów rolniczych z różnych strumieni odpadowych, co stanowi innowacyjne podejście do zagadnień łagodzenia skutków zmiany klimatu i docelowo wspiera przejścia na zrównoważoną biogospodarkę.

W ramach projektu wyznaczono szczegółowe cele, wspierające realizację celu głównego: 
1. optymalizacja obróbki wstępnej odpadów organicznych w niskich temperaturach wraz z hydrolizą enzymatyczną;

2. maksymalizacja konwersji odpadów organicznych do kwasów karboksylowych C6-C8;

3. opracowanie opłacalnej metody odzyskiwania kwasów karboksylowych C6-C8 i ich przekształcania w substytut paliwa odrzutowego;

4. opracowanie zoptymalizowanego systemu pozyskiwania wzbogaconego biogazu poprzez biometanację;

5. wzbogacanie odpływu z biorafinerii w celu uzyskania cennych nawozów rolniczych;

6. integracja procesów działania biorafinerii i ocena pod kątem obniżenia kosztów ich działania,

7. przeprowadzenie analiz oceny cyklu życia pod kątem zrównoważonego rozwoju.
W projekcie WasteValue opracowane zostaną najlepsze możliwe rozwiązania w zakresie skutecznego gospodarowania odpadami organicznymi w aspekcie środowiskowym, społecznym i gospodarczym. W projekcie planuje się również oszacowanie obecność i losy mikrozanieczyszczeń, w tym mikroplastiku, w badanych procesach. Wyniki projektu przyczynią się do odzysku surowców oraz oszczędności oraz poprawy opłacalności procesów zarządzania odpadami oraz będą stanowiły podstawę do zakresie wielo-i interdyscyplinarnego kształcenia w w zakresie procesów biorafineryjnych.

Polska wełna owcza - lepsze wykorzystanie zasobów i tworzenie wartości

Akronim: WOOLUME
Promotor projektu: Akademia Techniczno- Humanistyczna w Bielsku-Białej
Partnerzy polscy: Centrum Produktu Regionalnego w Koniakowie Maria Kohut
Partnerzy norwescy: Oslo Metropolitan University; Selbu spinneri AS
Wartość projektu (PLN): 4118250
Kwota dofinansowania (PLN): 3954250
Czas realizacji: 01.09.2020-31.08.2023 
Adres strony: https://woolume.ath.eu/ 
Opis projektu: Projekt Woolume dotyczy wełny z owiec górskich wypasanych w Beskidzie Śląskim. Celem projektu jest opracowanie rozwiązań umożliwiających racjonalne wykorzystanie wełny traktowanej obecnie jako kłopotliwy i małowartościowy produkt uboczny hodowli owiec. We współpracy z partnerami norweskimi opracowana zostanie technologia wytwarzania wyrobów wełnianych przeznaczonych do wyposażenia wnętrz odznaczających się dobrymi właściwościami izolacyjnymi oraz technologia produkcji nawozu ekologicznego.  Dodatkowo zostaną przeprowadzone badania dotyczące różnych aspektów środowiskowych wypasu owiec, a także badania rynkowe wełnianych materiałów izolacyjnych.

 

Pojazdy bezzałogowe
Pojazdy autonomiczne zintegrowane z robotami współpracującymi dedykowane dla systemów produkcyjnych nowej generacji

Akronim: CoBotAGV
Promotor projektu: Politechnika Śląska
Partnerzy polscy: AIUT Sp. z o.o.
Partnerzy norwescy: Western Norway University of Applied Sciences
Wartość projektu (PLN): 7463750
Kwota dofinansowania (PLN): 6560437,5
Czas realizacji: 01.10.2020-01.10.2023
Adres strony: http://cobotagv.aei.polsl.pl/index.php/pl
Opis projektu: Projekt CoBotAGV ma na celu stworzenie kompleksowego, inteligentnego rozwiązania logistyki wewnętrznej, które jest dedykowane dla nowej generacji systemów produkcyjnych, w szczególności dla elastycznej produkcji dyskretnej. Podstawowe kierunki badań prowadzonych w ramach projektu CoBotAGV to:
Elastyczna logistyka wewnętrzna realizowana z wykorzystaniem pojazdów autonomicznych AGV (Automated Guided Vehicles),
kooperacja pomiędzy stanowiskami produkcji dyskretnej, AGV i robotami współpracującymi (Collaborative Robots),
automatyczna integracja stanowisk produkcyjnych i logistyki wewnętrznej w zakresie komunikacji Maszyna – Maszyna i Maszyna – System,
zastosowanie modelu referencyjnego RAMI 4.0 (Reference Architectural Model for Industry 4.0) w systemach logistyki wewnętrznej,
zwiększenie efektywności energetycznej i optymalizacja wykorzystania zasobów produkcyjnych w oparciu o metody eksploracji danych i wirtualne modelowe systemów produkcyjnych.
Projekt składa się z trzech pakietów badawczych (WP1-WP3) i jednego pakietu rozwojowego (WP4):
WP1 - mobilny robot kooperacyjny zintegrowany z platformą AGV,
WP2 - automatyczna integracja stanowisk produkcyjnych i logistyki wewnętrznej w oparciu o komunikację Maszyna – Maszyna i Maszyna - System,
WP3 - zastosowanie metod uczenia maszynowego i eksploracji danych w systemach logistyki wewnętrznej wykorzystujących pojazdy AGV i roboty współpracujące celem zwiększenia dostępności i niezawodności usług logistycznych,
WP4 - stworzenie prototypu systemu logistyki wewnętrznej, który zostanie zweryfikowany poprzez prace rozwojowe realizowane w warunkach zbliżonych do operacyjnych.
 

Detekcja, predykcja, i rozwiązania dla bezpiecznych operacji autonomicznych statków handlowych

Akronim: ENDURE
Promotor projektu: Uniwersytet Morski w Gdyni
Partnerzy polscy: E-Marine Wojciech Tycholiz; Waterborne Transport Innovation
Partnerzy norwescy: Norges Teknisk-Naturvitenskapelige Universitet
Wartość projektu (PLN): 6410415
Kwota dofinansowania (PLN): 5921856,29
Czas realizacji: 01.01.2021-01.01.2024
Adres strony: http://www.project-endure.eu/
Opis projektu: Autonomiczny transport morski przyszłości przyciąga uwagę firm i instytucji badawczych w wielu krajach. Jego rozwój jest powodowany przede wszystkim postępem technologicznym. Jednakże, pomimo dużego potencjału, wciąż pozostają nierozwiązane problemy, związane m.in. z bezpieczeństwem przyszłych statków autonomicznych. Aby zapobiec wypadkowi, zagrożenie musi zostać wykryte odpowiednio wcześniej, aby pozostawić czas niezbędny do oceny sytuacji i opracowanie akcji zapobiegawczej. Kryteria oparte o wyniki badań naukowych są nieodzowne, jednak w dużej mierze niedostępne. W Projekcie zostanie podjęta próba rozwiązania tego problemu w zakresie (1) zapobiegania zderzeniom i wejściom na mielizny; (2) zapobiegania awariom statecznościowym, związanym z dynamiką obiektu pływającego. 
W tym celu, zastosowane zostaną metody modelowania ruchu statku w 6 stopniach swobody i symulator sytuacji spotkaniowych - uzupełnione przez wiedzę ekspercką. Zakres Projektu obejmuje więc prace teoretyczne, modelowanie komputerowe, i badania w warunkach rzeczywistych na statkach badawczych – w Polsce i w Norwegii.
Efekty Projektu mogą mieć znaczenie dla rozwoju i bezpieczeństwa przyszłych autonomicznych, morskich statków handlowych.

Bezzałogowy statek powietrzny o dużej długotrwałości lotu do zbierania danych o jakości powietrza w wysokich rozdzielczościach przestrzennych i czasowych

Akronim: LEADER
Promotor projektu: Politechnika Śląska
Partnerzy polscy: SkyTech eLab sp. z o.o.; Uniwersytet Warszawski
Partnerzy norwescy: Norwegian Research Centre (NORCE)
Wartość projektu (PLN): 6566477,16
Kwota dofinansowania (PLN): 6274392,38
Czas realizacji: 01.07.2020-30.06.2023
Adres strony: https://polnor-leader.eu/
Opis projektu: Rozwój bezzałogowych statków powietrznych do nowych zastosowań, takich jak ochrona środowiska, wymaga wydłużenia czasu lotu do pełnej autonomii systemu zasilania oraz nieograniczonej wytrzymałości i zasięgu. Osiągnięcie nieograniczonego czasu lotu wiąże się z zupełnie innym podejściem do projektowania BSP, w szczególności osiągnięciem autonomii energetycznej, drastycznym zmniejszeniem masy, zmianą kształtu obiektu, a w szczególności koncepcji aerodynamicznej i elementów konstrukcyjnych, dostosowaniem do autonomicznych osiągów długo terminowych zadań, poszukiwanie nowych źródeł zasilania podczas lotu UAV w środowisku.
Taki BSL HALE (High Altitude Long Endurance) jest opracowywany w ramach projektu, aby stać się nośnikiem aparatury naukowej zdolnej do wykonywania dokładnych pomiarów profili zanieczyszczeń różnego rodzaju: niska emisja z gospodarstw domowych, emisja przemysłowa, emisja sadzy oraz inne zanieczyszczenia ze źródeł naturalnych. W tym celu opracowano dwa drony z oryginalną konfiguracją TwinStratos: demonstrator o rozpiętości skrzydeł 3,2 m, zdolny do przenoszenia > 1 kg ładunku i osiągania pułapu 5 km i czasu lotu > 24h, oraz większy o rozpiętość skrzydeł 12,2m, udźwigu >2kg i pułapie 20km oraz czasie lotu >24h. Ponadto rozwijany jest zaawansowany system teleinformatyczny do planowania i realizacji misji w trybie półautonomicznym oraz gromadzenia i prezentacji danych. Misje będą realizowane w Polsce i na Svalbardzie i będą wymagały starannego zaprojektowania sprzętu pomiarowego pod kątem jego wagi i poboru mocy. Ponadto zostanie wdrożona i zaadaptowana do systemu planowania i kontroli misji specjalna metodyka gromadzenia danych przestrzennych i czasowych. Podczas misji na Svalbard nawiązana zostanie międzynarodowa współpraca z zespołami badawczymi działającymi w Ny-Ålesund. Osiągnięte wyniki będą szeroko prezentowane na międzynarodowych konferencjach oraz w czasopismach naukowych.

System monitoringu i obserwacji terenów portowych z wykorzystaniem pływających bezzałogowych mobilnych platform badawczych

Akronim: MPSS
Promotor projektu: Zarząd Morskiego Portu Gdynia S.A.
Partnerzy polscy: Politechnika Gdańska, Uniwersytet Morski w Gdyni
Partnerzy norwescy: Miros AS, Norsk Institutt for Vannforskning
Wartość projektu (PLN): 6715051,63
Kwota dofinansowania (PLN): 5454456,03
Czas realizacji: 01.02.2021-01.02.2024
Adres strony: https://old.port.gdynia.pl/pl/mpss
Opis projektu: Projekt polega wykorzystaniu mobilnych, nawodnych platform badawczych  w działalności portu gdyńskiego. W ramach projektu został wybrany zewnętrzny wykonawca, który dostarcza niezbędne do realizacji założonych celów, rozwiązania techniczne, wraz z wykwalifikowanym zespołem niezbędnym do obsługi procesów i aparatury pomiarowej. We współpracy  z międzynarodowymi zespołami, na podstawie uzyskiwanych wyników, powstaną prognozy oparte  o modele 3D, w zakresie modelowania dna morskiego, falowania czy rozprzestrzeniania się rozlewów ropopochodnych. Pobierane przez bezzałogową platformę pływającą próbki wody oraz osadów, będą analizowane przez laboratorium, dzięki czemu w czasie realizacji projektu, powstanie profil fizykochemiczny wód portowych. Otrzymane dane, obserwacje oraz analizy zostaną uwzględnione  w końcowym raporcie, zawierającym rekomendacje oraz wskazania dla organów administracji państwowej, w zakresie wykorzystania platform bezzałogowych do prac badawczych na terenach portowych. Implementacja rozwiązań wykorzystujących platformy bezzałogowe w Porcie Gdynia, w bezpośredni sposób przyczynia się do rozwoju silnych trendów w branży morskiej, ukierunkowanych na rozwój systemów opartych na autonomiczności. Celem projektu jest określenie możliwości uzyskania akredytacji od jednostek administracji państwowej, wszelkich badań przeprowadzanych za pomocą nawodnych platform bezzałogowych oraz stworzenie rekomendacji w zakresie ujednolicenia standardów technicznych w tym obszarze. 

 

Zdrowie i opieka społeczna
Opracowanie alternatywnych konstruktów CAR skierowanych przeciwko opornym na terapię nowotworom wywodzącym się z limfocytów B

Akronim: ALTERCAR
Promotor projektu:  Warszawski Uniwersytet Medyczny
Partnerzy polscy: Pure Biologics S.A.
Partnerzy norwescy: Szpital Uniwersytecki w Oslo
Wartość projektu (PLN): 6655250
Kwota dofinansowania (PLN): 6572725
Czas realizacji: 01.01.2021-01.01.2024
Adres strony: https://pnitt.wum.edu.pl/node/13842
Opis projektu: Immunoterapia z zastosowaniem limfocytów T modyfikowanych chimerycznymi receptorami antygenowymi (CAR) skierowanymi przeciwko antygenowi CD19 stanowi istotny postęp w spersonalizowanej terapii pacjentów z nowotworami wywodzącymi się z limfocytów B. Jednakże, pomimo bardzo skutecznej początkowej odpowiedzi, trwałość leczenia nie jest optymalna. Projekt ALTER CAR łączy działania trzech partnerów: Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, Szpitala Uniwersyteckiego w Oslo oraz firmy Pure Biologics SA, o uzupełniających się kompetencjach w celu opracowania alternatywnych rozwiązań terapeutycznych opartych o CAR T dla pacjentów z białaczkami i chłoniakami o złym rokowaniu.
W pierwszym etapie projektu zastosujemy połączone podejście bioinformatyczno-transkryptomiczno-proteomiczne do selekcji nowych celów dla komórek CAR T z wykorzystaniem linii komórkowych. Wybrane antygeny będą poddane dalszej walidacji na komórkach pierwotnych wyizolowanych od pacjentów z ostrą białaczką limfoblastyczną i chłoniakami opornymi na standardowe leczenie. W pierwszym zadaniu wyselekcjonujemy 2-4 antygeny jako kandydatów do terapii CAR, które w drugim etapie projektu posłużą do zaprojektowania panelu konstruktów CAR. Wstępnie zaprojektowane konstrukty CAR zostaną zoptymalizowane pod kątem powinowactwa, a w kolejnym etapie projektu zostaną poddane walidacji w warunkach przedklinicznych z wykorzystaniem dobrze poznanych modeli in vitro i in vivo. W ostatnim etapie wybrane CAR będą wytwarzane jako RNA w standardzie GMP do badań typu "first-in-man". Produktem końcowym niniejszego wniosku będzie jeden lub więcej alternatywnych CAR, które będą mogły być stosowane w leczeniu pacjentów.
Projekt ALTERCAR stwarza unikalną możliwość wdrożenia technologii komórek CAR T w Polsce oraz opracowania alternatywnych komórek CAR T o nowej specyficzności, co może stanowić istotny postęp w terapii CAR. Długoterminowym rezultatem projektu będzie stworzenie trwałej polsko-norweskiej sieci rozwoju i produkcji terapii opartych na CAR oraz innych terapii adoptywnych do badań klinicznych w różnych typach nowotworów.

