Zagadnienie związane z ochroną pracowników w przypadku niewypłacalnego pracodawcy zostały uregulowane w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/94/WE z dnia 22 października 2008 r. w sprawie ochrony pracowników na wypadek niewypłacalności pracodawcy. Unia Europejska ma na celu dążenie do powstania równowagi miedzy elastycznością a bezpieczeństwem socjalnym na rynku pracy. W wyniku tych działań kraje wspólnoty podjęły chęć zagwarantowania minimalnej  ochrony pracowników w przypadku niewypłacalności pracodawcy.  Państwa członkowskie zostały zobowiązane do ustanowienia organu, który gwarantowałby wypłatę zaległych roszczeń zainteresowanym pracownikom.

Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych został utworzony w 1994 roku, celem zagwarantowania pracownikom wypłaty należnych im świadczeń w przypadku ich nieotrzymania oraz dochodzenia zwrotu wypłaconych świadczeń od podmiotów i osób do tego zobowiązanych. Dotyczy to sytuacji, w których pracodawca nie może ich sam wypłacić. Istnienie Funduszu uregulowane zostało w ustawie z dnia 13 lipca 2006 roku o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1087).

Do uzyskania świadczeń z Funduszu uprawnieni są:

a) pracownicy niewypłacalnego pracodawcy,

b) byli pracownicy niewypłacalnego pracodawcy,

c) uprawnieni do renty rodzinnej członkowie rodziny zmarłego pracownika lub zmarłego byłego pracownika,                                                                                                        

Zaspokojeniu podlegają:

a) wynagrodzenia za pracę,

b) wynagrodzenia za czas niezawinionego przez pracownika przestoju, wynagrodzenia za czas niewykonywania pracy (zwolnienia od pracy), wynagrodzenia za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

c) wynagrodzenia za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby, o którym mowa w art. 92 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy

d) wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego,

e) dodatku wyrównawczego, o którym mowa w art. 230 i 231 Kodeksu pracy

f) odprawy pieniężnej przysługującej na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,

g) odszkodowania za skrócenie okresu wypowiedzenia, o którym mowa w art. 36¹ § 1 Kodeksu Pracy,

h) ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, o którym mowa w art. 171 § 1 Kodeksu pracy, należnego za rok kalendarzowy, w którym ustał stosunek pracy oraz za rok bezpośrednio go poprzedzający.

i) składki na ubezpieczenia społeczne należne od pracodawcy na podstawie przepisów o systemie ubezpieczeń społecznych, przysługujących od świadczeń wypłaconych ze środków Funduszu.

Szczegółowe informacje można uzyskać kontaktując się z wojewódzkim urzędem pracy właściwym ze względu na siedzibę pracodawcy, a w przypadku osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą - właściwym ze względu na adres głównego miejsca wykonywania działalności.