Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby

28.07.2023

28 lipca obchodzimy Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby (WZW) - tegoroczne hasło to „Jedno życie, jedna wątroba”.

Istnieje pięć głównych szczepów wirusa zapalenia wątroby – A, B, C, D i E. Do zakażenia wirusami WZW A, D i E dochodzi poprzez spożycie skażonej żywności lub wody lub przez bezpośredni kontakt z osobą zakaźną. Taka sytuacja dotyczy krajów słabo rozwiniętych z niedostatecznymi warunkami sanitarnymi. W krajach rozwiniętych, gdzie ryzyko przeniesienia zakażenia drogą pokarmową jest niskie, odnotowuje się zachorowania przede wszystkim w grupie MSM oraz wśród użytkowników narkotyków.

WZW typu B i C mogą przebiegać w postaci ostrej lub przewlekłej. Ze względu na wieloletni bezobjawowy przebieg zakażenia wirusem WZW C, chorobę określono mianem „wirusowej bomby zegarowej” lub „cichej epidemii”. Osoba zakażona i niezdiagnozowana nie ma świadomości o swojej chorobie i o tym, że może zakażać inne osoby.

Wirusy WZW B i C przenoszą się poprzez krew, najczęstszą formą narażenia są:

kontakt z zakażonymi, niejałowymi narzędziami i sprzętem używanymi podczas zabiegów medycznych oraz tymi stosowanych do zabiegów fryzjerskich, kosmetycznych czy tatuażu (np. cążki, nożyczki oraz inne ostre narzędzia do pielęgnacji paznokci rąk i stóp, pęsety, kolczyki, itp.),

zażywanie narkotyków dożylnych i stosowanie niebezpiecznych praktyk związanych z wstrzyknięciami (np. używanie wspólnych niesterylnych narzędzi),

niebezpieczne i niezabezpieczone praktyki seksualne, które prowadzą do kontaktu z krwią.

Zgodnie z meldunkami o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach w Polsce udostępnianymi przez NIZP-PZH w 2022 roku w Polsce zgłoszono 2492 przypadki WZW C i odpowiednio 186 przypadków na terenie Dolnego Śląska, w pierwszym półroczu 2023 natomiast 1749 przypadków w Polsce i 78 w naszym województwie.

Pomimo od lat wykonywanych szczepień w 2022 odnotowano 2457 przypadków WZW B, w tym 102 na Dolnym Śląsku; a w 2023 w Polsce 1641 przypadków i 33 w naszym województwie.

W Polsce najczęściej dochodzi do zakażeń wirusami zapalenia wątroby typu C i B, w mniejszej liczbie także typem A. W języku potocznym chorobę nazywa się „żółtaczką pokarmową”, co może być mylące. Zażółcenie oczu, skóry ciała nie jest chorobą, ale objawem, który może mieć różne przyczyny. Wiele osób chorujących na wirusowe zapalenie wątroby nie ma żółtaczki. Osoba chora może mieć:

ogólne złe samopoczucie,

odczuwać zmęczenie bez obiektywnej przyczyny (np.: bez wysiłku fizycznego),

trudności w koncentracji, obniżony nastrój.

Taki stan zwykle poprzedzają:

objawy paragrypowe,

nudności, wymioty, bóle brzucha

Wykrycie wirusowego zapalenia wątroby, które nie przebiega z żółtaczką jest często przypadkowe – np.: podczas pobytu w szpitalu z inną chorobą bądź urazem, czy u kandydatów na krwiodawcę.

Jeśli osoba chorująca na wirusowe zapalenie wątroby ma objawy żółtaczki (ok. 65% chorych zakażonych typem A) – zżółknięcie oczu, skóry na ciele – oddaje ciemny mocz i wydala jasnej barwy stolec. U chorujących na WZW z zastojem żółci (cholestaza) pojawia się uporczywy świąd skóry, które łącznie na całym świecie są najczęstszą przyczyną zgonów (co roku umiera z tego powodu 1,3 miliona osób).

W przypadku WZW B dostępna jest szczepionka, która skutecznie chroni przed zachorowaniem. Natomiast leki przeciwwirusowe dedykowane WZW C mogą wyleczyć obecnie ponad 95% osób z tym zakażeniem.

Twoja wątroba po cichu wykonuje ponad 500 funkcji życiowych każdego dnia, aby utrzymać Cię przy życiu.

W zachowaniu dobrej kondycji wątroby ważne jest, aby:

unikać picia alkoholu,