Terapia celowana oparta o nowe podwójne koniugaty cytotoksyczne skierowana na nowotwory zależne od FGFR

Akronim: DUALDRUG
Promotor projektu: Uniwerystet Wrocławski
Partnerzy polscy: Pure Biologics S.A.
Partnerzy norwescy: Oslo University Hospital
Wartość projektu (PLN): 6571292
Kwota dofinansowania (PLN): 6508272
Czas realizacji: 01.10.2020-01.10.2023
Adres strony: http://protein.uni.wroc.pl/?page_id=462
Opis projektu: Efektywna terapia antynowotworowa jest najważniejszym celem onkologii. Postęp w dziedzinie cytotoksycznych koniugatów przeciwciał (Antibody Drug Conjugates, ADC) zachęcił nas do zbadania, czy użycie dwóch różnych cytotoksyn przyłączonych do białka kierującego doprowadzi do otrzymania skuteczniejszego leku. Projekt opiera się na naszych wcześniejszych wynikach, pokazujących iż czynnik wzrostu fibroblastów 2 (FGF2) może zastąpić przeciwciało w roli białka kierującego. FGF skoniugowane z lekiem cytotoksycznym, monometyloaurystatyną E (MMAE) jest efektywnie internalizowany przez komórki nowotworowe nadprodukujące receptor 1 FGF, i prowadzi do ich śmierci. W ramach projektu planujemy otrzymać koniugaty FGF2 zawierające dwa wysoce cytotoksyczne związki: MMAE i α-amanitynę (AMN). Jednoczesne zastosowanie dwóch cytostatyków na jednej cząsteczce kierującej może być rozwiązaniem alternatywnym dla klasycznej terapii skojarzonej. Obie toksyny cechuje całkowicie odmienny mechanizm działania. MMAE blokuje tworzenie mikrotubul, zaś AMN jest inhibitorem polimerazy RNA II oraz III. Oba związki powinny skutecznie niszczyć komórki rakowe. Ponadto, MMAE może wydostawać się z komórki nowotworowej i przez tak zwany „efekt przechodnia” niszczyć komórki sąsiadujące, podczas gdy amanityna jest wysoce skuteczna w niszczeniu komórek nadprodukujących transportery oporności wielolekowej. Tak więc szansa zniszczenia wszystkich komórek nowotoworwych jest dużo większa, niż przy zastosowaniu pojedynczego cytostatyku. Aby otrzymać koniugaty zastosujemy strategię modułową – PEG-ylowane peptydy połączone z aurystatyną i amanityną które przez reakcje maleimidu z tiolami będą przyłączanie do FGF2. Taka metoda pozwoli nam na produkcję homogennych koniugatów o zdefiniowanej stechiometrii, zawierających 1 do 3 cząsteczek każdego z leków. Przeprowadzimy charakterystykę koniugatów FGF2 z pojedynczym cytostatykiem oraz zawierającymi dwa różne cytostatyki, zarówno in vitro, jak i z użyciem linii komórkowych nadekspresjonujących receptory FGF. Najbardziej obiecujące koniugaty zawierające dwa cytostatyki będą testowane w badaniach na zwierzętach z użyciem ksenograftów nadekspresjonujących FGFR oraz nowotworów pochodzących od pacjentów. Nasze badania wpisują się w obecnie obowiązujący kierunek rozwoju leków przeciwnowotworowych: specyficzne dostarczenie do komórek nowotoworowych, wysoki poziom obsadzenia lekiem cząsteczki kierującej, połączone ze ściśle zdefiniowaną stechiometrią oraz homogennością otrzymywanych koniugatów. Co najważniejsze, proponowana przez nas strategia będzie zapewniała nie tylko wysoki potencjał do efektywnego niszczenia komórek guza redukując efekty uboczne w komórkach zdrowych, ale również ograniczy możliwość rozwinięcia oporności przez komórki nowotworowe.

Zdrowe społeczeństwo – w kierunku optymalnego zarządzania hałasem turbin wiatrowych 

Akronim: Hetman
Promotor projektu: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Partnerzy polscy: Akustix sp. z o. o.; Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica; Instytut Medycyny Pracy im. Jerzego Nofera; Główny Instytut Górnictwa; Instytut Ochrony Środowiska; Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej
Partnerzy norwescy: SINTEF
Wartość projektu (PLN): 4799511,25
Kwota dofinansowania (PLN): 4508275
Czas realizacji: 01.04.2021-01.04.2024
Adres strony: http://hetman.ios.edu.pl/
Opis projektu: Gwałtowny wzrost liczby farm wiatrowych zlokalizowanych na całym świecie jest związany z niewielkim oddziaływaniem tego rodzaju produkcji energii na środowisko. Jedną z głównych wad jest hałas. Hałas emitowany przez turbiny wiatrowe nie przypomina powszechnego hałasu przemysłowego - ma inną charakterystykę czasowo-spektralną. W związku z tym ujednolicone procedury monitorowania i kontroli hałasu nie pasują do specyfiki turbin wiatrowych. W efekcie brak jest uregulowań prawnych, a ludzie mieszkający wokół elektrowni wiatrowych skarżą się na uciążliwy hałas. W Polsce - jak i w wielu innych krajach - te same wskaźniki hałasu i ich wartości graniczne są wykorzystywane do monitorowania zarówno hałasu przemysłowego, jak i hałasu turbin wiatrowych. W konsekwencji, niezadowolenie społeczne doprowadziło do zmiany polskiego prawa w zakresie możliwości lokalizacji nowych farm wiatrowych. Praktycznie zmiana ta zatrzymała rozwój tego rynku w Polsce.  Głównym celem tego projektu jest stworzenie podstaw, metod i narzędzi do rzetelnej oceny, kontroli i zarządzania hałasem wytwarzanym przez elektrownie wiatrowe, z uwzględnieniem zasady zrównoważonego rozwoju. Turbiny wiatrowe są specyficznym rodzajem źródła hałasu, który oddziałuje na duże obszary - w przeciwieństwie do "typowych" źródeł przemysłowych. Uzasadnione wydaje się więc nie tylko określenie istotnych cech charakterystycznych hałasu turbin wiatrowych, ale również zdefiniowanie procedur jego pomiaru, obliczania i oceny, z uwzględnieniem charakteru źródła. W literaturze można znaleźć różne charakterystyki tego rodzaju hałasu, w tym modulację amplitudową (AM), duży zasięg hałasu (efekt wysokości turbin) oraz trudne warunki monitorowania hałasu - przy dużych prędkościach wiatru, co jest generalnie (w sytuacji "normalnej") jedną z przyczyn nieprowadzenia monitoringu hałasu. Ponieważ wpływ różnych charakterystyk hałasu turbin wiatrowych jest nadal przedmiotem dyskusji, istnieje potrzeba przeprowadzenia dalszych badań.

POLsko-NORweski program współpracy badawczej mający na celu podniesienie jakości opieki medycznej oraz polepszenie wyników zdrowotnych pediatrycznych oraz dorosłych pacjentów z chorobami REUMAtologicznymi

Akronim: POLNOR-RHEUMA
Promotor projektu: Uniwersytet Jagielloński - Collegium Medicum
Partnerzy polscy: Kambu Sp. z o.o.
Partnerzy norwescy: DiaGraphIT AS, Sorlandet Sykehus Hospital
Wartość projektu (PLN): 7103020,78
Kwota dofinansowania (PLN): 6267204,92
Czas realizacji: 01.01.2021-01.01.2024
Adres strony: https://polnorrheuma.com/
Opis projektu: Projekt POLNOR-RHEUMA ma na celu poprawę  jakości opieki nad pacjentami i skuteczności ich leczenia oraz rozwój badań naukowych w zakresie reumatologii w Polsce poprzez nawiązanie partnerstwa między jednostkami naukowymi i medycznymi placówkami badawczymi (Uniwersytet Jagielloński – Collegium Medicum w Krakowie i Szpital Sorlandet Sykehus w Kristiansand, Norwegia) oraz firm IT (KAMBU Sp. z o.o., Kraków, Polska i DiaGraphIT, Kristiansand, Norwegia). Partnerzy zaprojektują, dostarczą i wdrożą ustrukturyzowany system dokumentacji medycznej do codziennej opieki klinicznej i równoczesnego gromadzenia wysokiej jakości danych rejestrowych. Tak zaawansowana platforma pozwoli lekarzom na monitorowanie ważnych parametrów u dzieci, młodzieży i dorosłych pacjentów z przewlekłymi chorobami reumatycznymi, dokumentując rzeczywiste dane epidemiologiczne, przebieg choroby, leczenie i jakość opieki nad pacjentami reumatologicznymi w Polsce. Takie innowacyjne podejście do ciągłego monitorowania pacjentów reumatycznych we wszystkich grupach wiekowych ma służyć poprawie stanu zdrowia pacjentów i systemu opieki zdrowotnej. Ponadto wdrażane rozwiązania w postaci wyników zgłaszanych przez pacjentów (patient reported outcomes) pozwalają zwiększyć ich aktywny udziała w procesie terapeutycznym.

Podejście OneHealth do zrównoważonej profilaktyki i leczenia chorób zakaźnych

Akronim: PrevEco
Promotor projektu: Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego
Partnerzy polscy: 
Partnerzy norwescy: Norwegian University of Life Sciences; TINE SA
Wartość projektu (PLN): 6694600
Kwota dofinansowania (PLN): 6570600
Czas realizacji: 01.01.2021-01.01.2024
Adres strony: https://www.imdik.pan.pl/pl/component/content/article/157-projekty/realizowane-projekty-zagraniczne/447-preveco?Itemid=1208
Opis projektu: Rosnąca oporność wśród bakterii na różnorodne środki przeciwdrobnoustrojowe staje się coraz większym problemem współczesnej medycyny i wymaga podjęcia pilnych działań. Jedną z takich inicjatyw w odpowiedzi na zjawisko oporności jest „One Health” podjęta przez WHO. Inicjatywa OneHealth opiera się na założeniu, że problem rozprzestrzeniania się oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe można rozwiązać jedynie poprzez globalne jednoczesne działania na rzecz „zdrowych ludzi, zdrowego środowiska i zdrowych zwierząt”. Jedynie zsynchronizowane i wielokierunkowe działania mają szansę uchronić nas przed cofnięciem się do czasu sprzed odkrycia penicyliny. Wpisując się w globalną inicjatywę, partnerzy w niniejszym projekcie będą pracować na dopracowaniem nowej strategii zapobiegania i leczenia infekcji bakteryjnych za pomocą naturalnych, bezpiecznych i skutecznych środków antybakteryjnych. Ta innowacyjna strategia będzie oparta na enzymach bakteriolitycznych i bakteriocynach - związkach biodegradowalnych o określonej specyficzności i wysokiej wydajności. Proponowana nie antybiotykowa ochrona zwierząt przed infekcjami bakteryjnymi nie tylko poprawi dobrostan zwierząt i zminimalizuje straty w produkcji, ale jednocześnie doprowadzi do zmniejszenia stosowania antybiotyków, a tym samym rozwoju oporności bakterii chorobotwórczych. Na zakończenie projektu zwiększymy skalę produkcji najefektywniejszych mieszanin związków bakteriolitycznych i przygotujemy strategię komercjalizacji.

Systemy oparte na uczeniu maszynowym do automatyzacji systematycznych przeglądów literatury w dziedzinie bezpieczeństwa żywności

Akronim: REFSA
Promotor projektu: Politechnika Warszawska 
Partnerzy polscy: Tecna Sp. z o.o., Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – Państwowy Instytut Badawczy
Partnerzy norwescy: Oslo Metropolitan University, Norwegian Institute of Public Health
Wartość projektu (PLN): 5655879,97
Kwota dofinansowania (PLN): 5245983,96
Czas realizacji: 01.10.2020-01.04.2023
Adres strony: https://refsa-project.com
Opis projektu: Celem projektu jest opracowanie narzędzi wspierających działania osób zajmujących się przeglądem literatury w celu zmniejszenia czasu i zaangażowania zasobów ludzkich w tym procesie przy jednoczesnym zapewnieniu skuteczności procesu. Główny cel projektu zostanie osiągnięty poprzez zbudowanie narzędzi do Systematycznego Przeglądu Literatury (SLR). Narzędzia te będą oparte na sieci cytowań oraz będą wykorzystywały podejście semantyczne w systematycznym przeglądzie literatury. W celu realizacji podejścia systematycznego zostanie zbudowana ontologia dla domeny bezpieczeństwa żywności. Ontologia ta będzie definiowała podstawowe pojęcia w dziedzinie bezpieczeństwa żywności oraz relacje między nimi.  Następnie ontologia dziedziny zostanie wykorzystana do sklasyfikowania przeglądanych artykułów jako zawierających / niezwierających odpowiedzi na zadane pytania. Klasyfikacja zostanie osiągnięta poprzez zastosowanie czysto statystycznych metod opartych na miarach podobieństwa lub poprzez metody klasyfikacji oparte na optymalizacji, takie jak metody SVM, lub metody wykorzystujące sieci neuronowe, w szczególności  głębokie sieci neuronowe. Zakłada się, ze  zestawy uczące wymagane do budowy modeli klasyfikacyjnych będą dostarczane w procesie aktywnego, częściowo nadzorowanego uczenia się odwołującego się do sieci cytowań.
Szczegółowe cele projektu to: 1) Opracowanie narzędzi do SLR opartych na wykorzystaniu sieci cytowań; 2) Opracowanie narzędzi dla SLR opartych na ontologii; 3) Analiza wydajności opracowanych narzędzi; 4) Ustalenie możliwości zmniejszenia czasu i zasobów ludzkich w procesach SLR poprzez wykorzystanie narzędzi stosujących techniki sztucznej inteligencji.

Teranostyczne egzosomy w personalizowanej nanomedycynie raka

Akronim: TEPCAN
Promotor projektu: Warszawski Uniwersytet Medyczny
Partnerzy polscy: Uniwersytet Warszawski; Insytut Chemii i Techniki Jądrowej
Partnerzy norwescy: Uniwersytet Bergen; Norweski Instytut Badań Powietrza; NorGenoTech AS
Wartość projektu (PLN): 6528354,11
Kwota dofinansowania (PLN): 6475770,11
Czas realizacji: 01.10.2020-30.09.2023
Adres strony: https://tepcan.wum.edu.pl/en
Opis projektu: Rak płuca jest najczęstszą przyczyną zgonów z powodu chorób nowotworowych na świecie. Zastosowanie nanotechnologii w terapii raka płuca otwiera ogromne możliwości na polu onkologii klinicznej dzięki rozwojowi nowych generacji leków przeciwnowotworowych. Projekt TEPCAN jest międzynarodowym programem badawczo-rozwojowym ściśle ukierunkowanym na kwestie personalizowanej onkologii. W programie podejmowane są różne rozwiązania nanotechnologiczne w zakresie bioinżynierii teranostycznych egzosomów, będących przedmiotem badań skuteczności i bezpieczeństwa w wymiarze regulacyjnym. W projekcie TEPCAN uczestniczą zespoły z Polski i Norwegii reprezentujące laboratoria akademickie, szpitale kliniczne oraz środowiska przemysłowe.

 

 

POLNOR CCS 2019 Call
Zaawansowany magazyn gazu i CO2 w akiferze

Akronim: AGaStor
Promotor projektu: Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Partnerzy polscy: 
Partnerzy norwescy: Universytet w Stavanger
Wartość projektu (PLN): 8518748,75
Kwota dofinansowania (PLN): 8518748,75
Czas realizacji: 01.10.2020-01.10.2023
Adres strony: https://www.agastor.agh.edu.pl/index.php?id=6717&L=1
Opis projektu: Innowacyjna, naczelna koncepcja projektu AGaStor opiera się na synergii pomiędzy  magazynowaniem gazu ziemnego a procesem składowania CO2 w lokalizacji w pobliżu wychwytywanych źródeł emisji CO2 (np. W północno-zachodniej Polsce). Głównym celem projektu jest ułatwienie realizacji zaawansowanego Podziemnego Magazynu Gazu (PMG) z wykorzystaniem dynamicznego wspomagania Poduszki Dwutlenku Węgla (CDC) w solankowych warstwach wodonośnych. Lokalizacja tego magazynu zostanie wybrana w sąsiedztwie przemysłowego źródła CO2 i terminalu odbiorczego LNG oraz gazowego interkonektora „Baltic Pipe” NO-PL.
Kluczową innowacją będzie opracowanie nowej i bezpiecznej technologii składowania CO2 jako poduszki (lub jej części) w magazynowaniu gazu energetycznego w warstwach wodonośnych. W ramach projektu opracowane zostaną praktyczne wytyczne i rozwiązania dotyczące charakterystyki możliwych miejsc składowania UNGS z CDC (w tym architektura 3D kompleksu składowania, mechanizmy pułapkowania, przepływ reaktywny, proces mieszania CO2 i gazu, ocena ryzyka i analiza wrażliwości) w wybranych regionach przyszłego rozmieszczenia, ulepszone monitorowanie i potencjalne łagodzenie wycieku CO2.
Połączenie składowania CO2 z PMG może przynieść przemysłowi korzyści ekonomiczne i technologiczne oraz pozwolić mu na zmniejszenie ilości antropogenicznych emisji CO2. Ten nowy element CCUS może być elementem działań proklimatycznych. Kluczowym zagadnieniem projektu AGaStor będzie wymiana wiedzy i pogłębiona współpraca pomiędzy partnerami z Polski i Norwegii w celu określenia najlepszych technologii i zastosowań w systemach energetycznych krajów partnerskich.

