Dostępność cyfrowa

WCAG to skrótowiec od Web Content Accessibility Guidelines czyli wytycznych dotyczących dostępności treści internetowych. Obecnie obowiązuje wersja 2.1 tych wytycznych.

Wyjaśniają one, jak tworzyć strony internetowe i aplikacje aby udostępnić je osobom z niepełnosprawnościami np. wzroku, słuchu, ruchu, ale też z niepełnosprawnością intelektualną czy zaburzeniami poznawczymi.

Strony internetowe i aplikacje mobilne, które spełniają wytyczne WCAG nazywamy dostępnymi cyfrowo.

Wszystkie strony internetowe i aplikacje mobilne podmiotów publicznych muszą być dostępne cyfrowo. Wynika to z Ustawa z 4 kwietnia 2019r. o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (pdf).

Szczegóły znajdziesz w omówieniu tych wymogów dla podmiotów publicznych.  

WCAG 2.1 opiera się na 4 zasadach:

• postrzegalność,
• funkcjonalność,
• zrozumiałość,
• solidność (w polskim i unijnym prawie określana jako kompatybilność).

Wbrew pozorom zasady te nie są techniczne, a raczej zmuszające do myślenia o różnych użytkownikach, którzy np.:

• chcą wiedzieć co jest na zdjęciu choć nie widzą,
• nie mogą korzystać z myszy, a jedynie z klawiatury,
• powiększają sobie widok stron lub zmienią jej kolory, żeby móc lepiej widzieć treści,
• zmienić ustawienia przeglądarki, aby treść była bardziej czytelna

Zasady te dotyczą wszystkich elementów strony i aplikacji - kodu, treści i sposobu ich działania. Żeby je wdrożyć muszą zaangażować się wszyscy odpowiedzialni za te obszary na stronie lub w aplikacji.

Zasady WCAG 2.1 są podzielone na 13 wytycznych. Każdy wytyczna jest z kolei podzielony na określone wymagania („kryteria sukcesu”).

Spraw by użytkownicy mogli korzystać ze strony internetowej lub aplikacji za pomocą dostępnych dla nich zmysłów.

Możesz to osiągnąć między innymi przez:

• alternatywy tekstowe dla treści nietekstowych (np. opis alternatywny do zdjęć i grafik, z których skorzystają osoby niewidome),
• transkrypcje tekstowe materiałów audio i filmów,
• napisy i audiodeskrypcje do filmów,
• logiczną strukturę treści (nagłówki, listy itp.),
• odpowiednie znaczniki dla każdej funkcji (formularzy i tabel danych), aby relacje między treścią były poprawnie zdefiniowane
• wyróżnienia, które nie opierają się jedynie na kolorze,
• kolory tekstu, które są wyraźnie widoczne na kolorze tła,
• czytelność i widoczność treści i funkcji gdy rozmiar tekstu zostanie zwiększony o 200%,
• niepublikowanie obrazów tekstu,
• responsywność – automatyczne dostosowywanie się widoku do szerokości ekranu urządzenia użytkownikami.

Spraw by użytkownicy mogli znajdować i używać treści oraz funkcji, niezależnie od tego, jak nawigują (np. za pomocą samej klawiatury, samej myszy).

Możesz to osiągnąć między innymi przez:

• możliwość obsłużenia wszystkiego za pomocą samej klawiatury,
• opcję  odtwarzania, wstrzymywać i zatrzymywać poruszające się treści
• brak migających treści i możliwość wyłączania ruchomych elementów przez użytkownika,
• link pozwalający przeskoczyć szybko do treści („przejdź do treści”)
• zrozumiałe i pasujące do treści tytuły stron,
• zrozumiałe linki, których treść wyraźnie mówi dokąd prowadzą
• nagłówki, które jasno opisują treści i etykiety jasno opisujące co wpisać w dane pole formularza,
• dobrą widoczność elementu, który jest w danym momencie wybrany za pomocą klawiatury (fokus),
• unikanie złożonych gestów na ekranach dotykowych lub zapewnienie dla nich prostszej alternatywy,  
• możliwość wyłączania i zmiany skrótów klawiaturowych.

Spraw by użytkownicy rozumieli treści i sposób działania strony lub aplikacji.

Możesz to osiągnąć między innymi przez:

• prosty język (bez zbędnych słów i urzędniczego żargonu),
• unikanie trudnych dla użytkowników słów i wyrażeń lub ich wyjaśnienie w prosty sposób,
• wyjaśnienia do skrótów i akronimów,
• określenie w kodzie strony/aplikacji w jakim języku jest jej treść,
• spójny wygląd i działanie elementów na wszystkich podstronach,
• widoczne i zrozumiałe etykiety przy każdym polu formularza,
• dostępne i zrozumiałe komunikaty błędów w formularzach i podpowiedzi jak je poprawić.

Spraw by treści i funkcje działały poprawnie w wielu różnych programach użytkowników (np. przeglądarkach internetowych oraz czytnikach ekranu osób niewidomych).

Możesz to osiągnąć między innymi przez:

• prawidłowy kod, zgodny ze standardem sieciowym HTML,
• dostępne dla użytkowników korzystających z technologii asystujących informacje o statusie/stanie,
• zgłaszanie przez technologie asystujące pojawiających się ważnych komunikatów czy okien modalnych.

Więcej informacji o wytycznych WCAG znajdziesz w:

• Wytycznych WCAG 2.1 (oficjalne tłumaczenie wytycznych na język polski),
• Wytycznych WCAG 2.1 (oryginalna wersja w języku angielskim),
• Liście kontrolnej do badania dostępności cyfrowej stron internetowych opracowanej przez GovTech Polska.