Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju

Gospodarzem spotkania była Ewa Kocińska-Lange, Dyrektor Biura NCBR w Brukseli, z kolei gośćmi:  Lidia Borrell - Damian, Sekretarz Generalny Science Europe oraz Vinciane Gaillard, Zastępca Dyrektora ds. Badań i Innowacji w European University Association.

Tematem przewodnim spotkania były założenia Europejskiej reformy oceny badań naukowych (w tym zobowiązania zawarte w Porozumieniu),  jak i cele i działalność koalicji na rzecz tych zmian (Coalition for Advancement of Research Assement – CoARA). 

CoARA powstała w rezultacie zawartego w lipcu 2022 roku porozumienia, które było odpowiedzią na wcześniejszy raport Komisji Europejskiej dotyczący zmian systemu ewaluacji (Towards reform of the assessment system). Propozycje zawarte w porozumieniu, zostały poparte przez ponad 350 organizacji naukowych i wspierających naukę z ponad 40 krajów, z kolei do zespołu koordynującego prace nad przedmiotowym dokumentem należeli m.in. przedstawiciele Science Europe, European University Association oraz niezależni badacze.

Jak podkreśliły goszczące w biurze NCBR ekspertki, kluczowym jest zacieśnienie współpracy w obszarach -  wytycznych dotyczących oceny badań naukowych - wskazanych ww. Porozumieniu, czyli :

1. Uwzględnienie różnorodności w zakresie wkładu do nauki oraz ścieżek karier naukowych – zgodnie z charakterem i celem prowadzonych badań.
2. Oparcie oceny na ocenie jakościowej, przede wszystkim na metodzie peer review, odpowiedzialne użycie wskaźników ilościowych.
3. Zaprzestanie nieodpowiedniego wykorzystania wskaźników JIF i H-index do oceny badań.
4. Unikanie wykorzystywania rankingów uczelni do oceny badań.
5. Zabezpieczenie odpowiednich zasobów do tego, by w zależności od potrzeb reformować system oceny.
6. Analizowanie i rozwijanie kryteriów, narzędzi i procesów oceny.
7. Komunikowanie wysiłków na rzecz reformy systemu oceny badań. Promocja działań na rzecz reformy systemu oceny badań oraz zapewnianie przejrzystych informacji, wskazówek oraz szkoleń w zakresie kryteriów i procesów oceny oraz ich zastosowań.
8. Wymiana praktyk i doświadczeń poprzez wzajemne uczenie się w ramach Koalicji oraz poza nią.
9. Komunikowanie postępów we wdrażaniu niniejszych zasad.
10. Ewaluacja praktyk, kryteriów i narzędzi oparta na wiarygodnych danych i aktualnych badaniach, a także udostępnianie danych na ten temat.

W trakcie spotkania rozmawiano także nt. korzyści członkostwa w Koalicji, które umożliwią nie tylko wymianę wiedzy, ale także testowanie i pilotaż różnych rozwiązań. Jednym słowem uczelnia ma wpływ na to, w jakim kierunku będą się zmieniały zasady oceny np. w procesie ubiegania się o granty lub w procesie ewaluacji.

Zadaniem Koalicji na rzecz Zmian Systemu Badań Naukowych jest wspólne dążenie do stworzenia systemu badawczego o wyższej jakości, bardziej wpływowego, wydajniejszego i integracyjnego. Inicjatywa ma na celu poszerzenie definicji osiągnięć naukowych tak, by oprócz wskaźników bibliometrycznych brać pod uwagę także inne formy działalności naukowej (m.in. zbieranie i udostępnianie danych, oprogramowanie, własność intelektualną, kształcenie następnych pokoleń badaczy, promocja naukowego podejścia itd.).