Wychwytywanie dwutlenku węgla w solach stopionych - Prototyp

Akronim: CCMS-P
Promotor projektu: Akademia Górniczo-Hutnicza
Partnerzy polscy: 
Partnerzy norwescy: Norwegian University of Life Sciences 
Wartość projektu (PLN): 3660000
Kwota dofinansowania (PLN): 3660000
Czas realizacji: 01.10.2020-01.03.2024
Adres strony: https://ccmsp.eu/
Opis projektu: Wychwytywanie węgla w stopionych solach jest innowacyjną technologią ekstrakcji dwutlenku węgla z rozcieńczonych gazów spalinowych. Badania laboratoryjne przeprowadzone przez norweskich naukowców wykazały, że metoda ta stanowi nowatorską i potencjalnie wysoce wydajną technologię wychwytywania CO2 z  mieszaniny gazów opuszczających instalacje związane z przemysłem i wytwarzaniem energii. Projekt ma na celu zaprojektowanie, wykonanie i przetestowanie prototypu dwukomorowego reaktora do wychwytywania węgla w stopionych solach. Hipoteza, że ​​CO2 może być wychwytywany i uwalniany przez ciekły sorbent na bazie stopionej soli, została potwierdzona i przetestowana w jednokomorowym reaktorze w laboratoriach NMBU (Norwegian University of Life Sciences). W ramach badań podstawowych niniejszego projektu, przeprowadzone zostaną testy lepkości stopionych soli, podczas gdy inne działania będą miały charakter badań przemysłowych. Przed przystąpieniem do budowy reaktora dwukomorowego, w celu przetestowania założeń przepływu między komorami nisko- i wysokotemperaturowymi, zostanie przeprowadzona symulacja komputerowa. W oparciu o jej wyniki oraz wiedzę i doświadczenie naukowców z AGH i NMBU zostanie zaprojektowany prototyp reaktora. Budowa i jego testowanie w środowisku laboratoryjnym to ostatnim etap przed komercjalizacją tej technologii. Bazując na aktualnej wiedzy partnerów projektu i przeprowadzonych wcześniej testach na reaktorze jednokomorowym, projekt ten będzie stanowić uzupełnienie ostatniego etapu laboratoryjnego, a także pierwszego – w zakresie skalowania w celu umożliwienia pełnego zastosowania przemysłowego. Projekt stawia sobie ambitny cel, jakim jest przejście od badań podstawowych do skali prototypowej pozwalającej na opracowanie nowego produktu w postaci urządzenia do redukcji emisji CO2. Jest to szczególnie ważne ze względu na szybko narastające problemy z globalnym ociepleniem.

Innowacyjny proces adsorpcji na ruchomym złożu do wychwytywania CO2 w elektrowniach węglowych pracujących pod zmiennym obciążeniem

Akronim: InnCapPlant
Promotor projektu: Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki
Partnerzy polscy: 
Partnerzy norwescy: Norwegian University of Science and Technology NTNU; SINTEF Industry
Wartość projektu (PLN): 8930394,8
Kwota dofinansowania (PLN): 8930394,8
Czas realizacji: 01.01.2021-01.01.2024
Adres strony: https://ke.pk.edu.pl/projekt-inncapplant/
Opis projektu: Celem projektu Innovative moving bed adsorption process for CO2 capture in coal-fired power plants operated under variable load (InnCapPlant) jest przeprowadzenie badań nad innowacyjną metodą wychwytywania CO2 ze spalin powstających w procesie spalania pyłu węgla kamiennego w kotle energetycznym. Metoda ta została opracowana przez partnera przemysłowego projektu (SINTEF Industry-Norwegia). Metoda opiera się na wykorzystaniu węgla aktywnego w procesie adsorpcji w złożu ruchomym.
Wstępne wyniki pozwalają na stwierdzenie, że energochłonność metody jest niższa od energochłonności dotychczasowych metod opartych na procesie absorpcji chemicznej lub na procesie wychwytywania w złożu nieruchomym.Projekt ma na celu wykazanie przydatności metody do szybkich zmian obciążenia bloku energetycznego, ze szczególnym uwzględnieniem szybkiego wzrostu mocy.
Projekt został podzielony na etapy w ramach, których partnerzy zaprojektują i zbudują stanowisko badawcze dla proponowanej metody wychwytywania CO2 z gazów spalinowych.Stanowisko badawcze zostanie zainstalowane w jednej z polskich elektrowni. W celu potwierdzenia przydatności metody do pracy w warunkach rzeczywistych, pomiary będą przeprowadzane podczas pracy bloku energetycznego w warunkach nieustalonych.Na podstawie pomiarów oszacowana zostanie:wydajność,współczynnik wychwytywania CO2,zużycie energii.W oparciu o wyniki testów i pomiarów, partnerzy podejmą wysiłki w celu skalowania modelu badawczego do warunków przemysłowych.

Modułowy układ oparty na ogniwach paliwowych ze stopionym węglanem z dostosowanymi osnowami kompozytowymi zaprojektowanymi dla określonych składów gazów spalinowych zorientowanych na integrację CCS z elektrownią przemysłową

Akronim: MOLCAR
Promotor projektu: Politechnika Warszawska
Partnerzy polscy: Fuell Cell Polska
Partnerzy norwescy: SINTEF AS
Wartość projektu (PLN): 6074710,05
Kwota dofinansowania (PLN): 5787665,05
Czas realizacji: 01.10.2021-30.09.2023
Adres strony: https://www.itc.pw.edu.pl/Projekty/MOLCAR
Opis projektu: Proponowany projekt koncentruje się na badaniach i rozwoju ukierunkowanych na budowę systemu wychwytywania dwutlenku węgla (CCS) opartego na ogniwach paliwowych ze stopionym węglanem (MCFC) pracujących w strumieniu gazów spalinowych, produkujących energię elektryczną i gaz gotowy do podania na rekaktor Sabatier. Taka jednostka może być kluczowym elementem systemów magazynowania energii realizujących koncepcję power-to-gas. W takich systemach nadwyżka energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (elektrownie wiatrowe i słoneczne) jest wykorzystywana do wytwarzania paliw syntetycznych. Dodatkowo MCFC pomaga w zwiększeniu elastyczności pracy konwencjonalnych bloków energetycznych, zwłaszcza w świetle spodziewanych częstych przestojów jako centralnie utylizowanych bloków.  Projekt koncentruje się na opracowaniu koncepcji, projektowaniu, konstrukcji i badaniach eksperymentalnych prototypowego systemu klasy 10 kW ze stosem MCFC, który wykazuje wychwytywanie ponad 90% dla mocy opalanych węglem w MCFC (z ujemną karą energetyczną –4 MW/kg ), co daje dodatkową moc około 30%. Stos MCFC ma budowę modułową, co umożliwia zintegrowanie kilku takich jednostek w celu budowy większych systemów CCS. Dwutlenek węgla może być później ponownie wykorzystany do produkcji paliw syntetycznych z wykorzystaniem nadmiaru energii elektrycznej ze źródeł przerywanych, co pozwala na integrację sieci elektrycznych i gazowych (sector coupling), co skutkuje większą elastycznością i bezpieczeństwem dostaw energii. Dzięki temu sieć gazowa staje się magazynem energii.

Elektrownia gazowa o ujemnej emisji CO2

Akronim: NEGATIVE-CO2-PP
Promotor projektu: Politechnika Gdańska
Partnerzy polscy: Instytut Maszyn Przepływowych Polskiej Akademii Nauk; Politechnika Wrocławska;  Akademia Górniczo-Hutnicza; Instytut Automatyki Systemów Energetycznych Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością; BROS CONTROL SPÓŁKA Z OGRANICZONA ODPOWIEDZIALNOSCIA SPÓŁKA KOMANDYTOWA
Partnerzy norwescy: NORGES TEKNISK-NATURVITENSKAPELIGE UNIVERSITET; SINTEF Energi AS
Wartość projektu (PLN): 17097103,37
Kwota dofinansowania (PLN): 16618633,17
Czas realizacji: 01.11.2020-01.11.2023
Adres strony: https://nco2pp.mech.pg.gda.pl
Opis projektu: Jednym z podstawowych celów projektu jest opracowanie nowatorskiej technologii wraz z budową instalacji demonstracyjnej, pozwalającej na wykorzystanie osadów ściekowych do produkcji energii elektrycznej z uzyskaniem jednocześnie pozytywnego wpływu na środowisko naturalne. Zaproponowana w niniejszym projekcie elektrownia, koncentruje się na nowym typie układu CCS/CCU i dotyczy instalacji zgazowania osadu ściekowego oraz jego utylizacji w elektrowni gazowej wraz z wychwytem dwutlenku węgla. Synergia pomiędzy instalacją CCS/CCU a proponowanym wykorzystaniem osadów ściekowych (uznawanych za odnawialne źródło energii) pozwala na osiągnięcie przez instalację ogólnej ujemnej emisji CO2. W wyniku realizacji projektu zostaną zaprojektowane oraz wykonane dwie instalacje demonstracyjne do: 1) zgazowania osadów ściekowych; 2) spalania powstałego paliwa, produkcji energii i wychwytu CO2. Podsumowując, w wyniku realizacji projektu powstaną technologie zagospodarowania syngazu powstającego w wyniku gazyfikacji osadów ściekowych oraz dedykowana instalacja mokrej komory spalania z wykorzystaniem spalania tlenowego dla opracowanego typu paliwa. Możliwy będzie wychwyt CO2 z powszechnie uznawanych za problematyczne odpadów i osiągnięcie pozytywnego efektu środowiskowego, przy jednoczesnym wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła.

Fotokatalityczna i fotoelektrochemiczna redukcja ditlenku węgla

Akronim: PhotoRed
Promotor projektu: Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie
Partnerzy polscy: 
Partnerzy norwescy: University of South-Eastern Norway (USN), SINTEF AS Industry, SINTEF AS Ocean
Wartość projektu (PLN): 8037500
Kwota dofinansowania (PLN): 8037500
Czas realizacji: 01.09.2020-01.09.2023
Adres strony: https://photored.zut.edu.pl/
Opis projektu: Projekt dotyczy innowacyjnego rozwiązania wychwytywania I przerobu ditlenku węgla z gazów odlotowych. Stosowane obecnie technologie (takie jak sorpcja w roztworach amin lub składowanie podziemne) są energochłonne i mało przyjazne dla środowiska. Wychwytywanie ditlenku węgla (CCS) jest korzystne i konieczne, ale znacznie bardziej perspektywiczne są przełomowe technologie umożliwiające wychwytywanie i przerób (CCU) ditlenku węgla do użytecznych produktów, takich jak paliwa i inne chemikalia. Technologie te są jeszcze na bardzo początkowym stopniu gotowości, a ich wydajność jest niska, ale praca nad nimi jest konieczna dla zamknięcia cyklu węglowego, zapobiegania niekorzystnym zmianom klimatycznym i zmniejszenia zużycia paliw kopalnych. W wyniku poprzednio zrealizowanego projektu polsko-norweskiego „SolSorb” (2014-2017) stwierdziliśmy, że sfery węglowe stanowią doskonały sorbent umożliwiający wychwytywanie powyżej 6 mmol CO2/g/h w warunkach otoczenia. W aktualnie realizowanym projekcie „PhotoRed” konsorcjum badawcze stosuje ten sam materiał jako podstawowy składnik kompozytu zawierającego ponadto ditlenek tytanu, znany ze swoich bardzo dobrych właściwości katalitycznych. Kompozyt ten jest następnie modyfikowany chemicznie i testowany w procesie fotokatalitycznym i fotoelektrochemicznym. Celem projektu jest konwersja co najmniej 10 mikromoli CO2/g/h pod wpływem promieniowania UV w warunkach otoczenia oraz utrzymanie aktywności materiału na tym samym poziomie przez co najmniej 200 h. Procesy są prowadzone od początku projektu w kwarcowych reaktorach laboratoryjnych, a w trakcie projektu zostaną zaprojektowane i zbudowane prototypowe reaktory w większe skali, ze stali nierdzewnej. Przeprowadzone będą studia literaturowe oraz doświadczalne dotyczące wpływu otrzymywanych materiałów na środowisko. Oprócz aspektów technicznych, projekt ma też na celu zwiększenie świadomości społecznej co do zagadnień dotyczących wychwytywania i przerobu ditlenku węgla.

 

IdeaLab Call for Full Proposals
Społeczności na rzecz działań w dziedzinie zmian klimatu

Akronim: Co-Adapt
Promotor projektu: Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego
Partnerzy polscy: Uniwersytet Warszawski
Partnerzy norwescy: Western Norway Research Institute (Vestlandsforsking), OsloMet – Oslo Metropolitan University 
Wartość projektu (PLN): 6067048
Kwota dofinansowania (PLN): 6067048
Czas realizacji: 01.10.2021-30.04.2024
Adres strony: 
Opis projektu:
 Celem projektu jest wypracowanie nowego modelu integracji społecznej pomagającej w stworzeniu silnej i zintegrowanej społeczności, zdolnej do oddolnego podejmowania wyzwań związanych z dostosowaniem miast do zmian klimatu. W tym celu zostanie zaprojektowana aplikacja  w postaci komputerowej gry strategicznej, służącej do rozwoju i przekazywania wiedzy w zakresie adaptacji do zmian klimatu pomiędzy lokalnymi społecznościami. Gry strategiczne są uznawane obecnie za jedno z najbardziej skutecznych narzędzi edukacyjnych. Proponowana gra będzie miała charakter symulacyjny, a zatem będzie dostosowana do lokalnych warunków środowiskowo-przestrzennych. Elementem symulacji będą podejmowane działania na rzecz adaptacji do zmian klimatu w zależności od intensywności tych zmian (wprowadzenie m.in. różnych rozwiązań zielono – błękitnej infrastruktury, czy wykorzystania energii odnawialnej). Wykorzystanie gry jako narzędzia pozwoli na wzmocnienie inicjowania zmian oddolnych (bezpośrednio wynikających z motywacji lokalnych społeczności) minimalizując oczekiwania na zmiany odgórne (wynikające z konieczności podjęcia decyzji lokalnych władz). Kluczowym założeniem jest tu wykorzystanie metody wzajemnego uczenia się i motywowania społeczności, czyli wykorzystanie wiedzy już istniejących zmotywowanych społeczności lokalnych (w różnych miastach świata) do zaprojektowania, a także testowania gry. Pilotaż projektu zostanie przeprowadzony dla 6 wybranych społeczności w Warszawie zróżnicowanych względem społecznym oraz ekspozycji na zmiany klimatu (strefa centralna, mieszkaniowa i peryferyjna miasta). Każda ze społeczności będzie w ramach eksperymentu samodzielnie realizować jedno z wybranych działań. W efekcie w projekcie zostanie zebrany zbiór dobrych praktyk przyczyniających się do zwiększenia motywacji lokalnych społeczności na rzecz zmian klimatu, a wytworzona gra będzie dostępna online oraz w formie aplikacji na telefon dla innych społeczności przez kolejnych 5 lat.

CoMobility - współtworzenie inkluzywnych rozwiązań transportowych

Akronim: CoMobility
Promotor projektu: Uniwersytet Warszawski
Partnerzy polscy: Szkoła Główna Handlowa, Politechnika Warszawska, Fundacja "Na Miejscu", Miasto Lublin
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute for Air Research, The Fridtjof Nansen Foundation at Polhøgda
Wartość projektu (PLN): 5798061,41
Kwota dofinansowania (PLN): 5798061,41
Czas realizacji: 01.03.2021-01.03.2024
Adres strony: https://comobility.edu.pl/
Opis projektu: CoMobility to transdyscyplinarny międzynarodowy projekt badawczy, w którym analizujemy postawy i zachowania związane z mobilnością, w szczególności usługi będące alternatywą dla prywatnych samochodów. W procesie współtworzenia będziemy identyfikować bariery i szanse w upowszechnianiu różnych sposobów przemieszczania się, a także znajdować działania, które ułatwią trwałą zmianę przyzwyczajeń dotyczących sposobów korzystania ze środków transportu. Wraz ze społecznościami lokalnymi, przedsiębiorcami i urzędnikami chcemy współtworzyć rozwiązania neutralne dla klimatu, a naszymi warszawskimi doświadczeniami i wynikami badań planujemy dzielić się z samorządami i innymi miastami w Polsce i Europie. Efekty projektu to zestaw metod współtworzenia nowych rozwiązań transportowych i narzędzi do oceny ich wpływu na jakość powietrza w Warszawie. Wyniki projektu (zintegrowany model transportowo-środowiskowy i dokumentacja procesu współtworzenia rozwiązań transportowych) będą ogólnodostępne i omawiane podczas spotkań warsztatowych z potencjalnymi użytkownikami.

Greencoin

Akronim: GC
Promotor projektu: Politechnika Gdańska
Partnerzy polscy: Stowarzyszenie Inicjatywa Miasto, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej 
Partnerzy norwescy: University of Stavanger, Oslo Metropolitan University
Wartość projektu (PLN): 8 432 287,50
Kwota dofinansowania (PLN): 8 432 287,50
Czas realizacji: 01.03.2021-01.03.2024
Adres strony: http://greencoin.pl/
Opis projektu: Konkurs organizowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju Projekt obejmuje badanie możliwości wprowadzenia do miasta alternatywnej waluty, która będzie narzędziem promocji proekologicznych działań mieszkańców, opartych na teorii gier, dla których będą odpowiednio wynagrodzony. Proces ma na celu zwiększenie świadomości mieszkańców i zmianę ich nawyków. Projekt przewiduje pilotaż systemu gratyfikacji dla mieszkańców Gdańska, przyczyniając się do jego rozwoju. W ramach projektu powstanie system, który będzie można wdrożyć w innych miastach oraz powstanie szereg publikacji naukowych.

