Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Olsztynie

W ostatnich dniach głośno jest o sowie jarzębatej spod Olsztyna. Gatunek ten w Polsce pojawia się niezmiernie rzadko, przede wszystkim w okresie zimowym. Jego obecność budzi zatem ogromne zainteresowanie i ściąga coraz większe rzesze miłośników ptaków, obserwatorów i fotografów chcących obcować z tym rzadko spotykanym zwierzęciem.

Niestety w mediach społecznościowych pojawia się coraz więcej informacji o niewłaściwym zachowaniu obserwatorów. Temat wzbudza wiele emocji i dyskusję o etyce obserwacji i fotografowania ptaków.

W związku z tym przypominamy, że sowa jarzębata, podobnie jak większość ptaków bytujących w Polsce, podlega ścisłej ochronie gatunkowej. W stosunku do gatunków zwierząt objętych ochroną gatunkową, w tym do sowy jarzębatej, obowiązuje szereg zakazów, m.in. zakaz umyślnego chwytania, przetrzymywania, umyślnego płoszenia i niepokojenia. W stosunku do ptaków zakaz ten dotyczy miejsc noclegu, w okresie lęgowym - miejsc rozrodu lub wychowu młodych oraz miejsc żerowania zgrupowań ptaków migrujących lub zimujących. Łamanie zakazów obowiązujących w stosunku do gatunków chronionych jest wykroczeniem!

Mimo, że sowa jarzębata jest uznawana za gatunek mało płochliwy i słabo reagujący na obecność obserwatorów, nie zwalnia to osób obserwujących z obowiązku zachowania prawa, rozsądnego i etycznego zachowania, przestrzegania zasad bezpiecznej obserwacji – bezpiecznej dla obserwatora, ale przede wszystkim dla obserwowanego ptaka.

Z tego względu apelujemy o zachowanie bezpiecznego dystansu, nie podchodzenie bezpośrednio do drzew, na których przesiaduje sowa, zachowanie ciszy, ograniczenie czasu fotografowania i filmowania do niezbędnego minimum. Pojawiające się w mediach społecznościowych fotografie wykonane bezpośrednio spod drzewa, na którym siedzi sowa oraz sygnały o celowym przepłaszaniu ptaka w celu wykonania zdjęcia w locie są działaniami nieetycznymi, a ponadto są prawnie niedopuszczalne.

Podkreślamy, posiłkując się zarówno Kodeksem etycznym fotografii przyrodniczej ZPFP, jak i Kodeksem obserwatora ptaków (na podstawie American Birding Association), że podczas obserwacji i fotografowania dzikiej przyrody powinniśmy pamiętać, że życie, rozwój i funkcjonowanie, czyli najszerzej pojęte dobro uwiecznianego obiektu i jego środowiska, są znacznie ważniejsze od wykonania zdjęcia.

Obserwując zwierzęta i czerpiąc przyjemność z kontaktu z przyrodą, pamiętajmy zawsze o zachowaniu zasad bezpiecznej obserwacji, niezależnie od tego czy obserwujemy rzadkie gatunki jak sowa jarzębata, czy też pospolite bogatki i zięby.

Fot. Paweł Janczyk