Rzecznik
Praw Pacjenta

Nowe standardy to nie tylko rozszerzenie kompetencji personelu medycznego czy zmiany organizacyjne, ale przede wszystkim wzmocnienie praw kobiet i realna możliwość korzystania z nich w praktyce.

Wprowadzenie nowych standardów to ważny krok w kierunku podmiotowego traktowania kobiety w ciąży i w połogu. Kobieta – jej zdrowie, potrzeby, emocje i poczucie bezpieczeństwa – musi znajdować się w centrum uwagi całego systemu. Te zmiany mają jej dać pewność, że jest wysłuchana, wspierana i traktowana z szacunkiem w tak wyjątkowym czasie życia– podkreśla Rzecznik Praw Pacjenta, Bartłomiej Chmielowiec.

Rzecznik zwraca uwagę, że znajomość nowych zasad jest równie ważna po stronie pacjentek, jak i placówek: kobiety muszą wiedzieć, jakie przysługują im prawa, aby mogły w pełni je egzekwować, a podmioty lecznicze – by prawidłowo je realizować i organizować opiekę zgodnie z aktualnymi przepisami.

Najważniejsze zmiany w standardach opieki okołoporodowej to:

•  Łatwiejszy dostęp do znieczulenia - rozszerzona zostanie dostępność znieczulenia zewnątrzoponowego, szpitale będą zobowiązane publikować na swoich stronach internetowych informacje o dostępnych metodach łagodzenia bólu porodowego.
•  Zobowiązanie do zapewnienia kontaktu skóra do skóry również w sytuacjach porodu zabiegowego, w tym przy cięciu cesarskim, jeżeli stan zdrowia matki i noworodka na to pozwala. W takim przypadku kontakt skóra do skóry noworodka z matką i pierwsze karmienie piersią powinny się odbyć w warunkach sali operacyjnej lub pooperacyjnej. Po porodzie każda mama będzie miała zapewnione minimum dwie godziny nieprzerwanego kontaktu z noworodkiem.
•  Ochrona kobiet w sytuacjach szczególnych - wprowadzony zostaje zakaz umieszczania w jednej sali kobiet po poronieniu, urodzeniu martwego dziecka lub chorego noworodka z pacjentkami, które urodziły zdrowe dziecko.
• Ograniczenie medykalizacji porodu - zalecono ograniczenie zbędnych interwencji, takich jak rutynowa amniotomia indukcja i stymulacja porodu, nacięcie krocza, cięcie cesarskie oraz ciągły monitoring KTG w porodach bez powikłań.
• Wzmocnienie promocji karmienia piersią - gwarantowana będzie rozszerzona opieka laktacyjna i doradztwo laktacyjne, a kobiety po poronieniu bądź decydujące o niekarmieniu piersią otrzymają wsparcie w bezpiecznym hamowaniu laktacji.
• Poszerzenie zakresu badań w ciąży - standardy obejmą m.in. dodatkowe badania w kierunku wirusa HBV.
• Możliwość spożywania posiłków podczas porodu - rodzące będą mogły jeść lekkostrawne posiłki, których spożywanie powinny skonsultować z osobą sprawującą opiekę.
• Placówki medyczne będą zobowiązane do aktualizacji procedur, przeszkolenia personelu i publikacji nowych informacji dla pacjentek.
• Edukacja przedporodowa będzie mogła rozpocząć się jak najszybciej, już od stwierdzenia ciąży. W edukacji przedporodowej podkreślono rolę ojca mającego się urodzić dziecka, wskazując go wprost jako adresata edukacji przedporodowej.

Świadomość pacjentek i odpowiedzialność placówek to klucz do skutecznej zmiany. Rzecznik Praw Pacjenta podkreśla, że prawdziwa wartość nowych standardów ujawni się wtedy, gdy wszystkie kobiety będą świadome swoich praw, a wszystkie placówki – gotowe je stosować.

Nowe standardy to realna szansa na poprawę jakości opieki okołoporodowej w Polsce. Aby jednak stały się codzienną praktyką, muszą być znane zarówno pacjentkom, jak i wszystkim osobom zaangażowanym w opiekę. Tylko wówczas możemy mówić o pełnym poszanowaniu praw kobiet i budowaniu kultury wsparcia w czasie ciąży, porodu i połogu – zaznacza Bartłomiej Chmielowiec, Rzecznik Praw Pacjenta.