GREEN HEAT - współpraca w celu lokalnej dekarbonizacji

Akronim: GREENHEAT
Promotor projektu: Instytut Maszyn Przepływowych im. Roberta Szewalskiego Polskiej Akademii Nauk
Partnerzy polscy: Akademia Leona Koźmińskiego, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej, CASE – Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych, Fundacja KEZO przy Centrum Badawczym Polskiej Akademii Nauk
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute for Air Research, University of Bergen 
Wartość projektu (PLN): 5710182,03
Kwota dofinansowania (PLN): 5710182,03
Czas realizacji: 01.02.2021-01.02.2024
Adres strony: https://greenheat.kezo.pl/
Opis projektu: Celem nadrzędnym projektu jest przyczynienie się do eliminacji stosowania kotłów na paliwa kopalne w Polsce, poprzez opracowanie skutecznych scenariuszy dekarbonizacji systemów grzewczych w skali gospodarstw domowych. 
Cele szczegółowe:
1) przeprowadzenie projektu pilotażowego w wybranej dzielnicy Legionowa oraz opracowanie dedykowanego (”szytego na miarę”) modelu biznesowego uwzględniającego wymagania konkretnych proponowanych rozwiązań technologicznych oraz wskazanie potencjalnych inwestorów jak również potencjalnych źródeł finansowania w celu skutecznego wsparcia eliminacji kotłów na paliwa kopalne;
2) opracowanie metodologii gotowej do wykorzystania w przyszłości dla kolejnych miast w Polsce w oparciu o doświadczenie zebrane w trakcie realizacji projektu pilotażowego (w szczególności analizy modelu biznesowego);
Projekt podchodzi do zagadnienia eliminacji kotłów na paliwa kopalne w sposób interdyscyplinarny, traktując jednocześnie próbę zmiany systemu grzewczego jako potencjalną szansę na wprowadzenie szerszej społecznej zmiany, polegającej na próbie przejścia na zrównoważony rozwój w energetyce, poprzez stymulację rozwoju nowych modeli biznesowych. Należy oczekiwać, że zaangażowanie lokalnej społeczności i kluczowych interesariuszy zaowocuje wzrostem obywatelskiej świadomości w stosunku do wyzwań związanych ze zrównoważonym rozwojem.
W projekcie założono, że prace realizowane będą z uwzględnieniem aspektów socjalnych, technicznych oraz ekonomicznych.

SmartFood: Angażowanie mieszkańców w różnorodność żywnościową w miastach

Akronim: SmartFood
Promotor projektu: Centrum Badań i Innowacji Pro-Akademia
Partnerzy polscy: Politechnika Krakowska, Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej
Partnerzy norwescy: 'Norwegian Institute for Air Research, Western Norway Research Institute, BI Norwegian Business School
Wartość projektu (PLN): 6488850
Kwota dofinansowania (PLN): 6488850
Czas realizacji: 01.09.2021-30.04.2024
Adres strony: https://smartfood.city/
Opis projektu: SmartFood łączy najnowocześniejsze interdyscyplinarne badania konsumpcji i produkcji żywności w miastach z nowatorskim podejściem do współtworzenia zdrowej żywności opartej na roślinach i owadach, bez użycia gleby, przy jednoczesnym wykorzystaniu lokalnie dostępnej wody deszczowej i energii słonecznej do całorocznej zrównoważonej i bezpiecznej produkcji żywności w korytarzach bloków miejskich. SmartFood wniesie znaczący wkład w realizację długoterminowej wizji miast przyszłości, w których przejście na zrównoważone wzorce konsumpcji i produkcji żywności promuje zdrowe nawyki żywieniowe, zmniejsza uzależnienie od handlu detalicznego żywnością, ogranicza marnotrawienie żywności i wzmacnia lokalne więzi społeczne. W wyniku tych działań domowa produkcja żywności zmniejszy ślad środowiskowy poprzez zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych wynikających z produkcji i transportu żywności. W stosunku do wcześniejszych prac nad redukcją marnotrawienia żywności i zrównoważonym rozwojem społeczności, które opierały się głównie na badaniach ankietowych o relatywnie niskiej wiarygodności predykcyjnej, w ramach projektu przeprowadzony zostanie kontrolowany eksperyment społeczno-technologiczny, podczas którego przetestowana zostanie nowa technologia samodzielnej produkcji żywności i jej wpływ na środowisko, zmiany behawioralne i postawy konsumpcyjne mieszkańców miast. Rezultaty projektu posłużą do opracowania zaleceń i rekomendacji dotyczących zrównoważonej polityki miejskiej w miastach przyszłości.

USAGE – Miejska farma akwaponiczna połączona z systemem oczyszczania wody deszczowej

Akronim: USAGE
Promotor projektu: Water Science and Technology Institute- H2O SciTech
Partnerzy polscy: Politechnika Warszawska; Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki; CASE - Center for Social and Economic Research
Partnerzy norwescy: Norwegian Institute for Water Research; The Fridtjof Nansen Foundation at Polhøgda 
Wartość projektu (PLN): 9407825,44
Kwota dofinansowania (PLN): 9407825,44
Czas realizacji: 01.08.2021-30.04.2024
Adres strony: http://urbanras.eu/pl/
Opis projektu: Projekt USAGE to interdyscyplinarne i międzynarodowe przedsięwzięcie, którego celem jest opracowanie i budowa dwóch instalacji akwaponicznych we Wrocławiu i w Oslo. Instalacje będą połączone z systemem zbierania i oczyszczania wód opadowych. Projekt skupia się na budowie wielofunkcyjnej przestrzeni, w której zwierzęta i rośliny będą ekologicznie utrzymywane uwzględniając oszczędność wody.
Przestrzeń spełni rolę zielonego azylu w centrum miasta, gdzie będzie można znaleźć informacje o produkcji ekologicznej żywności. Rolą farmy akwaponicznej w centrum miasta przyszłości będzie zapewnienie świeżej żywności lokalnej społeczności, skrócenie łańcucha dostaw i ograniczenie śladu węglowego.
USAGE jest projektem pilotażowym, który zapewni wartość analityczną i edukacyjną. Na obu farmach zostaną przeprowadzone analizy, aby sprawdzić potencjał komercyjny projektu. Plan skalowania instalacji zostanie opracowany tak, aby małe i średnie przedsiębiorstwa mogły go zaimplementować. Projekt zakłada również aspekt społeczny – farma będzie miejscem edukacyjnym dla dzieci i młodzieży oraz miejscem spotkań w zielonej przestrzeni osiedli.

 

Small Grant Scheme 2019 Call
Druk 3D i nanotechnologia do ekranowania pola elektromagnetycznego kompozytów węglowych

Akronim: 3DforCOMP
Promotor projektu: Fundacja Partnerstwa Technologicznego 
Wartość projektu (PLN): 909 527,66
Kwota dofinansowania (PLN): 909 527,66
Czas realizacji: 01.09.2021-01.09.2023
Adres strony: https://technologypartners.pl/pl/portfolio-items/3dforcomp-2/
Opis projektu: Celem projektu 3DforCOMP jest opracowanie technologii poprawy przewodności elektrycznej kompozytów węglowych wymaganej przez przemysł lotniczy, motoryzacyjny, obronny i elektroniczny w celu ekranowania pola elektromagnetycznego. Proponowane rozwiązanie polega na wykorzystaniu procesu druku 3D metodą FFF (Fused Filaments Fabrication) do drukowania termoplastycznych nanokompozytów zawierających nanorurki węglowe na powierzchni tkanin węglowych. Proponowane rozwiązanie pozwoli na wprowadzenie do struktury kompozytów nanorurki węglowe w dużym stężeniu (do 15%wag), co przy obecnie dostępnych technologiach jest niemożliwe. Tkaniny węglowe z nadrukowanym na powierzchni termoplastycznym nanokompozytem będą użyte w procesie wytwarzani kompozytów węglowych. Wprowadzenie w ten sposób nanorurek węglowych pozwoli na podniesienie właściwości elektrycznych, jak również mechanicznych kompozytów. Nowy typ elektrycznie przewodzących i elastycznych filamentów opartych na termotopliwych klejach polimerowych i nanorurkach węglowych zostanie przetestowany przy użyciu przemysłowej drukarki 3D w firmie SINTEF w Norwegii. Na każdym etapie procesu przewodność elektryczna będzie analizowana i korelowana z dyspersją nanorurek, co pozwoli zrozumieć wpływ warunków procesu na właściwości elektryczne i skuteczność ekranowania elektromagnetycznego. Opracowane rozwiązanie zostanie przetestowane w warunkach naturalnych na prototypie skrzydła samolotu w końcowej fazie projektu.

Badania nad opracowaniem składu preparatu bakteriofagowego aktywnego wobec wielolekoopornych szczepów klinicznych Acinetobacter baumannii 

Akronim: ACIPHAGE
Promotor projektu: Instytut Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda PAN
Wartość projektu (PLN): 800 000
Kwota dofinansowania (PLN): 800 000
Czas realizacji: 01.06.2021-31.05.2023
Adres strony: https://hirszfeld.pl/projekty/aciphage/
Opis projektu: Celem projektu jest wyizolowanie, scharakteryzowanie i przygotowanie koktajlu fagowego specyficznego dla wyjątkowo opornych bakterii Acinetobacter baumannii, będących patogenem oportunistycznym, zdolnych do wytwarzania biofilmu i szeroko rozpowszechnionych w środowisku szpitalnym. Gatunek ten powoduje liczne infekcje wśród długo hospitalizowanych pacjentów, w tym na oddziałach intensywnej opieki medycznej. A. baumannii został zaklasyfikowany przez Światową Organizację Zdrowia do krytycznej grupy priorytetowej. Wspomniany patogen jest jedną z możliwych przyczyn trudnych do leczenia infekcji dróg moczowych, które stanowią ogromny problem społeczny wśród kobiet i znacząco obniżają ich jakość życia. W celu znalezienia i wyizolowania nowych fagów aktywnych przeciwko A. baumannii zebrane zostaną zarówno wielolekooporne bakteryjne szczepy szpitalne oraz próbki wody. Nowo wyizolowane fagi zostaną poddane amplifikacji w celu określenia ich morfologii oraz przynależności taksonomicznej. W celu potwierdzenia litycznego charakteru fagów zostanie przeprowadzone sekwencjonowanie ich materiału genetycznego. Określone zostanie spektrum lityczne fagów oraz ich stabilność w różnych warunkach przechowywania. Ponadto do opracowania składu preparatu fagowego wykorzystane zostaną również fagi pochodzące z kolekcji Laboratorium Bakteriofagowego (możliwa synergia fagów w potencjalnym preparacie docelowym). Zarówno różne warianty koktajli, jak i pojedyncze fagi zostaną wykorzystane do badania skuteczności fagów in vitro. Następnie fagi, które wykazywały najwyższą skuteczność w walce z biofilmem bakteryjnym zostaną wykorzystane do badań in vivo. Badania te dotyczyć będą eksperymentalnie wywołanej infekcji dróg moczowych u myszy. Badania nad składem preparatu aktywnego wobec wielolekoopornym szczepom A. baumannii w leczeniu infekcji dróg moczowych przyczynią się zarówno do rozwoju fagoterapii, jak i do przezwyciężenia ogromnego problemu zdrowotnego o znacznym zasięgu społecznym.

Jednoniciowy aptamer DNA zdolny do swoistego wiązania ludzkiego PD-L1 jako nowa sonda molekularna w diagnostyce raka

Akronim: AptaCancer
Promotor projektu: Uniwersytet Jagielloński, Kraków, WBBiB, dr Małgorzata Benedyk-Machaczka
Wartość projektu (PLN): 770 000
Kwota dofinansowania (PLN): 770 000
Czas realizacji: 01.03.2020-01.03.2024
Opis projektu: Celem projektu jest opracowanie uniwersalnej sondy molekularnej dla białka PD-L1 (ligand receptora programowanej śmierci -1), która ułatwi diagnostykę różnych typów nowotworów. PD-L1 jest białkiem obecnym na powierzchni wielu komórek nowotworowych, umożliwiając im omijanie naturalnego systemu obrony jakim jest układ odpornościowy. Jednym z elementów układu odpornościowego są limfocyty T, które  rozpoznają i atakują komórki nowotworowe. Komórki te mają na swej zewnętrznej powierzchni struktury zwane receptorami, działające jak klucze pasujące do zamków na cząsteczkach atakujących organizmów. To rozpoznanie cząsteczkowe jest głównym elementem odpowiedzi odpornościowej. Jednym z elementów tego mechanizmu są tak zwane „punkty kontrolne”, które nie dopuszczają do atakowania komórek prawidłowych przez limfocyty T.  Kluczową częścią tego mechanizmu jest system PD-L1/PD-1 (białko programowanej śmierci -1). PD-L1 obecne na prawidłowych komórkach rozpoznaje i przyłącza się do PD-1 na limfocytach T uniemożliwiając im atakowanie zdrowych komórek. Niestety niektóre nowotwory nauczyły się produkować duże ilości PD-L1 aby oszukać system immunologiczny i uniknąć wykrycia. Stąd, zaprojektowane sondy nakierowane są na wiązanie PD-L1 będą w stanie wykryć i zlokalizować komórki nowotworowe na bardzo wczesnym etapie choroby. Sondy te mogą zostać wykorzystane we wczesnej diagnostyce zwiększając szanse na wykrycie choroby i podjęcie leczenia.

Periodyczne siatki NANO-kanałów umieszczone wewnątrz struktur laserowych o jednomodowym widmie emisji

Akronim: BANANO
Promotor projektu: Instytut Wysokich Ciśnień Polskiej Akademii Nauk
Wartość projektu (PLN): 902 752,50
Kwota dofinansowania (PLN): 902 752,50
Czas realizacji: 01.08.2021-01.08.2023
Adres strony: http://www.unipress.waw.pl/mbe/pl/projekty/banano
Opis projektu: W ramach projektu proponujemy nowe podejście do technologii produkcji laserów jednomodowych emitujących światło w zakresie widzialnym 380-530 nm, w szczególności diod laserowych o rozłożonym sprzężeniem zwrotnym opartych na GaN (ang. distributed feedback laser diodes, DFB LDs). Stabilna praca i emisja jednej długości fali z wysokim współczynnikiem tłumienia modów bocznych jest wymagana do takich zastosowań jak: szybka komunikacja krótkiego zasięgu w oparciu o plastikowe światłowody, precyzyjne pomiary czasu przez zegary atomowe czy zaawansowane czujniki oparte na interferometrii. Azotkowe lasery DFB nie są jeszcze dostępne na rynku ze względu na poważne ograniczenia związane z właściwościami materiałowymi stopów (In,Al,Ga)N, a mianowicie: niskim kontrastem współczynnika załamania światła i dużym niedopasowaniem sieci. Dotychczas prezentowane koncepcje wytwarzania tego typu przyrządów wykorzystują siatkę dyfrakcyjną w górnej części struktury laserowej. Nasz projekt ma na celu sprawdzenie zupełnie odmiennego pomysłu. Innowacyjność zaproponowanego podejścia polega na umieszczeniu siatki dyfrakcyjnej wewnątrz struktury. Będzie to możliwe dzięki zastosowaniu kombinacji zaawansowanych technik processingowych i epitaksji. W rezultacie wytworzony zostanie periodyczny układ kanałów powietrze/GaN, czyli siatka dyfrakcyjna o bardzo wysokim kontraście współczynnika załamania światła. Taka siatka zostanie zintegrowana ze strukturą niebieskiego lasera wytwarzanego metodą epitaksji z wiązek molekularnych z użyciem plazmy azotowej (PAMBE). Umieszczenie siatki poniżej obszaru aktywnego zapewni wysokie sprzężenie z modem optycznym. Opisany wyżej nowatorska struktura azotkowego lasera DFB zostanie zaprojektowana z użyciem modelowania teoretycznego i scharakteryzowana eksperymentalnie w celu weryfikacji stosowalności proponowanego wynalazku.

