Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa
11.07.2025
82 lata temu doszło do tzw. krwawej niedzieli, czyli ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej. Obchody upamiętniające te tragiczne wydarzenia odbyły się na Skwerze Wołyńskim. Hołd pomordowanym oddał wicewojewoda mazowiecki Robert Sitnik. W wydarzeniu wziął udział także przewodniczący Mazowieckiej Rady Kombatanckiej, prezes Federacji Stowarzyszeń Weteranów i Sukcesorów Walk o Niepodległość RP płk dr inż. Leonard Kapiszewski.
Uczestnicy uroczystości odmówili wspólną modlitwę, odczytany został Apel Pamięci oraz odbyła się ceremonia złożenia wieńców Przed Pomnikiem Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej na terenie województw południowo-wschodnich w latach 1943–1947 oraz przed Pomnikiem 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej na Skwerze Wołyńskim.
Zebraliśmy się dziś, aby wspólnie czcić Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa, dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej. To chwila głęboko symboliczna, przypominająca nie tylko o tragicznych losach tysięcy Polaków, ale także o tym, że bez uczciwego spojrzenia w przeszłość nie sposób budować przyszłości. Minione stulecie to czas zwycięstw i czas upadków ideologii, które za nic miały wartość ludzkiego życia. Przesiąknięte pogardą, nienawiścią, fanatyzmem doprowadziły do brutalnych ataków przemocy w miejscach, gdzie przez wieki sąsiadujące narody potrafiły żyć w pokoju
– podkreślił Lech Parell, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Rzeź Wołyńska
W 1942 r., zanim doszło do Rzezi Wołyńskiej, działająca już w dwudziestoleciu międzywojennym Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów, zaczęła formować oddziały zbrojne, nazwane później Ukraińską Powstańczą Armią. Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów Stepana Bandery (OUN-B), Ukraińska Powstańcza Armia (UPA) za cel postawiły sobie eksterminację ludności nieukraińskiej z terenów uznawanych przez nich za ziemie ukraińskie. W praktyce chodziło o „oczyszczenie” przedwojennych polskich Kresów południowo-wschodnich z pierwiastka polskiego.
9 lutego 1943 r. oddział UPA dokonał zbrodni na polskich mieszkańcach miejscowości Parośla na Wołyniu. To wydarzenie jest uznawane za symboliczny początek Rzezi Wołyńskiej, której apogeum było 11 lipca 1943 r. Równolegle z aktem ludobójstwa niszczone były polskie dobra kulturalne, zabytki, kresowa gospodarka, polskie domostwa oraz katolickie kościoły.
W Rzezi Wołyńskiej, w latach 1943–1944, ogółem zamordowanych zostało około 50–60 tys. obywateli II Rzeczypospolitej.
Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Ludobójstwa
22 lipca 2016 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił 11 lipca Narodowym Dniem Pamięci Ofiar Ludobójstwa dokonanego przez ukraińskich nacjonalistów na obywatelach II Rzeczypospolitej Polskiej.
