W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.

Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju

Powrót
Na granatowym tle częściowo widoczne trzy gwiazdki żółta, biała i czerwona obok napis Fundusze Europejskie Wiedza Edukacja Rozwój biało-czerwona flaga polska obok napis Rzeczpospolita Polska Logotyp Z lewej strony napis Unia Europejska Logotyp. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. po prawej strony na granatowym tle 12 żółtych gwiazdek tworzących okrąg flaga Unii Europejskiej

Biologia dla praktyka – program rozwoju zainteresowań oraz pobudzania aktywności edukacyjnej i kulturalnej dla słuchaczy Uniwersytetów Trzeciego Wieku

Program skierowany jest do słuchaczy UTW lub innych organizacji seniorów

Poznajemy kleszcze – zajęcia „Akaroentomologia. Wszystko co warto wiedzieć o kleszczach” prowadzone przez dr hab. Dorotą Kiewrą, prof. UWr i mgr Aleksandrą Czułowską

kwadrat z odchodzącymi mackami  Tytuł projektu

Biologia dla praktyka – program rozwoju zainteresowań oraz pobudzania aktywności edukacyjnej i kulturalnej dla słuchaczy Uniwersytetów Trzeciego Wieku

zarys górnej sylwetki człowieka  Nazwa Beneficjenta/Beneficjentów

Uniwersytet Wrocławski we Wrocławiu

ikona teczki  Nazwa programu

Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 

ikona gazety  Konkurs

Trzecia Misja Uczelni

ikona dwóch kupek monet  Wartość projektu

360 000,00 zł

ikona ręki, a nad nią dwa kółka  Wartość dofinansowania

348 900,00 zł

ikona zegara  Okres realizacji projektu

od 1.02.2019 r. do 31.10.2021 r.

Poznajcie nasz zespół

Nasz zespół:

  • dr Józef Krawczyk, prof. UWr – kierownik i autor koncepcji projektu
  • mgr Anna Granat – obsługa finansowo-administracyjna
  • Agnieszka Kwiatkowska – obsługa administracyjno-finansowa

 

Realizatorzy – autorzy programu edukacyjnego i/lub prowadzący zajęcia (alfabetycznie):

  • prof. dr hab. Gabriela Bugla-Płoskońska;
  • mgr Anna Cieślik;
  • mgr Aleksandra Czułowska;
  • dr Magda Dubińska-Magiera;
  • dr Arnold Garbiec;
  • dr Iwona Gottfried;
  • dr Katarzyna Guz-Regner;
  • dr hab. Dorota Kiewra, prof. UWr;
  • dr Aleksandra Kilian;
  • dr hab. Jan Kotusz, prof. UWr;
  • dr Józef Krawczyk, prof. UWr;
  • dr Krzysztof Książkiewicz;
  • dr Joanna Łubocka, prof. UWr;
  • dr hab. Ewa Maciaszczyk-Dziubińska, prof. UWr;
  • mgr Beata Orłowska;
  • dr Grzegorz Skórzewski;
  • dr Ewa Stefańska-Krzaczek;
  • dr Joanna Zych
Dr Józef Krawczyk, prof. UWr – kierownik i autor koncepcji projektu
Dr Józef Krawczyk, prof. UWr – kierownik i autor koncepcji projektu 

 

Grupa absolwentów kursu po rozdaniu dyplomów z kierownikiem projektu i dr Katarzyną Guz-Regner
Grupa absolwentów kursu po rozdaniu dyplomów z kierownikiem projektu i dr Katarzyną Guz-Regner

 

Zobacz efekt naszej pracy

Poznajemy kleszcze – zajęcia „Akaroentomologia. Wszystko co warto wiedzieć o kleszczach” prowadzone przez dr hab. Dorotę Kiewrę, prof. UWr i mgr Aleksandrę Czułowską
Poznajemy kleszcze – zajęcia „Akaroentomologia. Wszystko co warto wiedzieć o kleszczach” prowadzone przez dr hab. Dorotę Kiewrę, prof. UWr i mgr Aleksandrę Czułowską 

 

Nie takie nietoperze straszne… – zajęcia „Tajemnicze rękoskrzydłe. Dlaczego warto chronić nietoperze?” prowadzone przez dr Iwonę Gottfried
Nie takie nietoperze straszne… – zajęcia „Tajemnicze rękoskrzydłe. Dlaczego warto chronić nietoperze?” prowadzone przez dr Iwonę Gottfried

