Ministerstwo Finansów - Krajowa Administracja Skarbowa

Informacje ogólne o obowiązkach w zakresie „należytej staranności w łańcuchu dostaw”

• Od 1 stycznia 2021 roku unijni importerzy cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota muszą wypełnić nowe obowiązki w zakresie „należytej staranności w łańcuchu dostaw”.
• „Należyta staranność w łańcuchu dostaw” oznacza obowiązki unijnych importerów cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota dotyczące ich systemów zarządzania, zarządzania ryzykiem, audytów przeprowadzanych przez niezależny podmiot zewnętrzny oraz ujawniania informacji, mające na celu wskazywanie i eliminowanie faktycznego i możliwego ryzyka związanego z obszarami dotkniętymi konfliktami i obszarami wysokiego ryzyka, aby zapobiec negatywnym skutkom związanym z pozyskiwaniem surowców lub ograniczyć te skutki.
• „Należyta staranność” powinna być zachowana przez przedsiębiorców uczestniczących w globalnych łańcuchach dostaw, przez które „przepływają" strumienie towarowe minerałów pozyskiwanych, w szczególności, z regionu Wielkich Jezior (Demokratyczna Republika Konga, Republika Konga, Burundi, Kenia, Republika Środkowoafrykańska) oraz w Kolumbii.
• Unijni importerzy ww. metali i  minerałów mają  obowiązek zagwarantowania, aby wszystkie dostawy tych towarów pochodziły z odpowiedzialnych źródeł oraz obszarów niekonfliktowych.

Organ właściwy i odpowiedzialny za stosowanie regulacji prawnych w zakresie „należytej staranności”

W Polsce funkcję organu odpowiedzialnego za zapewnienie skutecznego i jednolitego wdrożenia przepisów w zakresie „należytej staranności” oraz prowadzenie kontroli ex post wobec importerów cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pełni Szef Krajowej Administracji Skarbowej.

Dodatkowe informacje dla przedsiębiorców

• Zalecenie Komisji (UE) 2018/1149 z dnia 10 sierpnia 2018 roku w sprawie niewiążących wytycznych dotyczących identyfikacji obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka oraz innych czynników ryzyka w łańcuchu dostaw na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821
• „Wytyczne OECD dotyczących należytej staranności w zakresie odpowiedzialnych łańcuchów dostaw minerałów z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka" (wydanie drugie 2013 rok).
• Komisja Europejska wdrożyła program „Due Diligence Ready!”, który zawiera informacje, narzędzia oraz materiały szkoleniowe,  pomocne firmom wprowadzać zasady należytej staranności do ich łańcucha dostaw metali i minerałów.

Od 13 lutego 2023 roku, dostępna jest doradcza usługa e-mailowa (w języku angielskim, francuskim, niemieckim, włoskim, polskim, portugalskim i hiszpańskim)  finansowana przez Komisję Europejską, mająca na celu pomóc przedsiębiorcom z sektora MŚP, w odpowiedzialnym pozyskiwaniu i imporcie minerałów i metali 3TG, w związku z wdrażaniem rozporządzenia UE w sprawie konfliktowych minerałów. Szczegółowe informacje na stronie Komisji Europejskiej.

Osoba kontaktowa

Marzena Walczak

Departament Ceł Ministerstwa Finansów

email: marzena.walczak@mf.gov.pl

tel. 22 694 43 18

Podstawa prawna

• rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 z dnia 17 maja 2017 roku ustanawiające obowiązki w zakresie należytej staranności w łańcuchu dostaw unijnych importerów cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota pochodzących z obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka;
• rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/429 z dnia 11 stycznia 2019 roku uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 w odniesieniu do metodyki i kryteriów oceny oraz uznawania systemów należytej staranności w łańcuchu dostaw cyny, tantalu, wolframu i złota;
• rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/1588 z dnia 25 czerwca 2020 roku zmieniające załącznik I do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 przez ustalenie progów wolumenu rud i koncentratów tantalu lub niobu, rud i koncentratów złota, tlenków i wodorotlenków cyny, tantalanów i węglików tantalu;
• ustawa z dnia 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2024 r., poz.850).

