Ściganie przestępstw związanych z pracą przymusową priorytetem MSWiA

Z okazji 20-lecia podpisania Konwencji Rady Europy w sprawie Działań Przeciwko Handlowi Ludźmi oraz 30. rocznicy powstania Fundacji La Strada, w MSWiA odbyła się międzynarodowa konferencja podsumowująca dotychczasowe osiągnięcia i postępy, a także wskazująca dalsze kierunki działania – zarówno dla służb, dla władz, jak i dla społeczeństwa obywatelskiego. Konferencję zorganizowały wspólnie Rada Europy, MSWiA i Fundacja La Strada International.

Dzisiejsze czasy zwiększają podatność na powstawanie takich przestępstw jak handel ludźmi. Jesteśmy czujni i kładziemy nacisk na skoordynowanie działań i współpracę międzynarodową. Dlatego podjęliśmy inicjatywę ujednolicenia przepisów dotyczących przeciwdziałaniu handlowi ludźmi na poziomie krajowym

– wskazał wiceminister spraw wewnętrznych i administracji Czesław Mroczek, który wziął udział w konferencji.

Jednym z fundamentów Krajowego Planu Działań Przeciwko Handlowi Ludźmi na lata 2025–2027 jest wzmocnienie działań skierowanych do osób poszukujących pracy, w szczególności cudzoziemców oraz osób znajdujących się w trudnej sytuacji ekonomicznej. 

Praca przymusowa jest najczęściej identyfikowaną formą handlu ludźmi w ostatnich latach w Polsce. Priorytetem organów państwa jest ściganie przestępstw w tym zakresie. Stanowi ono poważne naruszenie praw człowieka i wymaga skoordynowanej reakcji wielu instytucji państwowych. Kluczową rolę w tym zakresie pełnią służby podległe ministrowi spraw wewnętrznych i administracji – Policja oraz Straż Graniczna – których działania obejmują zarówno identyfikację ofiar, jak i ściganie sprawców. 

Ściganie przestępstw związanych z pracą przymusową pozostaje priorytetem MSWiA. Dzięki wyspecjalizowanym komórkom w Policji i Straży Granicznej oraz rozwiniętej współpracy krajowej oraz międzynarodowej, Polska konsekwentnie wzmacnia system ochrony ofiar i skutecznie zwalcza to przestępstwo. 

Handel ludźmi to brutalne przestępstwo

Każdy może stać się ofiarą handlu ludźmi – kobiety, mężczyźni i dzieci, ludzie w każdym wieku i o każdym statusie społecznym. Ludzie są wykorzystywani na różne sposoby: np. do pracy przymusowej, świadczenia usług seksualnych, żebrania, a nawet do nielegalnej transplantacji organów. Wykorzystaniu często towarzyszy przemoc fizyczna i psychiczna oraz groźby pod adresem ofiar i ich rodzin. 

Zgodnie z Konwencją, ofiarą handlu ludźmi jest osoba, która była werbowana, transportowana, przekazywana, przechowywana lub przyjmowana w kraju lub pomiędzy granicami z zastosowaniem groźby, siły, oszustwa, przymusu lub innych nielegalnych metod, w celu wykorzystania. Dziecko uważane jest za ofiarę handlu ludźmi bez względu na to czy zastosowano jakąkolwiek metodę do jego werbowania, transportu, przekazywania, przechowywania lub przyjmowania w celu wykorzystania.

Jednym z największych wyzwań dla funkcjonariuszy służb, lekarzy, pracowników socjalnych oraz przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego jest identyfikacja ofiar handlu ludźmi. To proces, wymagający specjalistycznej wiedzy oraz przestrzegania ustalonych procedur i kryteriów identyfikacyjnych. Ofiary handlu ludźmi  mają prawo do kompleksowego wsparcia: medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego oraz – gdy sytuacja tego wymaga – pomocy w powrocie do kraju lub legalizacji pobytu w Polsce.

Telefon dla ofiar lub świadków handlu ludźmi: +48 22 628 01 20 (całodobowo).

Telefon jest finansowany ze środków Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

MSWiA organizatorem ważnej międzynarodowej konferencji

Podczas konferencji wiceminister Czesław Mroczek przypomniał, że MSWiA od wielu lat współpracuje z Fundacją La Strada m.in. zlecając jej realizację zadania publicznego polegającego na prowadzeniu Krajowego Centrum Interwencyjno-Konsultacyjnego dla Ofiar Handlu Ludźmi (KCIK), w tym obsługę całodobowego telefonu dla ofiar i świadków handlu ludźmi. To również współpraca w działaniach prewencyjnych, profilaktycznych i szkoleniowych. Współdziałanie wskazuje, jak ważną rolę w tej kwestii pełni społeczeństwo obywatelskie. 

30 lat temu, w 1995 r. powstała La Strada – Fundacja Przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu, która oddolnie podjęła się działań na rzecz ofiar handlu ludźmi i przeciwdziałaniu temu przestępstwu w Polsce. Kolejnym krokiem milowym w tym obszarze było sporządzenie w 2005 r. w Warszawie Konwencji Rady Europy w sprawie Działań Przeciwko Handlowi Ludźmi, a następnie podpisanie jej przez Państwa-Strony. Polska ratyfikowała Konwencję w 2008 r.

W konferencji, która odbyła się w symbolicznym miejscu – w Warszawie, gdzie 20 lat temu Konwencja była podpisywana, wzięli udział m.in.: Petya Nestorova, Sekretarz Wykonawcza Konwencji Rady Europy, Diane Schimitt Koordynator UE ds. handlu ludźmi, jak również prezes Fundacji La Strada Polska Irena Dawid-Olczyk oraz Suzanne Hoff z La Strada International. 

Obecni byli również przedstawiciele najważniejszych organizacji międzynarodowych, dyplomaci, reprezentanci społeczeństwa obywatelskiego oraz przedstawiciele służb mundurowych oraz prokuratorzy z Polski i zagranicy.

Wydarzenie w Warszawie było zarówno okazją do refleksji nad dotychczasowymi sukcesami, jak i do wskazania wyzwań, które stoją przed Europą w walce z handlem ludźmi. Konferencja potwierdziła, że kluczowe znaczenie ma ochrona ofiar, skuteczna identyfikacja przypadków handlu, rozwój polityk migracyjnych i pracy oraz wzmocnienie roli społeczeństwa obywatelskiego.