 

Na co chorował ten człowiek? – zajęcia „Zmiany w szkielecie człowieka od narodzin do późnej dorosłości” prowadzone przez dr Krzysztofem Książkiewiczem Na co chorował ten człowiek? – zajęcia „Zmiany w szkielecie człowieka od narodzin do późnej dorosłości” prowadzone przez dr. Krzysztofa Książkiewicza
Na co chorował ten człowiek? – zajęcia „Zmiany w szkielecie człowieka od narodzin do późnej dorosłości” prowadzone przez dr. Krzysztofa Książkiewicza

 

Te „robale” są piękne – zajęcia „Bezkręgowce są wśród nas” prowadzone przez dr Aleksandrą Kilian (na fotografii) Te „robale” są piękne – zajęcia „Bezkręgowce są wśród nas” prowadzone przez dr Aleksandrę Kilian (na fotografii)
Te „robale” są piękne – zajęcia „Bezkręgowce są wśród nas” prowadzone przez dr Aleksandrę Kilian (na fotografii)

 

Obserwacja ptaków w Rezerwacie „Stawy Milickie” – zajęcia „Ptaki, niezbędny element naszego życia. Co robić, by działalność człowieka im nie szkodziła?” z mgr Beatą Orłowską (na fotografii)
Obserwacja ptaków w Rezerwacie „Stawy Milickie” – zajęcia „Ptaki, niezbędny element naszego życia. Co robić, by działalność człowieka im nie szkodziła?” z mgr Beatą Orłowską (na fotografii)

 

Zajęcia w Muzeum Przyrodniczym Uniwersytetu Wrocławskiego z dr Grzegorzem Skórzewskim (na fotografii)
Zajęcia w Muzeum Przyrodniczym Uniwersytetu Wrocławskiego z dr Grzegorzem Skórzewskim (na fotografii)

 

O zachodzie słońca rozpoczynamy zwiedzanie Wrocławia zabytkowym tramwajem „Jaś i Małgosia”
O zachodzie słońca rozpoczynamy zwiedzanie Wrocławia zabytkowym tramwajem „Jaś i Małgosia”

 

Po spektaklu „Tosca” w Operze Wrocławskiej we Wrocławiu
Po spektaklu „Tosca” w Operze Wrocławskiej we Wrocławiu

 

Jaki problem rozwiązuje nasz projekt?

Program skierowany jest do słuchaczy UTW lub innych organizacji seniorów. Funkcjonowanie seniorów/seniorek we współczesnym społeczeństwie jest często ograniczone w związku z faktem, iż w okresie ich nasilonej aktywności edukacyjnej wiele powszechnie używanych dziś pojęć, technologii i zjawisk nie funkcjonowało. Wykluczenie społeczne tej grupy wiąże się często z brakiem możliwości rozwoju zainteresowań, ograniczeniem dostępu do ośrodków naukowych i instytucji kultury, barierą ekonomiczną oraz barierą związaną z informatyzacją społeczeństwa. Program ma na celu wsparcie działań w procesie edukacji i przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu tej grupy osób, poprzez zajęcia integrujące ich dotychczasowe doświadczenia z nową wiedzą z zakresu nauk biologicznych, oraz uczestnictwo w kulturze. Zapobieganie izolacji społecznej, jest realizowane poprzez pobudzanie aktywności edukacyjnej we wspólnych działaniach uczestników, podczas zajęć związanych z pozyskiwaniem nowej wiedzy i umiejętności, jak i wydarzeń społeczno-kulturalnych. Bardzo ważne jest również wspólne spędzanie czasu po zajęciach (dyskusje, integracja i kształtowanie kompetencji komunikacyjnych), możliwości korzystania z oferty ośrodka akademickiego i kulturalnego. Jednym z założeń programu jest również niwelowanie wykluczenia z powodu braku dostępu do informacji elektronicznej, poprzez rozwój kompetencji cyfrowych. Odpowiednio zaplanowane i zorganizowane zajęcia (również w pracowni komputerowej) umożliwią poznanie i stosowanie technologii informacyjno-komunikacyjnych z odpowiednimi programami i aplikacjami.