Nowa generacja materiałów do zastosowania na bioabsorbowalne implanty ortopedyczne

Akronim: Bioabsmat
Promotor projektu: Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej im. Aleksandra Krupkowskiego Polskiej Akademii Nauk 
Wartość projektu (PLN): 909 425
Kwota dofinansowania (PLN): 909 425
Czas realizacji: 01.09.2021-01.09.2023
Adres strony: www.bioabsmat.pl
Opis projektu: Postęp w dziedzinie metali bioabsorbowalnych ma ogromne znaczenie, ponieważ można z nich wytworzyć implanty tymczasowe, zastępujące stałe, a tym samym ograniczać szkodliwe skutki uboczne związane z ich długotrwałą obecnością w organizmie pacjenta. Rośnie zainteresowanie metalami bioabsorbowalnymi do zastosowań biomedycznych. Wraz z przyspieszeniem starzenia się społeczeństwa, zdrowie ludzkie i jakość życia należą do najważniejszych kwestii. Zastąpienie tkanki ludzkiej implantami jest jednym z warunków podtrzymania długiej i dobrej kondycji fizycznej tak skomplikowanej maszyny jak człowiek. Przewiduje się potencjalny wzrost rynku ortopedycznego na świecie w następnych latach głównie z powodu kontuzji sportowych i wypadków samochodowych. Konieczne jest znalezienie alternatywy dla stałych implantów kostnych, co zapobiegnie wtórnym operacjom i powikłaniom związanym z obecnością metalowych części wewnątrz ludzkiego ciała. Dlatego w ramach tego projektu planuje się wytworzenie stopów ZnMg0,5 z dodatkiem niewielkiej ilości Ca i Sr oraz ich wyciskanie hydrostatyczne. Zaproponowane w projekcie nowatorskie podejście obejmuje wytworzenie czteroskładnikowych stopów cynku o zadowalających właściwościach mechanicznych uzyskanych przez połączenie stopowania i odkształcenia plastycznego, z ich korzystnym wpływem na właściwości korozyjne i biologiczne. Zaprojektowany zostanie prototyp śruby ortopedycznej, który zostanie poddany badaniom mechanicznym, mikrostrukturalnym i korozyjnym. Seria unikalnych w skali światowej prototypowych elementów w postaci śrub kostnych wykonanych z bioabsorbowalnego stopu cynku o wysokich właściwościach mechanicznych, zostanie zaprojektowana i wytworzona w ramach projektu. Prowadzone badania wyznaczą pionierski kierunek w rozwoju nowej generacji materiałów do zastosowań na implanty ortopedyczne.

Badania przedkliniczne implantu do rekonstrukcji więzadła krzyżowego z substytutem regeneracji kości

Akronim: BioLigaMed
Promotor projektu: Instytut Podstawowych Problemów Techniki PAN
Wartość projektu (PLN): 896 192,50
Kwota dofinansowania (PLN): 896 192,50
Czas realizacji: 01.10.2021-01.10.2023
Adres strony: www.ligament.ippt.pan.pl
Opis projektu: Projekt obejmuje opracowanie innowacyjnego w skali międzynarodowej prototypu implantu do naprawy więzadeł stawu kolanowego. Implant umożliwi odtworzenie naderwanego więzadła oraz tunelu w kości w miejscu mocowania implantu. Opracowany prototyp implantu będzie posiadał właściwości biomimetyczne. Powierzchnia implantu zostanie zmodyfikowana ceramiką w części odbudowy kości oraz białkiem w części odbudowy więzadła. Biokompatybilność implantu zostanie zweryfikowana i przeprowadzone podczas badań przedklinicznych. W większości przypadków, gdy dochodzi do skręcenia kolana, ACL ulega zerwaniu w okolicy proksymalnej, obok przyczepu udowego. Najnowszym trendem w naprawie ACL jest zastosowanie gąbki kolagenowej w połączeniu z odpowiednią techniką implantacji. Taka regeneracja polega na naprawie więzadła natywnego w połączeniu z bioaktywnym rusztowaniem, aby wypełnić lukę między końcami zerwanego więzadła. W standardowych rozwiązania używa się taśmy, która służy do wzmocnienia właściwości mechanicznych gąbki kolagenowej i umożliwienia montażu gąbki w kanale udowym. Problem jednak w tym, że po kilku latach taśma ulega zerwaniu ocierając się o ostre krawędzie kości. Dodatkowo regeneracja kości jest minimalna ze względu na brak wypełnienia tunelu. Projekt obejmuje opracowanie kształtu implantu, dobór polimerów z uwzględnieniem niezbędnych właściwości mechanicznych. W kolejnym etapie opracowany model implantu zostanie zoptymalizowany poprzez różnicowanie parametrów procesu FDM. Określone zostaną właściwości materiałowe wytworzonego produktu. Następnie, w  warunkach in vitro i in vivo zostanie oceniona biokompatybilność (cytotoksyczność i toksyczność, biodegradacja); finalnie implant zostanie przetestowany w badaniach przedklinicznych na dużym modelu zwierzęcym.

Uczenie częściowo-nadzorowane w oparciu o dane z czujników dla predykcji faz choroby afektywnej dwubiegunowej

Akronim: BIPOLAR
Promotor projektu: Instytut Badań Systemowych Polskiej Akademii Nauk
Wartość projektu (PLN): 896 250
Kwota dofinansowania (PLN): 896 250
Czas realizacji: 01.01.2022-01.01.2024
Opis projektu: Celem projektu BIPOLAR jest opracowanie nowatorskich metod inteligencji obliczeniowej, w szczególności metod uczenia częściowo-nadzorowanego uwzględniającego niepewność danych i modeli, do przewidywania epizodów choroby afektywnej dwubiegunowej (ChAD) z wykorzystaniem czujników. Wcześniejsze badania potwierdzają, że dane z czujników mogą wesprzeć wykrywanie epizodów choroby afektywnej dwubiegunowej. Okazuje się jednak że istniejące metody obliczeniowe są niewystarczające w obliczu tego problemu, ponieważ wymaga on umiejętnego połączenia danych z czujników z oceną psychiatryczną, a także brakuje wiarygodnych zestawów danych wzorcowych do uczenia algorytmów. Ponadto, dotychczas problem przewidywania epizodów ChaD był zazwyczaj formułowany jako uczenie nadzorowane, które obejmuje tylko dane zebrane tylko wtedy, gdy stan mentalny pacjenta był potwierdzony oceną psychiatryczną. Projekt BIPOLAR ma dostęp do dwóch dużych cyfrowych, zanonimizowanych zestawów danych zebranych z czujników pacjentów z ChAD, na których zostaną przeprowadzone zaawansowane analizy i eksperymenty. Celem projektu BIPOLAR jest: (1) opracowanie i ocena metod agregacji danych z czujników i wybór najbardziej istotnych atrybutów (2) modelowanie niepewności objawów depresji i manii; (3) opracowanie prototypu półnadzorowanego oprogramowania do przewidywania zmian stanu psychicznego pacjentów (4) demonstracja opracowanego rozwiązania na dwóch zbiorach danych rzeczywistych. Unikalność projektu BIPOLAR polega na dostarczeniu prototypu oprogramowania zawierającego zwalidowane metody obliczeniowe umożliwiające wczesne przewidywanie epizodów dwubiegunowych w oparciu o wykorzystanie teorii zbiorów rozmytych, statystycznej kontroli procesu oraz algorytmów uczenia  częściowo-nadzorowanego. Wyniki projektu BIPOLAR zostaną udostępnione i będą miały znaczący wpływ społeczny i gospodarczy. 

Opracowanie metody wytwarzania ceramicznych i kompozytowych komór spalania 

Akronim: CerChamber
Promotor projektu: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Wartość projektu (PLN): 903 119,55
Kwota dofinansowania (PLN): 903 119,55
Czas realizacji: 01.09.2021-01.09.2023
Adres strony: www.icimb.pl/projekty-badawczo-rozwojowe
Opis projektu: Projekt dotyczy opracowania ceramicznych i kompozytowych komór spalania dla potrzeb lotnictwa i technologii kosmicznej. W tym celu wybrano trzy rodzaje materiałów, dla których zostanie opracowana technologia wytwarzania:
- materiałów ceramicznych z azotku krzemu 
- kompozyty na osnowie azotku krzemu wzmocnione cząstkami węglika krzemu 1-30 %wag.
- kompozyty na osnowie azotku krzemu wzmocnione włóknami węglowymi 1-30 %wag.
Azotek krzemu należy do grupy ceramiki nietlenkowej. W takich materiałach wiązania chemiczne pomiędzy atomami mają charakter kowalencyjny, dlatego nawet w wysokich temperaturach mobilność atomów, a w konsekwencji dyfuzyja materii, jest niewielka. W związku z tym azotek krzemu nie wykazuje dobrej spiekalności. 
Ze względu na skomplikowany kształt dysz rakietowych, nie można bezpośrednio stosować żadnych technik prasowania na gorąco, zwykle stosowanych do produkcji tych materiałów. Technologia wytwarzania materiałów do produkcji komór spalania zostanie opracowana na drodze spiekania proszków. Z tego powodu niezbędne jest wprowadzenie środków pomocniczych do spiekania, które albo spowodują spiekanie materiału drogą fazy ciekłej, albo zwiększą dyfuzyjność materiału w wysokiej temperaturze.
Proszki w postaci granulatów zawierające substancje pomocnicze do formowania i spiekania będą zagęszczane izostatycznie, a następnie spiekane w atmosferze ochronnej bezciśnieniowo i zagęszczane w warunkach wysokiej temperatury i wysokiego ciśnienia przy techniki HIP (z ang. Hot Isostatic Pressing). Materiały te zostaną scharakteryzowane pod względem ich właściwości termicznych i mechanicznych, co pozwoli na zaprojektowanie próby w warunkach dynamicznych. Pełnowymiarowe ceramiczne i kompozytowe komory spalania zostaną poddane testom na stanowisku do badania silników rakietowych o ciągu 500N. Właściwości dysz prototypowych uzyskanych w zaprojektowanej technologii zostaną zweryfikowane w warunkach pracy.

Synergia Biologicznego i Termochemicznego Przetwarzania Bioodpadów w Celu Zmniejszenia Wpływu na Środowisko oraz Zwiększenia Efektywności Procesu

Akronim: CompoChar
Promotor projektu: Uniwerystet Przyrodniczy we Wrocławiu
Wartość projektu (PLN): 872 283,46
Kwota dofinansowania (PLN): 872 283,46
Czas realizacji: 01.04.2022-01.04.2024
Opis projektu: Głównym celem badań będzie opracowanie technologii produkcji i dozowania biowęgla do procesu kompostowania bioodpadów, w celu ograniczenia szkodliwych emisji (CO2, CH4, H2S, NH3, CO). Drugim celem będzie usprawnienie procesu kompostowania bioodpadów, produkcja wysokiej jakości kompostu (CompoChar) oraz zmniejszenie śladu węglowego. Zaproponowana zostanie technologia wytwarzania biowęgla o wysokich właściwościach sorpcji gazów. Zastosowanie technologii pozwoli na obniżenie kosztów związanych z uzdatnianiem gazu procesowego kompostowania, które instalacja musi usunąć. Gazy te są również szkodliwe dla środowiska, odorotwórcze i niebezpieczne dla pracowników kompostowni. Zaletami proponowanego rozwiązania są:
- ograniczenie emisji szkodliwych gazów: CO2, CH4, H2S, NH3, CO co najmniej 25%,
- skrócenie procesu kompostowania o 7 dni i zwiększenie właściwości nawozowych kompostu,
- zwiększenie korzyści ekonomicznych – zmniejszenie ilości gazów, które trzeba oczyścić,
- wydłużenie czasu trwania fazy termofilnej, co pozwoli na większą higienizację kompostu (Compochar),
- zamknięcie łańcucha cyklu produkcyjnego i wdrożenie recyklingu poprzez wykorzystanie kompostu do produkcji biowęgla.
Prezentowana technologia będzie możliwa do wdrożenia w zakładach przetwarzania bioodpadów jako alternatywna technologia redukcji emisji gazów. Ponadto nowa technologia może stanowić atrakcyjne uzupełnienie obecnie stosowanych metod intensyfikacji przetwarzania bioodpadów, wykorzystywanych do ułatwienia pracy kompostowni w trudnych warunkach eksploatacyjnych.

Projektowanie i optymalizacja kondensatora hybrydowego w oparciu o kompoytyt zawierające związki metali przejściowych i nanostrukturane materiały węglowe

Akronim: DesignHyCap
Promotor projektu: Politechnika Wrocławska
Wartość projektu (PLN): 574 400
Kwota dofinansowania (PLN): 574 400
Czas realizacji: 01.08.2021-01.08.2023
Opis projektu: Rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną wymaga poszukiwania urządzeń elektrycznych, które mogłyby zaspokoić rosnące potrzeby współczesnego społeczeństwa. Superkondensatory to grupa urządzeń o obiecujących możliwościach magazynowania dużych ilości energii. W związku z tym poszukuje się nowych innowacyjnych materiałów, które przewyższałyby właściwości elektrochemiczne obecnie stosowanych węgli aktywnych. Wśród intensywnie badanych grup związków znajdują się tlenki, siarczki, azotki metali przejściowych oraz ich kompozyty z nanomateriałami węglowymi. W ostatnim czasie duże zainteresowanie naukowe skupia się na syntezie tych kompozytów. Pojemność elektrochemiczna kompozytów związków metali przejściowych (tlenków, siarczków, azotków) z nanomateriałami węglowymi jako materiału elektrodowego jest znacznie wyższa niż pojemność konwencjonalnie stosowanego węgla aktywnego. Celem tego projektu jest synteza kompozytów związków metali przejściowych i nanostruktur węglowych jako materiału elektrodowego do kondensatora hybrydowego. Projekt będzie składał się z kilku etapów, obejmujących syntezę kompozytów związków metali przejściowych z nanomateriałami węglowymi w różnych warunkach, ich charakterystykę fizyczną oraz ocenę ich właściwości pojemnościowych w superkondensatorze pracującym w elektrolicie wodnym. Przetestowane zostaną trzy nanostruktury węglowe: nanowłókien węglowych, węgiel aktywny i zredukowany tlenek grafenu. Otrzymane kompozyty o nanostrukturach węglowych będą syntetyzowane przez łatwe wytrącanie chemiczne, ale także przez obróbkę hydrotermiczną i solwotermiczną. Proporcje związków w kompozycie zostaną zweryfikowane przez pomiary elektrochemiczne. Na koniec wybrane kompozyty zostaną przetestowane w kondensatorze hybrydowym z wykorzystaniem roztworu wodnego jako elektrolitu, gdzie co najmniej jedna elektroda zostanie zbudowana z kompozytu azotek metalu przejściowego/nanomateriał węglowy. Materiały otrzymane w ramach projektu mogą przyczynić się do wyznaczania nowych trendów w rozwoju innowacyjnych urządzeń do magazynowania energii.

Domieszkowanie tlenków metali ze szczególnym uwzględnieniem tlenku miedzi metodą powlekania natryskowego, w celu zmniejszenia jego rezystywności do zastosowania w cienkowarstwowych heterozłączowych i perowskitowych ogniwach słonecznych

Akronim: DMOPV
Promotor projektu: Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej Polska Akademia Nauk
Wartość projektu (PLN): 548 948,75
Kwota dofinansowania (PLN): 548 948,75
Czas realizacji: 01.03.2022-01.03.2024
Adres strony: www.imim.pl
Opis projektu: Wyzwaniem współczesnego świata jest ochrona środowiska i globalne ograniczenie zużycia energii elektrycznej, które prowadzi do jego zanieczyszczenia. W związku z tym konieczne jest zwiększenie udziału alternatywnych źródeł energii w całkowitej światowej produkcji. Można to osiągnąć maksymalizując uzyski energii przy minimalizacji kosztów jej pozyskania. Stąd głównym kierunkiem rozwoju dziedziny jaką jest fotowoltaika jest wdrażanie zaawansowanych technologii do taniej i wysokowydajnej produkcji ogniw i modułów słonecznych. Aby sprostać tym oczekiwaniom, głównym zadaniem projektu jest opracowanie procedury produkcji półprzewodników na bazie tlenków metali o niskiej rezystywności do stosowania w heterozłączowych i perowskitowych ogniwach słonecznych. Materiałem wybranym do badań jest bardzo obiecujący tlenek miedzi (I), który charakteryzuje się dobrymi parametrami fizykochemicznymi i może stanowić element konstrukcyjny ogniwa słonecznego. Projekt składa się z dwóch zadań. Efektem pierwszego zadania jest „know how” wytwarzania cienkich warstw funkcjonalnych na bazie niskorezystywnych, domieszkowanych tlenków metali. W tym celu zastosowana zostanie prosta metoda powlekania natryskowego. W drugim zadaniu powstanie kompletne, prototypowe urządzenie z domieszkowanym tlenkiem miedzi. Rozważane są dwa warianty ogniw słonecznych, cienkowarstwowe heterozłączowe ogniwo słoneczne, w którym tlenek miedzi będzie pełnił rolę absorbera oraz perowskitowe ogniwo słoneczne z warstwą transportującą dziury Cu2O.
Opracowana technologia przyczyni się do poszerzenia wiedzy w zakresie domieszkowania półprzewodników tlenkowych. Co więcej, w dłuższej perspektywie może zostać skomercjalizowana, co obniży koszty produkcji ogniw i modułów fotowoltaicznych. Dzięki temu wzrośnie liczba inwestycji fotowoltaicznych, a to wpłynie pozytywnie na ochronę środowiska.

