Rada do spraw Kobiet na Rynku Pracy
Rada do spraw Kobiet na Rynku Pracy (dalej: Rada) została powołana przez Ministrę dr Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk Zarządzeniem z dnia 12 lutego 2024 r. w sprawie powołania Rady do spraw Kobiet na Rynku Pracy.
Rada jest organem konsultacyjno-doradczym ministra właściwego do spraw pracy. Do jej zadań należy w szczególności:
- inicjowanie i wspieranie działań na rzecz poprawy sytuacji kobiet na rynku pracy oraz zapewnienie równości kobiet i mężczyzn w sferze publicznej, zawodowej i prywatnej;
- opracowanie kierunków działań, których celem będzie zapewnienie równości kobiet i mężczyzn na rynku pracy;
- przedstawianie Ministrowi propozycji rozwiązań w zakresie poprawy sytuacji kobiet na rynku pracy oraz zapewnienia równości mężczyzn i kobiet w sferze publicznej, zawodowej i prywatnej;
- opiniowanie działań podejmowanych w zakresie aktywizacji zawodowej kobiet i ich powrotu na rynek pracy;
- inicjowanie debat i kampanii społecznych przeciwdziałających stereotypowemu postrzeganiu ról społecznych kobiet i mężczyzn;
- inicjowanie działań promujących równowagę między życiem rodzinnym i zawodowym, w tym zachęcanie ojców do korzystania z uprawnień pracowniczych związanych z rodzicielstwem.
Dotychczas odbyło się sześć posiedzeń Rady:
- 9 marca 2024 r. – inauguracyjne posiedzenie Rady w siedzibie Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
- 18 kwietnia 2024 r. – drugie posiedzenie poświęcone było strukturalnej luce płacowej i sytuacji na rynku pracy w zawodach sfeminizowanych.
Najważniejsze wnioski i rekomendacje Rady dotyczące luki płac przedstawione podczas debaty członków i członkiń:
-
- konieczność wielopoziomowego działania (rząd, samorządy, partnerzy społeczni, NGOs) implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/970 z dnia 10 maja 2023 r. w sprawie wzmocnienia stosowania zasady równości wynagrodzeń dla mężczyzn i kobiet za taką samą pracę lub pracę o takiej samej wartości za pośrednictwem mechanizmów przejrzystości wynagrodzeń oraz mechanizmów egzekwowania, wprowadzenie ustawy o luce płacowej;
- niezbędna przejrzystość oraz jawność płac;
- konieczność przeprowadzenia kampanii społeczno-informacyjnej na temat luki płacowej, w tym skorygowanej luki płacowej. Tego jakie są społeczne konsekwencje luki płacowej – nierówności płci, powiązanie luki płacowej z niższą reprezentacją kobiet w dyskursie publicznym o pracy. Konieczna również kampania zachęcająca ojców do większego zaangażowania w wychowywanie dzieci oraz korzystania z urlopów rodzicielskich;
- konieczność wprowadzania feminatywów jako działania uwrażliwiającego na płeć;
- wskazanie społeczno-gospodarczych korzyści ze zwalczania luki płacowej, w powiązaniu z przejrzystością wynagrodzeń co skutkowałoby poprawą jakości miejsc pracy;
- konieczność wprowadzenia tematyki luki płacowej do systemu edukacji.
- 19 czerwca 2024 r. – na trzecim spotkaniu poruszony był temat rodzicielstwa – podziału ról, dyskryminacji ze względu na rodzicielstwo. Odbyła się również dyskusja na temat dyskryminacji o charakterze płacowym, utrudnianiu awansu, ograniczeniu możliwości rozwoju zawodowego.
Najważniejsze wnioski i rekomendacje Rady dotyczące rodzicielstwa i opieki przedstawione podczas debaty członków i członkiń:
- zwiększenie liczby miejsc opieki nad dziećmi, zapewnienie odpowiedniej infrastruktury (żłobki, miejsca opieki dla dzieci do lat 3);
- zmiany w urlopach rodzicielskich dla ojców;
- zwiększenie elastyczności czasu pracy;
- kampanie edukacyjne zachęcające do zmiany społecznego postrzegania ról;
- rozszerzenie obecnej infrastruktury (specjalne przedszkola, szkoły czy ośrodki opieki dziennej) i umożliwienie rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami szybki powrót na rynek pracy;
- budowa kultury organizacyjnej sprzyjającej równości płci wśród pracodawców;
- pełne włączenie ojców w opiekę okołoporodową;
- wprowadzenie zachęt finansowych dla par dzielących się urlopem pół na pół;
- edukacja społeczeństwa i dalsze zachęty do dzielenia się urlopem;
- język równościowy i włączający (np. zmiana nazwy zasiłku macierzyńskiego na rodzicielski);
- budowanie świadomości potencjału kobiet oraz podkreślanie, że macierzyństwo nie stoi w sprzeczności z pracą zawodową.
- 14 listopada 2024 r. – na czwartym posiedzeniu tematem była edukacja antydyskryminacyjna oraz szkodzący wpływ stereotypów związanych z płcią.