Projekt zakłada poszerzenie wiedzy ogólnej i specjalistycznej z zakresu nauk biologicznych, oraz rozwój personalny seniorów, ich kreatywność, a także podmiotowy udział w kulturze, co przekłada się bezpośrednio na satysfakcjonujące (często niedostępne) formy spędzania czasu. Został on zaplanowany w formie intensywnego, 5-dniowego obozu naukowo-kulturalnego, podczas którego realizowanych jest 45 godzin dydaktycznych zajęć. Program kursu obejmuje zagadnienia z zakresu: genetyki, histologii, mikrobiologii, botaniki, zoologii, biologii człowieka, ekologii i ochrony środowiska oraz zajęć rozwijających kompetencje cyfrowe i wzmacniających siły psychiczne seniorów. Kluczowym elementem realizacji programu była możliwość dostępu do profesjonalnie wyposażonych pracowni oraz sal laboratoryjnych o charakterze chemicznym, mikrobiologicznym, genetycznym, pracowni mikroskopowych, a także prowadzenie eksperymentów i badań terenowych, oraz bezpośredni kontakt z pracownikami nauki. Zajęcia zostały zaplanowane tak, aby możliwe było uwzględnienie dotychczasowych doświadczeń życiowych uczestników, stąd obejmą zagadnienia budzące powszechne lub medialne zainteresowanie, takie jak: zdrowie, żywność funkcjonalna i modyfikowana genetycznie, klonowanie organizmów, rośliny lecznicze i inwazyjne, ochronę przyrody i środowiska, bioróżnorodność w kontekście np. zwierząt pożytecznych i „szkodników” (np. takich jak kleszcze, owady, nietoperze, płazy, gady, ptaki itp.), bioindykacyjne metody oceny stanu zanieczyszczeń środowiska. Podczas zajęć seniorzy wspólnie wykonują doświadczenia i rozwiązują problemy, często korzystając z już nabytego doświadczenia. Podstawowymi środkami dydaktycznymi są okazy żywych organizmów oraz preparaty mikro- i makroskopowe. Część zajęć odbywa się w terenie: w Ogrodzie Botanicznym i w Stacji Ornitologicznej w Rudzie Milickiej (pobyt w Rudzie Milickiej w ostatnim dniu obozu). Uczestnicy bardzo wysoko oceniają wszystkie zajęcia, także dotyczące kształcenia kompetencji cyfrowych, oraz zajęcia z psychologiem.
Istotnym aspektem tego projektu jest także udział w licznych wydarzeniach kulturalnych. Aktywność kulturalna obejmuje wyjście do teatru, kina, muzeów, rejs statkiem, zwiedzanie zabytków Wrocławia itp. 

Kto korzysta/skorzysta z wyników projektu?

Z wyników projektu przede wszystkim skorzystali jego uczestnicy/uczestniczki: 126 osób (105% realizacji zakładanego wskaźnika) ze stowarzyszeń działających na terenie Gminy i Miasta Oleśnica (Koła Gospodyń Wiejskich we Wszechświętym, Boguszycach i Zarzysku, Fundacja Aktywne Bogusławice, Oleśnicki Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Oleśnicy, Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów – Oddział Rejonowy w Oleśnicy). 
Realizacja projektu przyczyniła się także do zmiany postaw względem przyrody i zachęciła do działań w tym zakresie w społecznościach lokalnych, w których mieszkają uczestnicy/uczestniczki. Seniorzy propagują bardzo pozytywne informacje o projekcie w całym powiecie oleśnickim, opowiadają o konkretnych zajęciach, o konieczności ochrony różnych organizmów i środowiska lokalnego, co także jest dodatkowym efektem w zakresie działań prośrodowiskowych. Postanowili tworzyć tzw. „stołówki dla zwierząt” w postaci pozostawionych martwych drzew, skrupulatnie zapisywali zasady i planowali urządzanie ogrodów (większość z uczestników posiada własny ogród) przyjaznych ptakom i innym zwierzętom, poznawali zasady dokarmiania zwierząt, pokochali nietoperze i postanowili je chronić np. poprzez zawieszanie specjalnych budek w okolicy miejsca zamieszkania. Jednym z cenniejszych efektów zajęć w okolicy Stawów Milickich było propagowanie piękna lokalnej przyrody. 

Opublikowany program kursu jest dobrym wzorem dla nauczycieli (w tym akademickich) i prowadzących zajęcia z osobami dorosłymi, którzy mogą korzystać z zaproponowanych scenariuszy zajęć. 