Konstrukcja nowatorskiego, zróżnicowanego, opartego na bibliotekach pakietu do obliczeń struktur elektronowych w celów projektowania molekularnego

Akronim: ENDLESS-Mol
Promotor projektu: Instytut Metalurgii i Inżynierii Materiałowej Polska Akademia Nauk
Wartość projektu (PLN): 732 500
Kwota dofinansowania (PLN): 732 500
Czas realizacji: 01.04.2022-01.04.2024
Opis projektu: Projektowanie nowych materiałów w oparcie o doświadczenia eksperymentalne jest trudne ze względu na pojawianie się nowych prekursorów, czy też ustalenie ich właściwości bez uprzedniego przeprowadzenia wgłębnej analizy. Modelowanie teoretyczne może wspomóc doświadczenia eksperymentalne i naprowadzić na materiały o określonych właściwościach. Niestety, standardowe metody chemii obliczeniowej są trudne i ograniczone ze względu na zasoby komputerowe, których wymagania wzrastają eksponencjalnie wraz ze wzrostem rozmiaru badanego układu. Dlatego też często jest tak, że dokładne metody obliczeniowe chemii kwantowej są ograniczone do badania małych fragmentów, będących składowymi większych materiałów. Z pomocą przychodzą nowatorskie metody struktury elektronowej, które są w stanie przełamać istniejące bariery obliczeniowe. Jednym z innowacyjnych podejść są metody wykorzystujące pare elektronowe, zwane geminalami. Niestety, istniejące obecnie, wysoce zoptymalizowane pakiety chemii obliczeniowej nie posiadają wsparcia dla tego typu metod. Dlatego też, w celu wydajnego modelowania molekularnego, autorski pakiet obliczeniowy PyBEST zostanie (i) rozszerzony o zoptymalizowany silnik kontrakcji tensorowej (ang. tensor contraction engine) (ii) przyspieszony z wykorzystaniem CPU oraz GPU wykorzystując nowoczesne rozwiązania techniczne jak Intel oneAPI oraz CuPy. Tego typu optymalizacja otwarto-źródłowego PyBEST-a pozwoli na wydajne modelowanie organicznych ogniw fotowoltaicznych z wykorzystaniem wiarygodnych, obliczeniowo tanich metod typu “black-box”. Połączenie wyżej wymienionych zalet pozwoli na modelowanie układów o rozmiarach nieosiągalnych przy użyciu standardowych pakietów obliczeniowych. Podsumowując, niniejszy projekt pozwoli na przesunięcie paradygmat chemii obliczeniowej, wielkoskalowego modelowania. teoretycznego projektowania nowoczesnych materiałów oraz systematycznego polepszania nowoczesnych metod chemii kwantowej wykorzystaniem progresywnych modeli programowania. 

Nowe kompozytowe rusztowania z biopolimerów o strukturze porowatej i założonej aktywności biologicznej

Akronim: engiSCAF
Promotor projektu: Politechnika Łódzka
Wartość projektu (PLN): 770 000
Kwota dofinansowania (PLN): 770 000
Czas realizacji: 01.09.2021-01.09.2023
Opis projektu: W ramach proponowanych badań planuje się otrzymać 3-warstwowe i kompozytowe rusztowanie z biopolimerów o strukturze porowatej i założonej aktywności biologicznej otrzymane metodą liofilizacji. Rusztowanie składać się będzie z trzech warstw funkcjonalnych: z kolagenu, z mieszanek polimerowych na bazie hialuronianu sodu i jego mieszanek z innymi polimerami wzbogaconymi o wybrane związki aktywne oraz warstwy dwutlenku tytanu służącej jako funkcjonalna powłoka o właściwościach bakteriobójczych i bakteriostatycznych oraz zmniejszająca hydrofilowość. Oczekuje się, że przygotowana struktura będzie uniwersalna i możliwa do zastosowania w przypadku docelowego związku aktywnego. Ostatnia część projektu przewiduje opracowanie wariantu rusztowania dedykowanego do wykorzystania w inżynierii komórek skóry (prototyp). Oczekuje się, że ostateczna konstrukcja i jej trójwarstwowy system będą odgrywać kluczową rolę na każdym etapie procesu gojenia się rany.

Elektrody z zawiesiny karbonizatu pochodzącego z biomasy

Akronim: FlowChar
Promotor projektu: Politechnika Śląska
Wartość projektu (PLN): 878 750
Kwota dofinansowania (PLN): 878 750
Czas realizacji: 01.10.2021-01.10.2023
Adres strony: www.flowchar.pl
Opis projektu: Projekt FlowChar polegać będzie na przeprowadzeniu studium wykonalności koncepcji zintegrowanego systemu zgazowania i odsalania, która polega na tym, że karbonizat, czyli stały materiał powstający podczas konwersji biomasy, kierowany jest do instalacji oczyszczania wody, gdzie jony obecne w zasolonej wodzie adsorbowane są na jego powierzchni, po czym nasycony jonami sodu karbonizat zawracany jest do procesu zgazowania. Przewidywaną zaletą takiego rozwiązania jest zastąpienie komercyjnie produkowanego węgla aktywowanego elektrodą z materiału półodpadowego, a także wykorzystanie katalitycznych właściwości sodu do poprawienia sprawności procesu zgazowania. Program badań rozpocznie się od przygotowania karbonizatów w warunkach laboratoryjnych, pozwalających na dokładną kontrolę procesu, a tym samym właściwości powstającego materiału. W kolejnym kroku planowane jest badanie sprawności odsalania wody z wykorzystaniem elektrod przepływowych wykonanych z otrzymanych karbonizatów. Końcowa faza projektu przewiduje ocenę potencjalnej poprawy sprawności procesu zgazowania na skutek wykorzystania w nim karbonizatu nasyconego jonami sodu.

Nowa technologia kształtowania plastycznego kół ze stopów magnezu dla pojazdów lekkich

Akronim: ForMag
Promotor projektu: Politechnika Lubelska
Wartość projektu (PLN): 910 040
Kwota dofinansowania (PLN): 910 040
Czas realizacji: 01.11.2021-01.11.2023
Opis projektu: Celem projektu jest opracowanie nowej, efektywnej technologii kształtowania plastycznego kół ze stopów magnezu dla pojazdów lekkich z przedkuwek odlewanych do form metalowych.  Uzasadnieniem podjęcia tematu jest światowa tendencja wzrostu zapotrzebowania na konstrukcje lekkie składające się z części wykonanych ze stopów magnezu. Stopy magnezu zaliczane do metali lekkich stanowią grupę przyszłościowych materiałów konstrukcyjnych. Ich mała gęstość i dobre własności mechaniczne spowodowały duże zainteresowanie przemysłu wytwarzaniem wyrobów z tych materiałów. Ciągłe zmniejszanie masy konstrukcji stanowi w ostatnich latach jeden z głównych priorytetów produkcyjnych w różnych dziedzinach przemysłu. W związku z tym elementy ze stopów magnezu są coraz częściej wykorzystywane w budowie maszyn. Jednym z odbiorców części magnezowych jest przede wszystkim przemysł motoryzacyjny, w którym zmniejszenie masy konstrukcji może być bezpośrednio przełożone na poprawę dynamiki środków transportu. Wśród aplikacji stopów magnezu w środkach transportu można wymienić wszelkiego rodzaju koła pojazdów m.in. samochodowych, motocykli, rowerów, wózków itp. Współczesne technologie wytwarzania wyrobów z tych materiałów w ostatnim czasie są intensywnie doskonalone, stwarzając coraz to nowe możliwości ich wykorzystania w przemyśle. Na uwagę zasługują rozwijane technologie kształtowania plastycznego stopów magnezu, które umożliwiają otrzymanie wyrobów o lepszych własnościach w porównaniu do uzyskanych tylko metodą odlewania. Zakres projektu obejmuje badania doświadczalno-teoretyczne parametrów procesu kucia odlewanych stopów magnezu do formach metalowychi opracowanie wstępne nowej technologii kształtowania odkuwek kół z przedkuwek odlewanych kokilowo. Kolejno zostaną wykonane wielowariantowe symulacje numeryczne nowego procesu kształtowania kół ze stopów magnezu. Następnie będą przeprowadzone badania doświadczalne w warunkach laboratoryjnych i przemysłowych nowej technologii kucia kół magnezowych. Finalnym etapem prac w ramach projektu będzie wykonanie analizy techniczno-ekonomicznej i opracowania końcowego technologii. 

Nowe powłoki kompozytowe Ni-B/B i Ni-B/MoS2 o podwyższonych właściwościach mechanicznych wytwarzane metodą redukcji chemicznej

Akronim: GalvaNiB
Promotor projektu: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Mechaniki Precyzyjnej
Wartość projektu (PLN): 909 725
Kwota dofinansowania (PLN): 909 725
Czas realizacji: 01.07.2021-01.07.2023
Adres strony: www.galvanib.pl
Opis projektu: Przedmiotem projektu są powłoki kompozytowe z osnową Ni-B oraz fazą dyspersyjną w postaci boru (B) lub siarczku molibdenu (MoS2). Założenia projektu uwzględniają ogólnoświatowy nurt poszukiwań materiałów, którym stawiane są precyzyjnie określone wymagania użytkowe, takie jak: wysoka twardość, odporność na korozję i odporność na zużycie przez tarcie. Wybór cząstek B oraz MoS2 jako fazy dyspersyjnej podyktowany jest ich właściwościami. Bor oprócz poprawy właściwości mechanicznych może przyczynić się do poprawy odporności na podwyższone temperatury. Pierwiastek ten topi się w temperaturze ponad 2000oC, dla porównania nikiel w ok. 1450oC. Jest to szczególnie interesujące pod względem przyszłych zastosowań w branży motoryzacyjnej czy lotniczej, gdzie elementy są narażone na wysokie temperatury. Z kolei MoS2 charakteryzuje się, podobnie jak grafit, warstwową budową, co zapewnia jego właściwości smarne. Właściwościami smarnymi odznacza sie również sama stopowa powłoka Ni-B. Połączenie tych dwóch faz może dać bardzo korzystne właściwości tribologiczne.
Powłoki będą wytwarzane metodą redukcji chemicznej na podłożu stalowym z roztworów wieloskładnikowych. Planowane jest uzyskanie materiałów o twardości powyżej 900 HK0,025, która jest osiągana przez powłoki chromowe obecnie zastępowane innymi materiałami ze względu na ograniczenia wyrażone w dyrektywach UE i przepisach REACH. Innymi korzyściami wynikającymi z wprowadzenia cząstek B lub MoS2 będzie wzrost odporności na zużycie oraz poprawa odporności na korozję w porównaniu z powłokami Ni-B. Powłoki Ni-B/B i Ni-B/MoS2 będą wytwarzane przy różnych parametrach procesu osadzania (skład i temperatura kąpieli, czas osadzania, sposób mieszania, dodatki, itp.). Wytworzone materiały zostaną scharakteryzowane za pomocą mikroskopii świetlnej i skaningowej, dyfrakcji rentgenowskiej, spektroskopii fluorescencji rentgenowskiej, pomiarów parametrów chropowatości, pomiarów twardości Knoopa/Vickersa, badań tribologicznych, elektrochemicznych badań korozyjnych. Powłoki będą wytwarzane w skali laboratoryjnej oraz na linii galwanicznej w skali półtechnicznej.

Wielofunkcyjne tuby z wzorem rowków dla zwiększenia regeneracji obwodowego układu nerwowego po urazach

Akronim: GrooveNeuroTube
Promotor projektu: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Wartość projektu (PLN): 858 500
Kwota dofinansowania (PLN): 858 500
Czas realizacji: 01.10.2021-01.10.2023
Adres strony: cnbm.amu.edu.p
Opis projektu: Celem interdyscyplinarnego projektu GrooveNeuroTube jest wytworzenie kompozytowych tub metodą druku 3D w celu zwiększenia regeneracji nerwów obwodowych po urazach. W wytwarzaniu rusztowań komórkowych dla inżynierii tkankowej, jedną z najbardziej obiecujących i wydajnych technologii jest druk 3D. Opracowanie biokompatybilnych, stabilnych i tanich materiałów jako rusztowania komórkowe do regeneracji tkanek stanowi wyzwanie. Polimery pochodzenia naturalnego, takie jak kwas hialuronowy (HA), wykazują unikalne właściwości biologiczne takie jak wysoka biokompatybilność, jednak charakteryzują się niskimi właściwościami mechanicznymi. Wykorzystanie polimerów syntetycznych, takich jak polikaprolakton (PCL), może znacząco poprawić stabilność i właściwości mechaniczne rusztowań komórkowych, co czyni je obiecującymi w produkcji konstruktów dla inżynierii tkankowej. Wzbogacenie rusztowań komórkowych o czynniki wzrostu i czynniki przeciwbakteryjne jest kolejną zaletą projektu, mogącą poprawić adhezję komórek i wzrost aksonów a także hamować potencjalne infekcje bakteryjne. W projekcie, rusztowania komórkowe (tuby) będą wytworzone z kompozytu PCL/HA wzbogacone o substancje czynne. Na każdym etapie projektu zostanie przeprowadzona charakterystyka materiału i szczegółowe badania cytotoksyczności w warunkach in vitro w celu poznania biokompatybilności rusztowań komórkowych w stosunku do neuronów pierwotnych (szczurzych, ludzkich) i ludzkich neuralnych komórkach macierzystych. Wzrost aksonów zostanie również poddany analizie po stymulacji elektrycznej. Końcowym etapem projektu, weryfikującym użyteczność klinicznego zastosowania GrooveNeuroTube będą badania in vivo na szczurzym modelu uszkodzenia nerwu kulszowego. Uzyskane wyniki pozwolą na zaprojektowanie biokompatybilnych rusztowań dla zwiększenia integracji tkanek i regeneracji i nerwów obwodowych po urazach. Ze względu na precyzję, jaka powinna zostać zachowana przy naśladowaniu macierzy zewnątrzkomórkowej (ECM) tkanki nerwowej oraz przy jednoczesnym wzbogaceniu rusztowań o czynniki bioaktywne, zastosowana zostanie unikalna metoda druku 3D polegająca na bezpośrednim druku bioaktywnym.

Pionierskie materiały hybrydowe do fotokonwersji CO2

Akronim: HotHybrids
Promotor projektu: Uniwersytet Gdańsk
Wartość projektu (PLN): 863 750
Kwota dofinansowania (PLN): 863 750
Czas realizacji: 01.04.2022-31.03.2024
Opis projektu: Przełamanie barier w procesie fotokonwersji CO2 do użytecznych związków chemicznych wymaga opracowania nowej rodziny materiałów, charakteryzujących się wysoką stabilnością, wysoką aktywnością po wzbudzeniu promieniowaniem z zakresu widzialnego, długą żywotnością fotogenerowanych nośników, dobrą ruchliwością fotowzbudzonych ładunków, wysoką zdolnością adsorpcji CO2, selektywnością raz niską toksycznością. Jednakże, w chwili obecnej brakuje materiałów posiadających jednocześnie wszystkie wymienione wyżej cechy. Aby spełnić wszystkie te wymagania, głównym celem projektu HotHybrids jest opracowanie całkowicie przełomowej klasy materiałów hybrydowych składających się z nowych podwójnych nanokryształów perowskitu (DPN) zamkniętych w szkieletach metaloorganicznych (MOF). Proponowany system hybrydowy łączy unikalne właściwości podwójnych perowskitów (takich jak: struktura pasmowa zależna od składu, wielkości i morfologii) z unikalnymi właściwościami szkieletów metaloorganicznych, tj. wysoką stabilnością w środowisku wodnym, ogromną powierzchnia właściwą i porowatością, wysoką zdolnością adsorpcji CO2, aktywnością katalityczną i strukturą umożliwiającą mobilność ładunków. To wyzwanie zostanie osiągnięte w projekcie HotHybrids dzięki efektywnemu sprzężeniu (chemiczne lub fizykochemiczne łączenie) tych komponentów w najnowocześniejszy system hybrydowy, pozwalający na efektywny transport nośników ładunku i nie blokujący działania żadnej jednostki hybrydowej. 

