"Rodzinna ewolucja technologiczna w okresie pandemii - jak ją przeprowadzić? – Debata nt. szkodliwości nadużywania Internetu i smartfonów przez dzieci.
20.10.2020
Jak sytuacja epidemiologiczna wpływa na nadużywanie przez dzieci smartfonów w dobie nauczania zdalnego? Czy rodzice widzą zagrożenia dla dzieci z tym związane? Co można zrobić, aby zapobiegać uzależnieniom dzieci od Internetu? To tylko kilka kwestii poruszanych w trakcie debaty, jaka odbyła się w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej z udziałem Pełnomocnika Rządu ds. Polityki Demograficznej Wiceminister Barbary Sochy.
Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej oraz Rada Rodziny, od dłuższego czasu przyglądają się sytuacji dzieci, które z powodu pandemii kontynuują naukę w trybie zdalnym, w związku z czym czas spędzony przed ekranami komputerów znacznie się wydłużył. Wiceminister Barbara Socha rozpoczęła debatę mówiąc, że „dzisiejsza młodzież, która jest na początku budowania swojego dorosłego życia ma mniejsze umiejętności społeczne, niż miały w tym wieku obecne starsze pokolenia. Coraz mniej jest kontaktów towarzyskich, coraz więcej życia przenosi się do sieci. Dzisiejsze rozprzestrzenianie się Internetu ma duży wpływ na budowanie trwałych związków - widzimy, że skutki są negatywne dla budowania więzi społecznych, rodzinnych. Widzimy to na przykładach krajów bardziej zaawansowanych technologicznie, w których te procesy zaczęły się wcześniej niż w Polsce. Jest to z pewnością przestrzeń do działania...”
Z raportu Fundacji Edukacji Zdrowotnej i Psychoterapii (FEZiP) „Etat w sieci. Raport 2020” dowiadujemy się, że nasze dzieci spędzają w Internecie za pomocą nowych technologii 9 godzin dziennie, czyli o 4 godziny więcej niż przed epidemią. To sytuacja, która z jednej strony jest naturalną reakcją, ponieważ młode osoby w ten sposób m.in. zapewniają sobie kontakt z rówieśnikami, jednak jednocześnie może nieść za sobą wiele niebezpieczeństw.
Na zlecenie Biura Pełnomocnika Rządu ds. Polityki Demograficznej zostały przeprowadzone badania sondażowe na reprezentatywnej grupie rodziców dzieci w wieku od 3 do 18 lat. Rodzice pytani byli m.in. o to czy dostrzegają zagrożenia, które może ze sobą nieść nadużywanie smartfonu, czy widzą zależność pomiędzy używaniem Internetu a wynikami w nauce oraz czy widzą potrzebę wprowadzenia ograniczeń używania telefonów komórkowych w szkołach.
Z wyników tych badań widać, że ponad 80% rodziców dzieci w wieku 7-14 lat dostrzega zagrożenie nadużywania telefonów komórkowych w postaci uzależnienia, a ponad 50% zauważa negatywny wpływ ze względu na dekoncentrację w trakcie nauki. Jednocześnie za wprowadzeniem zakazu korzystania z telefonów komórkowych na terenie szkoły jest 56,7% badanych rodziców dzieci uczęszczających do szkoły podstawowej.
Pani Aleksandra Maria Gil z FEZiP wskazuje, że aż 41 % nastolatków przyznaje w ich badaniu, że widzi u siebie objawy nadużywania elektroniki. Pytani od czego czują się uzależnieni, mówią: ogólnie od smartfonu i Internetu, od mediów społecznościowych, gier, kontaktu poprzez różne komunikatory i inne.
Obecna na debacie influencerka, mama siedmiorga dzieci Agnieszka Stefaniuk podkreśla, że oczywiście dzieciom ufamy, ale nie możemy zaufać sieci (Internet). Ważne jest przekazywanie dobrych praktyk związanych z nauką w formie zdalnej.
„Technologie dla nas wszystkich są nowe. Wszyscy mamy problem z osobistym używaniem smartfonów. Pojawia się coraz więcej rozwiązań dla dorosłych, które pomagają panować nad czasem spędzanym przed ekranami” – zauważa Janusz Wardak z Akademii Familijnej, który zachęca, by dorośli także pracowali nad sobą w kwestii użytkowania nowych technologii.
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę (FDDS) jest inicjatorem kampanii Domowe Zasady Ekranowe. „To pomysł na to, żeby wspólnie w gronie rodziny przyglądać się temu, do czego potrzebujemy ekranów, co one dają, ale też gdzie powinniśmy postawić granicę, jeśli zobaczymy, że stają się szkodliwe, zarówno dla dorosłych jak i dzieci.” - zaznacza Łukasza Wojtasik z FDDS. Z kolei pan Konrad Ciesiołkiewicz z Fundacji Orange zwraca uwagę, że w dzisiejszych czasach wychowanie medialne powinno być częścią edukacji w szkole. Ponadto sygnalizuje problem tzw. sharentingu (dzielenie się rodziców zdjęciami i informacjami o swoich dzieciach w sieci). Ponad połowa badanych dzieci powyżej 10 r.ż. przeżywa z tego tytułu negatywne emocje.
Uczestnicy debaty są zgodni co do sposobów wsparcia dzieci w umiejętnym korzystaniu z technologii. Przede wszystkim rodzice powinni dawać przykład właściwego gospodarowania czasu spędzanego przed ekranem, a także zadbać o jakość relacji w rodzinie, o poświęcanie należytej uwagi dziecku, które często ucieka do świata wirtualnego ze względu na jej brak w domu.