Projekt przyczynia się również do rozwoju kadry Uniwersytetu Wrocławskiego. Nauczyciele akademiccy pracujący w zespole projektowym doskonalą i nabywają kompetencje związane chociażby z odpowiednim transferem wiedzy akademickiej i dostosowaniem jej do możliwości percepcyjnych osób w różnym wieku. Poznają i stosują również nowe metody pracy z uczestnikami projektów, indywidualizują nauczanie (uczestnicy są bardzo zróżnicowani pod względem np. możliwości poznawczych, posiadają różnego rodzaju deficyty i niepełnosprawności). Przy bardzo dużym wsparciu Dziekanów WNB UWr w zakresie propagowania wagi i konieczności prowadzenia takich projektów na Wydziale, obserwuje się duże zainteresowanie sporej części pracowników, którzy chcą włączyć się w takie działania. 
Bardzo wymiernym efektem realizacji projektu dla dydaktyków jest także możliwość gromadzenia danych i prowadzenie badań edukacyjnych, których wyniki są przez nas przedstawiane na konferencjach naukowych oraz publikowane.

Co było dla nas największym wyzwaniem w projekcie?

Największym wyzwaniem w czasie realizacji projektu było odpowiednie zaplanowanie 45 godzin dydaktycznych zajęć w ciągu pięciu dni obozu i do tego bardzo licznych imprez kulturalnych. Obawialiśmy się, że program będzie zbyt intensywny dla grupy wiekowej 60+ (najstarsza uczestniczka miała 86 lat). Seniorzy/seniorki byli aktywni od wczesnych godzin rannych (zajęcia na UWr) do późnych godzin nocnych (udział w wydarzeniach kulturalnych), lecz mimo zmęczenia ochoczo i z wielkim zaangażowaniem uczestniczyli we wszelkich zajęciach. W ankietach ewaluacyjnych wspominali o zbyt intensywnym programie zajęć, ale obok takich stwierdzeń pojawiały się także zapisy, że program należało jeszcze rozszerzyć o potańcówkę. 

Sporym wyzwaniem był również czas pandemii COVID-19, co zmusiło nas do wydłużenia okresu realizacji projektu. Osoby starsze są grupą szczególnego ryzyka i obawialiśmy się, że nie będą chciały uczestniczyć w projekcie (mieliśmy jeszcze do zrealizowania dwie z czterech edycji). Nasze obawy okazały się jednak bezpodstawne, ponieważ chętnych osób było o wiele więcej, niż mogliśmy zaoferować miejsc. Obecnie dość regularnie otrzymuję e-maile od stowarzyszeń lub osób prywatnych z pytaniami, czy nie organizujemy przypadkiem kolejnego projektu dla seniorów/seniorek. 

Nasza rada dla innych Wnioskodawców

Projekty z wykorzystaniem funduszy NCBiR dają możliwości współpracy uczelni wyższej z otoczeniem społecznym poprzez realizowanie innowacyjnych, ciekawych pomysłów i rozwijanie pasji naukowych wśród osób w różnym wieku. Seniorzy/seniorki to jedna z bardziej aktywnych, a zarazem potrzebujących wsparcia grup społecznych. Zachęcamy do organizacji różnorodnych projektów dla Nich bez obawy o rekrutację uczestników/uczestniczek i o realizację zakładanych celów. Zainteresowanie i zaangażowanie podczas zajęć było niesamowite. Seniorzy byli urzeczeni tym, co dla Nich przygotowaliśmy. Było to grupa bardzo otwartych, sympatycznych i obowiązkowych osób. Ciągle chwalili oraz podziwiali wiedzę, kompetencje i empatię prowadzących, a także bardzo dobrą atmosferę na zajęciach oraz możliwość udziału w wydarzeniach kulturalnych. Przesłali nam wspaniałe podziękowania, a miłe słowa w nich zawarte, jeszcze bardziej motywują do pracy w projekcie i zachęcają do realizacji kolejnych. 

Niech słowa zawarte w ankietach ewaluacyjnych będą zachętą dla innych Wnioskodawców do realizacji takich projektów: „proszę, abyście prowadzili zajęcia na UWr dla kolejnych pokoleń seniorów”, „poczułam się jak młody człowiek”, „zajęcia były inspirujące, pobudzające do myślenia, pobudzające ciekawość i zachęcające do działania”, "sprawiliście, że rzeczy, które wydawały się dla nas niemożliwe, okazały się łatwe i przyjemne", "Takie rzeczy dzieją się tylko w bajkach o krasnoludkach, dobrych duszkach, w "innych światach", czy jesteście tu naprawdę?". 

{"register":{"columns":[]}}