Rzecznik
Praw Pacjenta

Istnieje kilka sposobów przyjęcia pacjenta do psychiatrycznego zakładu opiekuńczo-leczniczego. Osoba, która wymaga pobytu w takim zakładzie może zostać przyjęta na podstawie:

• jej wniosku lub wniosku opiekuna ustawowego – wniosek powinien być złożony na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego,
• wniosku dyrektora szpitala psychiatrycznego - w przypadku gdy uzna on, że osoba przebywająca w szpitalu nie wymaga dalszej hospitalizacji, ale nie jest zdolna do samodzielnego funkcjonowania w środowisku domowym, 
• wniosku organu do spraw pomocy społecznej np. MOPS - jeżeli taki organ uzna, że osoba objęta wsparciem społecznym z powodu choroby nie radzi sobie w środowisku domowym, często stwarzając zagrożenie dla siebie i innych osób.

Pobyt w psychiatrycznym zakładzie opiekuńczo-leczniczym zazwyczaj jest pobytem długoterminowym. Średnia długość pobytu pacjenta wynosi 270 dni. Zdarzają się również sytuacje, że pacjenci dożywają w nim późnej starości. Właśnie ze względu na specyfikę tych placówek personel medyczny stara się zapewnić pacjentom warunki stwarzające namiastkę domu rodzinnego zapewniając przy tym kompleksowe wsparcie.

Świadczenia opiekuńczo-lecznicze psychiatryczne obejmują opiekę, pielęgnację i rehabilitację oraz leczenie chorych ze znacznymi i utrwalonymi zaburzeniami, którym nie można zapewnić opieki w innych warunkach. W zakładach znajdują pomoc osoby, które przebyły fazę leczenia szpitalnego, lecz ze względu na stan zdrowia i stopień niepełnosprawności oraz brak możliwości samodzielnego funkcjonowania w środowisku domowym wymagają stałego nadzoru lekarskiego, a przede wszystkim, profesjonalnej pielęgnacji i rehabilitacji.

Pacjenci podczas hospitalizacji zaopatrywani są w środki farmaceutyczne i materiały medyczne. Zapewniane jest im również wyżywienie odpowiednie do stanu zdrowia. Za pobyt w zakładzie opiekuńczo leczniczym ponosi się odpłatność. Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych [1], osoba przebywająca w zakładzie opiekuńczo-leczniczym ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania. Wysokość opłaty ustala kierownik zakładu opiekuńczego. Zgodnie z wytycznymi ustawowymi wysokość takiej opłaty wynosi 250% najniższej emerytury, z tym że opłata nie może być wyższa niż kwota odpowiadająca 70% miesięcznego dochodu pacjenta.

Pacjenci zakładów opiekuńczo-leczniczych oprócz całodobowej opieki lekarskiej
 i pielęgniarskiej mogą liczyć na codzienne zajęcia terapeutyczne i rehabilitacyjne pod okiem wykfalifikowanego personelu. W zakładach opiekuńczo-leczniczych organizowane są imprezy
i uroczystości okolicznościowe. Pacjenci objęci są również opieką duszpasterską, zgodną ze swoim wyznaniem.

Przebywając w takim zakładzie pacjent możne uzyskać tzw. „przepustkę”. Na czas jej trwania zakład zapewnia pacjentowi odpowiednią ilość przyjmowanych przez niego leków. W ciągu roku kalendarzowego pacjent może łącznie przebywać przez 36 dni na „przepustkach”.

 

 Podstawa prawna:

[1] Dz. U. z 2022 r., poz. 2561 z późn. zm.