Przechowywanie mleka ludzkiego w stanie niezamrożonym pod zwiększonym ciśnieniem w temperaturze poniżej 0°C - nowa metoda utrwalania

Akronim: HumMilkPres
Promotor projektu: Politechnika Gdańska
Wartość projektu (PLN): 869 212,50
Kwota dofinansowania (PLN): 869 212,50
Czas realizacji: 01.02.2022-01.02.2024
Adres strony: chem.pg.edu.pl/hummilkpres
Opis projektu: Celem projektu jest opracowanie alternatywnej procedury utrwalania i przechowywania mleka ludzkiego, która zminimalizuje straty składników odżywczych i biologicznie aktywnych. Cel ten zostanie osiągnięty poprzez zaprojektowanie i wykonanie prototypu urządzenia do wytwarzania ciśnienia w temperaturze poniżej 0°C, przeznaczonego dla próbek o objętości 100-150 ml (średnia objętość mleka oddawanego do banków) oraz określenie zmian wybranych składników odżywczych i bioaktywnych oraz stopnia inaktywacji mikrobioty w mleku podczas przechowywania w warunkach wysokociśnieniowych-niskotemperaturowych, gdy woda pozostaje niezamrożona. Karmienie piersią jest najlepszym sposobem żywienia noworodków i dzieci do drugiego roku życia. To zalecenie WHO wynika z niezwykłych właściwości HM. Jakość i ilość zawartych w nim związków jest doskonale dostosowana do potrzeb rozwijających się dzieci na każdym etapie ich wzrostu i jest jednym z głównych czynników odpowiedzialnych za utrzymanie ich dobrego stanu zdrowia w wieku dorosłym. W przypadku wcześniaków karmienie piersią zapewnia prawidłowe dojrzewanie słabo rozwiniętego układu pokarmowego i odpornościowego oraz znacznie zmniejsza ryzyko wystąpienia niektórych chorób. Dlatego też, gdy matka nie może karmić piersią, najlepszą alternatywą, szczególnie w żywieniu wcześniaków, jest wykorzystanie mleka zgromadzonego w Bankach Mleka Ludzkiego. Mimo, że mikrobiota mleka jest ważnym składnikiem pozytywnie wpływającym na rozwój niemowlęcia, pewne ryzyko przeniesienia groźnych chorób w wyniku wtórnego zanieczyszczenia powoduje, że w większości banków mleko jest utrwalane poprzez ogrzewanie w temperaturze 62,5°C przez 30 minut. Taka obróbka prowadzi do znacznego obniżenia jego wartości odżywczej i biologicznej. Dlatego też poszukuje się nowych metod utrwalania mleka ludzkiego, które zapewnią bezpieczeństwo mikrobiologiczne, ale właściwości mleka zostaną w jak największym stopniu zachowane.

Poprawa wydajności zbiorników do przechowywania wodoru dzięki nowatorskim powłokom tlenkowym

Akronim: HyStor
Promotor projektu: Politechnika Wrocławska
Wartość projektu (PLN): 900 417,67
Kwota dofinansowania (PLN): 900 417,67
Czas realizacji: 01.10.2021-01.10.2023
Adres strony: hystor.pwr.edu.pl
Opis projektu: Magazynowanie wodoru stało się dominującym problemem we wschodzącej, zielonej gospodarce wodorowej, z perspektywą opartą na taniej i wydajnej produkcji wodoru napędzanej odnawialnymi źródłami energii. Jednak technologie wodorowe napotykają kilka ograniczeń technicznych, zanim wodór stanie się podstawowym paliwem dla pojazdów bezemisyjnych. Jedną z głównych przeszkód technicznych jest przenikanie wodoru przez ściany zbiornika magazynowego ze względu na jego niską masę cząsteczkową i właściwości chemiczne.
Z pomocą przychodzą zol-żelowe powłoki tlenku krzemu, które stają się obiecującą alternatywą w obszarze powłok uszczelniających do zbiorników magazynowych, zmniejszając straty związane z przenikaniem gazu. Projekt HyStor koncentruje się na opracowaniu powłoki ograniczającej przenikanie wodoru przez ścianki polimerów, w szczególności bazując na zastosowaniu tlenkowych powłok zol-żelowych na polimerach typu HDPE, powszechnie stosowanych w systemach magazynowania gazów o najmniejszych cząsteczkach. Ponadto, w ramach Projektu stworzony zostanie system nanoszenia warstw, ich stabilizacji i wykrywania defektów w nowo otrzymanych powłokach, aby proponowane rozwiązanie było jak najbardziej kompleksowe i niezawodne.
Postępy uzyskane w ramach Projektu przyczynią się do przyspieszenia wykorzystania paliwa wodorowego jako taniego, bezpiecznego i wydajnego źródła energii dla autonomicznego transportu bezemisyjnego. 
Jest to niezbędne, jeśli cele Protokołu z Kioto w sprawie redukcji emisji gazów cieplarnianych mają zostać osiągnięte do 2030 roku. Ponadto założenia Projektu są zgodne ze strategią Europejskiego Zielonego Ładu, Strategią wodorową na rzecz Europy neutralnej dla klimatu opublikowaną 8 lipca 2020 r. oraz ze Strategią na rzecz zrównoważonej i inteligentnej mobilności (Bruksela, 9.12.2020, COM(2020) 789 final), która określa główne cele Strategii wodorowej do 2050 roku.

Katalizatory na bazie grafenu wolne od Pt dla technologii rozszczepienia wody jako zielona metoda produkcji wodoru

Akronim: IL-HYDROGEN
Promotor projektu: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu
Wartość projektu (PLN): 899 925
Kwota dofinansowania (PLN): 899 925
Czas realizacji: 01.02.2022-31.01.2024
Adres strony: www.chem.umk.pl/ztwime/projekty/grant-norweski
Opis projektu: Projekt i jego cele są ważnym wkładem w rozwiązanie ogólnoświatowego problemu środowiskowego. Wydajna elektroliza wody jest powszechnie postrzegana jako sposób na akumulację nadmiaru energii, która może być produkowana przez niektóre źródła odnawialne, takie jak fotowoltaika. Nadmiar ten mógłby zasilić proces elektrolizy, w wyniku którego powstaje wodór, czyli paliwo o największej gęstości energii na jednostkę objętości. Koncepcja ta jest zgodna z perspektywami gospodarki wodorowej. Kluczowym elementem dla elektrolizy wody jest wydajna konstrukcja elektrody, która umożliwia niski podział potencjału przy jednoczesnej wysokiej trwałości. Kolejną kluczową kwestią jest eliminacja platyny z produkcji elektrod. Celem Projektu jest synteza takich materiałów elektrodowych i praktyczna weryfikacja ich właściwości aplikacyjnych. Głównym celem jest otrzymanie katalizatorów, czyli grafenu o strukturze 3D wzbogaconej w heteroatomy, tlenki metali i tlenki metali typu perowskit. Kluczową innowacją jest sama synteza nowych materiałów elektrodowych wolnych od metali szlachetnych. Katalizatory najbardziej obiecujące z punktu widzenia rozszczepiania wody zostaną rozpoznane i szczegółowo opisane na podstawie analiz fizykochemicznych. Strategia syntezy zostanie ustalona z uwzględnieniem dużej zmienności tlenków metali, domieszek heteroatomowych i tlenków metali typu perowskit. Stan chemiczny atomów zostanie zbadany i scharakteryzowany, aby umożliwić wybór najskuteczniejszych katalizatorów reakcji wydzielania tlenu i reakcji wydzielania wodoru. Uzyskamy w ten sposób precyzyjne określenie typów miejsc katalizatora, co będzie szczególnie istotne przy interpretacji pomiarów elektrochemicznych. Ważnym krokiem jest określenie związku morfologii i składu pierwiastkowego z aktywnością elektrochemiczną i fotoelektrochemiczną materiałów (rozszczepianie wody), a także ich aktywnością reakcji wydzielania wodoru w kontakcie z wodnymi elektrolitami.

Innowacyjne stale średniomanganowe typu Quenching and Partitioning  - nowe koncepcje technologiczne dla ultra-wysokowytrzymałych i ciągliwych blach cienkich i grubych dla przemysłu motoryzacyjnego

Akronim: INNOQPTECHNOL
Promotor projektu: Politechnika Śląska
Wartość projektu (PLN): 826 000
Kwota dofinansowania (PLN): 826 000
Czas realizacji: 01.01.2022-01.01.2024
Adres strony: www.chem.umk.pl/ztwime/projekty/grant-norweski
Opis projektu: Nowoczesne stale przeznaczone na elementy konstrukcyjne samochodów osobowych (blachy cienkie) oraz ciężarowych (blachy cienkie oraz grube) muszą łączyć wysoką wytrzymałość, wysoką plastyczność, odporność na pękanie, korzystne własności technologiczne oraz zdolność do pochłaniania energii uwalnianej podczas kolizji drogowej. Ponadto, powinny umożliwić rozwój wydajnych kosztowo, lekkich części o zwiększonym bezpieczeństwie oraz zoptymalizowanym wpływie na środowisko. W odpowiedzi na zidentyfikowaną potrzebę przemysłu motoryzacyjnego, cel projektu został zdefiniowany jako rozwój nowych koncepcji technologicznych dla ultrawysokowytrzymałych  oraz ciągliwych blach cienkich oraz grubych z ekonomicznych stali średniomanganowych typu Quenching and Partitioning, łączących wysoką wytrzymałość, plastyczność, odporność na pękanie oraz wykazujących korzystne własności technologiczne, o wysokim potencjale aplikacyjnym w przemyśle motoryzacyjnym. W ramach niniejszego projektu, zostaną zaprojektowane 2 gatunki stali typu 0.16C-(4-5)Mn1.0Al-0.5Si-Nb. Zaprojektowane zostaną dwie innowacyjne technologie obróbki cieplno-plastycznej oraz obróbki cieplnej typu Quenching and Partitioning, których celem jest wyprodukowanie ultrawysokowytrzymałych stali martenzytycznych z austenitem szczątkowym wykazującym pożądaną stabilność oraz jednorodność morfologiczną, co pozwoli do uzyskania blach cienkich oraz grubych o nieosiągalnych do tej pory własnościach mechanicznych. Zaprojektowane technologie są łatwe do zaimplementowania w warunkach przemysłowych, ponieważ nie wymagają znaczących modyfikacji wykorzystywanych obecnie linii technologicznych. Realizacja celu projektu wymaga kompleksowych badań przemysłowych oraz eksperymentalnych obejmujących: symulacje termodynamiczne, wyprodukowanie 2 gatunków stali wraz z ich wstępną przeróbką plastyczną, badania dylatometryczne, symulacje termomechaniczne, półprzemysłowe walcowanie termomechaniczne, weryfikacja własności mechanicznych oraz szczegółowe badania mikrostruktury.

Zintegrowana technologia usuwania i odzysku azotu i fosforu w komunalnych oczyszczalniach ścieków

Akronim: INPORR
Promotor projektu: Politechnika Gdańska
Wartość projektu (PLN): 902 572,70
Kwota dofinansowania (PLN): 902 572,70
Czas realizacji: 01.01.2022-01.01.2024
Adres strony: wilis.pg.edu.pl/inporr
Opis projektu: Komunalne oczyszczalnie ścieków, w których ciąg technologiczny przeróbki osadów zawiera ich beztlenową fermentację, zawraca odcieki do głównego ciągu oczyszczania ścieków. Odcieki powstałe w procesie fermentacji beztlenowej charakteryzują się wysoką zawartością azotu (głównie azotu amonowego), zawiesin stałych i zaabsorbowanego w nich fosforu oraz wysoką alkalicznością.  Wzrost stężenia azotu w ściekach, związany z recyrkulacją odcieków do głównego ciągu technologicznego, ma niekorzystny wpływ na proces usuwania azotu w ciągu głównym. Poszukiwane są więc technologie, których wdrażanie może przynieść nie tylko polepszenie efektów oczyszczania, ale także uwzględniają aspekty ekonomiczne.
Ideą projektu jest opracowanie zintegrowanej technologii usuwania i odzysku związków azotu i fosforu (INPORR) zawartych w odciekach, w postaci siarczanu amonowego i magnezowego fosforanu amonowego, zwanego struwitem. Technologia INPORR obejmuje: 1) odzysk fosforu podczas chemicznego strącania struwitu, 2) odzysk azotu za pomocą membrany gazo przepuszczalnej (GPM) oraz 3) doczyszczanie ścieków w procesie deamonifikacji. Zaproponowane technologia zostanie porównana z technologią referencyjną, stosowaną już w praktyce, uwzględniającą tylko odzysk fosforu w postaci struwitu i usuwanie azotu w procesie deamonifikacji. 
Projekt INPORR obejmuje zarówno badania podstawowe (separacja amoniaku na GPM), jak i badania przemysłowe (zastosowanie i walidacja technologii INPORR i technologii referencyjnej w warunkach laboratoryjnych oraz w rzeczywistej oczyszczalni ścieków). Obie linie zostaną porównane pod względem ogólnej wydajności usuwania azotu, zużycia energii i produkcji gazów cieplarnianych (N2O). Model matematyczny obu linii zostanie zbudowany w programie GPS-X. Po kalibracji i walidacji model zostanie wykorzystany jako narzędzie decyzyjne do projektowania lub eksploatacji oczyszczalni ścieków w celu zmniejszenia wpływu na środowisko procesów usuwania/odzyskiwania składników biogennych.

Hybrydowy detektor pikselowy z inteligentną detekcją promieniowania rentgenowskiego

Akronim: Intelligent_XRay_Det
Promotor projektu: Akademia Górniczo-Hutnicza im Stanisława Staszica w Krakowie
Wartość projektu (PLN): 825 000
Kwota dofinansowania (PLN): 825 000
Czas realizacji: 01.01.2022-01.01.2024
Adres strony: intpix.agh.edu.pl
Opis projektu: Idea projektu inteligentnego sensora zaproponowana została już wiele lat temu, jednakże do tej pory nie było narzędzi ani metod, które pozwoliłyby na jego implementację z układzie scalonym. Dzięki wykorzystaniu technologii głęboko sub-mikronowych, takich jak np. 28 nm CMOS, możliwe stało się syntetyzowanie gęstych siatek logiki, tworząc sposobność do implementacji sieci neuronowych w bliskim, wręcz bezpośrednim kontakcie z generowanym sygnałem. Pomimo, że obecnie sieci neuronowe wykorzystywane są głównie do problemów natury biologicznej czy fizycznej, gdzie ich poziom skomplikowana oraz rozmiar powodują potrzebę zaangażowania ogromnej mocy obliczeniowej, autor projektu twierdzi, że dla prostych problemów, takich jak rozpoznanie sygnałów o niskim poziomie skomplikowania, ich implementacja w układzie scalonym stała się możliwa. Jednym z rodzajów sensorów uczestniczących w ciągłym wyścigu o wyższą szybkość pracy oraz rozdzielczość energetyczną są detektory promieniowania rentgenowskiego. Pomimo, że grupy projektantów pracujących we wiodących instytutach takich jak CERN, PSI, Fermilab czy synchrotron Spring-8 osiągają już limity wyznaczane przez wartości teoretyczne, naukowcy wykorzystujący budowane detektory wciąż oczekują polepszenia parametrów wyników eksperymentów. Standardowym podejściem, podejmowanym przez większość grup projektowych, jest zwiększenie stopnia skomplikowania układów poprzez zwiększanie ilości wykorzystanych tranzystorów tak, aby móc skompensować niedoskonałości obwodu powodowane przez kolejne elementy w kanale odczytowym. W kontraście do tego podejścia, autor projektu proponuje implementację w krzemie sieci neuronowej do kompensowania parametrów jakości materiału sensora oraz parametrów toru przetwarzania sygnału.

Nowa metoda obliczeń i badania eksperymentalne krzyżowych wymienników ciepła wykonanych z rur z pojedynczymi lub ciągłymi żebrami

Akronim: MECHEX
Promotor projektu: Politechnika Krakowska
Wartość projektu (PLN): 883 250
Kwota dofinansowania (PLN): 883 250
Czas realizacji: 01.10.2021-30.09.2023
Adres strony: mechex.pk.edu.pl
Opis projektu: Wymienniki rurowe krzyżowo-prądowe (PFTHE) mają wiele zastosowań w technice ogrzewania i chłodzenia m.in. wieże chłodnicze, suche chłodnice i chłodnice powietrza w przemyśle spożywczym, chłodnice oleju w silnikach samochodowych, chłodnice i nagrzewnice powietrza w wentylacji, pompy ciepła w klimatyzacji. Czy można zoptymalizować konstrukcję PFTHE? Wydawałoby się, że obecny proces projektowania PFTHE nie może być bardziej optymalny.
Klasyczna metoda obliczania PFTHE opiera się na średniej logarytmicznej różnicy temperatur czynników. Zakłada się, że współczynnik przenikania ciepła po stronie powietrza w każdym rzędzie wymiennika ciepła jest stały. Badania symulacyjne (CFD) i wyniki eksperymentalne pokazują, że istnieją znaczne różnice we współczynniku między poszczególnymi rzędami rurek. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy prędkość powietrza przed wymiennikiem ciepła jest mniejsza niż 2,5 m/s. Możliwe jest uwzględnienie różnych współczynników w każdym rzędzie rurek. Uwzględnienie tych zależności między współczynnikiem przenikania ciepła a położeniem rzędu pozwoli na optymalne zaprojektowanie PFTHE m.in. wyeliminuje 4-rzędowe wymienniki ciepła na rzecz 1- lub 2-rzędowych. Dalsza optymalizacja daje nam szansę na znaczne ograniczenie materiałów do budowy wymienników ciepła.
Głównym celem badań jest stworzenie nowej metody obliczeń i badań eksperymentalnych wymienników krzyżowych wykonanych z rur z pojedynczymi lub ciągłymi żebrami. Ta nowa metoda zostanie określona na podstawie badań eksperymentalnych i numerycznych. Opracowany zostanie analityczny i numeryczny model 2-rzędowego i 4-rzędowego płytowego wymiennika ciepła. Nowa metoda może być zastosowana podczas projektowania lub optymalizacji krzyżowych wymienników ciepła.
W celu eksperymentalnego wyznaczenia liczby Nusselta dla powietrza i wody zostanie zbudowane stanowisko badawcze. Stanowisko to umożliwi przeprowadzenie testów aerodynamicznych, hydraulicznych i termicznych w warunkach  ustalonych i przejściowych. 

