Sfera ekonomii społecznej do teraz nie była uregulowana w ustawodawstwie w sposób kompleksowy.  Zmienia to ustawa, która określa m. in.:

• zasady uzyskiwania i utraty statusu przedsiębiorstwa społecznego oraz nadzoru nad nim,
• instrumenty wsparcia dla przedsiębiorstw społecznych,
• zasady i formy wspierania rozwoju ekonomii społecznej przez organy administracji publicznej.

Regulacje powstały we współpracy rządu z przedstawicielami sektora ekonomii społecznej, w tym organizacji pozarządowych, samorządów, świata nauki, sektora finansowego.

Definicja

Ekonomia społeczna to działalność podmiotów ekonomii społecznej na rzecz społeczności lokalnej w zakresie reintegracji społecznej i zawodowej, tworzenia miejsc pracy dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym oraz świadczenia usług społecznych, realizowana w formie działalności gospodarczej, działalności pożytku publicznego i innej działalności o charakterze odpłatnym.

Dzięki ustawie, osobom zagrożonym wykluczeniem zostaną zapewnione optymalne warunki zatrudnienia i reintegracji w przedsiębiorstwach społecznych. Osoby te zyskają nie tylko miejsca pracy, ale również będą włączeni w procesy decyzyjne zachodzące w przedsiębiorstwie społecznym.

Przedsiębiorstwo społeczne musi spełniać określone w ustawie warunki, m.in. dotyczące zatrudnienia: co najmniej 3 osób na podstawie umowy o pracę lub spółdzielczej umowy o pracę (w wymiarze min. 1/2 pełnego wymiaru czasu pracy). W przypadku przedsiębiorstwa społecznego, działającego w celu reintegracyjnym co najmniej 30 proc. ogółu osób zatrudnionych stanowić muszą osoby zagrożone wykluczeniem społecznym. Obowiązek ten nie dotyczy przedsiębiorstw społecznych o charakterze usługowym.

 „Ważne, aby przedsiębiorstwo społeczne odpowiadało na potrzeby społeczności lokalnych i osób marginalizowanych poprzez umiejętne wykorzystywanie ich talentów i umiejętności – mówi Anita Czerwińska,  pełnomocnik rządu ds. ekonomii społecznej, wiceminister rodziny i polityki społecznej.

Instrumenty wsparcia dla podmiotów zatrudniających osoby zagrożone wykluczeniem

W ustawie zapisano formy wsparcia dla przedsiębiorstw społecznych. Najważniejsze z nich to możliwość uzyskania dofinansowania:

• ze środków Funduszu Pracy,
• ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Ponadto przedsiębiorstwa społeczne będą mogły liczyć na zwolnienia podatkowe - będą one zwolnione z podatku CIT w zakresie działań związanych z reintegracją społeczną i zawodową swoich pracowników.

Zagadnienia związane z ekonomią społeczną zostaną także włączone do strategii rozwiązywania problemów społecznych tworzonych w gminach i powiatach.

Ustawa o ekonomii społecznej - główne korzyści

Nowe rozwiązania to pozytywne zmiany dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Dodatkowo przedsiębiorstwa społeczne mogą liczyć na wsparcie ze środków publicznych. Zwiększy się także dostępność usług społecznych.

W Polsce na koniec sierpnia 2022 r. było zarejestrowanych 2026 przedsiębiorstw  społecznych, uzyskujących dotąd ten status w ramach realizacji projektów współfinansowanych ze środków unijnych. To przede wszystkim spółdzielnie socjalne (701), ale także fundacje, stowarzyszenia i spółki non-profit.