Uproszczenie procedur - nowe wytyczne w orzekaniu o niepełnosprawności
26.03.2025
Dobra wiadomość dla rodzin! Nowe zalecenia dla zespołów ds. orzekania o niepełnosprawności wprowadzają istotne zmiany – dzieci z Zespołem Downa i 150 rzadkimi chorobami genetycznymi będą mogły uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności do ukończenia 16 lat. To ważny krok w stronę uproszczenia procedur.
Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych Łukasz Krasoń wydał zalecenia dla Wojewódzkich oraz Powiatowych Zespołów ds. Orzekania o Niepełnosprawności, które ułatwią uzyskiwanie orzeczeń o niepełnosprawności osobom z Zespołem Downa i diagnozami genetycznych chorób rzadkich. Od teraz lekarze orzecznicy przed rozpoczęciem pracy otrzymują przekazane wytyczne i zaczynają je realizować podczas orzekania.
Potrzeby zamiast schematów
Dzisiejszy system orzecznictwa o niepełnosprawności opiera się na ocenie, czy naruszenie stanu zdrowia danej osoby uniemożliwia jej pełnienie określonych ról społecznych na równi z innymi osobami. Ważne jest, czy stan zdrowia według aktualnej wiedzy medycznej daje szansę na poprawę, a także jak dana osoba funkcjonuje w swoim środowisku lokalnym.
Rodzice dzieci z niepełnosprawnościami zwracali uwagę na niezrozumienie w zespołach orzeczniczych. Zdarzały się sytuacje, w których uznawano, że stan zdrowia może ulec poprawie, mimo innych opinii przedstawianych przez specjalistów w dziedzinie genetyki klinicznej.
Realne zmiany w orzecznictwie
Dzieci chorujące na blisko 150 chorób rzadkich w wypadku zwrócenia się przez rodziców do zespołów i udokumentowania schorzenia, otrzymają orzeczenia o niepełnosprawności do ukończenia 16 lat, z uwzględnieniem punktów 7 i 8 orzeczenia. Punkt 7 oznacza konieczność stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Z kolei punkt 8 – konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.
Pomoc, na którą nie trzeba czekać
Przyznanie orzeczenia osobie niepełnosprawnej wiąże się z zagwarantowaniem następującego wsparcia:
- świadczenie pielęgnacyjne (w wypadku osób z punktem 7 i 8 orzeczenia łącznie) – dla opiekunów osób niepełnosprawnych,
- zasiłek pielęgnacyjny – wsparcie finansowe dla osób z niepełnosprawnością wymagających opieki,
- ulgi podatkowe – np. możliwość odliczenia wydatków na opiekę w ramach ulgi rehabilitacyjnej,
- pierwszeństwo w dostępie do usług społecznych i opiekuńczych,
- udogodnienia w dostępie do świadczeń zdrowotnych – np. rehabilitacji, leczenia sanatoryjnego,
- prawo do Karty Parkingowej – dla osób, które mają również znaczne ograniczenia w poruszaniu się,
- dodatkowe wsparcie w edukacji – możliwość uzyskania asystenta w szkole czy indywidualnego toku nauczania.