Na co stawiają oczyszczalnie przyszłości
19.09.2022
Podczas I Konferencji Naukowo-Technicznej „Oczyszczalnie Przyszłości”, która odbyła się w Warszawie pod patronatem honorowym Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, opowiedzieliśmy o przedsięwzięciu, którego celem jest opracowanie i wdrożenie innowacyjnych technologii dla oczyszczalni ścieków. Jego realizacja jest możliwa dzięki wsparciu Funduszy Europejskich.
Na wydarzenie, zorganizowane przez firmę BMP Sp. z o.o., złożyły się dwa dni wystąpień i dyskusji, zakończonych wycieczką techniczną do oczyszczalni ścieków w Józefowie. Udział wzięło ponad 150 osób.
Zastanawiając się, jaka powinna być oczyszczalnia XXI wieku, uczestnicy wysłuchali prelekcji Marka Świdowicz z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, kierownika projektu „Oczyszczalnia przyszłości”, realizowanego dzięki dofinansowaniu z Funduszy Europejskich w ramach Programu Inteligentny Rozwój.
To jedno z dziewięciu przedsięwzięć NCBR wspierających realizację strategii Europejskiego Zielonego Ładu, a realizowanych w trybie zamówień przedkomercyjnych. Jego podstawą jest nowe spojrzenie na strumień ścieków komunalnych jako na zasoby wody, energii i surowców wtórnych, przy jednoczesnym zachowaniu podstawowych wymogów zakładów oczyszczania ścieków, takich jak zapewnienie bezpieczeństwa sanitarnego oraz optymalizacja kosztów eksploatacji oczyszczalni.
Oczyszczalnia opracowana w ramach przedsięwzięcia NCBR zapewni odzysk bardzo dobrej jakości wody (ścieku oczyszczonego) i usunie kilkanaście różnego rodzaju problematycznych mikrozanieczyszczeń najczęściej występujących w ściekach. Wytypowano je przy współpracy z naukowcami z Politechniki Gdańskiej.
Nowe technologie mogą zapewnić obieg zamknięty wody w przemyśle i w infrastrukturze komunalnej. O ile w tradycyjnych oczyszczalniach osad czynny jest w stanie zatrzymać około 30% zanieczyszczeń, o tyle oczyszczalnia przyszłości w duchu Europejskiego Zielonego Ładu zredukuje zanieczyszczenia o ponad 90%, a ilość farmaceutyków przynajmniej o połowę (przy czym najlepsi wykonawcy deklarują poziom około 90%). Dzięki bardzo dużemu odzyskowi pierwiastków biogennych ścieki staną się też źródłem cennych surowców. Odzyskane z nich fosfor i azot będą mogły być wykorzystywane w rolnictwie do wytwarzania nawozów i ulepszania gleby, a niektóre surowce – w budownictwie, np. przy budowie dróg. Przyczyni się to zarazem do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, co jest kluczowe w strategii Green Deal.
Jak wskazał Marek Świdowicz, wymieniając poszczególne kamienie milowe przedsięwzięcia, w maju ub.r. podpisano umowy z wykonawcami na realizację przedsięwzięcia. Prelegent przybliżył uczestnikom konferencji ich koncepcje technologiczne.
Od pomysłu do prototypu
W pierwszym etapie, w toku prac badawczo-rozwojowych uczestnicy przedsięwzięcia opracowywali technologie dla instalacji ułamkowo-technicznych, zlokalizowane na oczyszczalni ścieków w Brzegu oraz oczyszczalni ścieków Dębe.
Jak wskazał Marek Świdowicz, po zakończeniu etapu I (wrzesień br.) opracowane technologie zostały poddane testom prowadzonym przez partnera strategicznego w przedsięwzięciu, którym jest firma Wessling Polska. NCBR, prowadząc ocenę wyników prac B+R etapu I, czeka obecnie na wyniki analiz laboratoryjnych pobranych próbek. Technologie, które ze względu na osiągane parametry uzyskają najwyższe oceny w ramach testów, będą rozwijane w etapie drugim.
Zwycięzca I etapu będzie kontynuował prace badawczo-rozwojowe, których celem jest przeniesienie dotychczasowych wyników prac do pełnoskalowego demonstratora technologii. Mowa o w pełni funkcjonalnej oczyszczalni ścieków o ekwiwalentnej wielkości minimum 20 tys. RLM. I wreszcie, jak zauważył ekspert NCBR, w fazie wdrożenia zakładana jest dostawa określonej ilości innowacyjnych rozwiązań dla ustalonych odbiorców.
W trakcie konferencji „Oczyszczalnie Przyszłości” była też mowa m.in. o innych innowacyjnych rozwiązaniach dla oczyszczalni ścieków oraz wdrożonych już technologiach przetwarzania osadów ściekowych.
