Rząd premiera Donalda Tuska wielokrotnie podkreślał, że przyjęcie tej ustawy jest pilne, aby uniknąć chaosu i wysokich kosztów dla administracji państwowej po 30 września, kiedy wygasają dotychczasowe przepisy. Ustawa zawiera kompleksowe rozwiązania, które mają zachęcić cudzoziemców do podejmowania legalnego zatrudnienia w Polsce oraz wyeliminowanie nadużyć związanych z pobieraniem świadczeń na rzecz rodziny.

Koniec nadużyć – rząd dba o uczciwe świadczenia społeczne

Zgodnie z zapisami ustawy wypłaty świadczeń socjalnych dla cudzoziemców z państw trzecich będą uzależnione od kwestii aktywności zawodowej w Polsce i realizacji obowiązku nauki przez dzieci (nie dot. dzieci do lat 6, które bez szkoły mają prawo do świadczeń). Prawo do świadczeń będzie powiązane z uzyskiwaniem przez cudzoziemców co najmniej 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, czyli w 2025 roku 2333 zł brutto miesięcznie. Rozwiązanie zapobiegnie przypadkom pozorowania zatrudnienia.

Ochrona polskiej rodziny i państwa przed nadużyciami w systemie świadczeń na rzecz rodziny

Każdy, kto będzie chciał otrzymać świadczenia, będzie musiał mieć numer PESEL i osobiście stawić się w urzędzie, również z dziećmi, aby potwierdzić tożsamość. ZUS będzie co miesiąc automatycznie sprawdzał, czy cudzoziemiec legalnie pracuje oraz czy przebywa w Polsce, korzystając z danych Straży Granicznej i innych urzędów. Osoby, które przekraczają granicę w ramach małego ruchu granicznego, nie będą mogły już ubiegać się o pomoc dla uchodźców. Dzięki zmianom pomoc trafi do osób, które faktycznie jej potrzebują i przebywają w Polsce.

Dotychczasowe przepisy dotyczące legalności pobytu obywateli Ukrainy, którzy uciekli przed wojną, zastaną przedłużone do 4 marca 2026 roku, co oznacza, uregulowanie kwestii pobytowych dla prawie 1 mln uchodźców z Ukrainy.