Nowa platforma ReMIS zwiększająca przejrzystość łańcuchów dostaw minerałów

Politykę Unii Europejskiej (UE)  w zakresie odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów reguluje unijne Rozporządzenie 2017/821, które określa obowiązki w zakresie należytej staranności dla unijnych importerów cyny, tantalu, wolframu i złota (tzw. „3TG”).

W ramach trwających działań UE na rzecz zwiększenia przejrzystości łańcuchów dostaw minerałów i promowania należytej staranności w sektorach niższego szczebla, które wykorzystują te metale i minerały na dalszych etapach łańcucha dostaw, Komisja Europejska DG TRADE z dniem 1 października 2025 r. udostępniła System Informacji o Odpowiedzialnych Surowcach Mineralnych (ReMIS -Responsible Mineral Information System). Z  systemu  mogą korzystać przedsiębiorstwa, które chcą upublicznić swoje działania na rzecz zapewnienia odpowiedzialnych łańcuchów dostaw metali i minerałów.

Platforma ReMIS umożliwi dzielenie się najlepszymi praktykami z opinią publiczną w otwarty sposób i pozwoli informować klientów  o działaniach  związanych  z przejrzystością w łańcuchu dostaw. 

Udział w ReMIS jest dobrowolny i nie ma wpływu na żadne zobowiązania prawne, jakie podmioty gospodarcze mogą mieć na mocy unijnych przepisów dotyczących należytej staranności, określonych w ww. rozporządzeniu.. 

Aby korzystać z platformy ReMIS, podmioty gospodarcze muszą się zarejestrować. Szczegółowe informacje odnośnie rejestracji znajdują się pod linkiem:

 https://ec.europa.eu/responsible-mineral-sourcing/

Szczegółowe informacje o portalu ReMIS dostępne są pod linkiem: https://ec.europa.eu/responsible-mineral-sourcing/portal/#/

Pierwszy system należytej staranności w łańcuchu dostaw konfliktowych minerałów, uznany przez Komisję Europejską

Naturalne surowce mineralne mają ogromny potencjał wspierania rozwoju, ale na obszarach dotkniętych konfliktami i obszarach wysokiego ryzyka mogą one przyczyniać się do wybuchu lub kontynuacji konfliktów zbrojnych, niwecząc wysiłki na rzecz rozwoju, dobrego sprawowania władzy i praworządności. Zerwanie związku pomiędzy konfliktem a nielegalną eksploatacją minerałów na tych obszarach stanowi zasadniczy element zagwarantowania pokoju, rozwoju i stabilności.

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 z dnia 17 maja 2017 r. ustanowiono obowiązki w zakresie należytej staranności unijnych importerów cyny, tantalu i wolframu, ich rud oraz złota, które to obowiązki są stosowane od 1 stycznia 2021 r.

Celem rozporządzenia jest zapewnienie przejrzystości i pewności w odniesieniu do praktyk w zakresie dostaw, stosowanych przez unijnych importerów oraz huty i rafinerie pozyskujące surowce na obszarach dotkniętych konfliktami i obszarach wysokiego ryzyka.

W art. 8 ww. rozporządzenia (UE) 2017/821 przewidziano możliwość uznania przez Komisję systemów, które – pod warunkiem ich rzeczywistego wdrożenia przez unijnego importera minerałów lub metali – umożliwiają temu importerowi spełnienie wymogów wspomnianego rozporządzenia.

Mając na uwadze pozytywną ocenę systemu należącego do Inicjatywy na rzecz Odpowiedzialnego Wykorzystania Złóż Mineralnych, Komisja Europejska DECYZJĘ WYKONAWCZĄ KOMISJI (UE) 2025/2071 z dnia 16 października 2025 r. uznała za równoważny systemu należytej staranności w łańcuchu dostaw „Proces służący zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów”, należącego do inicjatywy na rzecz odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów, zgodnie z art. 8 ust. 3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/821 .

Należy zauważyć, że unijni importerzy zachowują indywidualną odpowiedzialność za wypełnianie obowiązków w zakresie należytej staranności niezależnie od tego, czy są oni objęci systemem należytej staranności w łańcuchu dostaw uznanym przez Komisję Europejską.