Najważniejsze wnioski i rekomendacje Rady dotyczące edukacji antydyskryminacyjnej przedstawione podczas debaty członków i członkiń:
- skuteczna edukacja antydyskryminacyjna w szkołach (zadbanie o stosowne treści w podręcznikach, zwracanie uwagi na wszelkie przejawy nierównego traktowania),
- obowiązkowe szkolenia z zakresu edukacji antydyskryminacyjnej tak jak bhp,
- budowanie świadomości potencjału kobiet,
- stosowanie feminatywów,
- kampanie edukacyjne zachęcające do zmiany społecznego postrzegania ról i uwypuklającego problem nierównego traktowania kobiet i mężczyzn.
Podstawowe zadania edukacji antydyskryminacyjnej, które należy zaimplementować do systemu edukacji to:
- rozwijanie wiedzy na temat mechanizmów dyskryminacji i wykluczenia;
- budowanie kompetencji przeciwdziałania dyskryminacji;
- rozwijanie wiedzy na temat grup dyskryminowanych oraz ruchów emancypacyjnych;
- wzmacnianie grup i osób dyskryminowanych na zasadach włączania i upodmiotowienia.
- 12 grudnia 2024 r. – piąte posiedzenie było ostatnim spotkaniem w 2024 roku, skupionym głównie na podsumowaniu dotychczasowej działalności Rady. Była na nim obecna Pani Ministra Aleksandra Gajewska. Nie wypracowano nowych wniosków i rekomendacji.
- 7 marca 2025 r. – szóste posiedzenie Rady (pierwsze w roku 2025) pod nazwą „Kobiety w służbach mundurowych. Służba Praca Rodzina.”
W posiedzeniu osobiście uczestniczyła Pani Ministra Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Pani Ministra Katarzyna Kotula, Pani Ministra Marzena Okła-Drewnowicz oraz Pani Ministra Paulina Piechna-Więckiewicz.
Spotkanie miało oficjalny charakter (zaproszeni byli dziennikarze różnych stacji),a obecne były na nim przedstawicielki wszystkich formacji mundurowych w RP:
- Siły Zbrojne Rzeczpospolitej Polskiej,
- Służba Więzienna,
- Straż Graniczna,
- Policja,
- Państwowa Straż Pożarna,
- Administracja Skarbowa,
- Straż Miejska m. st. Warszawy,
- Lasy Państwowe,
- Parki Narodowe.
Posiedzenie zakończyło się uroczystym podpisaniem przez Panie Ministry, Panią kmdr Bożenę Szubińską, Panią Posłankę Katarzynę Ueberhan oraz Panią Przewodniczącą Rady prof. Julię Kubisę, deklaracji dotyczącej wsparcia kobiet pracujących w służbach mundurowych RP.
Wśród postulatów znalazły się:
- Wspieranie godzenia służby mundurowej z życiem rodzinnym.
- Równość szans w awansach i dostępie do szkoleń w służbach mundurowych oraz po zakończeniu służby.
- Równe prawa rodzicielskie dla kobiet i mężczyzn w służbach mundurowych.
- Walka z dyskryminacją, molestowaniem i mobbingiem w służbach mundurowych.
- Zmiana kultury organizacyjnej służb mundurowych.
VII. 6 czerwca 2025 r. – siódme posiedzenie Rady odbyło się w formie on-line. Spotkanie miało charakter podsumowujący czas powyborczy oraz same wyniki wyborów prezydenckich w Polsce.
VIII. 21 listopada 2025 r. – ósme posiedzenie Rady poświęcone było roli kobiet w zarządach i radach nadzorczych oraz korzyściom płynącym z różnorodności płci w przywództwie. Poruszony został temat barier, które wciąż ograniczają awans kobiet, a także dobrych praktyk i rozwiązań wspierających ich obecność na najwyższych szczeblach zarządzania. Omówiony został także proces wdrażania do polskiego porządku prawnego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2381 w sprawie poprawy równowagi płci wśród dyrektorów spółek giełdowych oraz powiązanych środków (tzw. „Women on Boards”).
