Warmińsko-Mazurski Urząd Wojewódzki w Olsztynie

Major Józef Rusak był jednym z pierwszych żołnierzy 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej pod dowództwem majora Zygmunta Szendzielarza, pseudonim „Łupaszka”. Po wojnie zamieszkał w Lidzbarku Warmińskim, gdzie w 1948 r. został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Podczas przesłuchań był torturowany i namawiany do współpracy przeciwko „Łupaszce”. Nigdy nie poszedł na tę współpracę.

Dziś żegnamy śp. majora Józefa Rusaka ps. „Bylina”, żołnierza Armii Krajowej, walczącego w szeregach 5. Wileńskiej Brygady AK pod wodzą mjr. Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszka”. Od początku wojny działał w konspiracji, a od 1943 r. był łącznikiem w oddziale por. Antoniego Burzyńskiego „Kmicica”. Po rozbrojeniu tego oddziału przez Sowietów i wymordowaniu jego pięćdziesięciu członków wraz z dowódcą, pozostałych przy życiu żołnierzy przejął mjr Szendzielarz. Po roku 1945 podjęli nierówną walkę z polskimi i sowieckimi komunistami. Czekał ich los „Żołnierzy Wyklętych”, „Żołnierzy Niezłomnych”[...]

 Śp. Major Józef Rusak zamieszkał po wojnie w Lidzbarku Warmińskim, gdzie w 1948 r. został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Podczas przesłuchań był torturowany i namawiany do współpracy i zeznań przeciwko „Łupaszce”. Swoim oprawcom miał powiedzieć: "Przelewałem z kolegami krew, a teraz mam na nich donosić?". Z więzienia został zwolniony w roku 1953, ale przez całe lata, z przerwami, był inwigilowany aż do roku 1989.[...] - powiedział wojewoda.