Obowiązujący wiek emerytalny jest wiekiem minimalnym, który umożliwia nabycie prawa do emerytury, ale nie obliguje do skorzystania z tego prawa. Opóźnienie przejścia na emeryturę, na przykład o jeden rok, zwiększa jej wysokość o ok. 8% (co wynika z algorytmu formuły ustalania wysokości emerytury). Również będąc emerytem można kontynuować aktywność zawodową zwiększając w ten sposób wysokość pobieranego świadczenia. 

Systematycznie wzrasta liczba osób, które bądź odkładają moment przejścia na emeryturę o kilka (lub nawet kilkanaście) lat lub kontynuują pracę będąc na emeryturze. Powoduje to, że świadczenia tych osób znacznie przekraczają wysokość przeciętnego świadczenia, ale należy przy tym pamiętać, że i wkład tych osób do systemu w postaci opłaconych składek był ponadprzeciętny.

W nowym systemie emerytalnym, obowiązującym od 1999 r. prawo do emerytury uzależnione zostało od osiągnięcia określonego przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wieku emerytalnego (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn). Ustawodawca nie określił natomiast wymaganego minimalnego wymiaru stażu bezpieczeniowego. Tym samym za każdy okres ubezpieczenia - nawet bardzo krótki - przysługuje emerytura. Powoduje to, że obecnie wypłacane są emerytury nawet w bardzo niskiej wysokości (liczone w groszach). Wymiar stażu ubezpieczeniowego przedkłada się bowiem wprost na wysokość przyszłego świadczenia emerytalnego. Im bardziej ubezpieczony partycypował w tworzeniu dochodów Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (im więcej składek wpłacił do systemu), w tym większym stopniu ma on prawo z nich korzystać w postaci emerytury lub renty.

Należy przy tym podkreślić, że w systemie ubezpieczeń społecznych istnieje gwarancja wypłaty najniższej emerytury. Prawo do tego świadczenia uzyskuje się pod warunkiem posiadania co najmniej 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych w odniesieniu do kobiet i 25 lat w  odniesieniu do mężczyzn. W przypadku niewypracowania ww. lat, świadczenie nie jest podwyższane do wysokości najniższej emerytury. 

W związku z tym, że rośnie liczba osób o niskich stażach – wzrasta automatycznie liczba osób, których świadczenia nie uzyskują wysokości najniższej emerytury.