W skład Rady zostały powołane osoby wyróżniające się wiedzą i doświadczeniem w kwestiach związanych z rynkiem pracy lub wyróżniające się działalnością na rzecz równości kobiet i mężczyzn:
- Pani Katarzyna Kotula – Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
- Pani Paulina Piechna-Więckiewicz – Podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej
- Pani Katarzyna Ueberhan – Posłanka na Sejm RP, Przewodnicząca Komisji Polityki Społecznej i Rodziny
- Pani Katarzyna Juraszek – Zastępczyni Komendanta Głównego OHP
- Pani dr Karolina Zioło-Pużuk – Sekretarz Stanu w MNiSW, Prodzienka ds. Studenckich UKSW
- Pani dr hab. Ewa Flaszyńska – Dyrektorka Departamentu Rynku Pracy w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
- Pani Agata Oklińska – Dyrektorka Departamentu Dialogu i Partnerstwa Społecznego w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej
- Pani Joanna Torbé-Jacko – Business Centre Club
- Pani Joanna Kruk – NSZZ „Solidarność”
- Pani Karolina Wójcik – Pracodawcy RP
- Pani Krystyna Ptok – Forum Związków Zawodowych
- Pani Małgorzata Wokacz-Zaborowska – Dyrektorka Pomorskiej Izby Rzemieślniczej Małych i Średnich Przedsiębiorstw w Gdańsku, Związek Rzemiosła Polskiego
- Pani dr hab. Grażyna Spytek-Bandurska – Federacja Przedsiębiorców Polskich
- Pani Barbara Popielarz – Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych
- Pani Nadia Winiarska – Konfederacja Lewiatan
- Pani Katarzyna Kieler – Polskie Towarzystwo Gospodarcze
- Pani dr hab. prof. UW Magdalena Środa – Uniwersytet Warszawski
- Pani dr Ewa Rumińska-Zimny - Wiceprezeska Stowarzyszenia Kongresu Kobiet
- Pani dr hab. prof. UW Julia Kubisa – Wydział Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Przewodnicząca Rady ds. Kobiet na Rynku Pracy
- Pani Katarzyna Dinst – Działaczka społeczna na rzecz równouprawnienia
- Pani Jolanta Żołnierczyk – Wiceprzewodnicząca Międzyzakładowej Organizacji WZZ Jedność Pracownicza w Kaufland Polska, Konfederacja Pracy
- Pani Karolina Bury – Fundacja Rodzic w mieście
- Pani Sylwia Lidia Buźniak – Ekonomistka, ekspertka ds. rynku mieszkaniowego
- Pan Michał Lewandowski – Przewodniczący Zarządu Krajowego Konfederacji Pracy
- Pani Katarzyna Duda – Fundacja im. Friedricha Eberta
- Pani Maria Magdalena Malinowska – Ogólnopolski Związek Zawodowy "Inicjatywa Pracownicza"
- Pani Katarzyna Łodygowska – Prawniczka, specjalistka prawa pracy
- Pani Beata Grudzińska – Wiceprezydentka Polskiej Federacji Klubów Business and Proffesional Women
- Pani Urszula Woźniak – Wiceprezeska Zarządu Głównego ZNP
- Pani dr hab. prof. UAM Iwona Chmura-Rutkowska – Wydział Studiów Edukacyjnych Uniwersytetu Adama Mickiewicza
- Pan dr Jan Czarzasty – Zakład Socjologii Ekonomicznej, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie
- Pani Agnieszka Bilińska – Przedsiębiorczyni, mentorka, ekspertka w obszarze przywództwa, rozwoju zawodowego i osobistego
- Pan dr hab. prof. UWr Adam Mrozowicki – Zakład Socjologii Pracy i Gospodarki na Uniwersytecie Wrocławskim
- Pani Jolanta Szydłowska – Prezeska w Gdańskiej Fundacji Kształcenia Menedżerów | Prezeska Forum Pracodawców Północy (FPP), Przewodnicząca Pomorskiego Zespołu ds. Kobiet, Wiceprzewodnicząca WRDS w Gdańsku
- Pani kmdr Bożena Szubińska – Żołnierka, obrończyni praw człowieka
- Pani Olga Gitkiewicz – Dziennikarka, reporterka i pisarka, doktorantka na Uniwersytecie Wrocławskim
- Pani dr hab. prof. UAM Iwetta Andruszkiewicz – Dyrektorka Uniwersyteckiego Centrum Badań nad Partycypacją Kobiet w Przestrzeni Publicznej
- Pani dr Barbara Labuda – Ekspertka w dziedzinie nauk humanistycznych, polityczka, społeczniczka, publicystka
- Pani Hanna Brejwo – Polityczka, była wieloletnia wójt Gminy Pszczółki
- Pani Emilia Szczukowska – Związek Przedsiębiorców i Pracodawców (powołana z dniem 12 grudnia 2024 r.)
- Pani Katarzyna Kamecka – Polskie Towarzystwo Gospodarcze (powołana z dniem 12 grudnia 2024 r.)
- Pani Agnieszka Czmyr-Kaczanowska – Fundacja Mamo Pracuj (powołana z dniem 12 grudnia 2024 r.)
- Pani Joanna Gotfryd – Fundacja Mamo Pracuj (powołana z dniem 12 grudnia 2024 r.).
- Pani Kinga Fromlewicz – Trenerka biznesu, MenoEdukatorka (powołana z dniem 21 listopada br.)
- Pani Aleksandra Laudańska – Dziennikarka, innowatorka społeczna (powołana z dniem 21 listopada br.)
- Pani Anna Oleksiewicz – Związek Ogólnopolski Projektantów i Inżynierów, Komitet Kobieta i Mężczyzna, Kancelaria Hoogells Oleksiewicz (powołana z dniem 21 listopada br.)
- Pani Marzena Pilarz-Herzyk – Prawniczka, edukatorka (powołana z dniem 21 listopada br.)