Nowoczesne  materiały hybrydowe przeznaczone do odzysku pierwiastków ziem rzadkich z popiołów lotnych ze spalania węgla     

Akronim: MOHMARER
Promotor projektu: Politechnika  Śląska 
Wartość projektu (PLN): 850 790,68
Kwota dofinansowania (PLN): 850 790,68
Czas realizacji: 01.01.2022-01.01.2024
Adres strony: mechex.pk.edu.pl
Opis projektu: Zapotrzebowanie na pierwiastki ziem rzadkich (REE) gwałtownie rośnie w ostatnich latach ze względu na ich wyjątkowe właściwości i wiele strategicznych zastosowań przemysłowych. Projekt MOHMARER dotyczy stworzenia nowych selektywnych, hybrydowych membran magnetycznych i sorbentów przeznaczonych do separacji REE z ekstraktów pochodzących z procesu ługowania popiołu lotnego ze spalania węgla. Głównym celem projektu MOHMARER jest zaprojektowanie i synteza nowoczesnych selektywnych, hybrydowych membran magnetycznych oraz sorbentów o wysokiej stabilności. Innowacyjnym podejściem w ramach MOHMARERa będzie zaprojektowanie i synteza nowatorskich hybrydowych sorbentów selektywnych wobec REE, opartych na zmodyfikowanych magnetycznych Fe@MWCNT, zamkniętych w powłoce krzemowej i funkcjonalizowanych ILs, IIPs i AEP (o zwiększonym powinowactwie do REE, wysokiej zdolności adsorpcyjnej i ułatwionej elucji REE(III)). Kolejnym innowacyjnym podejściem będzie zaprojektowanie i synteza nowych selektywnych polimerowych i hybrydowych membran magnetycznych, opartych o polimery imprintowane jonami REE i o zmodyfikowane magnetyczne nanorurki Fe@MWCNT o wysokiej selektywności, stabilności, wydajności i odzysku REE. W związku z ich potencjalnym wykorzystaniem w przyszłości, kolejnym celem będzie przeprowadzenie analizy transportu REE przez membrany polimerowe i hybrydowe oraz odzysku REE z otrzymanych sorbentów przy użyciu syntetycznych roztworów REE (taki sam skład, jak w ekstraktach). W celu pełnego opisu i oceny nowo zaprojektowanych hybrydowych membran magnetycznych i sorbentów zamierzamy za pomocą różnych technik zbadać ich właściwości chemiczne, mechaniczne, termiczne, reologiczne i fizyczne oraz określić ich wpływ na własności transportowe, adsorpcyjne i ich wytrzymałość. Do modelowania transportu jonów REE przez membrany oraz kinetyki sorpcji jonów REE na analizowanych sorbentach zostaną stworzone aplikacje komputerowe. Ostatnim celem będzie dobór optymalnego składu poszczególnych sorbentów i membran hybrydowych, przy wykorzystaniu stworzonych aplikacji komputerowych.

Woltamperometryczne wykrywanie nitrowych związków wybuchowych za pomocą hybrydowych czujników diamentowo-grafenowych: monitoring terenowy zanieczyszczeń w regionie Morza Bałtyckiego

Akronim: NITROsens
Promotor projektu: Politechnika Gdańska
Wartość projektu (PLN): 909 925
Kwota dofinansowania (PLN): 909 925
Czas realizacji: 01.09.2021-01.09.2023
Adres strony: nitrosens.eu
Opis projektu: Światowe zastosowanie związków nitro-wybuchowych w wojsku i przemyśle doprowadziło do globalnego skażenia środowiska tymi substancjami. Po I i II Wojnie Światowej na dnie Morza Bałtyckiego zatopiono ogromne ilości związków wybuchowych, w tym wysoce toksycznego 2,4,6-trinitrotoluenu (TNT) oraz 1,3,5-trinitro-1,3,5-triazyny (RDX). Z biegiem czasu metalowe osłony, w których umieszczono materiały wybuchowe, zaczęły korodować, co w efekcie grozi niekontrolowaną emisją konwencjonalnych materiałów wybuchowych do środowiska. W związku z powyższym należy kontrolować stężenia związków nitro-wybuchowych w wodach, jednakże wykrywanie tych związków w naturalnych ekosystemach nadal stanowi wyzwanie analityczne.
W ramach projektu opracowywana jest nowatorska platforma sensoryczna – NITROsens do szybkiego wykrywania związków nitro-wybuchowych. Czujnik będzie można użyć zarówno do pomiaru tych związków w wodzie słodkiej, jak i morskiej. Granica wykrywalności platformy NITROsens będzie niższa od zalecanego limitu nitro-wybuchowego w wodzie pitnej, tj. 2,0 ppb. Czujnik umożliwi szybkie potwierdzenie obecności związków wybuchowych w środowisku wodnym, dzięki czemu będzie mógł być z powodzeniem stosowany do monitorowania środowiska. Czujnik będzie mógł być również wykorzystany do oceny stopnia wycieku materiałów wybuchowych ze składowanych po I i II Wojnie Światowej beczek.

Innowacyjne hydrometalurgiczne technologie wytwarzania związków renu z wykorzystaniem materiałów odpadowych pochodzących z recyklingu, dla katalizy, elektromobilności, lotnictwa i przemysłu zbrojeniowego

Akronim: RenMet
Promotor projektu: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Metali Nieżelaznych
Wartość projektu (PLN): 903 875
Kwota dofinansowania (PLN): 903 875
Czas realizacji: 01.09.2021-01.09.2023
Adres strony: nitrosens.eu
Opis projektu: Projekt ma na celu rozwój światowych technologii renu oraz rozszerzenie potencjału badawczego grupy z Łukasiewicz-IMN, dotyczy opracowania hydrometalurgicznych technologii wytwarzania związków renu z innymi metalami (np. Co, Cu, Ni, Li, Zn, Bi) z wykorzystaniem materiałów odpadowych, pochodzących głównie z recyklingu, ale również z krajowego przemysłu miedziowego i cynkowo-ołowiowego. Stanowi bezpośrednią odpowiedź na zdiagnozowane potrzeby branży metali nieżelaznych, czyli konieczność opracowywania technologii wykorzystujących metale odzyskiwane z odpadów i tworzenia z nich komponentów o wysokiej wartości dodanej. Wynika to ze światowych tendencji do konieczności opracowywania innowacyjnych technologii opartych na zasadzie zrównoważonego rozwoju oraz globalnego zmniejszenia się dostępu do surowców pierwotnych. Projekt zakłada zwiększenie możliwości zastosowania Re w katalizie, elektromobilności, lotnictwie i przemyśle zbrojeniowym, poprzez rozszerzenie asortymentu produktów Re o specyficznych właściwościach pożądanych i oczekiwanych na tych rynkach. Wszystkie proponowane w projekcie badania opierają się na podstawowych technikach hydrometalurgicznych, takich jak ługowanie, ekstrakcja rozpuszczalnikowa, elektrodializa, precypitacja, filtracja, krystalizacja czy też wymiana jonowa. Zakłada się, że opracowane technologie będą bezopadowe lub niskoodpadowe - co stanowi niezbędny element technologii przyjaznych dla środowiska i opartych na zasadzie zrównoważonego rozwoju. Wytworzone w ramach proj. związki renu z wybranymi metalami będą produktami wysokiej czystości, co ważne sprawdzone zostaną możliwość ich wykorzystania w 4 strategicznych dziedzinach:
-katalizie- do wytwarzania prekursorów katalizatorów i/lub homo lub heterogenicznych katalizatorów
-lotnictwie- do wytwarzania zaprawek wieloskładnikowych superstopów
-przemyśle zbrojeniowym- do uzyskiwania zaprawek wieloskładnikowych spieków ciężkich
-elektromobilności- do tworzenia składników superkondensatorów.      

Opracowanie technologii opartej na sztucznej inteligencji do wnioskowania o zamiennikach składników przepisów

Akronim: TAISTI
Promotor projektu: Politechnika Poznańska
Wartość projektu (PLN): 856 994,83
Kwota dofinansowania (PLN): 856 994,83
Czas realizacji: 01.07.2021-30.06.2023
Adres strony: www.taisti.eu
Opis projektu: Projekt TAISTI ma za zadanie odpowiedzieć na konkretne pytania mające na celu rozwiązanie praktycznych problemów związanych z wykrywaniem składników w przepisie, które powinny zostać zastąpione ze względu na specjalną dietę, potrawę lub inne ograniczenia i rekomendowanie ich prawidłowych zamienników. Projekt będzie koncentrował się na dostarczeniu praktycznych rozwiązań w dziedzinie inżynierii informacji, badając różne rozwiązania i eksperymentalnie je oceniając w celu zaproponowania nowej technologii.
TAISTI zwiększy udział kobiet naukowczyń w naukach technicznych: cztery kobiety naukowczynie z nauk technicznych, w tym trzy w zakresie inżynierii informacji i jedna w zakresie technologii żywności, będą uczestniczyć w TAISTI, jedna w roli głównego badacza i lidera pakietu roboczego, a dwie w roli liderów pakietu roboczego. Ponadto, kierownik projektu nawiąże nową współpracę badawczą poprzez wyjazd za granicę na badania do Norwegian University of Science and Technology (NTNU). 
Cele szczegółowe projektu to zapewnienie: 1) zintegrowanych zasobów wiedzy i danych na temat przepisów kulinarnych i ich składników, aby zasilić algorytmy sztucznej inteligencji, 2) nowatorskich metod opartych na danych (opartych na uczeniu maszynowym), aby polecić substytuty składników i przewidzieć ich właściwości, 3) nowatorskich metod opartych na wiedzy (opartych na wnioskowaniu logicznym), aby wybrać i wyjaśnić, które składniki są wskazane do wymiany i zaproponować ich adekwatne substytuty, oraz 4) prototypu systemu (proof-of-concept) do rekomendowania zamienników składników, aby zintegrować i zademonstrować opracowane technologie. Rezultatem projektu będą publikacje na konferencjach i w czasopismach, a także zgłoszenie patentowe. Rezultat projektu będzie na poziomie TRL 6.

Nowoczesna technologia oczyszczania z wykorzystaniem katalizatora przygotowanego plazmowo celem recyklingu ścieków włókienniczych

Akronim: TEX-WATER-REC
Promotor projektu: Politechnika Łódzka
Wartość projektu (PLN): 821 990
Kwota dofinansowania (PLN): 821 990
Czas realizacji: 01.09.2021-01.09.2023
Adres strony: www.tex-water-rec.p.lodz.pl
Opis projektu: Produkcja wyrobów tekstylnych jest bardzo wodochłonna. Średnio 150 l na 1 kg tekstyliów. OECD ostrzega przed koniecznością podjęcia rzeczywistych działań w celu ograniczenia zużycia wody przez przemysł tekstylny. Ponadto OECD wskazuje recykling ścieków jako najefektywniejsze rozwiązanie prowadzące do zamknięcia obiegów wody, budujące zrównoważoną gospodarkę. Jednak ścieki włókiennicze są silnie zanieczyszczone, a ich oczyszczanie jest trudne. Jak dotąd nie oferowano w pełni satysfakcjonującej metody oczyszczania ścieków tekstylnych. Dlatego istnieje szerokie pole do badań nad nowymi zaawansowanymi metodami oczyszczania tych ścieków. Ozonowanie katalityczne jest jednym z najbardziej rozwijanych sposobów oczyszczania ścieków z pośród zaawansowanych procesów utleniania (AOP). O ile ta technika wydaje się obiecująca, istnieje potrzeba opracowania odpowiedniego katalizatora do zastosowań przemysłowych. Istotą innowacji w ramach projektu jest opracowanie nowoczesnego cienkowarstwowego katalizatora na nośniku do wielokrotnego stosowania. Opracowana technologia oczyszczania  wysoce zanieczyszczonych ścieków tekstylnych poprzez ozonowanie z katalizatorem plazmowym będzie wykazywała potencjał aplikacyjny w przemyśle. Główne zagadnienia projektu to przygotowanie katalitycznej warstwy aktywnej na nośnikach strukturalnych metodą zimnej plazmy, badanie jej aktywności w procesie ozonowania z wykorzystaniem modelowych i rzeczywistych przemysłowych ścieków włókienniczych, ocena skuteczności katalizatora w usuwaniu zanieczyszczeń i toksyczności, ocena możliwość zastosowania przemysłowego dzięki zastosowaniu wielu cykli pracy katalizatora. Badania planowane są na trzech poziomach. Po pierwsze, podstawowe badania nad rozwojem katalizatora i badanie jego właściwości. Po drugie, badania przemysłowe dotyczące ozonowania ścieków włókienniczych z wykorzystaniem opracowanych katalizatorów. Po trzecie, eksperymentalne opracowanie możliwości przemysłowego cyklicznego wykorzystania katalizatorów i prób recyklingu do ponownego barwienia tekstyliów oczyszczonymi ściekami. Rezultatem projektu będzie opracowanie nowoczesnych cienkowarstwowych systemów katalitycznych do przemysłowego oczyszczania i recyklingu wody, wspierających ideę zamkniętego obiegu wody.

Zmienność reżimów temperaturowych rzek arktycznych w świetle zmian klimatu

Akronim: VariaT
Promotor projektu: Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk
Wartość projektu (PLN): 740 303,62
Kwota dofinansowania (PLN): 740 303,62
Czas realizacji: 01.03.2022-28.02.2024
Opis projektu: Zachowanie zlewni rzecznych, w połączeniu z lodowcami, wieloletnią zmarzliną i elementami biotycznymi, jest niewątpliwie jednym z najważniejszych wskaźników zmian klimatycznych i środowiskowych w regionie Arktyki. Rozpoznanie procesów hydrologicznych i ich zmian na Svalbardzie jest wymieniane jako jedna z najważniejszych potrzeb badawczych w Wysokiej Arktyce. Temperatura wody jest podstawową zmienną, która ma znaczący wpływ na środowisko wodne pod względem chemizmu wód i organizmów słodkowodnych. Głównym celem pracy jest identyfikacja głównych czynników kształtujących reżim termiczny rzek arktycznych i jego zmienność czasową. Projekt skupi się na badaniach in-situ w trzech wybranych zlodowaconych i niezlodowaconych zlewniach w pobliżu Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na Spitsbergenie, ze szczególnym uwzględnieniem czasowo-przestrzennej zmienności temperatury wody, spływu, opadów, wilgotności gleby, pokrywy śnieżnej , temperatury gruntu, poziomu wód gruntowych, promieniowania i ich integracji z podejściem znacznikowym. Wartość dodana danych teledetekcyjnych, w tym obrazów pochodzących zarówno z kamer termowizyjnych in-situ, jak i UAV, pozwoli na przeprowadzenie analizy przestrzennego rozkładu powierzchniowych i podpowierzchniowych charakterystyk termicznych oraz ścieżki przepływu wody. Archiwalne dane hydrometeorologiczne ze stacji Hornsund wraz z rozszerzonymi pomiarami zaproponowanymi w ramach tego projektu ułatwią modelowanie dynamiki temperatury wody w celu identyfikacji interakcji między zmianami klimatycznymi a zmiennością reżimów termicznych wielu rzek arktycznych. W celu prognozowania przyszłych warunków hydrologicznych i ich wpływu na środowiska polarne, zostanie zastosowanych kilka modeli hydrologicznych opartych na danych i procesach. Wyniki proponowanego projektu będą miały szerokie interdyscyplinarne zastosowania, przede wszystkim w hydrologii i klimatologii, ale także w hydrogeologii, geomorfologii i bioekologii. 

{"register":{"columns":[]}}